Τη ψυχική δύναμη των μικρασιατών προσφύγων, που σε πείσμα των αντίξοων συνθηκών, κατάφεραν να ενσωματωθούν και να προσφέρουν στη νέα τους πατρίδα, αφηγείται ο Μανώλης Μυλωνάς, στο βιβλίο του με τίτλο: Κατερίνα Μυλωνά “Μια ξεριζωμένη Φωκιανή στα Χανιά της Κρήτης”.
Το βιβλίο αποτελεί ένα ιστορικό αφήγημα του συγγραφέα, ο οποίος καταγράφει την ιστορία της γιαγιάς του, Κατερίνας η οποία αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τον γενέθλιο τόπο της, τις παλιές Φώκιες της Μικράς Ασίας και να εγκατασταθεί στα Χανιά.
Η παρουσίαση του βιβλίου έγινε την Κυριακή στο Πνευματικό Κέντρο της Μητροπόλεως. Οπως σημείωσε ο ίδιος ο συγγραφέας «το βιβλίο είναι αφιερωμένο στους συμπατριώτες μου, που με πολλές αγωνίες και στεναχώριες κατόρθωσαν να επιβιώσουν και να προκόψουν, ερχόμενοι στην Ελλάδα».
Στην παρουσίαση του βιβλίου ο φιλόλογος Δάνος Παπαδημητρίου, σημείωσε μεταξύ άλλων «η συγγραφική προσπάθεια του Μανώλη Μυλωνά, η δεύτερη μετά το 2003, προσπαθεί, ομολογουμένως, να διασώσει τη συλλογική και οικογενειακή του μνήμη, κληροδότημα στην επόμενη γενιά», ενώ τόνισε ότι «δεν πρόκειται για μία εξαντλητική ιστορική μελέτη, αλλά για μία πρωτογενής ιστορική πηγή, που εγκολπώνει όλα εκείνα τα πλεονεκτήματα, αλλά και μειονεκτήματα της αφήγησης ενός αυτόπτη και όχι ενός ιστορικού. Η μετριοπάθεια του αφηγητή, ο οποίος δεν επιλέγει να επιρρίψει ευθύνες σε πρόσωπα, αποστασιοποιείται από τις πολιτικές επιλογές, δεν καταφεύγει σε στερεοτυπικές γενικεύσεις, αλλά αποδίδει πιστά τη βιωμένη ιστορική πραγματικότητα». Ο κ. Παπαδημητρίου υπογράμμισε ακόμα ότι «η ιστορία είναι δομημένη πάνω στις αναπάντεχες εκπλήξεις που δοκίμασε στη ζωή της η Κατερίνα και διαρθρώνεται σε 5 επιμέρους ενότητες, που αφορούν 5 διαφορετικές χρονικές περιόδους της ζωής της. Σε κάθε μία απ’ αυτές που εξελίσσεται και σε διαφορετική τοποθεσία, αρχής γενομένης από την ιδιαίτερη πατρίδα της και καταλήγοντας στα Χανιά, μπορεί ο αναγνώστης να πληροφορηθεί για τα πρόσωπα του στενού, αλλά και ευρύτερου οικογενειακού της περιβάλλοντος, να αντλήσει πληροφορίες ηθογραφικές και λαογραφικές, να παρακολουθήσει κοντολογίς την πολιτική και στρατιωτική ιστορία της Ελλάδας, ως τα μέσα του περασμένου αιώνα. Και όλα αυτά από την οπτική γωνία μιας απλοϊκής, αγράμματης, φτωχής συζύγου – μητέρας και γιαγιάς.
Το ιστορικό αυτό αφήγημα ιδωμένο μέσα από την οπτική γωνία της Κατερίνας, αλλά εμπλουτισμένο από τις αναμνήσεις του εγγονού της Μανώλη, αναβιώνει, αρχικά, τουλάχιστον όπως συμβαίνει συνήθως, σε διηγήσεις μικρασιατών, σαν σε όνειρο, την ανέμελη ζωή της οικογένειας Μυλωνά, στο Καραγάτσι, λίγο έξω από τη Φώκια. Εκεί που η Κατερίνα, ο σύζυγός της και τα πέντε της παιδιά, διαβιούσαν ευτυχισμένα», κατέληξε ο κ. Παπαδημητρίου.
Κείμενα του βιβλίου διάβασε ο ηθοποιός Λευτέρης Μποτωνάκης. Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις “Ερεισμα”.