» Ενώ μειώνονται πανελλαδικά οι επικίνδυνες τροχαίες παραβάσεις
Μείωση κατά 2,9% στις επικίνδυνες τροχαίες παραβάσεις διαπιστώνεται σε πανελλήνιο επίπεδο σύμφωνα με την έρευνα για το 2013 του Εργαστηρίου Συστημάτων Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Ανάλυσης Δεδομένων του Πολυτεχνείου Κρήτης. Παράλληλα, σύμφωνα με τα στοιχεία των βεβαιωμένων παραβάσεων, των τροχαίων ατυχημάτων και των παθόντων, η αστυνόμευση στα Χανιά, το Λασίθι και το Ηράκλειο, αξιολογείται από τους ερευνητές ως “μέτρια”, ενώ θετικότερη είναι η αξιολόγηση για το Ρέθυμνο.
Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο της έρευνας “Αξιολόγηση Προσωπικού Τροχαίας Αστυνόμευσης για το έτος 2013” του Εργαστηρίου Συστημάτων Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Ανάλυσης Δεδομένων του Πολυτεχνείου Κρήτης, που εκπόνησαν ο καθηγητής Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης και ο διδάκτωρ του Πολυτεχνείου Μιχαήλ Νικολαράκης, αξιολογήθηκε η αστυνόμευση της οδικής ασφάλειας στην Ελλάδα, εστιάζοντας στο προσωπικό της Αστυνομίας που ασχολείται με την τροχαία αστυνόμευση και την πρόληψη των τροχαίων ατυχημάτων.
«Η ελληνική Πολιτεία έχει δώσει μεγάλο βάρος στον τομέα αυτό, με τα στρατηγικά σχέδια οδικής ασφάλειας και έχει θέσει στόχους για τη μείωση των ατυχημάτων έχοντας συγκεκριμενοποιήσει κάποιες επικίνδυνες παραβάσεις που ευθύνονται για τα περισσότερα ατυχήματα», σημειώνουν οι ερευνητές και προσθέτουν: «Στις παραβάσεις αυτές θα πρέπει να επικεντρωθούν οι έλεγχοι των Υπηρεσιών Τροχαίας προκειμένου να επιτευχθούν τα επιθυμητά αποτελέσματα. Στο πλαίσιο της αποτίμησης των μέτρων και παρεμβάσεων που έχουν υλοποιηθεί είναι ιδιαίτερα σημαντική η ποσοτική ανάλυση των διαθέσιμων δεδομένων».
ΜΕΛΕΤΗ ΠΑΡΑΒΑΣΕΩΝ
Στο πλαίσιο της έρευνας εξετάστηκαν, μεταξύ άλλων, οι καταγραφείσες τροχαίες παραβάσεις, οι οποίες χωρίστηκαν σε τρεις κατηγορίες: α) Επικίνδυνες παραβάσεις, β) Παραβάσεις αστυνομικής δραστηριότητας, γ) Παραβάσεις των οχημάτων.
Σχετικά στατιστικά στοιχεία παρουσιάζονται στον πίνακα 4.
ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ
Από τα διαθέσιμα στοιχεία -τονίζουν οι ερευνητές- διαπιστώνεται ότι στις επικίνδυνες παραβάσεις είχαμε μια μικρή μείωση (-2,9%). Στις παραβάσεις αστυνομικής δραστηριότητας είχαμε αύξηση 19,2%, όπως και στις παραβάσεις οχημάτων 12,5%. Επίσης, στις παραβάσεις ΚΤΕΟ διαπιστώνεται αύξηση διαχρονικά και αυτό «γιατί πολλοί οδηγοί αδυνατούν να πληρώσουν το κόστος ελέγχου, όπως συμβαίνει και με την υποχρεωτική ασφάλιση».
Οι ερευνητές υπογραμμίζουν ακόμα ότι «για κάθε Περιφέρεια και κάθε Περιφερειακή Ενότητα χρειάζεται επισταμένη ανάλυση κάθε είδους παράβασης για να διαπιστωθούν τα περιθώρια βελτίωσης της αστυνόμευσης».
Ακολουθεί η κατάταξη των Περιφερειακών Ενοτήτων για το 2013 βάσει των παραβάσεων.
ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ
Συνεχίζοντας οι κ. Ζοπουνίδης και Νικολαράκης τονίζουν ότι για τη συνολική αξιολόγηση της τροχαίας αστυνόμευσης θα πρέπει να συνεκτιμηθούν οι δύο κατηγορίες δεδομένων που παρουσιάστηκαν παραπάνω, δηλαδή: 1) Τα τροχαία ατυχήματα και οι παθόντες και 2) Οι παραβάσεις που έχουν βεβαιωθεί.
Στον Πίνακα 6 παρουσιάζεται συνολικά η αξιολόγηση των Νομών με τον συνδυασμό των αποτελεσμάτων παραβάσεων και τροχαίων ατυχημάτων.
• Σύμφωνα -σημειώνουν οι ερευνητές- με τον παραπάνω πίνακα αξιολογείται καλύτερα (πράσινο χρώμα) η Περιφερειακή Ενότητα που έχει πετύχει να είναι στην υψηλότερη θέση από πλευράς παραβάσεων (στήλη 2) και στη χαμηλότερη από πλευράς τροχαίων ατυχημάτων (στήλη 3). Για παράδειγμα, η Περιφερειακή Ενότητα Πιερίας αξιολογείται θετικά ως προς το εύρος της τροχαίας αστυνόμευσης (1η), ενώ παρουσιάζει χαμηλή επικινδυνότητα ως προς τα τροχαία ατυχήματα που έχουν καταγραφεί (35η). Αντίθετα οι Περιφερειακές Ενότητες που παρουσιάζουν τα μεγαλύτερα προβλήματα (κόκκινο χρώμα) είναι αυτές που έχουν χαμηλή επίδοση στις παραβάσεις και βρίσκονται στις πρώτες θέσεις στα τροχαία ατυχήματα. Οι Περιφερειακές Ενότητες που παρουσιάζουν μια ισορροπία μεταξύ αξιολόγησης παραβάσεων και ατυχημάτων μπορούν να ταξινομηθούν σε μια ενδιάμεση κατηγορία (μπλε χρώμα).
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΔΡΑΣΗΣ
Τα παραπάνω αποτελέσματα συνοψίζονται στο διάγραμμα δράσης του Σχήματος 1, στο οποίο ο οριζόντιος άξονας αφορά τα ατυχήματα και ο κάθετος τις παραβάσεις. Το πρώτο τεταρτημόριο περιλαμβάνει Νομούς υψηλού κινδύνου ως προς τα τροχαία ατυχήματα, στους οποίους όμως βεβαιώθηκαν πολλές τροχαίες παραβάσεις. Στο δεύτερο τεταρτημόριο βρίσκονται οι Νομοί που έχουν πολλά ατυχήματα, αλλά οι παραβάσεις είναι λίγες. Το τρίτο τεταρτημόριο αφορά Νομούς που έχουν μικρό αριθμό ατυχημάτων, αλλά και λίγες παραβάσεις. Τέλος, στο τέταρτο τεταρτημόριο βρίσκονται Νομοί που έχουν μικρό αριθμό ατυχημάτων, αλλά και πολλές παραβάσεις. Στον Πίνακα 7 παρουσιάζονται αναλυτικά οι Περιφερειακές Ενότητες σε κάθε τεταρτημόριο του διαγράμματος δράσης.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Οι κ. Ζοπουνίδης και Νικολαράκης υπογραμμίζουν ότι τα κύρια συμπεράσματα της έρευνας μπορούν να συνοψιστούν στα ακόλουθα σημεία:
1. Το 2013 οι επιδόσεις στην οδική ασφάλεια συνολικά κρίνονται θετικές. Μειώθηκαν όλες οι κατηγορίες ατυχημάτων και παθόντων. Διαπιστώθηκε οριακή αύξηση της αστυνόμευσης πανελλαδικά.
2. Η αξιολόγηση του προσωπικού των Υπηρεσιών Τροχαίας και οι πίνακες που δημοσιεύονται κάθε χρόνο, δυστυχώς, δεν λαμβάνονται από κανένα υπόψη. Δεν μελετώνται λεπτομερώς από τα στελέχη της Αστυνομίας και τους φορείς λήψης μέτρων πολιτικής.
3. Κάποιες Περιφερειακές Ενότητες έχουν πρόβλημα ατυχημάτων και χρειάζονται έκτακτα μέτρα γιατί παρουσιάζουν χρόνιο πρόβλημα, ενώ η απόδοση της Τροχαίας δεν είναι ικανοποιητική και η αστυνόμευση κρίνεται ανεπαρκής. Εάν αυτό οφείλεται σε μειωμένη απόδοση του προσωπικού, τότε οι αλλαγές πρέπει να είναι άμεσες.
4. Πρέπει να ληφθούν δραστικότερα μέτρα αστυνόμευσης και αύξηση της αστυνομικής παρουσίας σε επικίνδυνα σημεία του οδικού δικτύου, αλλά και μέσα στα μεγάλα αστικά κέντρα. Οι αστυνομικοί να είναι αυστηρότεροι με τους οδηγούς και τα όρια ανεκτικότητας να είναι μηδενικά.
5. Πρέπει να αναθεωρηθούν τα ποσά των προστίμων των παραβάσεων σύμφωνα με τα νέα οικονομικά δεδομένα που έχουν δημιουργηθεί.
6. Υπάρχει αυξημένη επικινδυνότητα για τους οδηγούς που κυκλοφορούν στις τουριστικές περιοχές (Επτάνησα, Κυκλάδες, Δωδεκάνησα κ.λπ.) και πρέπει οι αρμόδιοι φορείς να ενημερώνουν τους οδηγούς είτε με φυλλάδια είτε με πληροφοριακές πινακίδες είτε με τη χρήση της τηλεματικής ή των εφαρμογών της κινητής τηλεφωνίας και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
7. Οι ασφαλιστικές εταιρείες και οι αρμόδιοι φορείς της Πολιτείας πρέπει να βρουν λύση στο πρόβλημα των ανασφάλιστων οχημάτων, με μείωση των ασφαλίστρων από τις εταιρείες, με αυστηροποίηση των ελέγχων και συγχρόνως με ενημέρωση των οδηγών για τις επιπτώσεις σε περίπτωση ατυχήματος. Οι ασφαλιστικές εταιρείες εξακολουθούν να μην συμμετέχουν ενεργά στις προσπάθειες μείωσης των ατυχημάτων και γενικότερα της πρόληψης. Η δραστηριοποίησή τους προς την κατεύθυνση αυτή θα βοηθούσε σημαντικά, τόσο το κοινωνικό σύνολο, αλλά και τις ίδιες τις ασφαλιστικές εταιρείες.
8. Τέλος, θέλουμε να επισημάνουμε την ύπαρξη σχεδόν σε κάθε πόλη της χώρας ενός ή περισσοτέρων Συλλόγων που ασχολούνται με την πρόληψη των τροχαίων ατυχημάτων και ενεργούν αυτοβούλως και ανεξέλεγκτα. Θα πρέπει από το Υπουργείο που είναι αρμόδιο για την οδική ασφάλεια να γίνει μια καταγραφή αυτών των Συλλόγων, να τους δίνονται κατευθυντήριες γραμμές δράσης, να συντονίζονται και σε συνεργασία με επιστήμονες του είδους να ενεργούν συντονισμένα και αποτελεσματικά.
ΠΡΟΤΑΣΗ
Τέλος, οι ερευνητές προτείνουν «με πρωτοβουλία της Βουλής, σε πρώτη φάση να γίνει μια πανελλήνια συνδιάσκεψη – συνέδριο όλων των εμπλεκομένων φορέων σε υψηλό επίπεδο, για να καθοριστούν οι αρχικές κατευθυντήριες γραμμές, να συμφωνηθούν κάποιες κοινές δράσεις, να παρουσιασθεί το Στρατηγικό Σχέδιο Οδικής Ασφάλειας (2011 – 2020) γιατί πολλοί το αγνοούν, να υπάρξει καταγραφή των Συλλόγων και να εξαχθούν χρήσιμα συμπεράσματα των οποίων θα αρχίσει η εφαρμογή την επομένη, γιατί το θέμα είναι επείγον και κάθε μέρα καθυστέρησης κοστίζει σε ανθρώπινες ζωές. Με λίγη προσπάθεια, συντονισμό και δράση οι νεκροί από τροχαία μπορούν να κατέβουν κάτω από 500 το 2015».
