Γνωρίζαμε ότι φέτος η αύξηση των επισκεπτών μας θα ήταν αλματώδης. Είναι διαφορετικός ο σχεδιασμός μας;
Πόσο πιέζονται οι δομές μας από τα 5 (;) εκατομμύρια των επισκεπτών του νησιού μας;
Μάρτυρας έγινα ενδεικτικών περιστατικών που αφορούν στην ποιότητα, την ασφάλεια και τη διαχείριση του τουριστικού μας προϊόντος.
Οι ενδείξεις είναι ότι υστερούμε. Όχι παντού.
Τα ερωτήματα είναι…
Οι επαινετές προσπάθειες φιλοξενίας ισορροπούν το ισοζύγιο καλών και μη επιτρεπτών πρακτικών;
“Μήπως να αντιγράψουμε την προνοητικότητα και τη φιλοξενία των ιδιοκτητών μικρών-μεσαίων επιχειρήσεων;”
Ο τουρισμός στην Κρήτη είναι σε γαλάζιες και πράσινες αποχρώσεις όπως, προφητικά, περιγράφεται στο ποίημα μου ‘Τα γαλαζοπράσινα μάτια της Κρήτης’ (1992). Ας δούμε μερικές…
Τουαλέτες γιοκ!
Ο ΒΟΑΚ διαθέτει ελάχιστα σημεία στα οποία οι επισκέπτες μας μπορούν να ικανοποιήσουν τις ανάγκες τους.
Λεωφορεία μεταφέρουν “προσκυνητές” στους εξωτικούς προορισμούς του παράδεισου μας από νωρίς. Γύρω στις 9.30 επικρατεί συμφόρηση στον ΒΟΑΚ. Τότε είναι που κάποιοι ζητάνε από τον οδηγό το αυτονόητο. Να κάνει στάση για να επισκεφτούν μία τουαλέτα.
Οι έμπειροι οδηγοί έχουν εντοπίσει τα λιγοστά σημεία στα οποία υπάρχουν δέντρα δίπλα στον δρόμο και προσφέρονται για τέτοια στάση.
Το θέαμα προκαλεί κλαυσίγελο.
Νεαρές γυναίκες να κατεβαίνουν με ταχύτητα από το λεωφορείο και να τρέχουν στην πλησιέστερη συστάδα.
Τα ελάχιστα βενζινάδικα που έχουν μίνι-μάρκετ και τουαλέτες στον ΒΟΑΚ δεν καλύπτουν τη ζήτηση.
Στο Καλάμι
Είναι γνωστή η λωρίδα στον ΒΟΑΚ που μας επιτρέπει να στρίψουμε αριστερά για να κατέβουμε σε Καλάμι-Κυανή Ακτή-Καλύβες.
Φανταστείτε τον τρόμο νεαρού τροφοδιανομέα (ντελιβερά) που περίμενε εκεί κι είδε το χάρο – Audi με Ρεθυμνιώτικη πινακίδα – να τον προσπερνά από αριστερά όχι για να στρίψει αριστερά, αλλά για να συνεχίσει για Ρέθυμνο.
Τι έγινε η άμμος;
Η επέκταση του χώρου στάθμευσης στη μεγάλη παραλία είναι γεγονός. Εκεί που με τα βίας στάθμευαν 50 αυτοκίνητα τώρα υπάρχει χώρος για 100δες. Φέτος, έφυγε ως δια μαγείας η επιφανειακή άμμος.
Ευτυχώς, δεν ήταν η ροζ.
Άτυχοι οι ιδιοκτήτες μικρών μονάδων που βλέπουν τους πελάτες τους να φυλλορροούν και λόγω της συνεχούς ηχορύπανσης.
Άτυχοι κι οι παλιοί εραστές της μεγάλης παραλίας. Πρόσφατα, ένας έστειλε επιστολή προς το Δήμαρχο Κισσάμου στην οποία τονίζει..
“Μη θυσιάσετε το κόσμημα των Φαλασάρνων στο Μαμωνά”
Τη θέση των τακτικών επισκεπτών παίρνουν οι εφήμεροι.
Ανεπιστρεπτί;
Ο χρόνος θα δείξει αν όλα είναι τυχαία…
Τραυματισμοί
Οικογένεια Βόρειο-ευρωπαίων απολαμβάνει το πρωινό της σε παραλιακή καφετέρια. Ξαφνικά ακούγεται σπάσιμο γυαλικών και το μικρό κορίτσι της οικογένειας βάζει τα κλάματα. Είχε κοπεί στον καρπό της. Το προσωπικό της καφετέριας κινητοποιήθηκε άμεσα φέρνοντας βαμβάκι και γάζες. Ο πατέρας τους ευχαρίστησε και ζήτησε να τον καθοδηγήσουν πώς θα πάνε στο νοσοκομείο.
Οι ριψοκίνδυνοι
Με δέος παρατήρησα επισκέπτη μας έξω από μια προστατευτική μπάρα σε γκρεμνό να βγάζει φωτογραφίες.
Ευτυχώς, μόνο αυτός ήταν ο ριψοκίνδυνος από την παρέα του .
Αν υπήρχαν προειδοποιητικές πινακίδες ίσως να απέτρεπαν όσους ριψοκινδυνεύουν την ακεραιότητα τους για μια φωτογραφία;
Η φιλοξενία ζει, ευτυχώς
Ευτυχώς, υπάρχουν τα δίκτυα κοινωνικής ενημέρωσης τα οποία αξιολογούν και βραβεύουν όλους που προστατεύουν το τουριστικό προϊόν μας…
✓Σε ψαροταβέρνα δεύτερης γενιάς οι επισκέπτες μόλις έχουν πληρώσει και φεύγουν. Τρέχοντας τους προλαβαίνει ο σερβιτόρος και τους πείθει να επιστρέψουν για το παραδοσιακό κέρασμα. Το απόλαυσαν και το σχολίασαν θετικά.
✓Ιδιοκτήτες πολυτελών βιλών έχουν το συνήθειο να τρατάρουν τους επισκέπτες τους. Ένας τους φιλεύει μπουγάτσα Χανίων και καλιτσούνια κι άλλος, τουλάχιστον, ένα Χανιώτικο φαγητό που το μαγειρεύει, με επιτυχία, επιτόπου.
✓Ιδιοκτήτες αγροτοκτηνοτροφικής τουριστικής μονάδας τραπεζώνουν τους πιστούς πελάτες τους συνοδεία ζωντανής μουσικής. Το δείπνο πλούσιο με Κρητικά καλούδια όπως, χοχλιούς, μπουρέκι, τσιγαριαστό κρέας, γραβιέρα κ.α. Η αποκορύφωση της συγκινητικής εκδήλωσης ήταν όταν μια εκπρόσωπος των επισκεπτών εξέφρασε, από μικροφώνου στα Αγγλικά, τις ευχαριστίες όλων προς τους οικοδεσπότες και την υπόσχεση ότι θα συνεχίσουν να έρχονται κάθε χρόνο.
✓Πολύγλωσση ιδιοκτήτρια καφετέριας-εστιατορίου επισκέπτεται κάθε τραπέζι και πιάνει κουβέντα με τα παιδιά των επισκεπτών.
✓Άγλωσσος υπερήλικας ιδρυτής ψαροταβέρνας κερνάει τσικουδιές και πίνει από μισή τσικουδιά σε κάθε τραπέζι.
✓Οι επισκέπτες μας που μένουν σε βίλες που τις διαχειρίζονται οι ιδιοκτήτες τους επιστρέφουν κάθε χρόνο για πολλά χρόνια.
✓Οι επισκέπτες μας που τυχαία παρευρίσκονται σε παραδοσιακούς γάμους χιλιάδων καλεσμένων μένουν εκστασιασμένοι από το γλέντι και την φιλοξενία.
✓Στο τέλος μιας μεγάλης οικογενειακής συγκέντρωσης, οι καλεσμένοι διαπιστώνουν, με ευχάριστη έκπληξη, ότι δύο συνδαιτημόνες τους ήταν τουρίστες προσκεκλημένοι ιδιοκτήτριας μικρού τουριστικού γραφείου.
Τα γαλαζοπράσινα μάτια της Κρήτης
Τα μπλε μάτια της Κρήτης
τ’ απαντώ
σε κάθε θαλασσόβρεχτη πατιά της
πληγωμένα, βουρκωμένα να κοιτούν με αγωνία
γερανούς, βυθοκόρους, εραστές.
Τα πράσινα μάτια της Κρήτης
τα συναντώ
ψηλά στη ραχοκοκαλιά της
να φτεροκοπούν απλήγιαστα
να τραγουδούν
για κόρες, παντιέρες, λευτεριά.
Κι εγώ γίνομαι άχρονος, ακούσιος ικέτης
των ματιών σου που ζυγιάζονται στης Κρήτης τον αγέρα
πύρινες μπάλες
να ξαμώνουν
άντρες, εφήβους, σοφούς.
Τα γαλαζοπράσινα μάτια σου Κρήτη
ρωτώ και ερωτεύομαι
μην είμαι εγώ ο διαβατάρης της ψυχής σου,
ο προφήτης του πεπρωμένου σου,
ο ερωτόκριτος της καρδιάς σου.
Από τη συλλογή μου ‘Μέρες της Κρήτης’, 1995
Ερωτήματα
•Πώς ικανοποιούν τις φυσικές τους ανάγκες τα 5 εκατομμύρια των επισκεπτών που μετακινούνται από άκρη σε άκρη του νησιού;
•Είναι οικολογικά θεμιτό να σερβίρουμε σε γυάλινα σκεύη;
•Αν ένας πελάτης μιας καφετέριας κοπεί από σπασμένο σκεύος ειδοποιούμε το ΕΚΑΒ ή υπάρχει άλλη πρόβλεψη;
•Πώς αντιμετωπίζεται η κυκλοφοριακή συμφόρηση στον ΒΟΑΚ που προκαλεί εκνευρισμό και επιθετική οδήγηση;
•Πώς διασφαλίζεται η ασφάλεια των επισκεπτών μας όλο το 24ώρο;
•Τι απαντάμε – ατομικά και αυτοδιοικητικά- στους πιστούς επισκέπτες μας που είναι περιβαλλοντικά ευαίσθητοι σε κάθε είδους ρύπανση;
•Πότε θα μάθουμε και θα τηρούμε τις φέρουσες ικανότητες (Φυσική, Περιβαλλοντική, Οικονομική, Κοινωνική, Αντιληπτική, Υποδομών) της Κρήτης και των Χανίων ιδιαίτερα;
•Ποιοι και σε τι βαθμό μπορούν να δουν τις μακρόχρονες συνέπειες της μη προνοητικότητας μας στον τομέα του τουρισμού;
*Πτυχ.Ψυχολογίας-Ανάπτυξης Παιδιού, Master Εκπαίδευσης στην Δια Βίου Μάθηση, συγγραφέας ‘Μαθαίνω εύκολα’, ‘Θυμάμαι εύκολα’. • Επικοινωνία polygnosi@otenet.gr • facebook polygnosi
Τα βιβλία του Κυρ. Βασιλομανωλάκη, “Μαθαίνω εύκολα”, “Θυμάμαι εύκολα”, “Γνωστική ανάπτυξη” διατίθενται από τα βιβλιοπωλεία ΚΥΒΟΣ και LIBRAIRIE.
