Νέα στοιχεία για τις εξελίξεις στην Εκκλησία της Κρήτης φέρνει στο φως της δημοσιότητας σε άρθρό της η Δώρα Αντωνίου το οποίο δημοσιεύεται στην εφημερίδα “Καθημερινή”.
Όπως αναφέρει το άρθρο αναλυτικά:
Στις 11 Ιανουαρίου του 2022, η Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου εξέλεξε Αρχιεπίσκοπο Κρήτης τον πρώην μητροπολίτη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου Ευγένιο. Σε εκείνη την εκλογή εντοπίζουν άνθρωποι με γνώση των συσχετισμών στο εσωτερικό της Εκκλησίας τις ρίζες της κρίσης που έχει ξεσπάσει σήμερα, με επίκεντρο την πλήρωση της θέσης μητροπολίτη στη μητρόπολη Κυδωνίας και Αποκορώνου.
Μετά τον θάνατο του μητροπολίτη Δαμασκηνού, πριν από περίπου ένα μήνα, τοποτηρητής στην εν λόγω μητρόπολη ορίστηκε ο μητροπολίτης Κισάμου και Σελίνου Αμφιλόχιος. Ο μητροπολίτης Αμφιλόχιος ήταν ο ένας από τους τρεις που διεκδίκησαν το 2022 τη θέση του Αρχιεπισκόπου Κρήτης.
«Τα εκκλησιαστικά, όταν αφορούν οκτώ ανθρώπους, δεν είναι εύκολα», αναφέρει άνθρωπος με γνώση των ισορροπιών στο εσωτερικό της Εκκλησίας της Κρήτης. Και προσθέτει ότι μετά την εκλογή του Αρχιεπισκόπου Ευγένιου άρχισε μια προσπάθεια ώστε «να κλείσουν οι πληγές που προκάλεσε ο ανταγωνισμός που προηγήθηκε». Ηταν μια αναμενόμενη κίνηση από τον Αρχιεπίσκοπο, για να καταφέρει να έχει ισορροπίες και τον έλεγχο της συνόδου του. Ωστόσο, η διαδικασία εκλογής Αρχιεπισκόπου το 2022 άφησε τραύματα στις σχέσεις του κ. Αμφιλόχιου με το Φανάρι, οι οποίες δεν αποκαταστάθηκαν, με εκκλησιαστικές πηγές να κάνουν λόγο για συγκρουσιακή κατάσταση.
Ο ορισμός του μητροπολίτη Κισάμου και Σελίνου σε θέση τοποτηρητή στη μητρόπολη Κυδωνίας και Αποκορώνου θεωρήθηκε ως πρώτο βήμα στην κατεύθυνση να μετακινηθεί εκεί. «Καλό είναι να κλείσουν οι πληγές του παρελθόντος, αλλά όχι να γίνονται συνεννοήσεις ερήμην του Πατριαρχείου», αναφέρει παράγοντας των εκκλησιαστικών ζητημάτων. Προσθέτει ότι εάν πριν γίνουν οι όποιες κινήσεις οι ενδιαφερόμενοι είχαν μπει στο αεροπλάνο και είχαν ταξιδέψει στο Φανάρι, εάν είχαν προηγηθεί ζυμώσεις και συζητήσεις, πιθανόν τίποτε από όσα ακολούθησαν δεν θα είχε συμβεί.
«Θεωρήθηκε ως κίνηση ότι η Εκκλησία της Κρήτης, αδιαφορώντας για το κέντρο, θέλει να επιβάλει αυτό που επιθυμεί», προσθέτει ο ίδιος. Την ίδια στιγμή, πηγές του Οικουμενικού Πατριαρχείου υπογραμμίζουν ότι «το ενδιαφέρον και ο ρόλος του να επιβλέπει τη διαδικασία εκλογής μητροπολιτών παραμένουν ενεργά».
«Αν είχε ήδη διαμηνυθεί από το Φανάρι ότι η μετάθεση δεν μπορεί να γίνει και φάνηκε να υπάρχουν κινήσεις προς αυτή την κατεύθυνση, τότε εύκολα εξηγούνται όσα ακολούθησαν», σχολιάζει εκκλησιαστική πηγή. Αυτό που ακολούθησε ήταν ένα ερώτημα που απηύθυνε εγγράφως το Οικουμενικό Πατριαρχείο προς το υπουργείο Παιδείας για ερμηνεία της παραγράφου 4 του άρθρου 22 του Καταστατικού Νόμου της Εκκλησίας της Κρήτης αναφορικά με το δικαίωμα ή όχι μετάθεσης σε άλλη μητρόπολη εν ενεργεία μητροπολίτη.
Επειτα από συσκέψεις και γνωμοδότηση έγκριτων επιστημόνων με ειδίκευση στο εκκλησιαστικό δίκαιο, διαμορφώθηκε η ερμηνευτική διάταξη, η οποία επί της ουσίας αναφέρει ότι το «μεταθετό» δεν ισχύει. Το κείμενο εστάλη στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, που διεμήνυσε προς κάθε κατεύθυνση ότι η συγκεκριμένη ερμηνεία θεωρείται «η νόμιμος και κανονική».
Η Εκκλησία της Κρήτης αντέδρασε με σφοδρότητα στην κατάθεση τροπολογίας από την κυβέρνηση με την εν λόγω ερμηνευτική διάταξη, καταγγέλλοντας «ανεπίτρεπτη παρέμβαση». «Είναι λάθος η Εκκλησία της Κρήτης να πιέζει την κυβέρνηση να επιλέξει ανάμεσα σε αυτή και στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Θα μπορούσε να αγνοηθεί αίτημα του Πατριαρχείου για ερμηνευτική διάταξη ή η επισήμανσή του ότι η ερμηνεία που έγινε είναι η νόμιμη και κανονική;» διερωτάται παράγοντας με γνώση των εκκλησιαστικών. Στην Κρήτη υπήρξε κινητικότητα προς βουλευτές όλων των κομμάτων με πιέσεις για να μην προχωρήσει η τροπολογία.
Επισήμως, πηγές του Οικουμενικού Πατριαρχείου αναφέρουν ότι ζητήθηκε η ερμηνεία της συγκεκριμένης παραγράφου, προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος μιας διαδικασίας εκλογής, η οποία θα μπορούσε να οδηγηθεί μέσω προσφυγών στο ΣτΕ και να ξεκινήσει μια πολυετής δικαστική αντιπαράθεση. Πολύ περισσότερο, που υπάρχουν και άλλοι ενδιαφερόμενοι για τη χηρεύουσα μητρόπολη.
Παραφιλολογία
Στο περιθώριο όσων έχουν συμβεί τις προηγούμενες ημέρες, έχει αναπτυχθεί έντονη παραφιλολογία γύρω από πιθανούς λόγους για τους οποίους δεν επιθυμούν κάποιοι να αναδειχθεί ο κ. Αμφιλόχιος νέος μητροπολίτης Κυδωνίας και Αποκορώνου. Ορισμένοι θυμήθηκαν ότι είχε μιλήσει επικριτικά για τη στάση των Γερμανών έναντι της χώρας μας ενώπιον του προέδρου της Γερμανίας Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ, ο οποίος προ μηνών επισκέφθηκε την Κρήτη.
Και κατά τη θεώρησή τους ήταν οι Γερμανοί που απαίτησαν να μη μετακινηθεί σε άλλη θέση. Κάποιοι άλλοι απέδωσαν όσα έχουν γίνει σε πόλεμο επιχειρηματικών συμφερόντων με επίκεντρο την Κρήτη, που επεκτείνεται και στα χωράφια της Εκκλησίας. Αλλοι παραπέμπουν στο γεγονός ότι ο κ. Αμφιλόχιος τέλεσε τον γάμο του Νικολάου ντε Γκρες και της Χρυσής Βαρδινογιάννη, και θεωρούν ότι ήταν αυτός ο μοργανατικός γάμος που προκάλεσε τη δυσαρέσκεια για τον ιεράρχη, ο οποίος, πάντως, συνδέεται με συγγενική σχέση με την οικογένεια Βαρδινογιάννη.
Το ερώτημα είναι αν μετά όσα μεσολάβησαν θα επιλεγεί η οδός της εκτόνωσης ή αν «αντί το θέμα να μείνει σε επίπεδο προσώπου, θα πυροδοτήσει θεσμική κρίση», όπως επισημαίνεται.
Δυστυχώς όλα οι θεσμοί πού συγκροτούν την κοινωνία, είναι υπό κρίση και αμφισβήτηση, ακόμα και η Εκκλησία, με ευθύνη των προσώπων φυσικά.
Έχουμε Ιερατείο χωρίς ποίμνιο, Ναούς άδειους πού δεν μπορούν οι τελευταίοι εναπομείναντες ρομαντικοί πιστοί να τούς συντηρήσουν, και έγινε αφεντικό το κράτος που πληρώνει μισθούς υπεράριθμου Ιερατικού προσωπικού, κτισμάτων πού δεν υπηρετούν τις ανάγκες των πιστών και συντηρούνται με χρήμα της Ευρώπης και του κράτους . Αυτές οι λίγες σκέψεις , για να πω ότι δεν είναι στραβός ο γιαλός.