Μητέρες απρόθυμες να εμβολιάσουν τα παιδιά τους κατά της ιλαράς συναντά πολλές στις περιοδείες της στα χωριά της βορειοανατολικής Ρουμανίας η επιδημιολόγος Ντανιέλα Γκαφίτα.
Πηγαίνει από σπίτι σε σπίτι σε μία από τις πλέον πληγείσες περιοχές της ανατολικής Ευρώπης. Η αποστολή της έχει γίνει δύσκολη καθώς έρχεται αντιμέτωπη με όλο και πιο ριζωμένες αντιεβολιαστικές πεποιθήσεις σε μία χώρα όπου, σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, το ποσοστό του εμβολιασμού έχει πέσει στο 62% του πληθυσμού, το χαμηλότερο στην Ευρωπαϊκή Ενωση, σε μεγάλη απόσταση από το 95% που είναι αναγκαίο για την διασφάλιση της συλλογικής ανοσίας.
Η Ευρώπη αντιμετωπίζει την επιστροφή της ιλαράς και η Ρουμανία βρίσκεται στην πρώτη γραμμή: από το Ιούνιο του 2024 μέχρι τον Μάιο του 2025 κατέγραψε οκτώ θανάτους από την λοιμώδη νόσο και 13.000 από τα 18.000 κρούσματα που εμφανίσθηκαν στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο που περιλαμβάνει τα 27 μέλη της Ενωσης, την Ισλανδία, την Νορβηγία και το Λιχτενστάιν.
Στις ΗΠΑ και την Ευρώπη η κατάσταση είναι πρωτοφανής εδώ και δεκαετίες και συντηρείται από την παραπληροφόρηση που βοά στα κοινωνικά δίκτυα κυρίως από την πανδημία της Covid-19 και μετά.
Ετσι, πολλές ρουμάνες μητέρες αποφεύγουν να εμβολιάσουν τα παιδιά τους θεωρώντας ότι τα εμβόλια είναι επικίνδυνα, ότι σχετίζονται με τον αυτισμό…δοξασίες από τις οποίες βρίθει το Διαδίκτυο και διαψεύδονται κατηγορηματικά από την ιατρική κοινότητα. Ωστόσο γνωρίζουν παιδιά που κατέληξαν στο νοσοκομείο προσβεβλημένα από τον ιό της ιλαράς που προκαλεί πυρετό, αναπνευστικά προβλήματα, έντονα εξανθήματα και επιπλοκές που μπορούν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα υγείας μέχρι και τον θάνατο.
Ενα παιδί πέθανε τον Ιούλιο στο Ηνωμένο Βασίλειο από ιλαρά, η οποία προκάλεσε τρεις θανάτους στις ΗΠΑ αυτήν την χρονιά.
Πολλοί γιατροί στην Ρουμανία αισθάνονται ότι πέφτουν σε τοίχο μιλώντας για τα εμβόλια και πολλοί είναι οι παράγοντες που έχουν ρόλο σε αυτό: η διακοπή της εμβολιαστικής κάλυψης για τα εκατομμύρια των Ρουμάνων που μετανάστευσαν για να εργασθούν στο εξωτερικό μετά την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος το 1989, η έλλειψη εμπιστοσύνης απέναντι σε ένα υποχρηματοδοτούμενο σύστημα υγείας και η χαλαρότητα των αρχών, που καταγγέλλεται από το ιατρικό σώμα.
Αλλά περισσότερο από όλα, όπως στις Ηνωμένες Πολιτείες με τον διορισμό του Ρόμπερτ Κένεντι, η ρουμανική ακροδεξιά συμβάλλει αποφασιστικά στην τάση υιοθετώντας όλες τις αντιεμβολιαστικές θεωρίες συνωμοσίας.
Ο ηγέτης της Τζόρτζε Σίμιον, ο οποίος ήταν ο νικητής του πρώτου γύρου των προεδρικών εκλογών του Μαΐου, ζητά να δοθεί απόλυτη ελευθερία στους γονείς να κάνουν τις επιλογές τους για το θέμα.
«Οι εκστρατείες παραπληροφόρησης είναι εξαιρετικά προχωρημένες όπως έδειξαν οι πρόσφατες εκλογές», λέει ο Τζιντροβέλ Ντουμίτρα, συντονιστής εμβολιασμού ενός εκ των βασικών ιατρικών συλλόγων της Ρουμανίας.
Ο νέος φιλοευρωπαίος πρόεδρος Νικουσόρ Νταν έχει κάνει την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης προτεραιότητά του.
«Πρέπει να ξανακερδίσουμε την εμπιστοσύνη» των απογοητευμένων πολιτών απέναντι σε μία πολιτεία που κατηγορείται για διαφθορά και ανικανότητα. Η διαδικασία θα πάρει χρόνο, παραδέχεται.
Προς το παρόν, υποστηρίζει την εφαρμογή μέτρων που θα επιτρέπουν την αντίδραση μέσα σε ένα μισάωρο από την ανάρτηση πλαστής είδησης ώστε να μη φθάνει σε εκατομμύρια άτομα και να είναι πλέον αδύνατο να την σταματήσει κανείς.
Αλλά ειδικά για την περίπτωση της ιλαράς, η επιδημιολόγος Ντανιέλα Γκαφίτα, μαζί της και πολλοί γιατροί, ζητά κάτι απλούστερο: την αυστηροποίηση από την ρουμανική κυβέρνηση των κανόνων ώστε , για παράδειγμα, ο εμβολιασμός να γίνει υποχρεωτικός για την εγγραφή των παιδιών στα δημόσια σχολεία.
«Αλλά τέτοια μέτρα είναι απεχθή και δεν συμβαδίζουν με το πνεύμα της εποχής», παραδέχεται.
