■ Παζάρι για την ενίσχυση του Μουσείου διοργανώνεται την Κυριακή 3 Αυγούστου
Μια µοναδική κιβωτός του λαϊκού πολιτισµού της υπαίθρου που διασώζει µνήµες, παραδόσεις, ήθη και έθιµα µιας άλλης εποχής αποτελεί το Λαογραφικό Μουσείο Κεφαλά. Το Μουσείο, που είναι επισκέψιµο από το κοινό, λειτουργεί χάρη στην εθελοντική εργασία µελών του Συλλόγου Κεφαλιανών Αττικής και του Εξωραϊστικού Συλλόγου Κεφαλά, οι οποίοι την Κυριακή 3 Αυγούστου διοργανώνουν παζάρι οικονοµικής ενίσχυσης για την κάλυψη άµεσων λειτουργικών αναγκών του χώρου.
Το κτήριο που στεγάζει την Πολιτισµική Εστία Κεφαλά δεσπόζει στην κεντρική πλατεία του χωριού και ανήκει στον Σύλλογο Κεφαλιανών Αττικής, µετά από δωρεά που πραγµατοποίησαν οι κληρονόµοι της οικογένειας Σπυριδάκη.
Ακολούθησαν εργασίες αναστήλωσης την περίοδο 1981 – 1985 και το κτήριο κηρύχθηκε νεώτερο µνηµείο από το Υπουργείο Πολιτισµού.
Χάρη στις γενναιόδωρες προσφορές που πραγµατοποίησαν όλα αυτά τα χρόνια οι άνθρωποι της περιοχής, το Μουσείο διαθέτει σήµερα έναν µοναδικό λαογραφικό πλούτο: από είδη λαϊκής τέχνης και αυθεντικές παραδοσιακές κρητικές φορεσιές, έως αντικείµενα που χρησιµοποιούνταν για το νοικοκυριό και τις εργασίες που εκτελούνταν στο χωράφι. Παράλληλα, φιλοξενεί παλιές φωτογραφίες – ντοκουµέντα µε πρόσωπα του χωριού αλλά και στιγµιότυπα από τη ζωή στην ύπαιθρο τον περασµένο αιώνα.
«Το κτήριο που στεγάζεται το Μουσείο είναι µια παλιά κατοικία η οποία δωρήθηκε στον Σύλλογο Κεφαλιανών Αττικής µε σκοπό να λειτουργήσει ως Πολιτισµική Εστία – Λαογραφικό Μουσείο. Για τον σκοπό αυτόν εργάστηκαν πολύ και οι Κεφαλιανοί από την Αθήνα και οι άνθρωποι που ζουν στο χωριό», σηµείωσε η κα Βίκυ Κουκλάκη, µέλος του Συλλόγου Κεφαλιανών Αττικής, και πρόσθεσε ότι λόγω της παλαιότητας του κτηρίου υπάρχουν αυξηµένες ανάγκες επισκευής και συντήρησης του χώρου.
Τόνισε δε ότι για την πλήρη ανακαίνιση του κτηρίου και τη µετατροπή του σε ένα σύγχρονο Μουσείο έχει εκπονηθεί -αφιλοκερδώς- αρχιτεκτονική µελέτη από την κα Τούλα Τριµανδήλη και υπάρχει πλήρης φάκελος µε όλες τις απαραίτητες εγκρίσεις προκειµένου να ενταχθεί το έργο σε κάποιο χρηµατοδοτικό πρόγραµµα.
Ωστόσο, οι ανάγκες για το Μουσείο “τρέχουν”, καθώς τα λειτουργικά έξοδα του χώρου είναι αυξηµένα: «Καθηµερινά προκύπτουν πολλές ανάγκες για βασικές λειτουργίες και συντηρήσεις που δεν απαιτούν εγκρίσεις από τις αρµόδιες Υπηρεσίες», επεσήµανε η κα Κουκλάκη.
ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΠΛΟΥΤΟΣ
Παρά τις όποιες αντιξοότητες, το µουσείο φιλοξενεί σήµερα έναν µοναδικό λαογραφικό πλούτο, ενώ ως κτήριο διαθέτει όλες τις παραδοσιακές λειτουργίες που χαρακτήριζαν τα παλιά σπίτια της περιοχής. Στην εσωτερική αυλή διακρίνει κανείς το πατητήρι, τη στέρνα, τις πέτρινες γούρνες που έπλεναν τα ρούχα, τον χώρο όπου φυλάσσονταν τα ζώα και που σήµερα παρουσιάζονται παλιά εργαλεία που χρησιµοποιούνταν από τους αγρότες του 19ου και σε ένα µεγάλο µέρος του 20ου αιώνα. Παράλληλα, στον ίδιο χώρο µία γωνιά έχει αφιερωθεί στην εκπαίδευση µιας άλλης εποχής, καθώς φιλοξενεί σχολικά αντικείµενα και εξοπλισµό του παλιού, όµορου, ∆ηµοτικού Σχολείου Κεφαλά, αναπαριστώντας µια τάξη εκείνων των χρόνων.
Αντίστοιχα µέσα στο σπίτι ο επισκέπτης διακρίνει τους οντάδες, την παρασιά στην κουζίνα, παλιά έπιπλα κ.ά., ενώ στον πρώτο όροφο ένα δωµάτιο λειτουργεί ως βιβλιοθήκη µε εκατοντάδες τόµους, τοπικού, ιστορικού κι όχι µόνο ενδιαφέροντος, πολλοί από τους οποίους σπάνιοι.
«∆ώρισαν σηµαντικά πράγµατα οι άνθρωποι στο Μουσείο, όπως για παράδειγµα τον αργαλειό, εργόχειρα, πατανίες, έπιπλα, αντικείµενα κ.λπ. Έτσι συγκεντρώθηκε αυτός ο πλούτος», εξήγησε η γραµµατέας του Εξωραϊστικού Συλλόγου Κεφαλά κα Κωστούλα Παπαδάκη. «Το σηµαντικό, όµως, είναι πως ό,τι έδωσαν οι χωριανοί το έδωσαν µε την ψυχή τους, πλουτίζοντας το Μουσείο και αφήνοντας µια σηµαντική παρακαταθήκη για τις επόµενες γενιές!», ανέφερε η κα Παπαδάκη.
Η επισκεψιµότητα στο Μουσείο είναι µεγάλη, καθώς κατά τους θερινούς µήνες πολλοί Έλληνες και ξένοι επισκέπτες στον Κεφαλά, επιθυµούν να γνωρίσουν την ιστορία και τον πολιτισµό της περιοχής και να έρθουν σε επαφή µε την πλούσια λαογραφική παράδοση του Αποκόρωνα και ευρύτερα της Κρήτης: «Το σπίτι – Μουσείο εντυπωσιάζει τους επισκέπτες γιατί αποτυπώνει πως ήταν η καθηµερινότητα των ανθρώπων εκείνα τα χρόνια. Μέσα από το Μουσείο µπορεί κανείς να έρθει σε επαφή µε όλες τις όψεις της οικιακής οικονοµίας εκείνου του καιρού που σε µεγάλο βαθµό βασίζονταν στην αυτάρκεια: βλέπει δηλαδή κανείς από το πώς έφτιαχναν τα ρούχα τους µέχρι το πώς εξασφάλιζαν το καθηµερινό τους φαγητό από τη γεωργία ή το ψάρεµα», επεσήµανε η αντιπρόεδρος του Συλλόγου Κεφαλιανών Αττικής κα Στέλλα Κουκλάκη, ενώ το µέλος του Εξωραϊστικού Συλλόγου Κεφαλά κα Ελένη Κοτσιφάκη υπογράµµισε ότι το Μουσείο µέσα από τις διαφορετικές ενότητες των εκθεµάτων που διαθέτει “φωτίζει” όλες τις βασικές λειτουργίες ενός παλιού αγροτικού νοικοκυριού: «Ο επισκέπτης µπορεί να δει από τον στάβλο που φύλασσαν τα πρόβατα και τα άλλα ζώα και το πώς µετέτρεπαν το µαλλί σε νήµα, πώς το έπλεκαν ή το ύφαιναν στον αργαλειό, έως το πώς έκαναν “ανακύκλωση” εκείνα τα χρόνια δηµιουργώντας για παράδειγµα τις κουρελούδες, αφού αξιοποιούσαν οτιδήποτε περίσσευε. Κι όλα αυτά παρουσιάζονται χάρη στη δοτικότητα των ανθρώπων της περιοχής που εµπλουτίζουν διαρκώς τη συλλογή του Μουσείου. Αυτή η εµπιστοσύνη που δείχνει ο κόσµος είναι κι ένας από τους σηµαντικότερους λόγους για όλους εµάς, που καθιστούν επιτακτική την ανάγκη να γίνει µια συντήρηση – επισκευή του κτηρίου πάντα µε την καθοδήγηση των αρµοδίων υπηρεσιών».
Το παζάρι
Το παζάρι για τη στήριξη του Λαογραφικού Μουσείου Κεφαλά θα πραγµατοποιηθεί αύριο Κυριακή 3 Αυγούστου, από 19:00 έως 21:00, στην αυλή της παλιάς ∆ηµοτικής Σχολής Κεφαλά που σήµερα στεγάζει το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Βάµου. Στο παζάρι, που διοργανώνεται από τον Εξωραϊστικό Σύλλογο Κεφαλά και τον Σύλλογο Κεφαλιανών Αττικής, θα µπορεί κανείς να βρει παραδοσιακά καλιτσούνια, κουλουράκια, λικέρ, µαρµελάδες κι άλλες σπιτικές λιχουδιές, καθώς και βότανα, χειροτεχνήµατα, βιβλία και αντικείµενα από δεύτερο χέρι που πρόσφεραν για τις ανάγκες του παζαριού κάτοικοι της περιοχής.