Με επιτυχία διοργανώθηκε χθες από την Τομεακή Επιτροπή Ηρακλείου του ΚΚΕ η Εκδήλωση –παρουσίαση του βιβλίου του Αναστάση Γκίκα «Το παλαιστινιακό ζήτημα. Ιστορική αναδρομή στις ρίζες και την εξέλιξη του» με ομιλητή τον Αναστάση Γκίκα, μέλος του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ.
Ο Αν. Γκίκας μεταξύ άλλων είπε :
«Ο δολοφονικός πόλεμος που εξαπέλυσε το Ισραήλ κατά του παλαιστινιακού λαού με αφορμή την επίθεση της Χαμάς την 7η Οκτωβρίου του 2023 έφερε -για μια ακόμη φορά- το Παλαιστινιακό ζήτημα στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης.
(…) Η Ιστορία του Παλαιστινιακού ζητήματος δεν ξεκίνησε φυσικά στις 7 Οκτωβρίου του 2023. Απεναντίας, αποτελούν την οργανική συνέχεια μιας πορείας πολλών δεκαετιών, δίχως τη γνώση της οποίας, κάθε απόπειρα ανάγνωσης και εκτίμησης των γεγονότων (είτε από άγνοια είτε από σκοπιμότητα) θα οδηγούσε αναπόφευκτα σε λάθος συμπεράσματα. Το Παλαιστινιακό ζήτημα αποτελεί αναμφίβολα ένα ζήτημα σύνθετο και πολυπαραγοντικό, με χρονικό «βάθος» μεγαλύτερο του ενός αιώνα.
(…) Στον «πυρήνα» του Παλαιστινιακού ζητήματος βρίσκεται -βεβαίως- ο απάνθρωπος και ανθρωποφάγος τρόπος οργάνωσης και λειτουργίας του σύγχρονου κόσμου, το σύστημα αυτό εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο που ονομάζουμε καπιταλισμό.
Γιατί, πράγματι, είναι αυτή, η εγγενής -διαρκής και ακόρεστη- ανάγκη του καπιταλισμού για ολοένα και περισσότερες πλουτοπαραγωγικές πηγές, αγορές και φτηνά εργατικά χέρια, που γεννά συνεχώς αδυσώπητους ανταγωνισμούς και αντιθέσεις, παρεμβάσεις και επεμβάσεις, συγκρούσεις και πολέμους. Σε αυτά, βεβαίως -διαχρονικά- εντάσσονταν, ανακατεύονταν, εργαλειοποιούνταν και διάφορες θρησκευτικές, φυλετικές ή εθνοτικές διαφορές ανά τον κόσμο, με καταστροφικά ωστόσο αποτελέσματα για όλους τους λαούς -που, επί της ουσίας, ούτε είχαν ούτε έχουν ποτέ κάτι να χωρίσουν αναμεταξύ τους.
Ακολούθως, λοιπόν, το Παλαιστινιακό ζήτημα προέκυψε -ακριβώς και όχι τυχαία- κατά την πρώτη γενικευμένη πολεμική σύγκρουση για τη μοιρασιά του κόσμου, τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τότε που Βρετανία και Γαλλία, προσέγγισαν τους Άραβες της περιοχής προκειμένου να τους πείσουν να ξεσηκωθούν εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στο πλευρό τους, με την υπόσχεση της ελευθερίας και ανεξαρτησίας τους μετά τον πόλεμο. Και πράγματι, οι Άραβες της Παλαιστίνης, της Συρίας, κοκ. ξεσηκώθηκαν και έχυσαν το αίμα τους, για δουν, ωστόσο κατόπιν, τον ένα ξένο δυνάστη να αντικαθίσταται εν τέλει από έναν άλλο.
(…) Άλλη μια «υπενθύμιση», αν θέλετε, από τη μακρά λίστα ανάλογων παραδειγμάτων της Ιστορίας, πως κανένας λαός δεν μπορεί να βασίζεται για την υπόθεση της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας του σε «έξωθεν» σωτήρες ή προστάτες, παρά μόνο στις δικές του δυνάμεις.
Μέσα από αλλεπάλληλα παζάρια και κόψε-ράψε επί εδαφών και λαών, λοιπόν, η Παλαιστίνη περιήλθε τότε υπό βρετανική κυριαρχία. Η εξέλιξη όμως αυτή είχε και μια πρόσθετη -κρίσιμη για τα όσα θα επακολουθούσαν- παράμετρο, καθώς η επιδίωξη της Βρετανίας για μετατροπή της περιοχής σε στρατηγικό προμαχώνα των ευρύτερων συμφερόντων της στη Μέση Ανατολή, ήρθε και «κούμπωσε» με τα συμφέροντα και τις επιδιώξεις μιας άλλης μερίδας εχόντων και κατεχόντων από τους κόλπους των Εβραίων της διασποράς.
Πρόκειται για το γνωστό αστικό-εθνικιστικό ρεύμα του Σιωνισμού, το οποίο επιδίωκε τη δημιουργία εβραϊκού έθνους κράτους στην Παλαιστίνη, μέσω του μαζικού εποικισμού και του μεθοδικού εκτοπισμού (με τον ένα ή τον άλλο τρόπο) του αυτόχθονα πληθυσμού της.
(…) Την περίοδο της βρετανικής κυριαρχίας λοιπόν και υπό την προστασία των βρετανικών όπλων, ο εβραϊκός πληθυσμός της Παλαιστίνης εκτοξεύτηκε από το 10 στο 30%. Ταυτόχρονα, οι Παλαιστίνιοι άρχισαν να αποκλείονται σταδιακά αλλά συστηματικά -και με όρους φυλετικών διακρίσεων- από τη γη τους, το βιός τους, με την προσδοκία πως, αν δεν είχαν άλλο μέσο προς το ζην, θα αναγκάζονταν εκ των πραγμάτων να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους.
(…)«Οι γηραιότεροι θα πεθάνουν και οι νεότεροι θα ξεχάσουν», είχε πει το 1949 ο Ντ. Μπ. Γκουριόν αναφερόμενος στους πρόσφυγες. Ωστόσο, η ιστορική πραγματικότητα -ο παλαιστινιακός λαός- τον διέψευσε.
Βλέπετε, η αγάπη ενός λαού για τον τόπο του δεν ξεριζώνεται, όσα χρόνια και αν περάσουν, όσο πόνο ή τρόμο και αν υποστεί. Μια αγάπη της οποίας γίναμε μάρτυρες πολύ πρόσφατα: στα χαμογελαστά πρόσωπα των εκτοπισμένων Παλαιστινίων της Γάζας, που επέστρεφαν με λαχτάρα πίσω στα σπίτια τους και ας έμοιαζαν αυτά περισσότερο με άμορφες μάζες τσιμέντου και σκόνης, παρά με ανθρώπινες κατοικίες. Μια αγάπη, που ο ελληνικός λαός μπορεί να κατανοήσει πολύ καλά και να ταυτιστεί μαζί της, καθώς και ο ίδιος έχει γνωρίσει βαθιά στο πετσί του το τι σημαίνει πόλεμος, ξεριζωμός και προσφυγιά…
Βεβαίως, θύματα της πολιτικής του Σιωνισμού (και κατά προέκταση του κράτους του Ισραήλ που συγκροτήθηκε στα ιδεολογικοπολιτικά του θεμέλια) υπήρξαν τόσο οι Παλαιστίνιοι όσο και οι Εβραίοι που αξιοποιήθηκαν ως ανθρώπινο δόρυ και ασπίδα αυτής.
(…) Βεβαίως, καθώς εξελίσσονταν όλα αυτά, ο παλαιστινιακός λαός δεν υπέμενε τη μοίρα του με σταυρωμένα τα χέρια. Οι Άραβες της Παλαιστίνης ξεσηκώθηκαν επανειλημμένα την περίοδο του μεσοπολέμου: το 1920, το 1921, το 1929, το 1933 και βεβαίως το 1933-1936.
Αλλά και αργότερα: με τη συγκρότηση της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (της γνωστή μας PLO) και την πολύμορφη απελευθερωτική-αντιστασιακή δράση που αναπτύχθηκε, τόσο στις κατεχόμενες από το Ισραήλ περιοχές όσο και στους προσφυγικούς καταυλισμούς. Έκτοτε η πάλη του παλαιστινιακού λαού συνδέθηκε και έγινε συνώνυμη του αγώνα κάθε λαού ανά τον κόσμο για ελευθερία και ανεξαρτησία, έγινε σύμβολο αντίστασης, πίστης στον σκοπό, ελπίδας για ένα καλύτερο αύριο για όλους τους λαούς.
(…) Η κατάσταση που διαμορφώθηκε στα κατεχόμενα από το 1967 παλαιστινιακά εδάφη της Δυτικής Όχθης και της Γάζας, έχει καταγραφεί κατηγορηματικά σε αναρίθμητες σχετικές εκθέσεις, πορίσματα και καταδικαστικές αποφάσεις του ΟΗΕ διαχρονικά. Πράγματι, η απαράδεκτη, διαρκής και συστηματική καταπάτηση κάθε ανθρώπινου δικαιώματος των Παλαιστινίων από τις δυνάμεις κατοχής έχει στοιχειοθετηθεί και καταγγελθεί ξανά και ξανά – καθιστώντας μάλιστα το Ισραήλ ως το κράτος με τις περισσότερες καταδικαστικές αποφάσεις σε βάρος του από κάθε άλλο κράτος στον κόσμο στην ιστορία του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών!
(…) Οι κοσμοϊστορικές αλλαγές που έλαβαν χώρα το 89-91 είχαν άμεσα αρνητικό αντίκτυπο στην πορεία του Παλαιστινιακού Ζητήματος. Αυτό αποτυπώθηκε -αν θέλετε- και στις περιβόητες Συμφωνίες του Όσλο το 93-95, οι οποίες έχουν χαρακτηριστεί έκτοτε από πολλούς ως μια «χαμένη» ιστορική ευκαιρία, κατά την οποία δόθηκε -δήθεν- στους Παλαιστινίους η δυνατότητα να αποκτήσουν το δικό τους κράτος, αλλά εκείνοι την πέταξαν στα σκουπίδια. Όμως, τίποτε απ’ όλα αυτά δεν ανταποκρίνεται στην ιστορική πραγματικότητα.
(…) Η συσσωρευμένη οργή και αγανάκτηση των Παλαιστινίων έναντι των συνεχιζόμενων εγκλημάτων του κατοχικού κράτους του Ισραήλ, αλλά και η βαθιά απογοήτευσή τους έναντι των αποτελεσμάτων της λεγόμενης ειρηνευτικής διαδικασίας, υπήρξαν ορισμένα από τα βασικά χαρακτηριστικά που έδωσαν το χώρο, το πάτημα -θα μπορούσαμε να πούμε- σε άλλες δυνάμεις, όπως οι δυνάμεις του πολιτικού ισλάμ -της Χαμάς, κ.ά.- να έλθουν στο προσκήνιο, να διεκδικήσουν και εν τέλει να λάβουν θέση και ρόλο στο εθνικαπελευθερωτικό κίνημα της Παλαιστίνης.
Μια εξέλιξη, που αξιοποιήθηκε -και σημειωτέον ευνοήθηκε ποικιλοτρόπως- και από την άρχουσα τάξη του Ισραήλ στην προσπάθειά της να υπονομεύσει και εν τέλει να ακυρώσει την όποια προοπτική δημιουργίας ανεξάρτητου Παλαιστινιακού κράτους.
Σε αυτό το σημείο, ωστόσο, φίλες και φίλοι, δεν θα μπορούσαμε να μην κάνουμε μια -σύντομη έστω- αναφορά στις αντίθετες φωνές εντός του Ισραήλ.
Φωνές, όπως για παράδειγμα εκείνη του Κομμουνιστικού Κόμματος, που υπό εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες εθνικιστικής-σοβινιστικής έξαρσης, υπήρξε διαχρονικά ο σημαντικότερος πολιτικός πόλος συνάντησης και κοινής πάλης ανάμεσα στους Εβραίους και Παλαιστινίους εργαζομένους του Ισραήλ. Ένα εξαιρετικό -αν θέλετε- παράδειγμα του πως οι δύο λαοί, όχι μόνο μπορούν να συνυπάρχουν, αλλά και να παλεύουν μαζί, για τα κοινά τους προβλήματα, για τις κοινές τους ελπίδες.
Πέραν των κομμουνιστών βεβαίως υπήρξαν και χιλιάδες άλλοι προοδευτικοί, φιλειρηνιστές άνθρωποι (ή απλά σκέτο «άνθρωποι») που δεν συνερίζονταν την πολιτική του κράτους τους έναντι των Παλαιστινίων.
Το φιλειρηνικό κίνημα στο Ισραήλ γνώρισε πράγματι σημαντική ανάπτυξη στην πάροδο του χρόνου, με οργανώσεις όπως η «Ειρήνη τώρα», «Γονείς ενάντια στη σιωπή», «Υπάρχει ένα όριο», κ.ά. να κινητοποιούν εκατοντάδες χιλιάδες ισραηλινούς πολίτες υπέρ της ειρήνης. Ηρωική επίσης θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η στάση των στρατιωτών που αρνήθηκαν διαχρονικά να γίνουν πρόθυμοι εκτελεστές της εγκληματικής πολιτικής της αστικής τους τάξης (παρά τις τρομερές ψυχολογικές αλλά και ποινικές πιέσεις τις οποίες υπέστησαν λόγω της στάσης τους αυτής).
(…) Η μάχη που διεξάγεται σήμερα στη μαρτυρική Παλαιστίνη -φίλες και φίλοι- είναι ταυτόχρονα και μια μάχη συνειδήσεων. Μια μάχη που διεξάγεται παντού: στους χώρους δουλειάς, στις γειτονιές, στις σχολικές αίθουσες, στα αμφιθέατρα, αλλά και στους κόλπους των Γραμμάτων και των Τεχνών, παντού, σε κάθε γωνιά του κόσμου. Μια μάχη με το κυρίαρχο αφήγημα των δολοφόνων των λαών και των απολογητών τους: Για να μη γίνει τρόπος σκέψης, να μη γίνει τρόπος ζωής της λαϊκής πλειοψηφίας -και ιδιαίτερα των νεότερων γενεών (που σήμερα ή αύριο μπορεί να κληθούν -για μια ακόμη φορά- να θυσιάσουν τις ζωές τους στο βωμό των συμφερόντων των λίγων εχόντων και κατεχόντων).
«Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος δε θα πάψεις ούτε στιγμή ν’ αγωνίζεσαι για την ειρήνη και για το δίκιο» είχε γράψει κάποτε ο μεγάλος μας ποιητής Τάσος Λειβαδίτης. Κι’ αν ο κόσμος μας σήμερα φαντάζει απάνθρωπος, άδικος, σκληρός, από εμάς -και από εμάς και μόνο- εναπόκειται να τον αλλάξουμε -και θα τον αλλάξουμε.
Και σε αυτό, φίλες και φίλοι, δεν αρκεί απλά και μόνο να λέει κανείς ότι είναι με την ειρήνη (τα λόγια άλλωστε είναι φτηνά και εύκολα ξοδεύονται). Πρέπει να αγωνίζεται για αυτή.
-Για να σταματήσει κάθε εμπλοκή της χώρας μας σε αυτό τον πόλεμο.
-Για να εφαρμοστεί επιτέλους η αναγνώριση του κράτους της Παλαιστίνης, που ψηφίστηκε μεν από την ελληνική βουλή το ‘15, αλλά έκτοτε έμεινε στα χαρτιά.
-Για τον άμεσο -πραγματικό- τερματισμό του πολέμου: τον τερματισμό της κατοχής, των εποικισμών, για την επιστροφή των προσφύγων στις εστίες τους, για τη συγκρότηση ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους κατά τις σχετικές αποφάσεις του ΟΗΕ στη Δυτική Όχθη και τη Γάζα με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ.»»
Ακολούθησε πλούσια συζήτηση και για πτυχές της ιστορίας το παλαιστινιακού ζητήματος αλλά και για τις πρόσφατες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή.
