Συνέχεια από τον αστερισμό της Κασσιόπης με ενα ενδιαφέρον νεφέλωμα. Tο νεφέλωμα εκπομπής IC 1805, γνωστό και ως νεφέλωμα της Καρδιάς εξαιτίας του χαρακτηριστικού του σχήματος.
Βρίσκεται περίπου 7.500 έτη φωτός μακριά από τον πλανήτη μας, στον αστερισμό της Κασσιόπης. Το νεφέλωμα αυτό σμιλεύθηκε από τους αστρικούς ανέμους και την υπεριώδη ακτινοβολία των νεαρών, γιγάντιων και υπέρθερμων άστρων, τα οποία εμπεριέχονται στο αστρικό σμήνος Melotte 15 που βρίσκεται στο κέντρο του.
Με ηλικία που δε υπερβαίνουν τα 1,5 εκατ. έτη, τα άστρα αυτά εκλύουν υψηλής ενέργειας υπεριώδη ακτινοβολία, η οποία διασπά τα ουδέτερα άτομα υδρογόνου του νεφελώματος, σχηματίζοντας έτσι μια «θάλασσα» πλάσματος από ηλεκτρόνια και πυρήνες υδρογόνου. Στη συνέχεια βέβαια, τα ηλεκτρόνια μπορούν να επανενωθούν με τους πυρήνες υδρογόνου, σχηματίζοντας και πάλι ουδέτερα άτομα υδρογόνου, σε διεγερμένη όμως κατάσταση.
Καθώς, λοιπόν, τα άτομα αυτά επανέρχονται στην χαμηλότερη ενεργειακή τους κατάσταση, εκπέμπουν ορατή ακτινοβολία με μήκη κύματος, που αντιστοιχούν κυρίως στο κόκκινο τμήμα του ορατού φωτός. Γι’ αυτό εξάλλου και τις περισσότερες φορές τα νεφελώματα αυτού του τύπου έχουν κόκκινο χρώμα.
Αστροφωτογράφιση
Θεωρείται ένας αρκετα δύσκολος στόχος όσον αφορά την καταγραφή του, που γινεται με φιλτρα υδρογόνου κι ως εκ τουτου οι χρονοι εκθεσης ειναι αρκετα μεγάλοι.
Η φωτογραφία της δημοσίευσης ειναι αποτέλεσμα 16 λήψεων μεγάλου χρόνου έκθεσης και συγκεκριμένα λήψεων των 15 λεπτων η κάθε μια – και συνολικά 240 λεπτά-με φίλτρο υδρογόνου στα 7,5 nm με αστροκαμερα ελεγχόμενης ψυξης στους -30°C σε συνδιασμο με δευτερο οδηγητικό τηλεσκοπιο και κάμερα οδηγησης , και ολα αυτα τοποθετημένα σε ειδική πλατφορμα – βάση, η οποια περιστρέφεται με απολυτη ακρίβεια αντίθετα από την περιστροφη της γης. Μετέπειτα απαιτείται επεξεργασία με ειδικό λογισμικό , για να προκύψει το αποτέλεσμα τούτο. Οι ληψεις και η επεξεργασία των δεδομένων έγιναν στο αστεροσκοπείο μου kydon observatory , στην περιοχή Nεροκούρου Χανίων.
Αστερισμός της Κασσιόπης
Η Κασσιόπη (Λατινικά: Cassiopeia [Κασσιόπεια] συντομογραφία: Cas) είναι αστερισμός που σημειώθηκε για πρώτη φορά στην αρχαιότητα από τον Πτολεμαίο και είναι ένας από τους 88 επίσημους αστερισμούς που θέσπισε η Διεθνής Αστρονομική Ενωση. Η Κασσιόπη βρίσκεται ολόκληρη στο βόρειο ημισφαίριο της ουράνιας σφαίρας, είναι μάλιστα τόσο βόρειος αστερισμός, ώστε στα χρόνια μας είναι σχεδόν αειφανής από την Ελλάδα. Συνορεύει με τους εξής 5 αστερισμούς: Κηφέα, Σαύρα, Ανδρομέδα, Περσέα και Καμηλοπάρδαλη. Αναγνωρίζεται εύκολα στον ουρανό από το χαρακτηριστικό «ζιγκ-ζαγκ», που σχηματίζουν τα 5 φωτεινότερα άστρα της και μοιάζει με ανοικτό Μ ή W.
Ονομασίες και ιστορία
Η εναλλακτική μορφή του ονόματος Κασσιέπεια ή Κασσιόπεια είναι ορθότερη κατά τον R.H. Allen. Το όνομα γενικώς βρίσκεται σε χρήση για σχεδόν 2.500 χρόνια. Οι Σοφοκλής και Ευριπίδης το αναφέρουν ενώ στην αρχαία Ελλάδα παντού τονίζεται ότι το βασικό σχήμα του αστερισμού αντιστοιχούσε σε μία γυναίκα καθισμένη πάνω σε ένα θρόνο, («Η του θρόνου»), και ειδκότερα στη βασίλισσα της Αιθιοπίας Κασσιόπη, γνωστή από τον μύθο του Περσέως και της Ανδρομέδας. Ωστόσο παλαιότερα ο αστερισμός ήταν ευρέως γνωστός ως Λακωνική Κλεις από την ομοιότητά του με αυτό το αρχαίο αντικείμενο. Ο Άρατος επίσης τον παρομοιάζει με πόρτα με κλειδί και, προχωρώντας περισσότερο, ο Γάλλος επίσκοπος Huet, δάσκαλος του τότε διαδόχου Λουδοβίκου ΙΕ΄, έλεγε πιο συγκεκριμένα ότι ήταν το κλειδί που ο Όμηρος περιγράφει στα χέρια της Πηνελόπης στην Οδύσσεια.
Οι Aραβες αποκαλούσαν την Κασσιόπη Αλ Ντατ αλ Κουρσίγ, η Κυρία στην Καρέκλα, αφού το ελληνικό κύριο όνομα δεν σήμαινε τίποτα γι’ αυτούς, και παλαιότερα Kaff al Hadib, δηλαδή «Χέρι βαμμένο με χέννα» του οποίου τα ακροδάχτυλα ήταν οι φωτεινότεροι αστέρες, μολονότι εδώ περιελάμβαναν και το αριστερό χέρι του Περσέως. Παρόμοια, ο Γεώργιος Χρυσοκόκκης τον ονομάζει με το ελληνιστικό “Χειρ βεβαμένη”. Επιπροσθέτως, οι πρώτοι Αραβες έφτιαξαν δύο σκύλους από τους αστέρες της Κασσιόπης και του Κηφέως, από όπου και το Canis του Bayer. Ο Bayer αποκαλεί την Κασσιόπη και Cerva, ζαρκάδι, πράγμα που ίσως σχετίζεται με το αναφερόμενο από τον Λαλάντ ότι η αιγυπτιακή σφαίρα του Πετόσιρι έδειχνε ένα ελάφι βορείως των Ιχθύων, ενώ ως αστρική μορφή στην αρχαία Αίγυπτο, έχει ταυτισθεί κατά καιρούς και με το Πόδι του Βιβλίου των νεκρών. Ο Al Tizini φαντάσθηκε ότι κάποιοι από τους φωτεινότερους αστέρες της Κασσιόπης έδειχναν μια Καμήλα που γονατίζει, άλλωστε και το κοινό όνομα του ζώου στην Περσία, Shuter, αποδινόταν στον αστερισμό.
Κατά τις ιουδαιοχριστιανικές αναπαραστάσεις των ουράνιων μορφών (κυρίως 17ος αι. μ.Χ.) η Κασσιόπη μετατράπηκε στη Μαρία τη Μαγδαληνή, τη Δεββώρα κρίνουσα κάτω από τη φοινικιά της στο ‘Ορος Εφραίμ (πρβλ. το κλαδί της φοινικιάς στην Αλμαγέστη), και τη Βηρσαβεέ, τη μητέρα του Σολομώντα.
Ο μύθος
Κατά την επικρατέστερη όμως παράδοση η Κασσιόπη ήταν σύζυγος του Κηφέα και μητέρα της Ανδρομέδας. Η Κασσιόπη καυχήθηκε ότι ήταν ομορφότερη από την Hρα και από τις Νηρηίδες, προκαλώντας την οργή της Hρας και των Νηρηίδων, που ζήτησαν από τον θεό της θάλασσας, τον Ποσειδώνα, να την τιμωρήσει. Τότε ο Ποσειδώνας έστειλε ένα κήτος-ένα φοβερό θαλάσσιο τέρας-που κατέστρεφε τα παράλια της χώρας της Κασσιόπης.
Για να εξευμενισθεί ο Ποσειδώνας, το βασιλικό ζεύγος υποχρεώθηκε να δώσει την Ανδρομέδα να τη φάει το τέρας. Τότε εμφανίσθηκε ο Περσέας και τη γλύτωσε. Μετά τον θάνατό της, η Κασσιόπη μεταμορφώθηκε στον αστερισμό, όπως και οι υπόλοιποι ήρωες του μύθου.
Παντού στην αρχαία Ελλάδα το βασικό σχήμα στον αστερισμό αντιστοιχούσε σε μία γυναίκα καθισμένη πάνω σε ένα θρόνο (“Η του θρόνου”).
Πηγές: https://www.eef.edu.gr/el/nea/to-nefeloma-tis-kardias/winstars2
*Ο Χρήστος Κοτσαύτης είναι αστροφωτογράφος και μουσικός.
e-mail: nerodrama@yahoo.com
Facebook: Chris Kotsaftis,
