Παραμονή Χριστουγέννων του ’43, πεντάχρονος τότε, ο πατέρας γύρισε το βράδυ κατάκοπος από την Χ.Ε.Ν. (Χριστιανική Ένωση Νεανίδων), όπου εργαζόταν μάγειρας. Χωρίς να βγάλει πανωφόρι μπήκε στο δωμάτιο. Πάνω στο σιδερένιο κρεβάτι ξαπλωμένοι η μητέρα με την γιαγιά, στις δύο άκρες και στη μέση ο μικρότερος αδελφός μου κι εγώ, σκεπασμένοι ως τον λαιμό με το πάπλωμα και από πάνω δυο κουρελούδες. Χωρίς άλλα ξύλα η μεγάλη σιδερένια σόμπα από ώρες σβηστή και το δωμάτιο παγωμένο. Αμήχανος κοίταξε το παράθυρο. Το ανοίγει απότομα, αρπάζει το μεγάλο στρόγγυλο ξύλινο τραπέζι, δεν υπήρχε άλλη διέξοδος για να βγει και το πετάει στην αυλή.
Με γρήγορες νευρικές κινήσεις, λες όλο μανία, αρχίζει να το κομματιάζει με απανωτές τσεκουριές. Ξεδιάλεξε και έφερε μέσα τα χοντρά κομμάτια, τα έχωσε στη σόμπα και τα έβαλε φωτιά. Σε λίγο η σόμπα άρχισε να μπουμπουνίζει, τα πλαϊνά της κοκκίνησαν και το δωμάτιο πήρε μια θαλπωρή. Καθόμασταν αμίλητοι και ευχαριστιόμασταν την ζέστη που είχε απλωθεί παντού.
«Δέντρο δεν θα κάνουμε;», έσπασα τη σιωπή. Με κοίταξε ο πατέρας για λίγο και, αρπάζοντας το πανωφόρι, βγήκε πάλι έξω. Βουβαμάρα μέσα μέχρι που ακούστηκε το κουδουνάκι της ξύλινης καγκελόπορτας της αυλής. Βολίδα εγώ στο τζάμι, ο πατέρας στον ώμο με ένα ακρόκλωνο πεύκου, που πάνω του δεν είχαν λιώσει ακόμη οι νιφάδες από το χιόνι που έπεφτε.
Το στήσαμε σε γλάστρα, κρεμάσαμε πολύχρωμα κουρελάκια, κόψαμε σε πολλά κομμάτια μερικά κεριά, που είχε κάνει η γιαγιά από γουρουνίσιο λίπος και τα δέσαμε εδώ και κει. Το πρωί ξύπνησα πρώτος, έτρεξα κάτω από το δέντρο, το μύρισα, το χάϊδεψα απαλά και, δεν ξέρω πώς μου ήρθε, άρχισα να τραγουδώ τον εθνικό ύμνο, μπερδεύοντας όπως πάντα την «όψη» με την «κόψη».
ΝΤΙΝΟΣ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΣ * ζωγράφος
