«Μιλώ… για υπέρβαση και γεωμέτρηση μαζί. Που η μία να γεννά και να γεννιέται, συγχρόνως, από την άλλη… που επιτυγχάνεται όχι τόσο με την προμελέτη (όπως θα το φανταζότανε κανείς και όπως αναγκαστικά παρουσιάζεται στη θεωρία), όσο με κάποιο ενστικτώδες σκίρτημα, με το αυτόματο δόσιμο της ψυχής…»
Οδυσσέας Ελύτης
Τα Μαθηματικά, η Γεωμετρία, η αναλογία και η προοπτική έχουν μια μεγάλη και ενδιαφέρουσα ιστορία σύνδεσης με την Τέχνη. Όταν το χρώμα προστίθεται στα γεωμετρικά σχήματα η γεωμετρία αλλάζει σε αισθητική γεωμετρία. ΟΙ παραστατικοί καλλιτέχνες αποδίδουν τις μορφές τους εντάσσοντάς τις σε βασικά γεωμετρικά σχήματα, όπως στη ζωγραφική στον κύκλο, στο τρίγωνο, στο τετράγωνο.
Το σημείο, η γραμμή και το σχήμα, συνιστούν μαζί με το χρώμα και την υφή, το αλφαβητάρι της οπτικής γλώσσας στην τέχνη της ζωγραφικής «Τα σχήματα στη γεωμετρία είναι λογικά και απόλυτα γιατί αποτελούν νοητικές κατασκευές. Ανάλογα με τη θέση τους, το μέγεθος, το ύψος και το πλάτος τους, όπως ακριβώς και στην περίπτωση των σχημάτων στη φύση, παρουσιάζουν διαφορετική προσωπικότητα. Η προσωπικότητα τους χαρακτηρίζεται από τις αντιδράσεις που προκαλεί. Είναι δυνατό ένα σχήμα που με την πρώτη ματιά φαντάζει αδιάφορο να διαθέτει έναν απόλυτα συγκεκριμένο χαρακτήρα που να αναγνωρίζεται και να προκαλεί αντιδράσεις σε έναν ευαίσθητο δέκτη. Όλα τα σχήματα δεν ερεθίζουν το ίδιο τη συνείδηση μας και δεν προσελκύουν με τον ίδιο τρόπο το ενδιαφέρον μας. Άλλοτε είναι δυνατά , άλλοτε είναι αμφίβολα και άλλοτε στατικά…. Το ίδιο ισχύει και για τις γραμμές που δεν είναι τίποτα άλλο από τα όρια των σχημάτων.» ( Πρόγραμμα ΜΕΛΙΝΑ, ΥΠΕΠΘ-ΥΠΠΟ, 1995, Η ματιά των εικαστικών)
Η Μαρία Κοκκίνη είναι μαθηματικός και ζωγράφος και καταφέρνει να τροφοδοτεί αμοιβαία με το μεράκι της και τα δύο πεδία πολύ δημιουργικά! Γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο Πατρών. Στη συνέχεια ασχολήθηκε επαγγελματικά με το χυτό κόσμημα και την κατασκευή εκμαγείων, ενώ συνεργάστηκε με εργαστήρια αργυροχοΐας αναλαμβάνοντας τον σχεδιασμό και την κατασκευή των κοσμημάτων τους. Από το 2001 αρχίζει η επαγγελματική της ενασχόληση με την ζωγραφική.Τα έργα της είναι δημιουργίες επάνω σε ξύλο, με την χρήση τέμπερας και συνδυασμούς υλικών.
Συμμετείχε σε 17 ομαδικές εκθέσεις και έχει στο ενεργητικό της 10 ατομικές εκθέσεις.
Με τη ζωγραφική της επιτυγχάνει με αρχιτεκτονική μαεστρία, να δημιουργεί την απόλυτη γεωμετρική μορφοπλαστική και χρωματική ισορροπία στα έργα της. Στη ζωγραφική της επιφάνεια, συνθέτει μοναδικά γραμμές, σχήματα και χρώματα, αναδεικνύοντας διαχρονικές αξίες και κοινωνικά μηνύματα. Στις δημιουργίες της η οπτική αρμονία ακτινοβολεί με απίστευτη συνέπεια, αλλά και με σεβασμό στη δυναμική κάθε σχήματος, κάθε γραμμής, καθώς συνδέονται και τοποθετούνται με τη φροντίδα του χειρισμού του χρώματος από εκείνη σε ένα άρτια δομημένο εκφραστικό τοπίο. Οι αποδέκτες των έργων της έτσι συμπαρασύρονται αβίαστα να συναισθανθούν την ασφάλεια μιας αόρατης δύναμης που στηρίζει την ορατή δομή και διατηρεί προστατευτικά όλα τα στοιχεία του ζωγραφικού έργου στη σωστή θέση!! Στο αρμονικό συνταίριασμα γραμμών, σχημάτων και στερεών μαζί με το χρώμα, συγκεκριμένα μοτίβα είναι παρόντα κάθε φορά διαμορφώνοντας ιδεατά, την αναγνωρίσιμη, δομημένη, οπτική εκφραστική γλώσσα της ζωγράφου.
Ακόμα και στη διαπραγμάτευση του πιο σοβαρού κοινωνικού θέματος, οι γεωμετρικές επιλογές της δημιουργού Μαρίας Κοκκίνη, αμβλύνουν λυτρωτικά τα δύσκολα συναισθήματα των αποδεκτών των έργων της, διαμορφώνοντας ένα είδος άμυνας τους στο εμπόδιο, με την αντισταθμιστική θετική έκφραση, δια του στόχου της γεωμετρικής αρμονίας. Γεωμετρικοί συμβολισμοί συνδέουν σχήματα με έννοιες, όπως π.χ ο κύκλος με τη ζωή, η πυραμίδα με την ανάταση, το τετράγωνο με τη λογική. Τα σχηματοποιημένα παραστατικά της στοιχεία με την δημιουργική ελευθερία της οργάνωσης τους, με το παιχνίδι των βασικών χρωμάτων που συνομιλούν με τα ασπρόμαυρα μοτίβα της, προσκαλούν το κοινό της, να δει τη γεωμετρία εκ νέου, ήρεμα και θετικά΄, με τη γεωμετρική αρμονία του δικού της κόσμου.
Το χάρισμα της δημιουργικής σύνθεσης και της αποτελεσματικής σύνδεσης που χαρακτηρίζει έκδηλα τα έργα της Μαρίας Κοκκίνη, αναδείχτηκε και στη συνομιλία μας, για τον αισθητικό ρόλο της γεωμετρίας ως οπτικής γλώσσας στην τέχνη, για τη διαχείριση της «περιπέτειας της γραμμής, για τη χαρακτηριστική γεωμετρική τρυφερότητα και ευαισθησία των ανθρώπινων μορφών της, στα έργα της:
«Είμαι ένας ευτυχισμένος άνθρωπος λόγω του ότι ασκώ δύο επαγγέλματα που αγαπώ πολύ γι αυτό δεν μπορώ ούτε να τα διαχωρίσω ,όπως και είναι εμφανής η επιρροή του ενός στο άλλο. Λατρεύω τα μαθηματικά , αυτό το ξεκάθαρο για μένα 1+1 κάνει 2 και πολύ συχνά μεταφέρεται στα έργα μου. Δεν κάνω τέχνη για την τέχνη, συνήθως το τι θέλω να πω σε κάθε έργο γίνεται άμεσα αντιληπτό…Φυσικά κάποιες φορές η ματιά του θεατή μπορεί να δώσει την δική της ερμηνεία, αλλά συνήθως συνταυτιζόμαστε αν και μια δεύτερη και τρίτη ερμηνεία ενός έργου με συναρπάζει πολύ…Είναι σαν να έχει λυθεί το πρόβλημα με πολλούς διαφορετικούς τρόπους…
Η γεωμετρία στα έργα μου είναι κυρίαρχη ,αλλά και που δεν είναι γύρω μας!!!Η γεωμετρία κυριαρχεί, στα σώματα μας στην φύση, παντού. Άρα ο Πλάτων τα έλεγε πολύ καλά “Αεί ο θεός γεωμετρεί’’ , ‘μηδείς αγεωμέτρητος εισίτω”…Ένα γεωμετρικό συμμετρικό έργο ,μου προσδίδει μία ηρεμία , η τάξη που αποπνέει με λιτό τρόπο αναδεικνύει το νόημα του έργου. Πολλές φορές ξεκινώ ένα έργο βασιζόμενη σε ένα γεωμετρικό σχήμα. Ας πούμε φτιάχνω έναν κύκλο όπου γύρω του διαμορφώνεται σιγά σιγά ένα χορευτικό ζευγάρι…
Τα χρώματα επίσης παίζουν ένα σημαντικό ρόλο στην ζωγραφική μου…Από φύση αισιόδοξο άτομο μου αρέσουν οι έντονες αποχρώσεις…Θέλω να βλέπει ο θεατής το έργο μου και να χαίρεται…Να γεμίζει φως ο χώρος.!
Τα θέματα τα οποία αποτελούν πηγή έμπνευσης για εμένα είναι καθημερινά…Μπορεί να αφορούν την πολιτική, τις σχέσεις των ανθρώπων, οικολογικά θέματα, πρόσφατα ο covid-19…. τα πάντα….ακόμη και ένα λογοπαίγνιο…
Το χιούμορ επίσης είναι κάτι σημαντικό στην ζωή μου. Πολλές φορές τα έργα μου είναι χιουμοριστικά τα ίδια ή οι τίτλοι τους…Ας πούμε μία από τις πιο επιτυχημένες εκθέσεις μου είχε τίτλο ‘’σιγά τον πολυέλαιο’’ ή αγαπημένο έργο ‘’το ανεμογκάστρι’’…
Η πρόκληση με το θέμα , τον τίτλο είναι κάτι που με χαρακτηρίζει…Άλλωστε λειτουργώ χωρίς κανόνες τύπου για να αναδειχθεί το θέμα κάνε λιτό το φόντο…Οι κανόνες περιορίζουν .Η τέχνη δεν θέλει κανόνες….Αν και όπως πολλοί λένε δεν υπάρχει παρθενογένεση, θεωρώ ότι ο κάθε καλλιτέχνης πρέπει να έχει την δική του σφραγίδα…Τα έργα του με λίγα λόγια να είναι αναγνωρίσιμα. Χαίρομαι όταν μου λένε ότι αναγνωρίζεται πια η δουλειά μου…όταν μετά από κάποια χρόνια κατέληξα στα χαρακτηριστικά γεωμετρικά μου ανθρωπάκια ένιωσα ότι ανακάλυψα έναν θησαυρό…Ήμουν πια εγώ…Και το περίεργο είναι ότι δυο κυκλικά μάτια και μια κωνική μύτη κάθε φορά δείχνει και άλλο συναίσθημα, εκφράζει έναν τελείως διαφορετικό άνθρωπο. Τα ανθρωπάκια μου έχουν συνήθως συντηρητική εικόνα με κουστουμιά γραβάτες ίσως γιατί η εικόνα του πατερά μου είναι βαθιά ριζωμένη και κυρίαρχη μέσα μου, το κουστούμι ήταν το ρούχο του. Στα ανθρωπάκια μου δεν διακρίνεται εύκολα το φύλο ,ανθρωποειδή θα τα χαρακτήριζα γυναίκες και άντρες μαζί. Καστανά μάτια πάντα ,γιατί ο μέσος Έλληνας είναι καστανός, χωρίστρα στην μέση για λόγους συμμετρίας, χωρίς φρύδια ,αφαιρώ στοιχεία περνώντας τα χρόνια…Μου αρέσει να τα φτιάχνω στατικά…σαν ξύλινα στημένα κουκλάκια. Κάποια δε έχουν και χέρια όταν θέλω να αποδώσω την παθητική τους στάση…
Έτσι σιγά σιγά έφτιαξα τον κόσμο μου, τα δέντρα μου , τα σπίτια μου, τα λουλούδια μου τα αυτοκίνητα μου όλα γεωμετρικά….Τα έμπλεξα μεταξύ τους σε όλους τους δυνατούς συνδυασμούς. Η τέχνη δίνει ισορροπία στην ζωή μου μέσα στην γενικότερη ανισορροπία.!!!»
Αναλυτικότερα στις διευθύνσεις:
• Σελίδα της ζωγράφου https://www.facebook.com/artpagepainting
• Οδυσσέας Ελύτης, «Η υπέρβαση και η γεωμέτρηση (Συνέντευξη στον Δημήτρη Άναλι)», Συν τοις άλλοις. 37 Συνεντεύξεις, Ύψιλον 2011, σ. 261 στο https://www.hartismag.gr/hartis-21/eikastika/xartes-poy-zwgrafizoyn-aggeloi
• ΥΠΕΠΘ-ΥΠΠΟ: Πρόγραμμα «ΜΕΛΙΝΑ», Εκπαιδευτικός φάκελος «Η ΜΑΤΙΑ ΤΩΝ ΕΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ,Βιβλίο για τον Δάσκαλο. Συγγραφική ομάδα: Χαρίκλεια Μυταρά, Ελένη Μωραΐτη, Άννα Πλαγιάννη , σελ. 16, εκδ. ΤΥΠΟΙΣ( Συλλογή Μουσείου Σχολικής Ζωής Δήμου Χανίων,)
**Ευχαριστώ τη δημιουργό για την εμπιστοσύνη της και τις φωτογραφίες των έργων της που μου παραχώρησε για τις ανάγκες του παρόντος άρθρου
Περίφημο!