Παρασκευή, 19 Απριλίου, 2024

Πνευματικά και καλλιτεχνικά γεγονότα του τόπου μας

Αγαπητοί αναγνώστες,
Καλημέρα σας!
Περνούμε με τη χάρη του Θεού προς το τέλος της δεύτερης βδομάδας του Γενάρη. Οι ευλογημένες μέρες του ξεκίνησαν την Κυριακή (9/1), μετά τα Φώτα, συνέχισαν με τη γιορτή (10/1) του Αγίου Γρηγορίου, Επισκόπου Νύσσης, προχώρησαν την επομένη (11/1) με την ιερή μνήμη του Οσίου Θεοδοσίου και του νεομάρτυρα Νικηφόρου του Λεπρού (1832, Συρικάρι Κισσάμου), και προχωρήσαμε την Τετάρτη (12/1) στη γιορτή της Αγίας Τατιανής και άλλων Μαρτύρων, για να φτάσουμε περασμένα μεσοβδόμαδα (13/1) στον Όσιο Μάξιμο τον Καυσοκαλυβίτη και τους μάρτυρες Ερμύλο και Στρατόνικο.

Το εορτολόγιο του Σαββάτου, αύριο (15/1), μας οδηγεί ως τη Θήβα, όπου στην πλατεία της γιορτάζεται ο άγιος Παύλος ο Θηβαίος, και μαζί του ο Ιωάννης ο Καλυβίτης.
Αυτή η πλούσια βδομάδα, παρακαλούμε τον Μεγαλοδύναμο Θεό και τη χάρη των εορταζόντων Αγίων της, να μας βοηθούν στις δύσκολες ώρες που περνούμε, με τη δοκιμασία του κορωνοϊού, που δεν λέει να μας αφήσει, μικρούς και μεγάλους!
***
Στις μέρες 9-16/1, αν ρίξουμε μια ματιά -κατά το συνήθειο της στήλης μας- στο Ιστορικό μας χρονολόγιο, τα μάτια μας θα σταματήσουν, πιστεύουμε, και στις παραπάνω ημερομηνίες:
9/1/1899: Ο Πρίγκιπας Γεώργιος, ο Ύπατος Αρμοστής των Μεγάλων Δυνάμεων στην Κρήτη, προκήρυξε εκλογές για τη συγκρότηση Κρητικής Συνέλευσης.
10/1/1941: Ο ελληνικός στρατός με συνεχείς σφοδρές επιθέσεις, καταλαμβάνει την Kλεισούρα και αιχμαλωτίζει τους εκεί μαχόμενους Ιταλούς στρατιώτες.
11/1/1923: Πεθαίνει εξόριστος στο Παλέρμο ο βασιλιάς Κωνσταντίνος.
12/1/1916: Θάνατος του πρωθυπουργού Γεωργίου Θεοτόκη, ο οποίος είχε συμβάλλει τα μέγιστα, εις την ανασυγκρότηση των Εθνικών μας Δυνάμεων και την αναδιοργάνωση του Κράτους!
15/1/1823: Ο Καραϊσκάκης με τον Γουβέλη “κατακόπτουν” στον Άϊ-Βλάση στην Ευρυτανία την εμπροσθοφυλακή του Ισμαήλ πασά.
16/1/1943: Το αντιτορπιλίκο μας “Βασίλισσα Όλγα”, βυθίζει στην Αδριατική θάλασσα, το ιταλικό πετρελαιοφόρο: “Στρόμπολη”.
***
Και μια σύντομη ματιά μας, τώρα, στα Λαογραφικά των ημερών:
Ονομασίες του Γενάρη, έχομε πολλές. Στον τόπο μας, πάντως, δεν ξεχνούμε να τον πούμε: Καλαντάρη, για τα κάλαντα που ψάλλουμε Πρωτοχρονιά και Φώτα.
Να τον πούμε: Κλαδευτή, γιατί στις μέρες του, κύρια γεωργική εργασία μας, είναι τα κλαδέματα και τα «μπολιάσματα».
Τον λέμε επίσης: Μεγαλομηνά, για τις πολλές (31) μέρες του. Και βέβαια: «Χειμωνιάρη μήνα», γιατί κυριαρχούν στην περίοδο του οι χειμωνιάτικες μέρες. Τις καλοσυνάτες μέρες του τις λέμε «αλκυονίδες», μέρες των πουλιών, δηλ. μέρες ζεστές για την επώαση των αυγών τους και τη γέννηση, επομένως, των νέων πουλιών, όπως γίνεται με την αλκυώνα!
***
Ώρα, νομίζομε τώρα, να ξεφυλλίσουμε και να σας συστήσουμε και κανένα καινούριο βιβλίο, που το έχομε ήδη μελετήσει και μας άρεσε πολύ. Όντως μας συνεπήρε, διαβάζοντας το.
Αναφερόμαστε στο έργο:
Καίτης Αλέξη: “Παπά- Άγγελος Ψυλλάκης- Σφακιανομαδαρίτης” (Σελίδες: Βιογραφίας – Μαρτυρίες), Χανιά 2021, σχ. 8ο, σ. 84 και πλ. Εικονογρ. Το θαυμάσιο βιβλίο της αγαπημένης μας Καίτης Αλέξη: Παπά- Άγγελος Ψυλλάκης- Σφακιανομαδαρίτης” των καλλιτεχνικών εκδόσεων: “Πυξίδα της Πόλης”, από την πρώτη ματιά μάς συνεπαίρνει.
Θυμάμαι από τα χρόνια της ΕΡΤ Χανίων, που συνεργαζόμασταν θαυμάσια με την ιδιαίτερα αγαπητή κα Καίτη Αλέξη, ότι ο λόγος της ήταν συναρπαστικός, μελετημένος, θαυμάσιος!
Και τώρα, ύστερα από χρόνια βέβαια, που έλαβα δώρο ιδιαίτερης αξίας, το έργο της, για τον αοίδιμο πατέρα Άγγελο Ψυλλάκη, επιβεβαιώνω παλαιότερή μου άποψη. Χαρισματική, λοιπόν, η κα Καίτη. Ανοίγοντας το έργο της, από του εξωφύλλου του κιόλας, το σύντομο σημείωμα συνοδευόμενο από θαυμάσια εκφραστική φωτογραφία της, “ρωτάει” τον μακαριστό π. Άγγελο «αν του αρέσει το βιβλίο της», που όντως είναι γραμμένο ως καρπός χρέους, με αγάπη στον μακαριστό π. Άγγελο!
Την απάντηση τής τη δίνει ο κάθε προσεκτικός αναγνώστης του εν λόγω έργου. Ωραιότατο! Μας τη δίνουν επίσης οι περιεκτικοί Χαιρετισμοί των: Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ.κ. Δαμασκηνού (σ. 4-5) και του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Δορυλαίου κ.κ. Δαμασκηνού (σ. 6-7).
Ένα μικρό απόσπασμα από τον Σεβ/το Κυδ. Αποκορώνου, κ.κ. Δαμασκηνό:
«Υπήρξε άνθρωπος αγάπης, προσφοράς και ελεημοσύνης με τέλεια αυταπάρνηση για την Εκκλησία, την Πατρίδα και το έθνος. Ως ζηλωτής της πίστεως εργάσθηκε ιεραποστολικά και έβαλε τη δική του σφραγίδα με το θεάρεστο ενοριακό πολύπλευρο έργο του και έδωσε τη δική του ομολογία. Ως έφηβος, ως μαθητής της Εκκλησιαστικής Σχολής και αργότερα ως φοιτητής, ως εφημέριος διαφόρων ενοριών κι ως καθηγητής πλήθους μαθητών έδωσε «την καλήν μαρτυρίαν Ιησού Χριστού».
Ο αείμνηστος παπά Άγγελος Ψυλλάκης με την ιδιαίτερη προσωπικότητά του, στη θέση του πλησίον έβλεπε τον Χριστό, στη θέση κάθε θυσίας έβλεπε τη θυσία του «εσφαγμένου αρνίου». Αγωνίστηκε «άχρι θανάτου» για το καλό της ενορίας του που έκανε πρότυπη και πρωτότυπη. Η αντοχή του μεγάλη και το ψυχικό του μεγαλείο ύψιστο.
Μέσα από τα κηρύγματά του και τα μουσικά κείμενα του βλέπει κανείς τη θεολογική του κατάρτιση και τις μουσικές του γνώσεις. Διακρίνει τον πόνο του, την υπομονή του, την αγωνία του για τα ιερά και τα όσια, τις αρχές και τις αξίες της Ελληνορθόδοξης παράδοσης. Νυχθημερόν εργάσθηκε και αγρύπνησε για τη διαφύλαξη και τη διάδοσή τους.
Ο κτήτορας του Ιερού Ναού Αγίου Χαραλάμπους Λενταριανών ήταν άνθρωπος των έργων και της δημιουργικότητας, με ιδιαίτερη αγάπη για τα γράμματα και την παιδεία, για την παραδοσιακή κρητική και την αθάνατη βυζαντινή μουσική. «Υψιπέτης εις το πνεύμα, χαλκέντερος εις την σκέψιν, φωτεινός φάρος και ανέσπερος πυρσός εις την προσφοράν».
Και ένα μικρό παράθεμα από τον πρωτοσυγγελεύοντα της Ι.Μ.Κ.Α., τον Δορυλαίου Δαμασκηνό:
«Το παρόν βιβλίο είναι το πρώτο που αναφέρεται στη βιογραφία του πατρός Αγγέλου Ψυλλάκη, προϊσταμένου και κτήτορος του Ιερού Ναού Αγίου Χαραλάμπους Λενταριανών, μια πληθωρική κι επιβλητική μορφή της Εκκλησίας μας.
Μέσα από τις δεκάδες μαρτυρίες των ανθρώπων που τον γνώρισαν και πήραν την ευλογία του, οι οποίοι στην πλειοψηφία τους ανταποκρίθηκαν θερμά και με μεγάλη συγκίνηση στη σκέψη να γραφτεί κάτι γι’ αυτόν, επιδιώχθηκε να παρουσιαστεί όσο πιο απλά και ξεκάθαρα γίνεται, όπως απλά και ξεκάθαρα ήταν τα λόγια του, τα πιστεύω του, η ζωή του…»
Η συγγραφέας του έργου, στο Εισαγωγικό της σημείωμα (σ. 8-9), μας εξομολογείται:
«Δεν σας κρύβω ότι η ευθύνη μου απέναντι σ’ αυτό το εγχείρημα, σ’ αυτή την ιδιαίτερη βιογραφία με γέμιζε δέος. Αλλά το γεγονός ότι τα γραπτά μένουν, όχι μόνο για να θυμίζουν, αλλά και για να παραδειγματίζουν τους επόμενους και να διαμορφώνουν την Ιστορία μας σε όλους τους τομείς και σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής, αναλαμβάνω το καθήκον ως πολεμιστής του Καλού και του Ωραίου.
Μ’ αυτές τις σκέψεις εμπιστεύομαι σ’ αυτό το βιβλίο αναμνήσεις τρίτων προσώπων, αλλά και δικές μου, όπως θα εκθέσω στην πορεία, για έναν Ιερέα που δεν πρέπει και δεν θέλουμε να ξεχαστεί. Αυτό το Συναξάρι “δοξαστικό κι αντίδωρο” στον πατέρα Άγγελο Ψυλλάκη για ό,τι πρόσφερε. Για τις μνήμες των νεανικών μας χρόνων».
Και προχωρεί στο κυρίως περιεχόμενο της βιογραφίας Ψυλλάκη. Με τη λυρική επίκληση της συγγραφέως (σ. 10), πριν αρχίσει. Με τη ρίζα του βιογραφούμενου (σ. 11-12), τα παιδικά του χρόνια, επιρροές και κλίσεις (σ. 13-14) για να συνεχίσει με τα χρόνια των σπουδών του (Ιερατική Σχολή Κρήτης, Βυζαντινή και Ευρωπαϊκή Μουσική, που τις δίδασκε χρόνια στη Μέση Εκπαίδευση Χανίων, Πανεπιστήμιο Αθηνών, απ’ όπου έλαβε το πτυχίο του το 1977 με λίαν καλώς βαθμολογία) (σ. 15-17). Ακολουθεί ο γάμος και η οικογενειακή ζωή του (σ. 18-19), οι στρατιωτικές του υποχρεώσεις (σ. 20) και: Τα πρώτα χρόνια της Ιεροσύνης του (σ. 21) με τη χειροτονία του 30-11-1957, την τοποθέτηση του στην ενορία Ζουνάκι – Λίμνη Κυδωνίας. Τον Οκτώβριο του 1959 μετατίθεται στον Ιερό Ναό Ευαγγελίστριας Χαλέπας και από τον Νοέμβριο του 1960 στον Ιερό Ναό Αγ. Χαραλάμπους Λενταριανών.
Στο σημείο αυτό, η χαρισματική βιογράφος του, η κα Αλέξη μας καταθέτει πολύτιμες μαρτυρίες πολιτών, ενοριτών του Αγ. Χαραλάμπους, τις οποίες συνέλεξε κατά τη συγγραφή του έργου της (σ. 22-30).
Στην ενότητα “Σερενάτα των Αγγέλων” (σ. 30-41) παρατίθενται τόσο πλούσια στοιχεία, επιβεβαιώνεται τέτοιας ποιότητας έργο, τόσο εποικοδομητική συνεργασία προσώπων, φορέων, εκκλησιάσματος, ώστε ο αναγνώστης τους, αυθόρμητα εκφράζεται ευχαριστώντας τον Θεό, συγχαίροντας τον ακούραστο εφημέριο Του, τον π. Άγγελο και βέβαια τους συνεργάτες του που συμβάλλουν “ψυχή τε και σώματι” στο Ενοριακό αυτό, ευρύτατο έργο, με καταγραφέα χαρισματικό, την κα Καίτη Αλέξη.
Συγκλονίζουν, επίσης, τον αναγνώστη του έργου, τα τέλη της πρεσβυτέρας Αρετής, της συζύγου του π. Άγγελου. Και εκείνη η σημαδιακή μέρα: 14-12-1986, παραμονή του Αγ. Ελευθερίου, σύμπτωση της μέρας του τέλους του μακαριστού και αλησμόνητου αδελφού της, π. Λευτέρη Καψωμένου.
Μια μικρή παρένθεση εδώ: Βρισκόμαστε στη σ. 39 του έργου, έχει τίτλο “Παπαψυλλάκεια» και χρονολογία 23-8-2000, Αρώνι. Σελίδες ύμνος στο Ριζίτικο! Ύμνος στον π. Άγγελο Ψυλλάκη και το έργο που μας κληροδότησε σε δισκογραφικές του καταθέσεις και ζωντανές συμμετοχές! Και η επάξια βράβευση του από την Ακαδημία Αθηνών, και δίκαιη και πρέπουσα, όπως και όλες οι άλλες τιμές και διακρίσεις, που αξιώθηκε να λάβει για τη μία ζωή συνεχή προσφορά του!
Η σελ. 42 συγκλονιστική· έχει τίτλο “Νεκρολογία”, για τον π. Άγγελο· και όπως τη μελετούμε, ζούμε τον αποχαιρετισμό του από τα εγκόσμια. Έπονται, σ. 43-63, πολύτιμες μαρτυρίες Ενοριτών του Αγ. Χαραλάμπους, με πρώτες τις καταθέσεις των παιδιών του: Σπύρου, Ειρήνης και Βασίλη. Στη συνέχεια η μαρτυρία του αοιδιμου σήμερα αρχιμ. Ιγνατίου Χατζηνικολάου, του γεν. αρχιερ. ε πιτρόπου π. Γ. Περάκη, του π. Βασ. Κιάσσου και εικοσάδας άλλων εκλεκτών προσώπων της ευρύτερης κοινωνίας μας.
Φτάνοντας στη σ. 64 κ.ε. του έργου “Επίλογος – Ευχαριστίες”, συγχαίρομε, επαινούμε και ευχαριστούμε κι εμείς: Την υπεράξια συγγραφέα – δημιουργό του έργου, που ήδη απολαύσατε. Έκανε ένα θαυμάσιο βιογράφημα· το πλούτισε με πολύτιμο υλικό εγγραφών, φωτογραφιών, βραβείων, κ.λπ. στοιχείων, για την επί γης παρουσία 64 χρόνους, ευλογημένου παρά Θεού έργου, του αοίδιμου π. Άγγελου Ψυλλάκη!
Θερμότατα, λοιπόν, τα συγχαρητήρια μας στην αρχόντισσα κα Καίτη Αλέξη, για το επίτευγμά της· εγκάρδιες ευχαριστίες στον επιμελητή του έργου κ. Λευτέρη Λαμπράκη, στην κα Αθανασία Ζώτου, για τις εξαντλητικές διορθώσεις των κειμένων, καθώς και στους σχεδιαστές, σελιδοποιητές, εκτυπωτές και βιβλιοδέτες. Όλοι εργαστήκατε με μεράκι και διάθεση προσφοράς.
Η “Πυξίδα της Πόλης”, μας παρέδωσε πάλι, έργο αξιοζήλευτο!
Σ’ όλους σας, ευχαριστίες, από καρδιάς!
Σας ευχόμαστε Υγεία και ό,τι επιθυμείτε!
Γεια σας! Καλό Σαββατοκύριακο!


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα