Στην αστροφωτογράφιση
Ίσως το πιο αγαπημένο, πολυφωτογραφημένο και πιο θεαματικό νεφέλωμα του χειμερινού νυχτερινού ουρανού που συμπεριλαμβάνεται στη λίστα Messier. Είναι από τα πολύ λίγα νεφελώματα που η φωτογράφιση του μπορεί να γίνει και με έγχρωμη κάμερα DSLR ,
αρκεί να είναι τοποθετημένη επάνω σε αστροστάτη που κινείται αντίθετα από την περιστροφή της γης. Η πληροφορία που καταγράφεται είναι στο ορατό φάσμα , δηλαδή στο κόκκινο , πράσινο και μπλε ( RGB παλέττα ) γιαυτό είναι εύκολη η καταγραφή του. Επίσης επειδή είναι πολύ φωτεινό και σχετικά κοντινό σε μας, χρειάζονται για την καταγραφή του μικροί χρόνοι έκθεσης σε σχέση με άλλα νεφελώματα. Για τη φωτογραφία της σημερινής δημοσίευσης έγιναν περισσότερες από 40 ξεχωριστές λήψεις με RGB φίλτρα και ειδική επεξεργασία με ειδικά προγράμματα για να βγει αυτό το αποτέλεσμα.
Από την Ελληνική μυθολογία
Ο Ωρίων (Ωρίωνας) ήταν ο πιο διάσημος κυνηγός στην Ελληνική μυθολογία. Μια φορά, όπως το συνήθιζαν οι θεοί του Ολύμπου, ο Δίας και ο Ποσειδώνας πήγαν ένα περίπατο στη γη μεταμφιεσμένοι σε ανθρώπους. Περνώντας από τη Βοιωτία δέχθηκαν τη θερμή φιλοξενία του Υριέα, του «επώνυμου ήρωα» της πόλεως Υρίης. Εκείνη την εποχή όμως ο Υριέας ήταν σε πολύ μεγάλη ηλικία και χήρος χωρίς παιδιά. Εξομολογήθηκε στους φιλοξενούμενους τον καημό του για τη μεγάλη μοναξιά του και πόσο θα ήθελε να είχε ένα παιδί. Αφού οι δύο θεοί είχαν φύγει, το άλλο πρωί ο Υριέας βρήκε στο κατώφλι του σπιτιού του ένα βρέφος: ήταν ο μικρός Ωρίων, ένα δώρο από τους θεούς για τη φιλοξενία που τους είχε προσφέρει. Για τον λόγο αυτό ο Ωρίων αναφέρεται άλλοτε ως γιος του Υριέα και άλλοτε ως γιος του Ποσειδώνα, μάλιστα ήταν καρπός της σχέσης του θεού με την Ευρυάλη, κόρη του βασιλιά Μίνωα. Λέγεται ακόμα ότι είχε πάρει από τον πατέρα του, θεό της θάλασσας, το χάρισμα να μπορεί να βαδίζει πάνω στη θάλασσα. Ο Ωρίωνας μεγάλωσε και έγινε «ανήρ εξόχου ρώμης και καλλονής, και δεξιώτατος κυνηγός». Εκτός από πολύ δυνατός και όμορφος, φαίνεται ότι ήταν πολύ ψηλός στο ανάστημα, κάτι που συνδέεται και με τον ομώνυμο αστερισμό. Συνόδευε τη θεά του κυνηγιού, την Άρτεμη, στα κυνήγια της. Σχετικά με το τέλος του Ωρίωνα υπάρχουν αρκετές διαφορετικές παραδόσεις. Σύμφωνα την κυρίαρχη παράδοση, πέθανε στη Δήλο (γνωστή τότε ως Ορτυγία) από δάγκωμα σκορπιού, που τον έστειλε είτε η Αρτεμις επειδή είχε φύγει από κοντά της ως ερωτευμένος με την Ηώ (Οδύσσεια, ε 121 κ.ε., λ 310), είτε ο Απόλλων για να μη δημιουργηθεί ερωτική σχέση του Ωρίωνα με την Αρτεμη (αδελφή του Απόλλωνα), είτε τέλος η ίδια η Γη τιμωρώντας τον για την καυχησιολογία του δηλαδή ότι κανένα ζώο δεν ξέφευγε από τα βέλη του.
Στην αστρονομία
Το Νεφέλωμα του Ωρίωνα, γνωστό και ως Μέγα Νεφέλωμα του Ωρίωνος (μια ακριβέστερη ονομασία, καθώς στον αστερισμό Ωρίωνα υπάρχουν αρκετά άλλα νεφελώματα), αλλά και ως Μεσιέ 42 (Μ42), είναι ένα διάχυτο νεφέλωμα νότια από τη Ζώνη του Ωρίωνα. Είναι ένα από τα φαινομενικώς φωτεινότερα νεφελώματα, ορατό με γυμνό μάτι σε σκοτεινό ουρανό. Το M42 απέχει από εμάς 1.344 ± 20 έτη φωτός. Περιλαμβάνει την κοντινότερη στη Γη περιοχή παραγωγής νέων αστέρων. Η πραγματική του διάμετρος εκτιμάται σε 24 έτη φωτός. Το Νεφέλωμα του Ωρίωνα είναι ένα από τα πλέον ερευνηθέντα και φωτογραφημένα ουράνια σώματα. Η μελέτη του έχει αποκαλύψει πολλά μυστικά για τη διαδικασία σχηματισμού νέων άστρων και πλανητών.
Ιστορικό παρατηρήσεων
Λόγω της φωτεινότητάς του, το Νεφέλωμα του Ωρίωνα είχε παρατηρηθεί και καταγραφεί από πολύ παλιά. Μπορεί η νεφελώδης φύση του να διακρίνεται μόνο μέσα από τηλεσκόπιο, τα πιο λαμπερά αστέρια του όμως έγιναν αντιληπτά από νωρίς, συνήθως ως ένα αστέρι. Ήδη ο Πτολεμαίος το 130 μ.Χ. το είχε συμπεριλάβει στον κατάλογό του, καθώς και στα τέλη του 16ου αιώνα οι Tycho Brahe και Johann Bayer, με τον τελευταίο να το ονομάζει θ Orionis στο έργο του Uranometria. To 1610 o Γαλιλαίος, κοιτώντας με το τηλεσκόπιό του, εντόπισε έναν αριθμό αμυδρών αστεριών, αλλά όχι το νεφέλωμα. Μερικά χρόνια αργότερα, στις 4 Φεβρουαρίου 1617, ο Γαλιλαίος πρόσεξε καλύτερα το κύριο αστέρι Theta1 και το εξέλαβε ως τριπλό αστέρι, ξανά χωρίς να αντιληφθεί το νεφέλωμα. Ο πολιτισμός των Μάγια στην Κεντρική Αμερική είχε ένα θρύλο για την περιοχή του Ωρίωνα (Ξιμπάλμπα).Η πυροστιά που φαντάζονταν εκεί ζωγραφιζόταν με μία θολούρα φωτιάς στη μέση που αντιστοιχούσε στο Νεφέλωμα του Ωρίωνα. Το γεγονός αυτό αποτελεί καθαρή ένδειξη ότι Νεφέλωμα είναι ορατό με γυμνό μάτι ως θολή κηλίδα, σε αντίθεση με τα σημειακά άστρα. Το Μ42 έχει σχεδόν σφαιρικό σχήμα και η πυκνότητά του κορυφώνεται κοντά στο κέντρο του. Η θερμοκρασία του φθάνει τους 10.000 K στις κεντρικές περιοχές του, αλλά πέφτει πολύ κοντά στις άκρες του. Σε 100 περίπου χιλιάδες χρόνια, το περισσότερο αέριο και σκόνη θα έχουν απομακρυνθεί. Τα υπολείμματα θα σχηματίσουν ένα νεαρό ανοικό σμήνος από λαμπρούς νέους αστέρες, τριγυρισμένους ακόμα από νηματοειδή ίχνη νεφελώματος από το παλαιό νεφέλωμα, όπως συμβαίνει με τις Πλειάδες.
Πηγή: Βικιπαίδεια.
