“Το θεόπνευστο συγγραφικό έργο του Μακαριστού Ιεράρχη Ειρηναίου Γ. Γαλανάκη, των χρόνων: 1937-2013” (Μέρος Ε’)
Σταματης Απ. Αποστολακης,
δάσκαλος – λαογράφος
Αγαπητοί μας αναγνώστες,
με το προηγούμενο Δ’ μέρος της παρουσίασης του συγγραφικού έργου, του Μακαριστού Ιεράρχη μας Ειρ. Γ., που ξεκινήσαμε και φιλοξενήθηκε στα έγκριτα “Χανιώτικα νέα”, της 8/5 σελ. 24, της 15/5 σελ. 22, της 22/5 σελ. 27 και της 5/6 σελ. 37, γράφαμε κλείνοντας ότι οφειλόμενη συνέχιση παρουσίασης του τεράστιου όντως και πολύτιμου αυτού έργου (του αοιδίμου ιεράρχη μας Ειρ. Γ.), πρέπει να αναφερθεί, έστω και περιληπτικά, στην περιοδική έκδοση “ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΗΣ” την οποία εξέδιδε κατά τα έτη 1972-1980, στη Γερμανία, όπου είχε μετατεθεί – εξοριστεί, ως Μητροπολίτης Ι.Μ. Γερμανίας.
Σημειώνουμε επιλογικά στην προηγούμενη σχετ. συνεργασία μας, και το τονίζουμε και σήμερα, ότι οι περισσότερες σελίδες των τευχών του “Ο.Μ.” όλων των χρόνων, δεν καθοδηγούν μόνο ορθόδοξα, χριστιανικά, το χριστεπώνυμο πλήρωμα της Ι. Μητρ. Γερμανίας, αλλά και φέρνουν δάκρυα, συγκλονίζουν τους αναγνώστες των. Φροντίστε να τα διαβάσετε, για να βεβαιωθείτε. Εμείς, ξεκινάμε τη φυλλομέτρηση των τευχών του “Ορθόδοξου Μετανάστη” για να σας προϊδεάσουμε. Πάμε λοιπόν:
ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΗΣ
Η περιοδική έκδοση της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίας των χρόνων (1972 – 1980) αρχιερατείας Ειρηναίου Γ.
«Μετά την εγκατάσταση του τοποθετηθέντος – ξερριζωθέντος δηλαδή, από τη Ιερά Μητρόπολη Κισάμου και Σελίνου – εις τον Μητροπολιτικό θρόνο της Ιεράς Μητρόπολης Γερμανίας Ειρηναίου Γαλανάκη, “με το από ιστ’ μηνός Δεκεμβρίου, του σωτηρίου έτους 1971 ενταλτήριον μήνυμα της Α.Θ. Παναγιότητος του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Αθηναγόρου” ο Σεβασμιότατος, πλέον, Μητροπολίτης Γερμανίας Ειρηναίος, βαθύς γνώστης της αξίας και της σημασίας κυκλοφορίας περιοδικής έκδοσης για το πλήρωμα της θεοσώστου Μητροπόλεως Γερμανίας -και όχι μόνο- προβαίνει στην έκδοση “Μηνιαίου ηθικοθρησκευτικού περιοδικού” με τον τίτλο: Ορθόδοξος Μετανάστης.
“Ουκ επ’ αρτω μόνον ζήσεται άνθρωπος”. Δεν ζει ο άνθρωπος μόνον με το ψωμί λέγει ο αιώνιος λόγος του Θεού, αλλά χρειάζεται και τον άρτον της ψυχής του: ο άνθρωπος πρέπει να τρέφεται και πνευματικά διά να αυξάνει την προσωπικότητα του, να προσανατολίζεται εις τους ωραίους δρόμους της ζωής και να ευρίσκει τον προορισμόν και την σωτηρίαν του.
Ενας Χριστιανός όμως γνωρίζει καλώς, ότι δια την θείαν ψυχήν του ανθρώπου μόνον ο λόγος του Θεού είναι “ο άρτος της ζωής” του και ότι οι βαθύτερες νοσταλγίες και τα μεγάλα ερωτηματικά μας μόνο σ’ αυτόν (λόγον του Θεού) είναι δυνατόν να ευρίσκουν την απάντησιν και την ικανοποίησίν των.
Αλλά και τα άλλα τα πρακτικά και τα επείγοντα προβλήματα της καθημερινής ζωής, ο μόχθος και ο πόνος μας, η δουλειά και η χαρά μας, οι φόβοι και οι σχέσεις μας με τους ανθρώπους, όταν φωτίζονται από το “Φως του κόσμου” παίρνουν μια άλλη όψι και γίνονται όλα μέσα μας ελπίδα και κουράγιο, ανθρωπιά και καλωσύνη.
Με τας σκέψεις αυτάς και την συναίσθησιν των ευθυνών ημών ως επισκόπου και πνευματικού πατρός, εκδίδομεν το παρόν ηθικοθρησκευτικόν περιοδικόν “ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΗΣ” το οποίον επιθυμούμεν όπως καταστεί ο πνευματικός άρτος, ο οδηγός της χριστιανικής ζωής και ο φρουρός των Πνευματικών Παραδόσεων του Ποιμνίου ημών.
Υπάρχει όμως και άλλος λόγος, ο οποίος παρεκίνησεν ημάς εις την έκδοσιν του περιοδικού τούτου.
Η Ιερά Μητρόπολις Γερμανίας ιδρύθη μόλις προ ολίγων ετών υπό του Σεπτού Οικουμενικού Πατριαρχείου και ευρεθείσα προ αποτόμου και ραγδαίας αυξήσεως του Ποιμνίου της, λόγω του μεγάλου μεταναστευτικού ρεύματος των Ελλήνων αδελφών μας εις την χώραν ταύτην, δεν έχει ακόμη συμπληρώσει την οργάνωσίν της και δεν έχει ακόμη χαράξει μίαν κοινήν γραμμήν και πορείαν εις την ζωήν και την έκφρασίν της.
Επιβάλλεται λοιπόν να υπάρχει ένα περιοδικόν της Μητροπόλεως, το οποίον αφ’ ενός μεν θα παρέχει την πνευματικήν τροφήν εις τας ψυχάς του ποιμνίου της, αφ’ ετέρου δε θα χαράσσει την κοινήν γραμμήν της ορθοδόξου αντιλήψεως και παρουσίας του πληρώματος αυτής, εις την χώραν εις την οποίαν ζώμεν.
Επιβάλλεται να υπάρχει η φωνή του ποιμένος, διά να την ακούουν τα λογικά πρόβατα, να γνωρίζουν πως πρέπει να πορευθούν και να μην παρασύρονται από την φωνήν των αλλοτρίων (Ιωαν. 10, 2-5).
Ο “ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΗΣ” θα είναι περιοδικόν χριστιανικής κατηχήσεως και λαϊκής επιμορφώσεως, διά να είναι προσιτόν και χρήσιμον εις πάντας.
Εις την ευλογημένην και αλησμόνητον Ιεράν Μητρόπολιν Κισάμου και Σελίνου (Κρήτης) είχομεν εκδώσει το περιοδικόν “Χριστός και Κόσμος” το οποίον εσημείωσε μεγάλην επιτυχίαν και κατέστη δια χιλιάδας Χριστιανών, εντός και εκτός της Ελλάδος, ο επιούσιος πνευματικός άρτος και εμπνευστής ωραίων χριστιανικών έργων.
Με τας ιδίας ελπίδας εκδίδομεν και παραδίδομεν και τον “ΟΡΘΟΔΟΞΟΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΗΝ” εις το Ποίμνιον της Χάριτι Θεού, Νέας ημών Μητροπόλεως εν Γερμανία και τους απανταχού φίλους και αναγνώστας ημών, ευχόμενοι και ικετεύοντες τον Καλόν Σπορέα όπως ευλόγηση και την νέαν αυτήν Σπορά της Αληθείας Του και αυξήσει αυτήν “εκατονταπλασίονα” εις τας καρδίας πάντων.
Ακολουθούν: “Το ενταλτήριον Μήνυμα της Α.Θ.Π. του Σεπτού Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Αθηναγόρα” (σ. 4), το “Ποιμαντορικόν Μήνυμα του νέου Μητροπολίτου Γερμανίας και Εξαρχου Κεντρώας Ευρώπης κ.κ. Ειρηναίου” (σ. 5-6) και έπονται οι συνεργασίες: “Τις αποκυλίσει ημίν τον λίθον;” (σ. 7-8) του πρεσβύτερου π. Γεωργίου Μεταλληνού, “Ο Θεός των Πατέρων ημών…” (σ. 9) του Σεβασμιωτάτου Γερμανίας Ειρηναίου Γ. “ο λόγος του Σεβ. Μητροπολίτου Σταυρουπόλεως κ.κ. Μαξίμου, Σχολάρχου της κατά Χάλκην Ιεράς Θεολογικής Σχολής, επί τη ενθρονίσει του Σεβ. Μητροπολίτου Γερμανίας κ.κ. Ειρηναίου” (σ. 10-12) και έπεται το: “Ο Χριστός μας καλεί όλους…” (σ. 13-14) του θεολόγου κ. Λουκά Φίλη.
Με το 2ο τεύχος του “Ορθόδοξου Μετανάστη” (Μαΐου 1972) η περιοδική έκδοση της Ι.Μ. Γερμανίας, με το εισαγωγικό κύριο άρθρο του Σεβασμ. Ειρ. Γ: “Η μετανάστευσις σαν μια δημιουργική πορεία” προβάλλει τους οραματισμούς και τις πολύτιμες προτάσεις του Ποιμενάρχου, προς το χριστεπώνυμο πλήρωμα της θεόσωστης Μητρόπολης Γερμανίας, τονίζοντας την σημασία της παραμονής των πιστών της στην Γερμανία, στοχεύοντας: στην βελτίωση των, τεχνική και επαγγελματική, στην εκμάθηση της γλώσσας της χώρας που εργάζονται, στην πρόοδο και δημιουργία έργων κοινής ωφελείας και πολιτισμού των τετρακοσίων χιλιάδων Ελλήνων που είναι εδώ, μακρυά από τον τόπο των και οι οποίοι οφείλομε «να γυρίσουμε καθαροί και χρήσιμοι στην εθνική μας εστία!»…
Ακολουθούν: Το πασχάλιο μήνυμα του Σεπτού μας Πατριάρχου, η στήλη του εργάτη με θέμα “Τα προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι εις την Δυτικήν Γερμανίαν”, του π. Αντωνίου Μαρούση, η συνέχεια του: “Ο Θεός των Πατέρων ημών”, του Σεβ. Γερμανίας Ειρηναίου Γ.
Επίσης, αναφορά στην θλιβεράν ημέραν της 29ης 1453 και την έκκληση του σεβασμιωτάτου Γερμανίας Ειρηναίου.
Με την ίδια μελετημένη οργάνωση περιεχομένων, συνεχίζεται η έκδοση και κυκλοφορία των τευχών 3ου Ιουνίου 1972, 4ου Ιουλίου – Αυγούστου, 5ου Σεπτεμβρίου- Οκτωβρίου και 6ου Νοε.- Δεκ. του ίδιου χρόνου.
Από του τεύχους Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου 1973 και καθ’ όλον το έτος, το σχήμα του περιοδικού διαφοροποιείται. Γίνεται 21χ29 εκ. και οι σελίδες του, 16, μαζί με τα εξώφυλλα.
Ο τίτλος γίνεται επίτιτλο Σταυρού ολοσέλιδου, και το σχέδιο του γνώριμου από το πρώτο τεύχος: εργάτη- μετανάστη, με το ραβδί – σταυρό και το σακκούλι του, να κρέμεται στον ώμο του, διατηρείται και τοποθετείται πάνω αριστερά.
Οσο για τη διάταξη της ύλης του κάθε τεύχους, είναι ιδιαίτερα μελετημένη και προσεγμένη, με τα κείμενα των μηνυμάτων, κάθε φορά, του Σεπτού Οικουμενικού μας Πατριάρχου και του Σεβασμ. Μητροπολίτου Γερμανίας Ειρ. Γ. με άρθρα και μελετήματα εκλεκτών συνεργατών για τον θεολογικό διάλογο Ορθοδόξων και Παλαιοκαθολικών, τα προβλήματα των μεταναστών μας, τις απαραίτητες και τόσον χρήσιμες εργατικές ειδήσεις, τα απολυτίκια των εορτών, τη σελίδα της Χριστιανικής Λαογραφίας, και βέβαια το καθιερωμένο Χρονικό της Μητροπόλεως.
Ξεχωριστή μνεία οφείλομε στις σελ. 8-9 του τεύχους: Μαρτίου – Απριλίου 1973, όπου δημοσιεύεται η ιστορική και αξέχαστη ραδιοφωνική ομιλία του Σεβασμ. Γερμανίας Ειρηναίου Γ “στην 25η Μαρτίου”, από τον ραδιοφωνικό σταθμό της Ντώϋτσε Βέλλε, που κατασυγκίνησε τους όπου γης Έλληνες, πρώτιστα τους μετανάστες μας στη Γερμανία, με την χαρακτηριστική, αγονάτιστη, πατριωτική φλόγα του Λόγου, του Σεπτού Ιεράρχη Ειρηναίου Γαλανάκη.
Στους ίδιους ενθουσιώδεις και πατριωτικότατους τόνους, είναι γραμμένο και το πρωτοσέλιδο κύριο άρθρο, μήνυμα και ομιλία “στην 28η Οκτωβρίου”, του Σεβασμ. Μητροπολίτη Γερμανίας Ειρ. Γ. που καταλήγει με την αποστροφή που φέρνει δάκρυα:
«…Λησμονούμε τα πάθη, τα πένθη και τις πληγές των χρόνων εκείνων. Όμως δεν λησμονούμε την αγάπη της Πατρίδος μας και το χρέος για το Ιερό Ελληνικό της χώμα.
Δεν λησμονούμε τη φλόγα της λευτεριάς που πρέπει να καίει άσβηστη πάντα μέσα στην ψυχή μας, για να μας κρατεί άγρυπνους και γενναίους στην περιφρούρηση και στην απαντοχή της.
Δεν λησμονούμε το χρέος της τιμής που μας επιβάλλεται, όταν σε μεγάλες και κρίσιμες στιγμές έχομε να διαλέξωμε ανάμεσα στη τιμή και την ατίμωση, ανάμεσα στη ντροπιασμένη ζωή και τον ηρωικό θάνατο. Δεν λησμονούμε ότι η ομόνοια και η ενότης του Εθνους είναι το μεγαλύτερο όπλον του πάντα, προπάντων όμως στις δύσκολες ώρες που κινδυνεύει η ελευθερία και η ακεραιότητά του.
Έλληνες της Γερμανίας:
Μακρυά από τη Πατρίδα μας γιορτάζομε τούτη τη μεγάλη μέρα. Δεν έχομε εδώ καμπάνες, παρελάσεις και κανονιές.
Ομως την ελληνική μας σημαία θα την υψώσωμε κι εδώ στον ξένο τόπο και θα πούμε στα παιδιά μας τους θρύλους και τα κατορθώματα που κάναμε σαν Εθνος στο μεγάλο ΟΧΙ της 28ης Οκτωβρίου 1940. Θα υψώσωμε την Ελληνική μας σημαία, που πρέπει να την έχωμε εδώ στην ξενιτειά δίπλα στο εικόνισμά μας, και θα υψώσωμε προπάντων την καρδιά και τη σκέψη μας πάνω από πείσματα και πάθη πολιτικά, σε μια καθαρή αγάπη στη Λευτεριά για την πατρίδα μας.
Απ’ τα κόκκαλα βγαλμένη των Ελλήνων τα ιερά
και σαν πρώτα ανδρειωμένη χαίρε, ω χαίρε ελευτεριά.
Ο Γερμανίας Ειρηναίος”.
Οσο για τις χριστιανικές νουθεσίες προς τους γονείς για τα παιδιά τους, από τον Σεβασμιώτατο, σας παραπέμπομε δειγματοληπτικά και μόνο στη σ. 9 του ίδιου τεύχους, στο άρθρο Του: “Προσοχή στα παιδιά μας”. Γονιός στοργικός, πνευματικός, φωτισμένος, καθοδηγεί πατρικά τα παιδιά Του, τα ξενιτεμένα Ελληνόπουλα, Χριστιανόπουλά μας, της Γερμανίας. Αξίζει την προσεκτική ανάγνωσή μας.
Όλο το 1974 ο “Ορθόδοξος Μετανάστης” επανέρχεται στο αρχικό του σχήμα, των 17×24 εκ. με το καθιερωμένο πια, χαρακτηριστικό εξώφυλλο του, από το μεγάλο προηγούμενο σχήμα.
Το πρώτο τεύχος (Ιαν. – Φεβρ.) του νέου έτους (1974) ανοίγει με τον εόρτιο χαιρετισμό του Ποιμενάρχου, Μητροπολίτη Γερμανίας Ειρηναίου Γ. και τις ευχές Του, για την καινούργια χρονιά.
Ακολουθεί το κείμενο ομιλίας του Σεβ. Ειρ. Γ., της 20-1-1974 προς τα Εκκλησιαστικά Συμβούλια των Ενοριών της Ι.Μ. Γερμανίας, με τις σοφές οδηγίες Του, για γόνιμη προσφορά και καρποφόρο έργο. Επεται η καθοδηγητική ομιλία Του, της 26-1-1974, προς τις ομάδες δράσης “της Ορθοδόξου Διακονίας” όπως τις ονόμασε.
Με την ίδια καθιερωμένη διάταξη της ύλης συγκροτείται κάθε δίμηνο, το αντίστοιχο τεύχος – οδηγός, ευλογία και σύντροφος του πληρώματος της Μητρόπολης, των Ελλήνων δηλαδή, που έχουν εκπατρισθεί από τη γενέτειρα για εξασφάλιση εργασίας, φορτωμένων όμως, με τα προβλήματα του μετανάστη, του “ξεριζωμένου” δηλαδή Ελληνα εδώ.
Το τεύχος Μαΐου – Ιουνίου, του 1974, ανοίγει με ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα επιστολή του Ποιμενάρχου των 350.000 εργαζομένων εδώ Ελλήνων μετά των οικογενειών των, προς τον Ομοσπονδιακόν Υπουργόν Εργασίας, με την οποίαν διαμαρτύρεται έντονα, για την νέα τροποποίηση του Νόμου της Γερμανίας, κατά την οποίαν: «Δεν είναι πλέον δυνατόν, να έλθουν τα λοιπά μέλη της οικογενείας εργαζομένου, από Την Ελλάδα» και επομένως ευρίσκονται σε δεινή θέση. Τονίζεται δε, «η δι’ ανθρωπιστικούς λόγους ανάγκη εξαίρεσης των νέων υφισταμένων αυτών διατάξεων, προκειμένου να αποφεύγωνται βαρύταται οικογενειακοί δυσκολίαι, αι οποίαι επιφέρουν την διάλυσιν των οικογενειών των εδώ εργαζομένων…».
Στο τεύχος Ιουλίου – Αυγούστου 1974, ξεχωρίζουμε τις θέσεις και τις αγωνίες του Σεβασμ. Γερμανίας Ειρηναίου, στο άρθρο Του: “Σιωπώσα η Ομολογούσα Εκκλησία”, ενώ στο τ. Σεπτ.- Οκτ. του ίδιου έτους, το πρωτοσέλιδο με τον τίτλο: “Στον Ελληνισμόν της Γερμανίας”, ο Σεβ. Ποιμενάρχης των τριακοσίων πενήντα χιλιάδων Ελλήνων εργαζομένων εδώ, υποδεικνύει υγιείς και ατομικά και εθνικά επωφελείς δράσεις, με τις οποίες θα μπορούσαν να βοηθήσουν και να συμβάλλουν καθοριστικά, μακράν κάθε πολιτικής προπαγάνδας…».
Θα συνεχίσουμε όμως στο επόμενο!
