Ποιος µένει; Ποιος φεύγει; Ποιος δεν υπήρξε ποτέ;
Έχεις σκεφτεί, ότι οι δύσκολες καταστάσεις είναι αποκάλυψη; Έρχονται σαν απότοµο φως σε σκοτεινό δωµάτιο και ό,τι ως τότε έκρυβες και ό,τι φιλτραριζόταν από συνήθεια, αποκαλύπτεται. Ποιος στάθηκε δίπλα σου; Ποιος δεν άντεξε ούτε να σε κοιτάξει στα µάτια; Ποιος εµφανίστηκε χωρίς να τον περιµένεις; Και ποιος εξαφανίστηκε όταν η σιωπή σου έγινε πιο δυνατή από τις λέξεις; Συχνά, οι δύσκολες καταστάσεις, γίνονται καθρέφτης για όλες τις σχέσεις και δείχνουν ποιες είναι ζωντανές και ποιες απλώς συνυπάρχουν από κεκτηµένη ταχύτητα. Ποιες αντέχουν τη βαθιά λύπη και ποιες γίνονται αµήχανες µπροστά της. Μετά από αυτές τις αποκαλύψεις, µπορείς πια να προσποιηθείς; Να συνεχίσεις µε τους ίδιους ανθρώπους σαν να µη φανερώθηκαν όλα; Όταν έχεις δει ποιος νοιάστηκε, ποιος σε ένιωσε, ποιος ήρθε, ποιος σε άφησε; Μήπως τελικά ήσουν πιο µόνος απ’ όσο νόµιζες; Ή µήπως ανακάλυψες δεσµούς που δεν είχες αξιολογήσει σωστά και ανθρώπους που ήταν παρόντες χωρίς θόρυβο αλλά µε ουσία; Οι δύσκολες καταστάσεις µοιάζουν µε το κόσκινο. ∆ιαπερνούν τις σχέσεις, τις ξεγυµνώνουν και κρατούν, µόνο ό,τι είναι αληθινό. ∆εν έχουν χώρο για κοινωνικό καθωσπρεπισµό, ούτε για «ήρθα από υποχρέωση». Ή είσαι εκεί, ή δεν είσαι. Και αυτό δεν κρίνεται από λόγια. Κρίνεται από την απλότητα της παρουσίας και από το αν έκατσες δίπλα σ’ αυτόν που δυσκολεύεται χωρίς να χρειάζεται να πεις τίποτα. Αναρωτήθηκες ποτέ, αν σου είναι εύκολο να στέκεσαι χωρίς να ερµηνεύεις, χωρίς να διδάσκεις και χωρίς να φοβάσαι τον πόνο του άλλου; Σε ποιους στάθηκες έτσι κάποτε;
Ωστόσο, οι δύσκολες καταστάσεις και νοµίζω θα συµφωνήσεις, φέρνουν µια νέα σιωπή µέσα µας και σε αυτή τη σιωπή ακούµε καθαρότερα ποιοι είµαστε και ποιοι είναι οι άλλοι. Και τότε, µπορεί, χωρίς να το αποφασίσεις συνειδητά, ν’ αρχίσεις να αποµακρύνεσαι, όχι από θυµό αλλά από επίγνωση. Επειδή δεν αντέχεις πια τις επιφανειακές σχέσεις και δεν έχεις χώρο για όσους δε σε ένιωσαν όταν πονούσες. Γιατί δε «θρηνείς» µόνο την εκάστοτε δυσκολία που περνάς. «Θρηνείς» και τις σχέσεις που νόµιζες σταθερές και αποδείχτηκαν χάρτινες. «Θρηνείς» και τις αυταπάτες σου.
Ποιοι άντεξαν λοιπόν, να είναι δίπλα σου όταν δεν είχες τίποτα να δώσεις; Ποιοι έµειναν χωρίς να περιµένουν αντάλλαγµα; Ποιοι σε θυµήθηκαν όχι για να σου πουν το σωστό, αλλά γιατί δεν µπορούσαν να µη σε θυµηθούν; Ποιοι ήταν αληθινά δικοί σου, όχι µε λόγια, αλλά µε πράξεις και µε παρουσία την ώρα της απόλυτης «απουσίας» σου; Και αφού βρεις απάντηση σ’ αυτές τις ερωτήσεις, τι κάνεις µετά µ’ αυτήν τη γνώση; Τι αλλάζεις; Τι επιλέγεις να διατηρήσεις; Τι αφήνεις να χαθεί; Πολλοί οι προβληµατισµοί και µετά από ώριµη σκέψη… ο καθένας αποφασίζει…
Εν τέλει όµως, όπως και να ‘χει, κάπου εκεί µέσα σ’ όλα αυτά, γεννιέται κάτι άλλο. Η αλήθεια. Η ουσία. Οι λίγοι που µένουν. Αυτοί που δε φοβήθηκαν τη γύµνια της δυσκολεµένης ψυχής σου. Αυτοί που τους είδες πολύ καθαρά και είναι και αυτοί που θα κρατήσεις. Και τότε; Εσύ τι θα κάνεις την επόµενη µέρα; Θα τους πεις τι σηµαίνουν για σένα όσο είναι κοντά σου, ή θα περιµένεις µια ακόµη δυσκολία για να το καταλάβεις; Μήπως να µην περιµένεις; Μήπως να τους πεις ότι αισθάνεσαι ευγνωµοσύνη που έµειναν υποµονετικά δίπλα σου; Γιατί αυτοί που µένουν όταν δεν είσαι λειτουργικός, ούτε ευχάριστος, ούτε διαθέσιµος, δεν είναι απλώς παρόντες, είναι απόδειξη. Απόδειξη ότι η σχέση σας δεν είναι επιφανειακή. Ότι η αγάπη τους δε λυγίζει µπροστά στη θλίψη. Ότι δε φοβούνται το βλέµµα σου όταν εσύ ραγίζεις. Αν τους «αναγνώρισες» µην αφήσεις την καθηµερινότητα να σβήσει αυτήν την αποκάλυψη. Μίλησέ τους. Κράτησέ τους. Εκτίµησέ τους. Είναι πολύτιµοι. Γιατί εκεί δεν είναι η ουσία τελικά; Σ’ αυτούς που µένουν µέσα στις δυσκολίες σου; Μόνο εσύ, ξέρεις ποιοι είναι. Και µόνο εσύ έχεις τον τρόπο να τους δείξεις την ευγνωµοσύνη σου…
Η Μαρία Σαρρή – Σαββάκη είναι δασκάλα Ειδικής Αγωγής – συγγραφέας
