ΜΙΑ ΠΟΛΥΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΝΑΛΥΣΗ
Το 2024 πραγµατοποιήθηκε έρευνα πεδίου στον ∆ιεθνή Αερολιµένα Χανίων µε στόχο τη χαρτογράφηση της αντίληψης των επιβατών για τις αεροπορικές εταιρείες.
Η
έρευνα αυτή, πρωτοβουλία του Παρατηρητηρίου Αεροπορικού Κλάδου Κρήτης (Crete Aviation Observatory – CAO), καταγράφει ποιοι αεροµεταφορείς είναι περισσότερο αναγνωρίσιµοι, τι υπηρεσίες γνωρίζουν οι επιβάτες και ποιοι παράγοντες επηρεάζουν την τελική τους επιλογή.
Η εξοικείωση των επιβατών: Ποιους γνωρίζουν καλά;
Οι επιβάτες του αεροδροµίου Χανίων το 2024 παρουσίασαν πολύ υψηλά επίπεδα εξοικείωσης µε τις SAS Scandinavian Airlines και Norwegian, ενώ οι Jet Time, Condor και Jet2.com βρίσκονται στα χαµηλότερα επίπεδα. Αυτό υποδηλώνει ότι η συχνότητα παρουσίας και η σταθερή εταιρική ταυτότητα παίζουν ρόλο στην αναγνωρισιµότητα. Οι Ryanair και EasyJet καταγράφουν υψηλό ποσοστό εξοικείωσης, κυρίως λόγω του γεγονότος ότι οι επιβάτες τους είναι συχνά εξοικειωµένοι µε τα διαδικαστικά των low-cost carriers: χρεώσεις αποσκευών, επιλογή θέσης, διαδικτυακές εφαρµογές.
Τι επηρεάζει την επιλογή της αεροπορικής εταιρείας;
Σύµφωνα µε τους επιβάτες, τα έξι βασικά κριτήρια επιλογής είναι:
1. Τιµή εισιτηρίου: κυρίαρχος παράγοντας για Ryanair, EasyJet, Wizz Air.
2. Προηγούµενη εµπειρία: ιδιαίτερα κρίσιµο για Ryanair και SAS.
3. Φήµη και αξιοπιστία: µε ισχυρή επίδραση σε Finnair και SAS.
4. Συστάσεις από γνωστούς: επηρεάζει σε µικρότερο βαθµό, κυρίως για Ryanair και EasyJet.
5. ∆ιαφηµίσεις / Προσφορές: αξιοποιούνται από low-cost αεροµεταφορείς όπως Jet Time.
6. Online αξιολογήσεις: κυρίως για επιβάτες της EasyJet και Ryanair.
Το προφίλ του επιβάτη δείχνει έναν ταξιδιώτη που, ενώ δίνει σηµασία στην τιµή, δεν αµελεί την ποιότητα και τη φήµη του αεροµεταφορέα.
Γιατί έχουν σηµασία αυτά τα δεδοµένα;
Η αναγνωρισιµότητα της µάρκας (brand awareness), η εξοικείωση µε τις παρεχόµενες υπηρεσίες (όπως τα frequent flyer programs, οι ψηφιακές εφαρµογές και η δυνατότητα εξατοµικευµένων επιλογών) και η προηγούµενη θετική εµπειρία αποτελούν κρίσιµες µεταβλητές που συνδέονται άµεσα µε την επαναληψιµότητα αγορών, την καταναλωτική αφοσίωση (customer loyalty) και τη δηµιουργία πρόσθετων εσόδων (ancillary revenues).
Η διεθνής βιβλιογραφία επιβεβαιώνει ότι οι επιβάτες που αναγνωρίζουν, κατανοούν και εµπιστεύονται ένα brand εµφανίζουν υψηλότερα ποσοστά πρόθεσης επαναγοράς (repurchase intention) και είναι περισσότερο δεκτικοί στη χρήση συµπληρωµατικών υπηρεσιών. Επιπλέον, η αύξηση της ψηφιακής εξοικείωσης ενισχύει τον βαθµό αυτονοµίας και ικανοποίησης του επιβάτη, ενώ συµβάλλει στη µείωση του λειτουργικού κόστους για τον πάροχο.
Συνεπώς, οι εταιρείες που επενδύουν στρατηγικά στην πελατοκεντρική και διαφανή επικοινωνία, καθώς και στη βελτίωση της συνολικής εµπειρίας του επιβάτη (customer journey), ενισχύουν το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτηµα, εδραιώνοντας ισχυρότερη θέση τόσο σε λειτουργικό όσο και σε συναισθηµατικό επίπεδο στη συνείδηση των ταξιδιωτών.
Η συµβολή της Τεχνητής Νοηµοσύνης και της Επιστήµης ∆εδοµένων στην αεροπορική ανάλυση
Το Παρατηρητήριο Αεροπορικού Κλάδου Κρήτης προχωρά ήδη στην αξιοποίηση εργαλείων Τεχνητής Νοηµοσύνης (AI), Μηχανικής Μάθησης (Machine Learning) και ευρύτερα της Επιστήµης των ∆εδοµένων (Data Science), µε στόχο τη δηµιουργία προγνωστικών µοντέλων για τη συµπεριφορά των επιβατών και την εξέλιξη της ζήτησης στον αεροπορικό τοµέα.
Μέσα από την ανάλυση συνδυαστικών δεδοµένων, όπως εποχικότητα, δηµογραφικά στοιχεία, συµπεριφορικά µοτίβα και κοινωνικοοικονοµικές µεταβλητές, το CAO επιδιώκει να αναπτύξει σύγχρονα εργαλεία υποστήριξης αποφάσεων για αεροπορικές εταιρείες, αερολιµένες και τουριστικούς φορείς.
Παράλληλα, πραγµατοποιούνται συνεχείς ποιοτικές και ποσοτικές µελέτες, καθιστώντας το Παρατηρητήριο σηµείο αναφοράς στην ερευνητική χαρτογράφηση του αεροπορικού τοπίου της Κρήτης.
Καταληκτικές Σκέψεις
Η συστηµατική καταγραφή και ανάλυση των αντιλήψεων των επιβατών αποτελεί κρίσιµη συνιστώσα για τον στρατηγικό σχεδιασµό στον αεροπορικό τοµέα. Η έρευνα λειτουργεί όχι µόνο ως εργαλείο βελτιστοποίησης της εµπειρίας εξυπηρέτησης, αλλά και ως οδηγός για τη διαµόρφωση στοχευµένων, τεκµηριωµένων και ανταγωνιστικών επιχειρησιακών πολιτικών.
Οι αεροµεταφορείς που δραστηριοποιούνται στον ∆ιεθνή Αερολιµένα Χανίων καλούνται να προσαρµόσουν τις στρατηγικές τους βάσει των δυναµικών προτιµήσεων των ταξιδιωτών, αξιοποιώντας τόσο ποσοτικά δεδοµένα όσο και συµπεριφορικά πρότυπα. Η σαφής επικοινωνία των διαφοροποιητικών τους χαρακτηριστικών και η ευελιξία απέναντι στις νέες απαιτήσεις της αγοράς συνιστούν κρίσιµους παράγοντες για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας.
Ο ∆ιεθνής Αερολιµένας Χανίων διαθέτει τα εχέγγυα για να εξελιχθεί σε πρότυπο περιφερειακό κόµβο κατανόησης και πρόβλεψης των τάσεων της επιβατικής ζήτησης, ενσωµατώνοντας επιστηµονική τεκµηρίωση, καινοτόµες τεχνολογικές εφαρµογές και τοπική εξειδίκευση. Η Κρήτη, στο πλαίσιο αυτό, µπορεί να διαδραµατίσει κεντρικό ρόλο στη Μεσόγειο, καθιερώνοντάς την ως µοντέλο εφαρµοσµένης αεροπορικής στρατηγικής µε βάση την τεκµηριωµένη γνώση και την ανάλυση δεδοµένων.
*Ο ∆ηµήτρης Ζοπουνίδης, MSc in Business Analytics and Data Science, είναι ερευνητής, Data Analysis and Forecasting Laboratory, Πολυτεχνείο Κρήτης
Ιδρυτής του Παρατηρητηρίου Αεροπορικού Κλάδου Κρήτης, Crete Aviation Observatory (CAO) και ιστοσελίδας aviationlife.gr
Συντονιστής του Παρατηρητηρίου Τουρισµού ∆υτικής Κρήτης, ΜΑΙΧ
