Μια αξέχαστη εκπαιδευτική εµπειρία έζησαν 4 µαθήτριες και δύο συνοδοί εκπαιδευτικοί του 3ου ΓΕΛ Χανίων στην Κωνσταντινούπολη, 17-21/3/2025, στο πλαίσιο προγράµµατος Erasmus+, µε το χαρακτηριστικό τίτλο «We are all beautiful in our diversity».Το σχολείο υποδοχής, Yakacık Yüksel İlhan Alanyalı Çok Programlı Anadolu Lisesi, στην Ασιατική πλευρά της Κωνσταντινούπολης, είναι ένα επαγγελµατικό λύκειο µε 850 µαθητές, που ειδικεύεται στην εκπαίδευση σχετικά µε Υπηρεσίες Υγείας.
Το θέµα της συνάντησης µε τους εταίρους µας από την Πορτογαλία, τη Σαρδηνία της Ιταλίας, την Κροατία και φυσικά την Τουρκία ήταν «Η Ευεξία: Ένας Οδηγός για Φυσική, Ψυχική και Κοινωνική Υγεία». Στόχος µας ήταν να καλλιεργήσουµε στους µαθητές την αντίληψη ότι η έννοια της ευεξίας (well-being) δεν είναι ένας µακρινός, άπιαστος στόχος, αλλά ένα σύνολο καταστάσεων που καλλιεργούνται καθηµερινά, µέσα από µικρές, συνειδητές επιλογές. Αφορά την ισορροπία σε πολλαπλά επίπεδα: τη φυσική, ψυχική και συναισθηµατική µας υγεία, τη διαχείριση των συναισθηµάτων, καθώς και την ποιότητα των σχέσεων και της κοινωνικής µας σύνδεσης. Κάθε µικρό βήµα που κάνουµε προς τη φροντίδα του εαυτού µας, σε όλα αυτά τα επίπεδα, συµβάλλει στην οικοδόµηση µιας ζωής γεµάτης υγεία, ισορροπία και νόηµα.
Σε αυτά τα πλαίσια, οι µαθητές/τριες είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν από κοντά την τέχνη της Καλλιγραφίας. Η καλλιγραφία είναι ένας ιδιαίτερος τρόπος γραφής που χρειάζεται ειδικό καλάµι και χαρτί, καθώς και µελάνι από καπνιά. Αυτή η διαδικασία βοηθάει πολύ στη συγκέντρωση και τη χαλάρωση. Επίσης, οι µαθητές/τριες συµµετείχαν σε ένα εργαστήριο που εστιάζει στην ενσυνειδητότητα (mindfulness): Έπαιξαν το «Κυνήγι Θησαυρού Ενσυνειδητότητας» (Mindfulness Scavenger Hunt), έγραψαν το δικό τους ηµερολόγιο ενσυνειδητότητας, αφηγήθηκαν ιστορίες µε επίγνωση και σχεδίασαν µε Ενσυνειδητότητα (Mindfulness Coloring / Doodling). Μέσα από τις απλές αυτές ασκήσεις, µαθαίνουµε να ζούµε το «τώρα», να γράφουµε τις σκέψεις µας µε προσοχή, να ανακαλύπτουµε υποσυνείδητες σκέψεις και συναισθήµατα και να λέµε τις ιστορίες µας συνειδητά. Έτσι, καταλαβαίνουµε καλύτερα τον εαυτό µας και µαθαίνουµε να διαχειριζόµαστε το άγχος. Είναι µια εµπειρία που µας βοηθά να εξελιχθούµε και να νιώσουµε καλύτερα, τόσο ψυχικά όσο και σωµατικά.
Άλλες εκπαιδευτικές δραστηριότητες που υλοποιήθηκαν ήταν η δηµιουργία παζλ µε σλόγκαν σχετικά µε την ψυχική υγεία, καθώς και εισαγωγή στην τέχνη του καράτε, ως ένα µέσο πειθαρχίας, συγκέντρωσης και αυτοέλεγχου, που µειώνει το άγχος και βελτιώνει τη διάθεση, προσφέροντας παράλληλα µια διέξοδο από το στρες της καθηµερινότητας.
Παράλληλα, πραγµατοποιήθηκαν πολιτιστικές δραστηριότητες: απολαύσαµε µια εκδροµή στα Πριγκηποννήσια, που προσέφερε στιγµές ηρεµίας και οµορφιάς. Είχαµε την ευκαιρία να βυθιστούµε στον πλούτο της ιστορίας και του πολιτισµού της Πόλης, επισκεπτόµενοι µερικά από τα πιο εµβληµατικά της σηµεία. Η περιήγηση ξεκίνησε από την πολυσύχναστη Πλατεία Ταξίµ και τον επιβλητικό Πύργο του Γαλατά, όπου απολαύσαµε την πανοραµική θέα της πόλης. Στη συνέχεια, επισκεφθήκαµε τις Βασιλικές ∆εξαµενές, ένα αρχιτεκτονικό θαύµα που άφησε τους πάντες άφωνους. Εξίσου εντυπωσιακή ήταν η επίσκεψη στο µεγαλοπρεπές Μπλε Τζαµί και το ιστορικό Παλάτι Τοπ Καπί, όπου ανακαλύψαµε τα µυστικά της Οθωµανικής Αυτοκρατορίας. Μια ιδιαίτερη εµπειρία αποτέλεσε η εξερεύνηση του Αιγυπτιακού Παζαριού, όπου τα αρώµατα και τα χρώµατα ξύπνησαν όλες τις αισθήσεις, καθώς και το δαιδαλώδες Μεγάλο Παζάρι (Kapalıçarşı).Είχαµε, τέλος, την ευκαιρία να επισκεφθούµε το στάδιο της Fenerbahçe FC, µια µοναδική εµπειρία για τους λάτρεις του ποδοσφαίρου και όχι µόνο…
Η τελευταία κινητικότητα του προγράµµατος Erasmus+, µε τίτλο “We are all beautiful in our diversity” («Είµαστε όλοι όµορφοι µε τη διαφορετικότητά µας»), πραγµατοποιήθηκε στην Κροατία, 3-11/5/2025.
Στο πλαίσιο της εξερεύνησης του Ζάγκρεµπ, οι µαθητές/τριες από την Κροατία, την Τουρκία, την Ιταλία, την Πορτογαλία και την Ελλάδα, σε µεικτές οµάδες, συνεργάστηκαν για να ανακαλύψουν τα πολιτιστικά, ιστορικά και σύγχρονα σηµεία αναφοράς της πόλης: την Άνω Πόλη (Gornji Grad), την ιστορική καρδιά του Ζάγκρεµπ, που χρονολογείται από τον 11ο αιώνα, όπου δεσπόζει η Εκκλησία του Αγίου Μάρκου, διάσηµη για την εµβληµατική πολύχρωµη κεραµοσκεπή της · τον Καθεδρικό Ναό του Ζάγκρεµπ, ένα εντυπωσιακό νεογοτθικό ορόσηµο µε δίδυµους πύργους, που αποτελεί αρχιτεκτονικό σύµβολο της πόλης · την Πέτρινη Πύλη, µια µεσαιωνική πέτρινη αψίδα που φιλοξενεί ένα ιερό αφιερωµένο στην Παναγία · την Αγορά Dolac, µια καθηµερινή υπαίθρια αγορά στην Άνω Πόλη, που λειτουργεί από το 1926, όπου οι αγρότες πωλούν φρέσκα προϊόντα και τοπικές λιχουδιές · την Κάτω Πόλη (Donji Grad), που αποτελεί το πιο σύγχρονο κοµµάτι του Ζάγκρεµπ, µε ένα ενδιαφέρον µείγµα κτιρίων νεοµπαρόκ, αρ νουβό και αρ ντεκό αρχιτεκτονικής.
Η Erasmus+ διαδροµή προς την συµπερίληψη και την ευεξία µάς οδήγησε σε ένα από τα πιο χαρούµενα σηµεία του Ζάγκρεµπ: το «Hahahouse»! Σε έναν χώρο όπου τίποτα δεν είναι αυτό που φαίνεται, µάθαµε όλοι -εκπαιδευτικοί και µαθητές/τριες- ότι το γέλιο ενώνει πραγµατικά τους ανθρώπους. ∆ιαφορετικές κουλτούρες, ίδιο χαµόγελο – αυτή είναι η δύναµη της σύνδεσης! Στο τέλος της ηµέρας, τα πάρκα και οι κήποι της πόλης µας έδωσαν την ευκαιρία να χαλαρώσουµε και να βιώσουµε την ισορροπία ανάµεσα στο αστικό και το φυσικό τοπίο.
Επόµενος σταθµός µας, το Νταρουβάρ, όπου και βρίσκεται το σχολείο υποδοχής, Ekonomska i turistička škola Daruvar. Πρόκειται για ένα ιστορικό σχολείο, ιδανικό για σπουδές σε οικονοµία και τουρισµό. Με περίπου 330 µαθητές, προσφέρει εξειδικευµένα προγράµµατα σπουδών και συµµετέχει ενεργά σε διεθνή προγράµµατα, όπως το Erasmus+.
Το Νταρουβάρ είναι µια όµορφη πόλη που βρίσκεται στη δυτική Σλαβονία της Κροατίας. Φωλιασµένη σε µια γραφική κοιλάδα, συχνά αποκαλείται η «πράσινη καρδιά της Σλαβονίας», λόγω του καταπράσινου περιβάλλοντος και των όµορφων πάρκων της. Η ταυτότητα της πόλης είναι στενά συνδεδεµένη µε τις Θερµές Ιαµατικές Πηγές , µε ρίζες που φτάνουν πίσω στη ρωµαϊκή εποχή. Πέρα από την παράδοση των ιαµατικών λουτρών, το Νταρουβάρ διαθέτει πλούσια πολιτιστική πολυµορφία, επηρεασµένη από διάφορες εθνικές οµάδες που κατοίκησαν εκεί ανά τους αιώνες. Περιηγηθήκαµε σε σηµαντικά ιστορικά ορόσηµα: το Κάστρο Janković, µια εντυπωσιακή µπαρόκ κατοικία και τα ιστορικά Παλιά Ρωµαϊκά Λουτρά, που µαρτυρούν το αρχαίο παρελθόν της.
Είχαµε την ευκαιρία να συµµετέχουµε σε πλήθος εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων και βιωµατικών εργαστηρίων, µε θέµα την ισότητα των φύλων και την καταπολέµηση των έµφυλων στερεοτύπων:
«Ανάλυση διαφηµίσεων και ρόλοι των φύλων»
Εστιάσαµε στην ανάλυση πραγµατικών διαφηµίσεων. Ενθαρρύναµε τους µαθητές να σχολιάσουν, να προβληµατιστούν και να συζητήσουν για το πώς τα µέσα ενηµέρωσης διαµορφώνουν την αντίληψή µας για τους ρόλους των φύλων. Οι συζητήσεις ήταν πολύ διαφωτιστικές, ανεβάζοντας την επίγνωση σχετικά µε τα στερεότυπα και τη δύναµη της αναπαράστασής τους στα Μ.Μ.Ε.
«Όταν οι µαθητές/τριες του Erasmus+ έχτισαν γέφυρες, όχι τείχη»
Σε µια πανέµορφη στιγµή ενότητας, οι µαθητές/τριες από όλες τις συνεργαζόµενες χώρες έγραψαν προσωπικά µηνύµατα για το τι σηµαίνει ο αµοιβαίος σεβασµός, η ενσωµάτωση και η ανεκτικότητα για αυτούς και άφησαν πολύχρωµα αποτυπώµατα παλάµης στον «Τοίχο του Erasmus» – ένα διαρκές σύµβολο πολυµορφίας και αλληλεγγύης. Αυτή η δηµιουργική δραστηριότητα µας θύµισε ότι ο σεβασµός ξεκινά µε µικρές πράξεις και κοινές αξίες.
«Είµαι αυτό που είµαι»
Στο εργαστήριο αυτό, καθένας µας δηµιούργησε µια προσωπική κάρτα/ταυτότητα για να συστηθεί. Καθώς µοιραστήκαµε τις κάρτες µας, ανακαλύψαµε πολλές οµοιότητες, όπως αγαπηµένα χόµπι και κοινές αξίες, αλλά και διαφορές ως προς το υπόβαθρο, τις κουλτούρες και τα όνειρά µας. Η δραστηριότητα µάς βοήθησε να εκτιµήσουµε τι κάνει τον καθένα µας ξεχωριστό, ενώ παράλληλα µας έδειξε πόσο πολλά έχουµε κοινά.
«Γυναίκες που Άφησαν Ιστορία: Ένα Εργαστήριο Έµπνευσης»
Σε αυτό το εργαστήριο, εξερευνήσαµε τις ζωές και την κληρονοµιά επιδραστικών γυναικών ανά τους αιώνες. Από πρωτοπόρους, όπως η Μαρί Κιουρί και η Ρόζα Παρκς, µέχρι σύγχρονες ηγέτιδες, σαν την Μαλάλα Γιουσαφζάι, µάθαµε πώς το θάρρος, η καινοτοµία και η επιµονή τους διαµόρφωσαν την κοινωνία. Το εργαστήρι µάς ενέπνευσε να αναλογιστούµε το αποτύπωµα της συνεισφοράς των γυναικών στο σύγχρονο κόσµο και µας ενθάρρυνε να αναγνωρίσουµε τη σηµασία της ισότητας και της ελευθερίας στη ζωή µας.
«Στερεότυπα Φύλου»
Σε αυτό το εργαστήριο συζητήσαµε για τα στερεότυπα που συχνά συνδέονται µε το φύλο και πώς αυτά επηρεάζουν τις αντιλήψεις, τη συµπεριφορά και τις ευκαιρίες στη ζωή µας. Μέσα από διαδραστικές δραστηριότητες και ανοιχτή συζήτηση, αµφισβητήσαµε κοινές παραδοχές και προβληµατιστήκαµε σχετικά µε τη σηµασία τού να αντιµετωπίζουµε τον καθένα ως άτοµο, αντί να τον περιορίζουµε µε βάση το φύλο. Η συνάντηση µάς ενθάρρυνε να σκεφτόµαστε κριτικά, να αγκαλιάζουµε την πολυµορφία και να προωθούµε την ισότητα στην καθηµερινότητά µας.
«Ξανασκέφτοµαι τον αθλητισµό µε ισότητα φύλων»
Αυτή η δραστηριότητα ενθάρρυνε τους µαθητές να οραµατιστούν έναν κόσµο όπου ο αθλητισµός είναι πλήρως συµπεριληπτικός, καταρρίπτοντας τα έµφυλα εµπόδια και προωθώντας ίσες ευκαιρίες για όλους.
«Ισότητα µέσα από την τέχνη του κολάζ»
Σε αυτό το εργαστήριο, οι µαθητές δηµιούργησαν αφίσες για την ισότητα των φύλων, κόβοντας και συνθέτοντας εικόνες και διαφηµίσεις από περιοδικά. Μέσα από αυτή τη δραστηριότητα κολάζ, εξέφρασαν τις απόψεις τους για τα στερεότυπα, την ενδυνάµωση και τα ίσα δικαιώµατα µε έναν δηµιουργικό τρόπο.
∆ιεθνές Πρόγραµµα: Γιορτή Πολιτισµών και Φιλίας
Στο πλαίσιο του «∆ιεθνούς Προγράµµατος», µαθητές από όλες τις συνεργαζόµενες χώρες µοιράστηκαν παραδοσιακούς χορούς και τραγούδια, προσφέροντας µια ζωντανή απόδειξη της πολιτισµικής πολυµορφίας που χαρακτηρίζει την Ευρώπη.
Η εµπειρία µας ολοκληρώθηκε µε ένα «ταξίδι» σε κάστρα και θρύλους του Μεσαίωνα: Το κάστρο Veliki Tabor, το κάστρο Trakošćan, ένα εκθαµβωτικό κάστρο του 13ου αιώνα µε παραµυθένια ατµόσφαιρα και τη γραφική πόλη Βαράζντιν (Varaždin) στη βόρεια Κροατία, γνωστή για την υπέροχη µπαρόκ αρχιτεκτονική της.
Με συγκίνηση και αµοιβαίες υποσχέσεις για συνέχιση της συνεργασίας, αποχαιρετήσαµε τους εταίρους µας µετά από δύο χρόνια δηµιουργικής συµπόρευσης.
Όλες αυτές οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες άγγιξαν τις ψυχές των µαθητών µας και διεύρυναν τους ορίζοντές τους. Εµπλούτισαν τις γνώσεις τους και η κριτική τους σκέψη καλλιεργήθηκε αβίαστα.
Πιο σηµαντικό, όµως, ήταν το ταξίδι στην ενσυναίσθηση. Ήρθαν σε επαφή µε διαφορετικές κουλτούρες, όχι ως απλοί παρατηρητές, αλλά ως συµµετέχοντες, νιώθοντας την οµορφιά της ποικιλοµορφίας και κατανοώντας ότι ο σεβασµός γεννιέται µέσα από την αλληλεπίδραση. Η συνεργασία και η επικοινωνία άνθισαν µέσα από τις κοινές δραστηριότητες, ενδυναµώνοντας τους δεσµούς τους και δηµιουργώντας αναµνήσεις που θα τους συνοδεύουν για πάντα.
Συνολικά, αυτή η εµπειρία ήταν ένα πολύτιµο µάθηµα ζωής, γεµάτο συναισθήµατα, ανακαλύψεις και ουσιαστικές συνδέσεις που άνοιξαν νέους κόσµους στις καρδιές και το µυαλό όλων µας.
*Η συντονίστρια του προγράµµατος, Erasmus+ KA220, 2023-1-PT01-KA220-SCH-000154858 Ζέτα Γιαµπαζολιά, ΠΕ02, Υποδιευθύντρια 3ου ΓΕΛ Χανίων
