Η “Όμορφη πόλη”, γεννήθηκε από τους στίχους του Γιάννη Θεοδωράκη και τη μουσική του αδελφού του, Μίκη, και στις πρώτες ηχογραφήσεις καταγράφεται και με τον τίτλο “Θα γίνεις δικιά μου”. Περιλαμβάνεται στον κύκλο τραγουδιών “Λιποτάκτες” που συνέθεσε ο συνθέτης την περίοδο 1952-54, ενώ η πρώτη ηχογράφηση έλαβε χώρα το 1960, στο παλιό στούντιο της Columbia, με τη φωνή του ίδιου του Μίκη Θεοδωράκη, στο μπουζούκι τον Μανώλη Χιώτη, στην κιθάρα τον Δημήτρη Φάμπα και τον Καζάνα στα κρουστά.
Γράφει ο Μίκης Θεοδωράκης στο βιβλίο του “Μελοποιημένη ποίηση”: «Πρώτα συνέθεσα το τέταρτο τραγούδι, το “Χάθηκα”, όταν υπηρετούσα στρατιώτης στα Χανιά, στα 1952. Ήταν ένα ποίημα του αδελφού μου του Γιάννη. Εκείνος ήταν τότε είκοσι χρονών κι έγραφε ποίηση. Θυμάμαι ότι συχνά μάζευα τα χειρόγραφά του, που σκορπούσε ανέμελα στον κήπο μας στο Γαλατά. Ετσι διάλεξα και τα υπόλοιπα, που τα μελοποίησα στην Αθήνα και στο Παρίσι. Παράλληλα φρόντισα να τα δώσω στον εκδότη Νίκο Γουδέλη, με τον οποίο υπηρετούσαμε για ένα διάστημα μαζί στο Κέντρο Διερχομένων στην Αθήνα, κι έτσι είδε το φως η πρώτη ποιητική συλλογή του Γιάννη Θεοδωράκη “Λιποτάκτες”».
Οι “Λιποτάκτες” ηχογραφήθηκαν το 1960 με ερμηνευτή τον ίδιο τον συνθέτη, που γράφει στο ίδιο κείμενο: «Τραγούδησα ο ίδιος για πρώτη φορά. Αυτό άρεσε σε πολλούς, ενώ άλλοι βρήκαν τη φωνή μου απαίσια. Ενας απ’ αυτούς κι ο Σάκης Πεπονής, που όταν ήταν διευθυντής του ΕΙΡ, μου δήλωσε ότι διέταξε να μην μπαίνουν οι “Λιποτάκτες” γιατί ήμουν φάλτσος».
«Έως το 1960 δεν μου είχε περάσει ποτέ απ’ το νου πως τα τραγούδια αυτά, που εκτός από μένα τ’ άκουγε μόνο η Μυρτώ και δυο-τρεις στενοί φίλοι, θα μπορούσαν ποτέ να ενδιαφέρουν ένα ευρύτερο κοινό. Πολύ περισσότερο να βγουν σε δίσκους», σημειώνει ο συνθέτης στο ένθετο της επανακυκλοφορίας του δίσκου, το 2003.
Το 1962 ηχογραφείται η πρώτη διασκευή – μεταφορά του τραγουδιού σε άλλη γλώσσα. Με τον τίτλο “Les amants de Teruel” το τραγούδι ερμηνεύεται συγκλονιστικά από την Εντίθ Πιαφ στην ταινία με τον ίδιο τίτλο, σε σκηνοθεσία Jacques Plante και μουσική του Μίκη Θεοδωράκη
Ήταν μια από τις τελευταίες ηχογραφήσεις της Εντίθ Πιάφ, πριν το “σπουργιτάκι” πετάξει προς τον ουρανό, λίγο καιρό αργότερα.
«Το δυστύχημα ήταν που τη γνώρισα στα τελευταία της. Τα αγάπησε πολύ αυτά τα δύο τραγούδια μου που είπε, την “Όμορφη Πόλη” στα γαλλικά και το “Quatorze Juillet”. Ήταν ένα φιλμ που γυριζόταν τότε, το “Les amants de Teruel”, κι εγώ έγραφα τη μουσική. Για την προώθηση αυτού του φιλμ μάλλον με πίεζε ο εκδότης να γίνουν στα γαλλικά τα τραγούδια για να τα πει αυτή. Με πήγε στο σπίτι της. Όταν τον ρώτησε στο τηλέφωνο “πώς λέγεται αυτός ο συνθέτης;” και της είπε “Τεοντορακίς”, απάντησε: “Ω, δεν θέλω άλλον έναν θεό στον κήπο μου!”», είχε εξομολογηθεί ο Μίκης Θεοδωράκης σε συνέντευξη του στη Lifo. «Τη γνώρισα παραμορφωμένη, δυστυχώς… Δεν ήταν μόνο η κοντούλα εύθραυστη Πιάφ, αλλά μια γυναίκα με άσχημα δόντια και παραμορφωμένα δάχτυλα απ’ την αρθρίτιδα. Κάθισα στο πιάνο εγώ κι όταν άρχισε να τραγουδάει, ε; Καλά, ήταν φοβερή! Φοβερή! Αξέχαστη στιγμή», είχε πει ο σπουδαίος Μίκης Θεοδωράκης.
Το 1965 η “Όμορφη πόλη” ηχογραφήθηκε με τη φωνή της Μαρινέλλας και στα χρόνια που ακολουθούν, το τραγούδι ηχογραφείται και ερμηνεύεται από πολλούς τραγουδιστές, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Καλές ακροάσεις μέχρι την επόμενη ιστορία με ρεφρέν!
* Η Μαρία Σουρουκίδου είναι ραδιοφωνική παραγωγός