» Για οικονομική και ποιοτική καλλιέργεια τομάτας
Ένα εύχρηστο εργαλείο που επιτρέπει στους παραγωγούς να αποφασίζουν πότε και πόσο να ποτίσουν, πετυχαίνοντας εξοικονόμηση νερού και βελτιωμένη ποιότητα προϊόντων, δημιουργήθηκε στα πλαίσια του έργου TOMISAD, που ολοκληρώθηκε αυτές τις ημέρες.
Στο πρόγραμμα συμμετείχε το ΜΑΙΧ και ο βασικός στόχος ήταν η ανάπτυξη καινοτομόμων λύσεων για ποιοτικότερη μικρόκαρπη ντομάτα θερμοκηπίου με λιγότερο νερό.
Μάλιστα τα αποτελέσματα των εργασιών των δυόμιση ετών του προγράμματος παρουσιάστηκαν πρόσφατα στις εγκαταστάσεις του Αγροτικού Συνεταιρισμού Τυμπακίου,
Σύμφωνα με το ΜΑΙΧ «κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης παρουσιάστηκαν τα βασικά ευρήματα του έργου και η καινοτόμος Πλατφόρμα Υποστήριξης Αποφάσεων (DSS), που αξιοποιεί δεδομένα για το έδαφος, το κλίμα, την άρδευση και την καλλιέργεια, με στόχο τη βελτίωση της διαχείρισης των διαθέσιμων πόρων. Ιδιαίτερη ήταν η συμβολή του Μεσογειακού Αγρονομικού Ινστιτούτου Χανίων (ΜΑΙΧ), μέσω διαγνωστικών αναλύσεων φύλλων και προσδιορισμού των αναγκαίων θρεπτικών στοιχείων, ώστε να εντοπιστούν τα βέλτιστα επίπεδα λίπανσης υπό συνθήκες περιορισμένης άρδευσης.»
Το έργο TOMISAD, που ολοκληρώνεται στις 15 Ιουλίου 2025, υλοποιείται με συντονιστή το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Εργαστήριο Λαχανοκομίας, Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Εδαφολογίας, Εργαστήριο Ραδιοεπικοινωνιών) και με τη συμμετοχή του ΜΑΙΧ, του Αγροτικού Οπωροκηπευτικού Ελαιουργικού Συνεταιρισμού Τυμπακίου και της επιχείρησης «Γλυκό Ντοματίνι» Νικολούδης Κωνσταντίνος.
Όπως αναφέρει το ΜΑΙΧ, «κεντρικός στόχος του έργου ήταν η ανάπτυξη ενός Συστήματος Υποστήριξης Λήψης Αποφάσεων (DSS), το οποίο ορίζει κρίσιμες τιμές εδαφικής υγρασίας, επιτρέποντας την ευφυή και αποτελεσματική διαχείριση της άρδευσης στις θερμοκηπιακές καλλιέργειες. Κατά την υλοποίηση, διάρκειας 2,5 ετών, πραγματοποιήθηκαν πειράματα αγρού που περιλάμβαναν εγκατάσταση αισθητήρων περιβάλλοντος και εδάφους, εδαφολογικές και φυλλοδιαγνωστικές αναλύσεις, μετρήσεις φυσιολογικών παραμέτρων των φυτών, τακτικές δειγματοληψίες καρπών για την αξιολόγηση ποιοτικών χαρακτηριστικών (χρώμα, γεύση, συνεκτικότητα, χημική σύνθεση, αντιοξειδωτική ικανότητα). Με βάση τα δεδομένα που προέκυψαν, αναπτύχθηκε ένα εύχρηστο εργαλείο που επιτρέπει στους παραγωγούς να αποφασίζουν πότε και πόσο να ποτίσουν, πετυχαίνοντας εξοικονόμηση νερού και βελτιωμένη ποιότητα προϊόντων. Το TOMISAD απέδειξε ότι η ελεγχόμενη υδατική καταπόνηση —δηλαδή η περιορισμένη άρδευση σε συγκεκριμένα στάδια ανάπτυξης— μπορεί όχι μόνο να εξοικονομήσει νερό, αλλά και να βελτιώσει την ποιότητα του καρπού. Ανάμεσα στα οφέλη περιλαμβάνονται εντονότερη γεύση, υψηλότερη διατροφική αξία και καλύτερη διατηρησιμότητα. Μέσω της ορθολογικής διαχείρισης του νερού που προτείνεται από το έργο, οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες που αποτελούν μια πολύ σημαντική οικονομική δραστηριότητα όχι μόνο δε θα στερηθούν έναν αναντικατάστατο πόρο αλλά αναμένεται να έχουν και οφέλη από την παραγωγή προϊόντων ανώτερης ποιότητας».
ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ
Μέρος των αποτελεσμάτων παρουσιάστηκε σε τέσσερα διεθνή επιστημονικά συνέδρια (X International Symposium on Light in Horticulture; I International Symposium on Protected Cultivation, Nettings and Screens for Mild Climates; IX International Symposium on Seed, Transplant and Stand Establishment of Horticultural Crops & III International Symposium on Vegetable Grafting; 14th International Conference on Modern Circuits and System Technologies), στο 10ο Πανελλήνιο Συνέδριο στην Agrotica καθώς και σε πρόσφαση δημοσίευση σε διεθνή περιοδικό: Papoui, E.; Gkotzamani, A.; Nikoloudis, K.; Bantis, F.; Koukounaras, A. How Irrigation Level and Soil Type Affect Nutritional Quality and Yield of Greenhouse Tomato Grown Under Mild Environmental Conditions. Horticulturae 2025, 11, 742.
Για περισσότερες πληροφορίες: http://tomisad.maich.gr.
Το έργο, εντάχθηκε στη Δράση 2 του Υπομέτρου 16.1–16.5 του Μέτρου 16 του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014–2020.
