Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

Στο μαρτυρικό Κοντομαρί

Πριν 81 χρόνια από σήμερα, 2 Ιουνίου 1941, συντελέσθηκε μια θηριωδία αντιποίνων των κατακτητών Γερμανών στο Κοντομαρί, η πρώτη εκτέλεση αμάχων στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Πρόκειται για ένα χωριό 17 χλμ. δυτικά των Χανίων, κοντά στο Μάλεμε, όπου οι Γερμανοί είχαν συγκεντρώσει σε ένα λόφο κάτω από γέρικες ελιές όσους Κρητικούς έβρισκαν, κατηγορώντας τους για αντίσταση και εγκλήματα εναντίον του κατακτητή, επειδή κατά τις έρευνες που έκαναν στο χωριό, βρήκαν ένδυμα γερμανικής στολής διάτρητο από σφαίρες.

Τα γεγονότα κάλυπτε ο πολεμικός ανταποκριτής και φωτορεπόρτερ Φραντς Βάιξλερ, ο οποίος βρέθηκε τότε στο Κοντομαρί. Κατά τη διάρκεια της συγκέντρωσης των Κρητικών στο μαρτυρικό χωριό συνέβη ένα περιστατικό, που ήταν συνέχεια ενός άλλου γεγονότος στο Μάλεμε.

Όταν στις 21 Μαΐου 1941 έπεσαν Γερμανοί Αλεξιπτωτιστές στην παραλία του Μάλεμε με στόχο την κατάληψη του στρατιωτικού αεροδρομίου, οι κάτοικοι του χωριού είχαν βρει ασφαλή μέρη σε υπόγεια ή άλλα σημεία των σπιτιών τους, να προφυλαχθούν. Ένας ονομαστός κτηματίας με πολλά παιδιά βρήκε καταφύγιο με την οικογένεια του στο ισόγειο του πέτρινου κεραμοσκεπούς σπιτιού του, που σώζεται σήμερα σε πολύ καλή κατάσταση.
Εκεί στην κρύπτη τους, άκουσαν φωνές σαν κάποιος να ζητούσε βοήθεια. Βγήκε έξω ο πατέρας και βρήκε τραυματισμένο έναν Γερμανό αλεξιπτωτιστή αξιωματούχο. Τον έβαλε μέσα στο σπίτι, περιποιήθηκαν τις πληγές του, του έδωσαν τροφή και όταν αυτός αισθάνθηκε καλύτερα, αποφάσισε να φύγει. Πριν, όμως, έγραψε σε ένα χαρτί μερικές λέξεις στη γλώσσα του, το υπέγραψε, το παρέδωσε στον αρχηγό της οικογένειας, δίνοντας του να καταλάβει ότι μπορεί να το χρησιμοποιήσει, αν βρεθεί σε δύσκολες στιγμές.

Ερχόμαστε τώρα 10 ημέρες μετά στο Κοντομαρί, όπου ένας συντοπίτης γνώρισε δύο παιδιά των Μαλεμιανού, που περιέθαλψε τον Γερμανό και τον ειδοποίησε. Ο πατέρας των παιδιών πήγε στο Κοντομαρί, επιδεικνύοντας το χαρτί του Γερμανού και με τη βοήθεια ίσως του φωτορεπόρτερ Φρανς Βάιξλερ κατάφερε να ελευθερώσει απ’ τους μελλοθάνατους τα δυο του παιδιά. Προσπάθησε να σώσει και τρίτο παιδί Μαλεμιανού γείτονα, αλλά αντιμετώπισε την οργιλότητα του επικεφαλής των Γερμανών, και φοβούμενος μήπως χάσει και τα δικά του παιδιά, έφυγε.

Έμειναν 25 άνδρες από 15 έως 50 ετών, που τουφεκίστηκαν, εκ των οποίων δύο κατάφεραν να ξεφύγουν τραυματισμένοι. Τους κυνήγησαν οι Γερμανοί και βρήκαν τον έναν που δεν άντεξε, νεκρό. Ο άλλος Μαλεμιανός γλύτωσε.

Όσον αφορά στον Βάιξελερ κατηγορήθηκε για προδοσία του τρίτου Ράιχ, ότι διέρρευσε λογοκριμένο υλικό για τη δράση των αλεξιπτωτιστών στην Κρήτη, συγκεκριμένα στο Κοντομαρί και ότι είχε βοηθήσει Κρητικούς να διαφύγουν. Δικάστηκε από στρατοδικείο το 1944 και φυλακίστηκε. Το 1945 έδωσε κατάθεση στη Νυρεμβέργη για τον τυφεκισμό στο Κοντομαρί. Το 1955 επισκέφθηκε το Κοντομαρί, όπου οι κάτοικοι τον δέχθηκαν με τα έθιμα της φιλοξενίας. Τα αρνητικά του φιλμ της φωτογραφικής του Βάιξλερ για τα έκτροπα στο Κοντομαρί ανακάλυψε απ’ τα γερμανικά αρχεία ο δημοσιογράφος Βάσος Μαθιόπουλος με σχολαστική έρευνα στα χωριά της Κρήτης του Κώστα Παπαπέτρου.

Για τα αναφερόμενα της περίθαλψης του αλεξιπτωτιστή και τη σωτηρία των Μαλεμιανών απ’ τον πατέρα τους υπήρξα αυτήκοος μάρτυς, όταν τα διηγείτο ένα από τα παιδιά του γαιοκτήμονα, το δε χειρόγραφο υπάρχει κορνιζαρισμένο στον τοίχο ενός δωματίου σπιτιού των απογόνων του.


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα