Παρακαλούμε τον Πνευματικό Κόσμο των Χανίων, να πάρει θέση
Λογοτεχνική Παρέα Χανίων
Η Αγία Σοφία
Ο Ναός της Αγίας Σοφίας κτίστηκε το 331 μ.Χ., από τον Μέγα Κωνσταντίνο. Την ονομασία Αγία Σοφία θα την αναζητήσουμε στο γεγονός ότι, όσο χρόνο ετίθετο ο θεμέλιος λίθος, η Συνελθούσα Α΄ Οικουμενική Σύνοδος (325 μ.Χ.) είχε αποκηρύξει τον αιρετικό `Αρειο και είχε ανακηρύξει τον Χριστό ως τον αληθινό Λόγο και τη Σοφία του Θεού. Και ο Ναός τιμήθηκε ως ο Ναός της Του Θεού Σοφίας, αλλά παράλληλα διατηρήθηκε και το όνομα Μεγάλη Εκκλησία. Το όνομα αυτό πάντως, δεν χαρακτήριζε μόνο το μέγεθος του Ναού. Επί αιώνες, η Μεγάλη Εκκλησία σήμαινε -και σημαίνει- το Κέντρο της Ορθοδοξίας, αλλά και αυτήν ακόμη την Ορθόδοξη Εκκλησία. Η Αγία Σοφία υπέστη πολλές ζημιές στην μακραίωνη ιστορία της. Τη μεγαλύτερη ζημιά υπέστη κατά τα γεγονότα της Στάσης του Νίκα (13-1- 532 μ.Χ..). Ανακαινίσθηκε πλήρως επί Ιουστινιανού με τον θεμέλιο λίθο να τίθεται στις 23-2- 532 μ.Χ., τα δε εγκαίνιά της έγιναν στις 27-12-537, σε μία έκταση 7.570 τ.μ. Όταν ο Ιουστινιανός αντίκρυσε τον μεγαλοπρεπή Ναό, αναφώνησε: «Δόξα τω Θεώ τω καταξιώσαντί με τοιούτον έργον! Νενίκηκά σε Σολομών»!
Ο Ναός της Αγίας Σοφίας, από της Ιδρύσεώς από τον Ιουστινιανό μέχρι σήμερα (2020), έχει ηλικία 1483 έτη. Στις 29 -5- 1453 «η Πόλις εάλω» από τους Μογγόλους (Τούρκους) και ο πορθητής Μωάμεθ ο Β΄ την μετέτρεψε σε τζαμί. Ο Μουσταφά Κεμάλ (Ατατούρκ), την κατέστησε Μουσείο (1934), αλλά, τώρα, επί των ημερών μας, ο νέο-Σουλτάνος Ερντογάν, την κατέστησε ξανά, Τζαμί, επιτελώντας την ιεροσυλία του 21ου αιώνα! Ο ηγέτης, με απουσία πολιτισμικών στοιχείων στο μογγολικό γονιδίωμά του, αδιαφόρησε για την Ιστορία και τη σημασία του Μνημείου της Αγίας Σοφίας απλά επειδή είναι Χριστιανικό και μάλιστα Ορθόδοξο και ελληνικό. `Ομως, δεν κατάλαβε τόσο ο ίδιος όσο και οι ομόθρησκοί του ότι προσκύνησαν (και προσκυνούν) το μεγαλούργημα της Ελληνορθόδοξης Πίστης και Αρχιτεκτονικής! Ο `Ελληνας παραθέτει πολιτισμό. Ο νέο-Μογγόλος Μουφτής κραδαίνει το σπαθί του Πορθητή. Οποία διαφορά πολιτισμών, διαιωνιζόμενη.
Ατυχώς, η «Πόλις εάλω» για δεύτερη φορά. Ο ελληνισμός λαβώθηκε, η Ορθοδοξία μάτωσε, ο Χριστιανισμός σταυρώθηκε, ο μαρμαρωμένος βασιλιάς δάκρυσε…
`Ελληνες, μην ξεχνάτε!!!!!
Δρ. Γιάννης Θ. Πολυράκης
Γεωπόνος -Συγγραφέας
Τουρκικό ασκέρι
Απόψε ήρθε χειμωνιά κι ας είναι καλοκαίρι,
χάθηκε η Αγιά Σοφιά ’πό τούρκικο ασκέρι.
Σκοτείνιασε ο ουρανός, τ’ αστέρια δε φωτίζουν,
το φεγγαράκι μας χλωμό, τα σύννεφα δακρύζουν.
Δεν κελαηδούνε μπλιο πουλιά, χάσανε τη φωνή τους,
κι από της γης τα έμψυχα, έφυγ’ η δύναμή τους.
Και κοπετός ακούγεται στα πέρατα του κόσμου,
Θε μου Μεγαλοδύναμε, κι εμέ κουράγιο δως μου.
Για το διαμάντι που ’χαμε στο κέντρο της καρδιάς μας,
μα ήρθε χέρι βέβηλο κι έσπασε τα φτερά μας.
Μόλυνε την Αγιά Σοφιά το τούρκικο ασκέρι,
κι έχουμε πόνο στην ψυχή π’ αυτό μας έχει φέρει.
Ηρθανε οι αντίχριστοι, πρώτος ο αρχηγός τους,
όμως να ξέρουν όλ’ αυτά, δεν θα’ ναι για καλό τους.
Γιατί στο διάβα του καιρού πάλι θα επιστρέψει,
στους χριστιανούς όπου πονούν, ευθύς θα τους γιατρέψει.
Για δε θ’ αφήσει ο Θεός αυτή την αδικία,
οι Τούρκοι να προσεύχονται μες την Αγιά Σοφία.
Μα και προφήτες άλλωστε ξεκάθαρα το λένε,
δικιά μας πάλι θα γενεί, να πάψουμε να κλαίμε…
Ελευθερία Κατσιφαράκη
Αγιά Σοφιά!!
Έχει εκτόπισμα θρησκευτικό, κοινωνικό, πολιτιστικό, πολιτικό, πατριωτικό.
Σε όλα αυτά θα προσθέσουμε ό,τι όμορφο νοιώθει κάθε Έλληνας και όχι μόνο γι’ αυτόν τον Ναό, με την τόση ιστορία. Ήταν και είναι εκεί για εμάς.
Την στιγμή που ως Ελλάδα χρηματοδοτούμε τη δημιουργία τεμενών στη χώρα μας με μεγαλείο ελευθερίας και ανεξιθρησκείας του κάθε ατόμου, την ίδια στιγμή κάποιοι καταργούν τον δικό μας ιστορικό και θρησκευτικό χώρο, αλλοιώνοντας τη μορφή και τον λόγο ύπαρξής του επί τόσα χρόνια. Αυτό δείχνει πάρα πολλά για την λογική και την αξία εκείνου που το κάνει….Τίποτα άλλο!…
Μαίρη Σκαμνάκη (Κουτρούλη)
*****
Θα μετανοήσει και θα διορθώσει ο Ερντογάν;
Βαθύτατα ασεβής και προσβλητική για την χριστιανική θρησκεία η πράξη του Ερντογάν, να βεβηλώσει την Αγιά Σοφιά! Το στίγμα της βδελυρής πράξης έδωσαν δημόσια θρησκευτικοί και πολιτικοί ηγέτες του κόσμου, αλλά και απλοί άνθρωποι που σέβονται την ιεροσύνη της θρησκείας των άλλων! Ακόμα και Τούρκοι Ακαδημαϊκοί και λόγιοι άνθρωποι δημοσίευσαν πύρινα άρθρα κατά της ανόητης απόφασης του ηγέτη τους! Αντιπολιτευόμενοι αρχηγοί κομμάτων της Τουρκίας δεν συμμετείχαν στην εκδήλωση / παρωδία μετατροπής σε Τζαμί του χώρου προσευχής και θαυμασμού ενός παγκόσμιας κληρονομιάς μνημείου! Δεκάδες ηγέτες (πρόεδροι και πρωθυπουργοί της Τουρκίας), από το 1934 για 86 χρόνια, δεν είχαν τολμήσει να μετατρέψουν την Αγία Σοφία σε Τζαμί!
Κι όμως το τόλμησε θρασύτατα ο Ερντογάν!
Στο υπόλοιπο της ζωής του, έχοντας την κατακραυγή του κόσμου, η συνείδηση του (όσο και αν είναι ελαστική!) θα τον βαραίνει και την ύστατη ώρα μπορεί να έχει μετανιώσει μέσα του τόσο πολύ και να εκμυστηρευτεί στους συνεργάτες /διαδόχους του: « Έχω κάνει λάθη, διορθώσετε τα» και να εννοεί, κυρίως, αυτό με την Αγία Σοφία! Αυτό θα ήταν η εξιλέωση της συνείδησης του!
Ευχόμαστε, το τεράστιο λάθος του, να διορθωθεί από τον ίδιο και τους επόμενους του!
Γιάννης Μ. Γαβριλάκης
*****
Εμείς, οι Eλληνες
Τι είν’ αυτό που μας κάνει αυτό που είμαστε; Η κουλτούρα μας, η πανάρχαια, πλούσια γλώσσα μας, οι θρύλοι, οι παραδόσεις, τα ήθη, τα έθιμα, το περίφημο φιλότιμο, αλλά κι η υπερηφάνεια του να έχεις γεννηθεί Έλληνας! Αυτά κι άλλα πολλά κάνουν τον Έλληνα! Πιστός στο κομμάτι γης που του αναλογεί, υπερήφανος για την μακραίωνη Ιστορία του, πικραμένος για ό,τι χάθηκε στην διαδρομή των χρόνων…
Κι αυτές τις ημέρες πραγματικά πονάει η ψυχή του… Γιατί ο Έλληνας έχει αποδείξει πως σέβεται λαούς, ανθρώπους, πιστεύω και σύμβολα! Δεν προκαλεί, δεν εκβιάζει, συνεργάζεται! Πανέτοιμος -αν χρειαστεί- να προτάξει τα στήθη, να φωνάξει «ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ» να βροντοφωνήσει στα βουνά την πολεμική κραυγή «ΑΕΡΑ», ακόμα και να δώσει τη ζωή του για τη μικρή πατρίδα του. Με σύνεση ωστόσο, και ψυχραιμία θα προχωρήσουμε κι αυτή τη φορά! Χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα για ν’ αποδείξουμε το λάθος της γείτονος, να δώσουμε ξανά το καλό παράδειγμα, να διατηρήσουμε την εμπιστοσύνη μεταξύ των λαών!
Αθηνά Κανιτσάκη
Η Αγία Σοφία, Τζαμί
Μνημείο τση Παγκόσμιας Κληρονομιάς στην Πόλη,
είν’ ο Ναός τσ’ Αγιάς Σοφιάς και το γνωρίζουν όλοι.
Απ’ τον Ιουστινιανό μα και τη Θεοδώρα
παλιά οικοδομήθηκε και στέκει μέχρι τώρα.
Το χίλια τετρακόσια και ενενήντα τρία,
Τούρκοι τον καταλάβανε, Σελτζούκηδων φατρία.
Τον μετατρέψαν σε τζαμί εις του Αλάχ τη χάρη,
μα πήρε θέσ΄ο Ο.Η.Ε. και γλίτωσε τα …βάρη.
Παγκόσμια Κληρονομιά τον έκαν’ η Ουνέσκο,
τουρίστες εδεχότανε,μα μήνυμα’ ρθε φρέσκο:
Ο Ερντογάν π’ επιθυμεί να γίνει και Σουλτάνος,
τους πάντες αιφνιδίασε, μεμέτης Μουσουλμάνος.
Τον εξανάκανε Τζαμί χωρίς ν’ υπολογίσει
των ξένων την αντίδραση για τούτηνα τη χρήση.
Μα η αντίδραση αυτή ήτανε εις τα λόγια,
και οι μεγάλοι του Ντουνιά μείναν στα ευχολόγια.
Ακάλυπτη αφήσανε τη δύσμοιρη Ελλάδα,
αυτή τη δύσκολη στιγμή μην πω την αποφράδα.
Μα ο Πανάγαθος Θεός βρίσκεται στο πλευρό τση,
και θα επέμβει σύντομα, το δίκιο’ ναι δικό τση.
Εννιαχωριανός
Για την Αγία Σοφία
Είχε μεγάλο κόσμημα του Κωνσταντίνου η Πόλη,
Αγιά Σοφιά το λέγανε και το θαυμάζαν όλοι
Εις τη Σοφία του Θεού το ‘χε αφιερώσει,
μα χιλιοπυρπολήθηκε ,ως ότου να στεριώσει,
από τον Ιουστινιανό,που θα το θεμελιώσει
στην ίδια θέση την παλιά και θα τ’ αποτελειώσει,
σε έξι χρόνια συνεχούς πάντοτε εργασίας
κι έγινε κέντρο Ελληνισμού, μα και Ορθοδοξίας (537 μ.Χ.)
Δέκα χιλιάδες δούλεψαν τεχνίτες, να το χτίσουν
κι οι Έλληνες όλοι πρόσφεραν, να το διακοσμήσουν
Ανθέμιος κι Ισίδωρος τα σχέδια εκπονήσαν,
μα τα μελίσσια-ως λέγεται- σε τούτο βοηθήσαν
Δέκα αιώνες πέρασαν ως την ημέρα εκείνη,
π’ έπεσε η Πόλη και τζαμί η Αγιά Σοφιά θα γίνει (1453 μ.Χ.)
Με του Κεμάλ απόφαση εγίνηκε Μουσείο (1934 μ.Χ.)
κι απ’ την UNESCO χρήσθηκε «Κληρονομιάς Μνημείο
Παγκόσμιας »,
ώσπου μυαλό αλλόθρησκο, οπίσω το γυρίζει,
για να γενεί πάλι τζαμί και τις καρδιές μαυρίζει
Ελλήνων και Χριστiανών, π’ όλοι μαζί ζητούνε,
τα όσια και ιερά, να μη βεβηλωθούνε
Κι εγώ κουκίδα μια σταλιά της διαμαρτυρίας,
ζητώ ΚΑΝΕΙΣ ΝΑ ΜΗ ΓΕΝΕΙ ΦΟΝΙΑΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Μέσα μου πάντα άσβηστη η ελπίδα θ’ απομένει,
πως απ’ τ’ αγαπημένα μας, θα φύγουνε οι ξένοι.
Ψαλμοί και πάλι θ’ ανεβούν στων χριστιανών τα χείλια
κι η Παναγιά η Δέσποινα,θ’ ανάψει τα καντήλια.
Τα τετρακόσια σήμαντρα κι οι εξηνταδυό καμπάνες
θα ηχήσουνε και θα γελούν των σκοτωμένων μάνες.
Μαρία Βογιατζάκη Ντούζα
Αγία Σοφία
Καμπάνες εβουβάθηκαν, δεν ψάλνουμε παπάδες,
δακρύζουν τα κονίσματα μαζί με τους ψαλτάδες.
Τα θυμιατά εσβήσανε, λιβάνι μπλιο δεν καίνε,
τα πνίξανε τα δάκρυα των Χριστιανών που κλαίνε.
Οι χρόνοι δε σε πλήγωσαν, δε σ’ έχουν χαρακώσει,
όμως ψυχή μα και καρδιά σου’ χουν ξανά ματώσει.
Τση Πίστης μας τα σύμβολα πάλι ποδοπατούνε,
και να τα ξεριζώσουνε πάντα θα προσπαθούνε.
Θα’ πρεπε σ’ ούλες τσ’ εκκλησιές πένθιμα να χτυπούνε,
καμπάνες μα και σήμαντρα χωρίς να σταματούνε…
Μαρία Γρυφάκη
