Ογδόντα χρόνια µετά από τον τορπιλισµό του ατµόπλοιου Τάναϊς είχαµε εχθές την ευκαιρία να ακούσουµε σχετικές µαρτυρίες και απόψεις στο ντοκιµαντέρ «Τάναϊς: Στην Αγκαλιά της Αβύσσου», της Χανιώτισσας Βίκης Αρβελάκη σε συµπαραγωγή COSMOTE TV. Μετά από τη χθεσινή πρεµιέρα θα γίνει επανάληψη απόψε ∆ευτέρα 9 Ιουνίου στις 19:30 στο COSMOTE History της COSMOTE TV. Το ντοκιµαντέρ καταγράφει παράλληλες ιστορίες Εβραίων, Ορθοδόξων, Καθολικών και Τσιγγάνων , που έχασαν τη ζωή τους στα ανοιχτά της Κρήτης στις 9 Ιουνίου 1944 που επέβαιναν ως αιχµάλωτοι πολέµου στο ατµόπλοιο Τάναϊς.
Είχα τη µεγάλη τιµή να γράψω τη µουσική επένδυση για αυτή τη παραγωγή και, ως Ιταλός, είναι πάρα πολύ σηµαντικό ώστε να ζητήσω συγγνώµη, µάλλον µία συγχώρεση, εφόσον αυτά τα τραγικά γεγονότα έγιναν επειδή στην Ιταλία κυριαρχούσε η παρανoιά του Μουσολίνι! Σήµερα ζούµε στιγµές που µοιάζουν µε εκείνο το παρελθόν, και όλα ξεκινάνε από µία απλή και πολύ κακή ιδέα: δεν ισχύει καµία ισότητα, ο άλλος µπροστά µου δεν είναι στο ίδιο επίπεδο οντολογικά. Είναι άλλος, όντως/ «ὄντος». Είµαστε σε µία περίοδο της ιστορίας όπου ο καθένας από µας έχει ένα τεράστιο καθήκον: να θέτει αυτό το ερώτηµα: Με ποιο τρόπο είµαστε φασίστες σήµερα όλοι; Γιατί είναι πολύ εύκολο να πω ότι η κυρία Μελώνη είναι φασίστρια, πολύ εύκολο να κατηγορήσουµε τους άλλους. Με ποιο τρόπο είµαι εγώ φασίστας;
Ζούµε σε µία περίοδο της ιστορίας στην οποία ο καθένας που έχει ένα µικρόφωνο και στέκεται µπροστά σε ανθρώπους έχει ένα τεράστιο καθήκον: να θέτει αυτό το ερώτηµα: Με ποιο τρόπο είµαστε φασίστες σήµερα όλοι; Γιατί είναι πολύ εύκολο να πω ότι η κυρία Μελώνη είναι φασίστας. Πολύ εύκολο. Με ποιο τρόπο είµαι εγώ φασίστας;
Έµαθα πρόσφατα ότι υπάρχει ένα σχέδιο που το λένε Remigration «αναµετανάστευση», δεν µπορούσα να το πιστέψω. Είναι ένα σχέδιο σε ευρωπαϊκό επίπεδο, µια συνεργασία µεταξύ κοµµάτων που θέλουν να διώξουν όλους τους µετανάστες, παράνοµους και νόµιµους, απ’ την Ευρώπη. Και τι θα συµβεί στα παιδιά των «µεικτών» ζευγαριών; Θα αναλυθούν τα γενεαλογικά τους δέντρα, όπως έκαναν µε όσους «υποψιάζονταν» ότι δεν ανήκαν στη «γνήσια φυλή»; Το αίµα τους θα θεωρείται ότι αποτελείται από φυλετικά ποσοστά, για να φανεί αν είναι κατά το 1/3, το 1/8 ή κατά το ήµισυ µη λευκοί χριστιανοί; Αυτό που προσπαθώ να κάνω, είναι µία έκκληση. Πρέπει να προσέξουµε πάρα πολύ επειδή αυτά δεν είναι πιά σενάρια από το παρελθόν, αυτό είναι µέλλον. Ήδη στην Ιταλία προσπαθούν να αποδυναµώσουν το σύνταγµα, να το ξεβιδώσουν, ώστε να επιτρέψει κάποια φρικτά πράγµατα. Για παράδειγµα αυτό που γίνεται τώρα µε την προσπάθεια να πάνε τους µετανάστες στην Αλβανία. Και όλα αυτά ξεκινάνε µε µία µικρή ιδέα που ήθελε 2.500 χρόνια ή µάλλον 15.000 χρόνια για να γίνει νόµος: η ισότητα.
Στα Πολιτικά, Βιβλίο Α’, Κεφάλαιο 4, 1253b 34-39 λέει ο Αριστοτέλης: “αν κάθε εργαλείο ήταν ικανό να επιτελεί το δικό του έργο, µε εντολή ή από προαίρεση… ούτε ο αρχιτέκτονας θα χρειαζόταν υπηρέτες ούτε ο δεσπότης σκλάβους για την εργασία”, αυτό είναι ένας σπόρος ισότητας: Ο σκλάβος σαν και εµένα. Οι Ρωµαίοι κάναν ένα βηµατάκι µπροστά και έλεγαν: οποιοσδήποτε µπορεί να γίνει Ρωµαίος πολίτης, µία πρώτη ευκαιρία ανθρώπινης µετάβασης που µπορούµε να περιγράψουµε ως µια οντολογική αλλαγή. Μετά ο χριστιανισµός µας λέει: ακόµα και ο εχθρός είναι σαν και εµένα, πρέπει να τον αγαπήσω όπως αγαπάω τον αδερφό µου.
Μετά από αυτό όµως έπρεπε να φτάσουµε στη Γαλλική επανάσταση η οποία ξεκινά µε µία λέξη που είναι «égalité», Ισότητα. Όµως από εκεί είναι µόνο το 1948 που βγήκε παγκοσµίως η διακήρυξη για τα ανθρώπινα δικαιώµατα, η οποία δηλώνει ότι υπάρχουν κάποια βασικά και αναφαίρετα ανθρώπινα δικαιώµατα.
Απ’ τη στιγµή που θέλουν να φτιάξουν ένα σχέδιο που λέει ότι ο µετανάστης πρέπει να φύγει από µία πόλη, από µία περιοχή, επειδή είναι διαφορετικός, χάνεται η ισότητα. Απ’ τη στιγµή που ένα καράβι που φτάνει στην Ιταλία µε µετανάστες, το «φορτίο» του, όπως το περιγράφει ο καλός µας ο υπουργός στην Ιταλία – το πάνε στην Αλβανία, έχουµε τρία ανθρώπινα επίπεδα: ο Ιταλός, ο µετανάστης, και ο Αλβανός εφόσον η Αλβανία µετατρέπεται σε «σκουπιδότοπος». Όταν εφαρµόσουµε αυτά, «ο άλλος» µπορεί και να πεθαίνει, µπορώ και να τον βάλω σε ένα φούρνο. Μπορώ να του κάνω ό,τι θέλω, επειδή δεν είναι στο ίδιο επίπεδο µε εµένα.
∆ύστυχος αυτές οι συζητήσεις κάποιων πολιτικών αρέσουν, επειδή τα κατάφεραν να κάνουν κάτι απίστευτο: τα κατάφεραν να µας φοβίζουν µε τον φτωχότερο. Με βάση αυτό, το πρόβληµα είναι ο φτωχότερος, δεν είναι ο πλούσιος. Κρυφά, πολλά πολιτικά µηνύµατα µας λένε αυτό, όταν µας βάζουν τον έναν ενάντια στον άλλον.
Το να δεχόµαστε όλα αυτά είναι ο τρόπος µε τον οποίο είµαστε φασίστες σήµερα.
*O Tiziano Calabrese είναι σύµβουλος Αρµονικής Σκέψης
e-mail: ask@tizianocalabrese.com
Facebook : «Αρµονική Σκέψη»
