Μια ενδιαφέρουσα σχολική δράση που µεταφέρει τη διαδικασία της µάθησης εκτός τάξης… και εντός της σχολικής αυλής προτείνει το Υ.ΠΑΙ.Θ.Α µε τη λήξη της σχολικής χρονιάς, ζητώντας από τις διευθύνσεις των δηµοτικών και νηπιαγωγείων της χώρας µας να εκδηλώσουν ενδιαφέρον για την εφαρµογή της από την επόµενο σχολικό έτος.
Μια δράση που είναι βέβαιο ότι θα αρέσει πολύ στα παιδιά και ότι θα τη θυµούνται δια βίου, περισσότερο από τα µαθήµατα που θα διδαχθούν. Και το όνοµα αυτής:«Λαχανόκηποι στα σχολεία: µε κριτική σκέψη και όραµα συνεργαζόµαστε, χαιρόµαστε, δηµιουργούµε.»
Μάλιστα για την υλοποίηση της δράσης το Υ.ΠΑΙ.Θ.Α προτίθεται να προµηθεύσει τα σχολεία που επιθυµούν να συµµετάσχουν στο πρόγραµµα, παράλληλα µε τις οδηγίες υποστήριξης και µε την κατάλληλη υλικοτεχνική υποδοµή.
ΜΙΑ Ι∆ΕΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΛΙΑ
Και µπορεί η ιδέα να µην είναι τόσο νέα, όσο φαίνεται, αν λάβουµε υπόψη ότι οι σχολικοί κήποι εµφανίζονται ολοένα και πιο συχνά τα τελευταία χρόνια στα προγράµµατα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης όλων των βαθµίδων, τόσο στα σχολεία της επαρχίας, όσο και των αστικών κέντρων, ωστόσο είναι η πρώτη φορά που επιχειρείται η συστηµατική διεύρυνση τους. Αξιοσηµείωτο είναι επίσης το γεγονός ότι στην Ελλάδα από το 19ο αιώνα και µέχρι το Β ΄Παγκόσµιο πόλεµο ο σχολικός κήπος ήταν µέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας και της προετοιµασίας των παιδιών για τη γεωργική απασχόληση. Η καθολική εισαγωγή των σχολικών κήπων στην πρωτοβάθµια εκπ/ση έγινε µε νόµο το 1929:«Παρά εκάστω δηµοτικώ σχολείω ιδρύεται και καλλιεργείται σχολικός κήπος, ως παράρτηµα αυτού, χάριν της διδασκαλίας των φυσιογνωστικών µαθηµάτων και προς απόκτησιν υπό των µαθητών προκαταρκτικών γνώσεων καλλιέργειας της γης.» Το κράτος µάλιστα παρείχε τα χρήµατα για τη δηµιουργία του σχολικού κήπου, ενώ,όπου δεν υπήρχε γη για τη δηµιουργία του κήπου, αυτή προερχόταν από απαλλοτρίωση. Το 1938 ψηφίστηκε µάλιστα νέος νόµος οποίος µετέτρεψε τους µικρής έκτασης κήπους σε περιβόλια, συνδέοντας τη λειτουργία τους µε το πρόγραµµα σπουδών των σχολείων. Ανάλογη και η ιστορική διαδροµή των λαχανόκηπων και σε πολλές άλλες χώρες του κόσµου που χρησιµοποιούν οργανωµένα και ολοκληρωµένα προγράµµατα σχολικών κήπων στα εκπαιδευτικά τους συστήµατα µε εφαρµογές σε όλες τις βαθµίδες της εκπαίδευσης.
Η ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Σύµφωνα µε τη διεθνή βιβλιογραφία οι σχολικοί κήποι ως παιδαγωγικό εργαλείο του αειφόρου σχολείου φέρνουν τα παιδιά κοντά στις ανεκτίµητες διδαχές της φύσης, καλλιεργούν την περιβαλλοντική συνείδηση, ενισχύουν τη βιωµατική µάθηση για την αειφορία, προωθούν τη διεπιστηµονικότητα στη σχολική γνώση, και συντελούν στην κοινωνική και συναισθηµατική τους ανάπτυξη µέσα από την αξιοποίηση οµαδοσυνεργατικών µεθόδων. Ακόµα αµβλύνουν τις εκπαιδευτικές ανισότητες, δίνουν τη δυνατότητα στα παιδιά να απολαύσουν τη χαρά της δηµιουργίας, να αναλάβουν ευθύνες και ενεργή δράση, να ξεφύγουν από το πιεστικό πρόγραµµα σπουδών µέσα από τη φυσική δραστηριότητα και να έλθουν σε επαφή µε την κοινότητα.
ΕΜΠΡΟΣ ΠΑΙ∆ΙΑ… ΓΙΑ ΛΑΧΑΝΟΚΗΠΟΥΣ
Φιλοδοξία του Υπουργείου Παιδείας Θρησκευµάτων και Αθλητισµού µέσα από το πρόγραµµα είναι οι µαθητές και οι µαθήτριες « να µάθουν να καλλιεργούν σπόρους στο θερµοκήπιο, να µεταφυτεύουν στα παρτέρια του σχολικού κήπου τα µικρά φυτά, να κάνουν κοµποστοποίηση, να καταπολεµούν ασθένειες που προσβάλλουν τα φυτά µε φυσικό τρόπο, να αντιλαµβάνονται ότι υπάρχουν εναλλακτικοί τρόποι για την καταπολέµηση ασθενειών των φυτών( καλά έντοµα), να καλλιεργούν τα φυτά τους και να τα φροντίζουν µέχρι να έρθει η εποχή της συγκοµιδής, που θα τα µαζέψουν και θα τα δοκιµάσουν ετοιµάζοντας γεύµατα( λαχανικά για σαλάτες, πατάτες , ντοµάτες, φράουλες κ.τ.λ), αλλά και να τα συντηρήσουν.»
Μια ενδιαφέρουσα σε κάθε περίπτωση δράση, όχι µόνο ως πολύτιµο παιδαγωγικό εργαλείο, για τους λόγους που προαναφέραµε, αλλά και ως προσπάθεια δηµιουργίας σχέσεων ζωής των παιδιών µε τη ζωοδότρα γη της πατρίδας µας, που ολοένα ερηµώνει και εγκαταλείπεται.
Καλή επιτυχία στους νέους κηπουρούς!
*Η Μαρία Μαράκη είναι φιλόλογος,
πρώην λυκειάρχης.