Οι δυσκολίες που αντιμετώπισαν και η ενσωμάτωσή τους στην κοινωνία
Στοιχεία για τους πρώτους Μικρασιάτες πρόσφυγες στα Χανιά και τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν μέχρι την ενσωμάτωσή τους στην κοινωνία, έρχονται, μεταξύ άλλων, στο “φως” μέσα από το βιβλίο της ειδικής συνεργάτιδας των Γενικών Αρχείων του Κράτους, Ζαχαρένιας Σημανδηράκη: «Απ’ τα συντρίμμια της Ιωνίας στην αγκαλιά της νέας μάνας – Οι ξεριζωμένοι της Μικρασίας στα Χανιά», το οποίο παρουσιάστηκε χθες βράδυ στο Πνευματικό Κέντρο Χανίων.
Την εκδήλωση οργάνωσαν η Περιφέρεια Κρήτης – Περιφερειακή Ενότητα Χανίων και ο Δήμος Χανίων ενώ ομιλητές ήταν η συγγραφέας και ο γενικός διευθυντής της Ορθοδόξου Ακαδημίας Κρήτης (ΟΑΚ), Κωνσταντίνος Ζορμπάς.
Η ίδια η κα Σημανδηράκη, μιλώντας στους δημοσιογράφους, τόνισε ότι «μέχρι τώρα δεν είχε γίνει μια ολοκληρωμένη έκδοση η οποία να περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία. Η δική μου έρευνα ξεκίνησε το 1999 και ολοκληρώθηκε πρόσφατα. Η Περιφέρεια Κρήτης και ο Δήμος Χανίων εκτίμησαν τη δουλειά και ανέλαβαν να εκδώσουν το βιβλίο. Το βιβλίο είναι 352 σελίδες, χωρισμένο σε 20 κεφάλαια, ανάλογα το θέμα που πραγματεύεται. Οι λεπτομέρειες είναι πολύ ενδιαφέρουσες».
Η κα Σημανδηράκη σημείωσε ότι «η κατάσταση των Μικρασιατών προσφύγων εδώ, ήταν πραγματικά πάρα πολύ άσχημη, με μεγάλες ελλείψεις. Στην αρχή ήταν στους δρόμους, χωρίς κατάλυμα, χωρίς τίποτα. Επενέβη ο τότε μητροπολίτης Αγαθάγγελλος Ξηρουχάκης, ο οποίος ηγήθηκε μιας Επιτροπής Περιθάλψεως για τους Μικρασιάτες».
Αργότερα, σύμφωνα με την ίδια, έγινε οικοδόμηση ειδικών συνοικισμών για τη στέγαση Μικρασιατών οι οποίοι χωρίστηκαν στην αγροτική αποκατάσταση και στην αστική. Ανάλογα με τη δουλειά τους, ή έμεναν στις πόλεις και εξασκούσαν το επάγγελμά τους ή έφευγαν στην ύπαιθρο όπου υπήρχε η διανομή των χωραφιών, για να μπορούν να τα καλλιεργούν με τη βοήθεια του κράτους και την προμήθεια ζώων. Υπήρξαν τρεις σύλλογοι Μικρασιατών με το που ήρθαν. Βρήκα στοιχεία στο Πρωτοδικείο και λεπτομέρειες στον Τύπο αλλά και σε άλλες πηγές. Δεν είχαν πάντοτε καλές σχέσεις μεταξύ τους αλλά στο τέλος το κατάλαβαν και ενώθηκαν».
Απαντώντας σε ερώτηση των “Χ.ν.”, η κα Σημανδηράκη ανέφερε ότι «μέσα στη δυστυχία τους υπήρξε και γάμος μεταξύ των Μικρασιατών: ο έρωτας να επιβιώσει. Τα δυσάρεστα ήταν αρκετά, όμως η ενσωμάτωση ήταν μία ένεση πολιτισμού, κουλτούρας και επαγγελματικής δουλειάς από τους ίδιους τους πρόσφυγες. Ενσωματώθηκαν, ομογενοποιήθηκε το κράτος, και ήταν, μετά την πάροδο αρκετών χρόνων, άξιοι, έμπιστοι και σωστοί επαγγελματίες που πραγματικά βοήθησαν την τοπική κοινωνία σε πολλούς τομείς».
«ΝΑ ΒΡΕΘΕΙ ΣΤΙΣ ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ»
Από τη μεριά του ο γενικός διευθυντής της ΟΑΚ, κ. Ζορμπάς σημείωσε ότι «είναι ένα από τα πιο εξαιρετικά βιβλία που έχω διαβάσει, κυρίως για τις πηγές, το φωτογραφικό και αρχειακό υλικό το οποίο έχει και εύχομαι και ελπίζω να βρεθεί σε όλες τις σχολικές βιβλιοθήκες τόσο για τους μαθητές όσο και για τους Μικρασιάτες δεύτερης και τρίτης γενιάς για να μάθουν αυτό το σημαντικό κομμάτι που χαρακτηρίζει την πόλη των Χανίων. Από εκεί και πέρα, η Ρωμιοσύνη δεν χάθηκε και η Ρωμιοσύνη η οποία εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα, πέρα από το μπόλιασμα των πολιτισμών, εκείνο το οποίο μας έφερε δεν είναι τόσο οι χαμένες πατρίδες, δεν είναι οι τόποι, όσο ο τρόπος με τον οποίο αναπτύχθηκαν όλοι αυτοί οι άνθρωποι, όλες αυτές οι μεγάλες κοινωνικές τάξεις τις οποίες βλέπουμε μέσα στο μνημείο για να δώσουν αυτό το οποίο ζούμε και αναπνέουμε ως πολιτισμό».
Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν οι μητροπολίτες Κυδωνίας και Αποκορώνου, Δαμασκηνός, Κισσάμου και Σελίνου, Αμφιλόχιος, ο αντιπεριφερειάρχης Χανίων, Νίκος Καλογερής, ο αντιδήμαρχος, Γιάννης Γιαννακάκης, ο διοικητής της 5ης Μεραρχίας κ.α.
