Συµπληρώθηκαν 58 χρόνια από την επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας στον τόπο µας. Οι ευάριθµοι νοσταλγοί της χούντας προσπαθούν µε παραπλανητικά στοιχεία και επιχειρήµατα να θεµελιώσουν την πεποίθηση στον λαό µας, ότι µε τη χούντα είχαµε ένα «οικονοµικό θαύµα». Ότι η χούντα άφησε µηδενικό δηµόσιο χρέος, ότι υπήρξε οικονοµική ανάπτυξη και ότι κυβέρνησε µε «καθαρά χέρια».
Για ένα καθεστώς που ο λαός µας είχε στερηθεί τις στοιχειώδεις ελευθερίες, είχε βιώσει τη βία, την ανοµία, τον πόνο, την ταπείνωση, την τροµοκρατία. Αλίµονο στον λαό που δεν ενδιαφέρεται για τον τρόπο διακυβέρνησης της χώρας του.
Η οικονοµική δηµοκρατία συµπορεύεται µε την πολιτική δηµοκρατία. Παρόλα αυτά υπάρχει δηµοκρατικό χρέος να αποκατασταθεί η αλήθεια, µε την παράθεση των οικονοµικών στοιχείων στη διάρκεια της δικτατορίας, µαζί µε τα προδικτατορικά στοιχεία, για να µην αφήνεται πεδίο προπαγάνδας υπέρ της δικτατορίας.
Η δικτατορία σκόπιµα επικεντρώθηκε στις δήθεν οικονοµικές της «επιτυχίες», γιατί δεν µπορούσε να σταθεί στο πεδίο της ∆ηµοκρατίας. Τη ∆ηµοκρατία την είχε κάνει θρύψαλα! Τα πολιτικά εγκλήµατα της ήταν αυτόφωρα και δεν µπορούσαν να κρυφτούν από τον λαό µας. Όποιος έλεγε ότι η οικονοµία δεν πάει καλά περνούσε από το στρατοδικείο για… αντεθνική δράση!
ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Η δικτατορία ήθελε οπωσδήποτε να εδραιωθεί και έτρεφε µια πλαστή ευηµερία τρώγοντας το ψωµί του αύριο. Απέβλεπε στην ποσοτική µεγέθυνση της οικονοµίας και όχι στην οικονοµική ανάπτυξη. Τα αποτελέσµατα αυτής της πολιτικής περιγράφουν δύο χουντικοί. Ο οικονοµολόγος Κ. Θάνος διαπίστωνε ότι η οικονοµική πολιτική περιέρχεται περίοδο σύγχυσης, που τα πρώτα αποτελέσµατα εµφανίσθηκαν το 1971 και κορυφώθηκαν το 1972. Ο δε οικονοµικός «εγκέφαλος» της χούντας Ν. Μακαρέζος δήλωνε το 1973, ότι µειώθηκε η αγοραστική δύναµη της δραχµής, ότι η ανεργία αυξήθηκε και ότι ο τιµάριθµος της ζωής συνεχώς ανέρχεται. Πρόβλεψε δε πτώχευση της χώρας το 1974! Ωστόσο τα οικονοµικά στοιχεία είναι αυτά αυτά που δίνουν απάντηση, ότι το «οικονοµικό θαύµα» είναι ένα παραµύθι.
Στο φάσµα της φτώχειας ζούσε το 1974 το 25% του πληθυσµού. Η κερδοφορία των επιχειρήσεων «αναµετριόταν» µε τις αποδοχές. Το δηµόσιο εσωτερικό χρέος από τα 32 δισ. δολ. το 1966 σκαρφάλωσε στα 80 δισ. δολ. το 1974. ∆ηλαδή έγινε 2,5 φορές µεγαλύτερο! Οι παραγωγικές επενδύσεις στην επταετία 1967-74 ήταν οι µισές της προηγούµενης επταετίας. Η ετήσια µισθολογική αύξηση 1967-74 ήταν 9%, στη δε περίοδο 1968-74 ήταν 5,11%. Η αγοραστική αξία των κατώτατων µισθών το 1960-70 ήταν 5,9% και το 1970-73 ήταν 1,3%. Το ποσοστό του αγροτικού εισοδήµατος στο εθνικό εισόδηµα µέχρι το 1967 ήταν 24%. Από το 1968-72 έπεσε στο 19%.
Το 1972 η µέση ωριαία αµοιβή εργασίας στην Ελλάδα ήταν 18,40 δρχ, στη δε Ιταλία 31 δρχ. Το 1967 η µετανάστευση ήταν 42730 άτοµα, το 1970 έφθασε στα 92.861 άτοµα. Ο επαναπατρισµός µεταναστών το 1976 ήταν 66.281 άτοµα, στα 1968-74 κατά µέσο όρο ήταν 26661 άτοµα. Οι µετανάστες δεν επαναπατρίζονται εξαιτίας της δικτατορίας. Το 1967 η αύξηση του ΑΕΠ ήταν 5,7% και το 1973 έχουµε µείωση του ΑΕΠ 6,4%.
Η χούντα υπονόµευσε τη µακροχρόνια ανάπτυξη της χώρας και επιπλέον αποµόνωσε την Ελλάδα από τη δυτική Ευρώπη και την ενταξιακή της πορεία προς την ΕΟΚ. Η Ελλάδα δανείστηκε στο διάστηµα της δικτατορίας περισσότερα από όσα είχαν δανειστεί όλες οι κυβερνήσεις από συστάσεως του Ελληνικού κράτους. Μπορεί ο δανεισµός σε ποσοστό του ΑΕΠ να φαντάζει µε τα σηµερινά δεδοµένα σχετικά µικρός, αλλά σε απόλυτους αριθµούς ήταν τεράστιος. Τα δάνεια σε οφειλές σε δραχµές ήταν 765.450.088 το 1966 και το 1974 ήταν 1.049.898.864 δηλαδή αύξηση 37%. Τα δάνεια σε συνάλλαγµα ήταν 20.218.184.429 το 1966 και το 1974 είναι 79.708.250.656 δηλαδή αύξηση 294% Η χώρα παρόλο που στη διάρκεια της δικτατορίας δεν κάνει δαπάνες για την άµυνα της (οι Έλληνες βρήκαν άδεια κιβώτια από όπλα στην επιστράτευση) και οι δαπάνες στο κοινωνικό κράτος είναι µειωµένες (παιδεία, υγεία), ο πληθωρισµός έφθασε στο 30% το 1973. Ο µεγαλύτερος πληθωρισµός µεταπολεµικά.
ΟΙ ΚOINΩNIKΟΙ ΕΤΑΙΡΟΙ
Στα χρόνια της δικτατορίας ζήσαµε τους ακαταλαβίστικους λόγους του δικτάτορα Παπαδόπουλου, που προσπαθούσε µε ηθικοπλαστικές παραινέσεις να βάλει τον λαό στον… ίσιο δρόµο. Έλεγε λοιπόν ότι ο Έλληνας πρέπει να µάθει να τρώει λιγότερο, να δουλεύει περισσότερο και να απαιτεί λιγότερο. Αυτές όµως οι παραινέσεις αφορούσαν τους εργαζόµενους και όχι την οικονοµική ολιγαρχία. Οι κοινωνικοί εταίροι του ήταν οι βιοµήχανοι και οι εφοπλιστές. Και µάλιστα έλεγε στους εφοπλιστές «έλθετε προς ηµάς και θέσατε τι θέλετε. Εκ προοιµίου σας βεβαιώ ότι η κυβέρνηση θα σας το δώσει»!
Στην περίοδο της δικτατορίας τα κέρδη στη βιοµηχανία αυξήθηκαν στο 80%, όταν η ονοµαστική αµοιβή των εργαζοµένων στη βιοµηχανία µειώθηκε στο µισό! Οι Έλληνες εφοπλιστές ανταµείφθηκαν προκλητικά για τη στήριξη τους προς τη χούντα. Με βάση τον Α.Ν. 89/67 τα πλοία απαλλάχτηκαν από τον φόρο εισοδήµατος και παντός τέλους, φόρου δασµών, εισφοράς. Με τον Α.Ν. 485/68 ενσωµατώθηκε στην ελληνική φορολογία το σύστηµα της Λιβερίας, το οποίο έχει αποσυνδέσει από τη φορολογία τον κύκλο εργασιών. Γι’ αυτόν τον λόγο σχεδόν όλα τα εµπορικά πλοία είναι µε λιβεριανή σηµαία, γιατί δεν πληρώνουν φόρο στο κράτος. Αυτή η δυσµενής πλευρά της ευνοϊκής πολιτικής υπέρ των εφοπλιστών φάνηκε στα δηµόσια ταµεία. Οι πλούσιοι εφοπλιστές συνεισέφεραν στα δηµόσια ταµεία, όσο το ειδικό τέλος 3% των οικοδοµών της Θεσσαλονίκης ή το 1/3 του φόρου εισοδήµατος των φιλανθρωπικών ιδρυµάτων!
Και όµως η εµπορική ναυτιλία είναι πρώτη στον κόσµο… Οι βιοµήχανοι και οι εφοπλιστές δεν ξέχασαν τον Παπαδόπουλο για την προσφορά τους προς αυτούς. Έτσι λοιπόν τον ανακήρυξαν ισόβιο πρόεδρο στην Ένωση Εφοπλιστών, ο δε Ωνάσης του παραχώρησε τη βίλα του στο Λαγονήσι. Εκεί ανατράπηκε ο δικτάτορας!… Για την ιστορία να αναφέρω, ότι όπως δήλωσε ο αείµνηστος Β. Βασιλικός, ο Ωνάσης ήταν εκείνος που µεσολάβησε στον Παπαδόπουλο να µην εκτελεσθεί ο Αλ. Παναγούλης, 2-3 ώρες πριν την καθορισθείσα εκτέλεση στην Αίγινα. Αυτό συνέβη ύστερα από µεσολάβηση του σκηνοθέτη Μ. Κακογιάννη προς τη φίλη του Τζάκι Κένεντι!
ΤΑ ‘‘ΚΑΘΑΡΑ’’ ΧΕΡΙΑ
Στη διάρκεια της δικτατορίας έγινε συζήτηση για τα λεγόµενα «καθαρά χέρια» που επικαλέσθηκε ο Ι. Λαδάς. Για να το πει φαίνεται ότι υπήρχαν και «βρώµικα χέρια». Και πραγµατικά καταγράφονται σκανδαλώδεις συµβάσεις µε τη Λίτον, µε τον πανταχού παρόντα Τοµ Πάπας του πρωτοστατεί στη δεκάχρονη πολιτική ανωµαλία της χώρας (παρόν στην αποστασία του 1965, παρόν και στο παρασκήνιο της χούντας), µε τη χρηµατοδότηση από την ελληνική ΚΥΠ µε το ποσό των 500.000 δολ. την εκστρατεία του Νίξον το 1972 (λέγεται ότι ήταν ένας από τους λόγους του Γουότεργκεϊτ), µε τον πλουτισµό στελεχών της χούντας, µε το µεγάλο σκάνδαλο των κρεάτων, µε το «µπαλόσηµο» 10% του Μπαλόπουλου για κάθε δάνειο του ΕΟΤ/ ήταν από τους πρωτεργάτες της χούντας), µε τα «ιερά» σχέδια του τάµατος του ναού του Σωτήρα όπου εξαφανίστηκαν 406 εκατ. δραχµές, µε το σκάνδαλο του προέδρου των εφοπλιστών Στρ. Ανδρεάδη, που µε τα χρήµατα των καταθετών των τραπεζών του και χωρίς τη συναίνεση των καταθετών χρηµατοδοτούσε τις επιχειρήσεις του (τράπεζες Εµπορική, Ιονική, Λαϊκή, Πειραιώς, Επενδύσεων, τα ναυπηγεία Ελευσίνας, η βιοµηχανία φωσφορικών λιπασµάτων, οι ασφαλιστικές εταιρείες φοίνιξ, η βιοµηχανία χυµών και κονσερβών και το ξενοδοχείο Hilton).
Τα όσα συνέβησαν στον όµιλο Ανδρεάδη και στυλοβάτη της δικτατορίας ανάγκασαν τον Κ. Καραµανλή να εθνικοποιήσει τον όµιλο.
Το δικτατορικό λοιπόν καθεστώς προσπάθησε να εδραιωθεί αναγνωρίζοντας τους βιοµηχάνους και εφοπλιστές, σαν αναντικατάστατο σύµµαχο. Επιδίωξε την προσέλκυση της οικονοµικής ολιγαρχίας, µέσω της αντικοµµουνιστικής προπαγάνδας και τον ισχυρισµό ότι η δικτατορία είναι ο εγγυητής της τάξης και ασφάλειας και των δικαιωµάτων της ιδιοκτησίας. Πίστευε το καθεστώς ότι έτσι εδραιωνόταν στην εξουσία, µε την υποστήριξη της οικονοµικής ολιγαρχίας. Και όµως τρεις µέρες µετά την επικράτηση της η χούντα ήθελε να παρουσιάσει την οικονοµική της ταυτότητα, διακηρύσσοντας: «∆εν ανήκοµεν εις την οικονοµικήν ολιγαρχίαν την οποίαν δεν είµεθα διατεθειµένοι να αφήσωµεν να προκαλεί πενίαν. Ανήκοµεν εις την τάξιν του µόχθου. Και θα σταθώµεν εις το πλευρόν των πτωχών Ελλήνων αδελφών µας».
Τελικά όµως στάθηκε δίπλα στην Κίρκη της οικονοµικής ολιγαρχίας και την υπηρέτησε προκλητικά. Άλλωστε η οικονοµική ολιγαρχία ψηφίζει τη ∆ευτέρα, µετά τις… εκλογές. ∆εν ψηφίζει µαζί µε τον λαό!
*Ο Βασίλης Πεντάρης είναι π. βουλευτής Χανίων
