Σκληρό πόκερ αναµένεται να δούµε µεταξύ των πλούσιων και των αδύναµων προϋπολογισµών της ΕΕ για την επερχόµενη προικοδότηση του 7ετούς προϋπολογισµού 2028-2034. Οι λόγοι εστιάζονται σε µερικά δεδοµένα που γεννούν ανησυχίες κυρίως στους πιο ευάλωτους της ΕΕ ή κατέχοντες µικρότερες δυνατότητες ανάπτυξης. Τα δεδοµένα µεταξύ παραδοσιακών πολιτικών, όπως η Κοινή γεωργική πολιτική, η πολιτική Συνοχής και η πολιτική Απασχόλησης µε το νέο Ταµείο Ανταγωνιστικότητας (ΤΑ) που προτείνεται, αλλά και το Μηχανισµό Ανάκαµψης και Ανθεκτικότητας (ΜΑΑ) δηµιουργούν ένα εκρηκτικό µίγµα που δεν είναι δυνατόν να αποσαφηνιστεί σήµερα. Πρέπει να παρακολουθούµε το θέµα και θα αναµείνουµε µε ενδιαφέρον την πρώτη προσέγγιση για τον 7ετή προϋπολογισµό από την Κοµισιόν σε λίγες εβδοµάδες (εντός Ιουνίου).
Από την αρχή του ισχύοντος 7ετούς προϋπολογισµού µάθαµε και χρησιµοποιούµε τα δεδοµένα µέσω των ετήσιων πιστώσεων µε τις οποίες ωφελούνται οι ισχύουσες κοινές πολιτικές της ΕΕ. Όµως η δηλωµένη ανάγκη να αυξηθούν οι επενδύσεις, τόσο για την ανταγωνιστικότητα όσο και για την άµυνα και ασφάλεια, έχουν φρενάρει αρκετές ορέξεις υπουργών οικονοµικών των χωρών της ΕΕ, τουλάχιστον για τις επερχόµενες εξαγγελίες.
Η πείρα µας µας έχει αποδείξει ότι πολλές φορές όταν δυσκολεύουν τα πράγµατα παρουσιάζεται χρυσή ευκαιρία και βρίσκονται οι λύσεις.
Στο τελευταίο σηµείωµά µας είχαµε αναφερθεί στη σηµασία των χρηµατοδοτήσεων τόσο του ΜΑΑ όσο και του ΤΑ. Επίσης, είχαµε αναφερθεί στη διαδικασία εφαρµογής των ενεργειών.
Σήµερα προχωρούµε σε µια συνολική αποτίµηση και συντάξαµε τον πίνακα που ακολουθεί µε βάση τις αναλύσεις των σχετικών προτάσεων:
Η χώρα µας διαθέτει αρκετή εµπειρία από την εισροή πόρων από τον κοινοτικό προϋπολογισµό. Εν τούτοις παραµένει αναπάντητο το ερώτηµα των τοµέων της ελληνικής οικονοµίας που θα µπορούσαν να ωφεληθούν πιο συγκεκριµένα από το Ταµείο Ανταγωνιστικότητας.
Το πρώτο πράγµα που πρέπει να δούµε είναι αν το προτεινόµενο Ταµείο Ανταγωνιστικότητας υλοποιηθεί όπως έχει σχεδιαστεί — δηλαδή ως εργαλείο στήριξης στρατηγικών, καινοτόµων και βιώσιµων βιοµηχανικών τοµέων — τότε η Ελλάδα µπορεί να επωφεληθεί σηµαντικά, υπό την προϋπόθεση ότι θα έχει ένα ενεργό, στοχευµένο και οργανωµένο σχέδιο. Αρκεί να δοθεί η δυνατότητα να θεωρηθούν ως «επιλέξιµες δαπάνες» οι επενδύσεις στους τοµείς της µεταποιητικής αγροτικής βιοµηχανίας και του τουρισµού και βέβαια είναι καιρός πλέον αντί να αγοράζουµε «προϊόντα» για την άµυνά µας να επικεντρωθούµε και στην παραγωγή τους, ήτοι, στρατηγική αµυντική βιοµηχανία.
Σε µια πρώτη κατανοµή των τοµέων που παρουσιάζουν δυνατότητες άντλησης πόρων από το Ταµείο θα εντάξουµε τους ακόλουθους τοµείς:
Καθαρές και ανανεώσιµες µορφές ενέργειας Η Ελλάδα διαθέτει ισχυρό δυναµικό σε ηλιακή και αιολική ενέργεια, καθώς και θαλάσσια αιολικά πάρκα., προφανώς λόγω του πλεονεκτήµατος της γεωγραφικής της θέσης και των εταιρειών στον τοµέα.
Φαρµακευτική και βιοτεχνολογία Η εγχώρια φαρµακοβιοµηχανία είναι ισχυρή, µε εξαγωγικό προσανατολισµό. Πολλές φορές όµως είναι απαραίτητο να έχουµε και αυτονοµία σε πολλά φάρµακα, αντι να καταστρατηγείται ο τοµέας µε υπέρµετρες εξαγωγές.
Μικροηλεκτρονική, ηµιαγωγοί & τεχνολογίες πληροφορικής Μπορεί στον τόπο µας να έχουµε µικρές εταιρείες αλλά χαρακτηρίζονται από ένα ακραιφνή δυναµισµό στο χώρο της µικροηλεκτρονικής και σχεδιασµού chip, κυρίως µέσω spin-offs. Η χώρα µας λοιπόν, µπορεί να διαδραµατίσει ρόλο στην ενίσχυση της τεχνολογικής κυριαρχίας της ΕΕ.
Ψηφιακές τεχνολογίες, κυβερνοασφάλεια Έχουν ήδη ξεκινήσει µεγάλες επενδύσεις στην Ελλάδα από Microsoft, Google, Amazon. Η αναβάθµιση ΜµΕ µε ΑΙ τεχνολογίες παρέχει τη δυνατότητα συµµετοχής σε ευρωπαϊκά «έργα κυριαρχίας υπολογιστικού νέφους»
Πράσινες βιοµηχανίες / κυκλική οικονοµία. Οι προοπτικές εδώ δηλώνουν µεγάλο περιθώριο για επενδύσεις σε ανακύκλωση, επεξεργασία αποβλήτων, βιοµηχανική αποκατάσταση, µε µονάδες ανακύκλωσης τεχνολογίες αναγέννησης πρώτων υλών κ.ά.
Logistics &; πράσινες µεταφορές Η χώρα µας είναι βασικός κόµβος της Ανατολικής Μεσογείου. Ο σχεδιασµός λοιπόν µπορεί να περιλάβει την αναβάθµιση υποδοµών µεταφορών (λιµάνια, σιδηρόδροµοι), πράσινα φορτηγά, και στόλους ηλεκτρικών οχηµάτων, καθώς και ψηφιοποίηση της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Η περιγραφή που προηγήθηκε µπορεί να υλοποιηθεί µε δυο βασικές προϋποθέσεις. Η πρώτη προϋπόθεση αφορά το Στρατηγικό σχεδιασµό για συµµετοχή σε ευρωπαϊκές συµπράξεις, στις οποίες πρέπει να πρωτοστατήσουν κράτος – επιχειρήσεις – πανεπιστήµια. Για την επίτευξη ενός τέτοιου σχεδιασµού µόνο οι επενδύσεις σε ανθρώπινο δυναµικό και R&D είναι απαραίτητες.
Το νέο Ταµείο µπορεί να είναι και να αποβεί ουσιαστικό για τη χώρα µας αρκεί οι εταίροι µας να αποδεχτούν ότι απαιτείται ενεργή εµπλοκή στις διαπραγµατεύσεις για το πώς θα σχεδιαστεί το Ταµείο σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Εκεί αναµένουµε το σκληρό πόκερ που θα παιχτεί, αλλά βέβαια, και στους πόρους που θα πρέπει να δεσµευτούν.
