Οδός Μελετίου Μεταξάκη… Ο τίτλος της σημερινής στάσης, όπως μου ήρθε στο νου, κι έκανε κατοχή, ενώ διάβαζα, όπως πάντα με το μολυβάκι στο χέρι για σημειώσεις, το βιβλίου του και φίλου μου Γεραπετρίτη οδοντιάτρου – συγγραφέα Λουκά Δ. Παπαδάκη, που κατοικοεδρεύει στην Αλίαρτο Βοιωτίας, “Ο Δέκατος τρίτος Απόστολος – Πράξεις Μελετίου Μεταξάκη”. Τι βιβλίο!… Για έναν ιδιαίτερα καλαίσθητο ογκώδη τόμο, 856 διανθισμένων με πλούσιο, αρχειακό φωτογραφικό υλικό, σελίδων, πρόκειται. Έργο ζωής ενός ξεχωριστού Λασιθιώτη Πνευματικού Δημιουργού που πολύ τον “βασάνιζε” η περί του συνεπαρχιώτη του Μελετίου Μεταξάκη “σιωπή”. Ένα βιλβίο άθλος!
Οδός Μελετίου Μεταξάκη… Μια απ’ τις κεντρικές, μαζί με τη Σελίνου, οδούς της αγαπημένης μου Νέας Χώρας Χανίων, που “ονοματίστηκε” όπως και οι περισσότερες οδοί της πόλης μας τον Απρίλιο του 1938 με απόφαση της Διοικούσης τότε τον Δήμο Χανίων Επιτροπής. «Μελέτιος Μεταξάκης (1871 – 1935). Μέγας Κρης Κληρικός και πατριώτης γεννηθείς εν Παρσά Λασηθίου γενόμενος επίσκοπος Κιτίου (1910), μητροπολίτης Αθηνών (1918), Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως (1922-23) και Πατριάρχης Αλεξανδρείας (1926-1935). Προσέφερε πολλάς εθνικάς υπηρεσίας εν Αγίω Όρει, Κύπρω και Αιγύπτω». Τα που γράφει γι’ αυτόν ο βασικός εισηγητής της “ονοματοδοσίας” τότε προϊστάμενος του Ιστορικού Αρχείου Κρήτης Νικόλαος Τωμαδάκης στο βιβλίο “Ονομασίαι των οδών, πλατείων κ.λπ της πόλεως Χανίων”, που εκδόθηκε από τον δήμο, την χρονιά εκείνη και που, να ‘ναι καλά, μου το έστειλε ηλεκτρονικά (έχει ψηφιοποιηθεί) η και πρώην προϊσταμένη του Ιστορικού Αρχείου Κρήτης πρόεδρος της Ένωσης Πνευματικών Δημιουργών Χανίων, Ζαχαρένια Σημανδηράκη.
Οδός Μελετίου Μεταξάκη… Στην αφετηρία. Ο λόγος στον συγγραφέα. “Ήταν 21 Σεπτέμβρη του 1871. Ήταν ένα χωριό με ελιές και χαρουπιές ανάμεσα στη βραχωμένη γη, βορειοδυτικά της Γεράπετρος, ο Παρσάς. Τότε, εκεί γεννήθηκε ο Μανώλης Μεταξάκης. Χωριό σχεδόν έρημο στις μέρες μας και με άλλο όνομα από το 1954, Μεταξοχώρι, προς τιμήν του. Άγριες συκιές μες στα χαλάσματα πιάνονται από τα μεσοδόκια και σκαρφαλώνοντας ανάμεσα στα χάσματα της λεπίδας, ανασηκώνονται να χύσουν ήσκιο και ξωτικά. Πρώτο παιδί μιας φτωχής φαμελιάς γεωργοποιημένων, που θα έγραφε ο Παπαδιαμάντης. Κατόπιν ήρθαν άλλοι τρεις γιοι και δυο κόρες, ο Γιώργης, η Κατερίνα, ο Γιάννης, η Γαρεφαλλιά και ο Στέφανος»…
Οδός Μελετίου Μεταξάκη… “Α’ (1871-1888): Κρήτη”, “Β’ (1889-1900): Ιεροσόλυμα – Ντιγιαρμποκίρ – Ιεροσόλυμα”, “Γ’ (1900-1909): Ιεροσόλυμα – Κωνσταντινούπολη”, “Δ’ (1910-1918): Κύπρος”, “Ε’ (1918-1920): Αθήνα”, “Στ’ (1921-1923): Νέα Υόρκη – Κωνσταντινούπολη”, “Ζ (1924-1935): Κηφισιά – Αλεξάνδρεια”, “Αντί Επιλόγου”, “Έξοδος”, “Παράρτημα” Βιβλιογραφία”, “Ευρετήριο Ονομάτων”, “Φωτογραφικό παράρτημα”, οι τίτλοι των ενοτήτων του βιβλίου, των ΣΤΑΣΕΩΝ στο βίο και στην πολιτεία του “Βενιζέλου με ράσα” όπως έλεγαν πολλοί άλλοι με αγάπη κι άλλοι με μίσος, τον Μελέτιο. Θαυμασμός για το “πόνημα” του φίλου μου, για τις πηγές που χρησιμοποίησε έτσι όπως τις χρησιμοποίησε, ιδιαίτερα τα ποιήματα του Κ.Π. Καβάφη.
Οδός Μελετίου Μεταξάκη!, σκέφτομαι “για λογαριασμό” των δασκάλων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, που υπηρετούν στα σχολεία της Νέας Χώρας…
Και… στα πεταχτά
«Το Άγιο Πνεύμα άμποτε τον κόσμο να φωτίσει/ ειρήνη, πίστη ν’ απλωθεί σ’ ανατολή και δύση.// Με τ’ Άγιο Πνεύμα βοηθό, πράμα να μη φοβάσαι/ σε κάθε ζάλο της ζωής, ευλογημένος να ‘σαι». Για το Άγιο Πνεύμα οι σημερινές μαντινάδες της Νεκταρίας Θεοδωρογλάκη την επαύριον της Χάρης του.
Καμιά αναφορά από μένα για το πανηγύρι του Αγίου Πνεύματος στο Νίππος. Αμαρτία εξομολογουμένη, αμαρτία δεν είναι. Το Σάββατο πριν φύγω για το χωριό γράφτηκαν τα που διαβάζετε…
«Γέροντες/ Έρωντες στα χιόνια/ ξεχασμένοι σε ηλιοβόρι/ Κι άλλοι που στοιχειώσατε/ -δροσερές σκιές χορεύουν στο μυαλό/ οι Απουσίες τους-// Αργοναύτες με σπασμένο σκαρί/ καλαφατίζουν αναμνήσεις/ Μηρυκάζουν τ’ απογεύματα/ Εφημερίδα/ Αρχίζοντας πάντα από τα πένθη/ Πίνοντας πικρές ρουφηξιές καπνού// Ανέτοιμοι παντελώς για Προσκλητήριο/ Για μεγάλο Ταξίδι/ (μην τους βγάζετε από τη ρέμβη τους)». Το ποίημα “Θαλασσογραφία Θάλλουσας θάλασσας” του Γιάννη Κουβαρά (από την ποιητική συλλογή “Του έρωτα και του έρωτα”, εκδ. “Γαβρηλίδης).
