Πέμπτη, 28 Μαρτίου, 2024

Καρυοφύλλι

Bιότοπος – περιγραφή

Η λατινική ονομασία του βοτάνου είναι GEUM urbanum (Γκέο το αστικό). Ανήκει στην οικογένεια των Ροδοειδών. Η κοινή του ονομασία είναι Καρυοφύλλι.

Φύεται σε όλη την Ευρώπη. Στη χώρα μας βρίσκεται σε Θεσσαλία, Ήπειρο, Στερεά Ελλάδα, Εύβοια, Λακωνία, Αχαΐα. Το συναντούμε σε υλοτομούμενα δάση, ξέφωτα των δασών, σκιερά λιβάδια και φράκτες.
Είναι χνουδωτή πολυετής πόα που το ύψος της κυμαίνεται από 30 έως 60 εκατοστά. Φύλλα βάσης πτεροειδή και οδοντωτά, με επάκριο τμήμα στρογγυλευμένο και μεγαλύτερο από τα άλλα. Το χρώμα τους είναι βαθύ πράσινο.
Τα νεαρά φύλλα μαγειρεμένα είναι βρώσιμα. Άνθη κίτρινα, διαμέτρου ενός ή δύο εκατοστών, με 5 πέταλα απομακρυσμένα μεταξύ τους.
Τα άνθη είναι ερμαφρόδιτα, αρωματικά και γονιμοποιούνται από τις μέλισσες. Ο σπόρος του φυτού έχει ένα μικρό άγκιστρο και κολλάει σε διερχόμενους ανθρώπους και ζώα.
Η ρίζα έχει μυρωδιά γαρίφαλου, μάκρος 7 περίπου εκατοστά, πάχος ενός δακτύλου και είναι στριμμένη. Μικρής ηλικίας είναι σκούρα εξωτερικά και στο εσωτερικό έχει το χρώμα του κρέατος προς το μενεξεδί. Η ρίζα χρησιμοποιείται και ως καρύκευμα στις σούπες αλλά και για τον αρωματισμό της μπύρας.
Είδος με ποικιλία μορφών, που διασταυρώνεται με το Γκέο, είναι το Γκέο το παραποτάμιο.

Ιστορικά στοιχεία

Βότανο γνωστό εδώ και εκατοντάδες χρόνια.
Ο Παράκελσος το συνιστούσε κατά της καταρροής, σε ηπατικές νόσους σε προβλήματα του στομάχου και των εντέρων και κατά της διάρροιας. Σύμφωνα με τους μεσαιωνικούς θρύλους, αν οι χωρικοί είχαν στην τσέπη τους το βότανο «δεν θα τους ενοχλούσαν οι διάβολοι και τα φαρμακερά πλάσματα». Πίστευαν ότι το ξύλο του φυτού τους προστάτευε από τα λυσσασμένα σκυλιά και τα δηλητηριώδη φίδια.
Στη λαϊκή ιατρική το χρησιμοποιούσαν σε προβλήματα διάρροιας, δυσεντερίας, πυρετό και φλεγμονές του λαιμού και των ούλων, καθώς και για κολπικές αιμορραγίες και απεκκρίσεις.
Ο Κούλπεπερ έγραφε για το βότανο ότι «Είναι καλό για ασθένειες του θώρακα και την αναπνοή, για πόνους και για ράμματα, για απορρόφηση εσωτερικών αιματωμάτων που προκαλούνται από πτώσεις και μώλωπες».

Συστατικά-χαρακτήρας

Περιέχει τανίνες, πτητικό έλαιο (περιέχει κυρίως ευγενόλη, πικρές ουσίες και ρητίνη. Η ρίζα του παράγει ένα γλυκοσίδιο (γεοσίδη) η οποία μετά από υδρόλυση, σχηματίζει ένα αιθέριο έλαιο, που περιέχει ευγενόλη.

Άνθιση – χρησιμοποιούμενα μέρη – συλλογή

Ανθίζει από τον Ιούνιο έως τον Αύγουστο.
Για θεραπευτικούς σκοπούς χρησιμοποιούμε το ανθισμένο φυτό και η ρίζα του φυτού. Το ανθισμένο φυτό συλλέγεται την εποχή της ανθοφορίας. Η ρίζα συλλέγεται Μάρτιο – Απρίλιο και Σεπτέμβριο – Οκτώβριο. Την άνοιξη η ρίζα που συλλέγεται είναι πιο αρωματική.

Θεραπευτικές ιδιότητες και ενδείξεις:

Δρα ως χωνευτικό, τονωτικό, στυπτικό και αντιδιαρροϊκό. Το βότανο συνδυάζει τις πικρές τονωτικές του ιδιότητες με την επουλωτική, στυπτική δράση των τανινών του. Το πτητικό έλαιο που περιέχει αναπτύσσει αντισηπτική δράση και το άρωμα του μοιάζει με αυτό του γαρίφαλου. Το άρωμα οφείλεται στην ευγενόλη που περιέχει το βότανο, η οποία αυξάνει την δραστηριότητα του πεπτικού ενζύμου τρυψίνη.
Επίσης χάρη στις πικρές ουσίες του ομαλοποιεί, επίσης την λειτουργία του συκωτιού και της χοληδόχου κύστης. Ακόμη θεωρείται εξαιρετικό τονωτικό σε πυρετούς και χρησιμοποιείται ως υποκατάστατο της κινίνης.
Χρησιμοποιείται σε προβλήματα που επηρεάζουν το στόμα, το λαιμό και τον γαστρεντερικό σωλήνα. Ενισχύει την υγεία των ούλων, θεραπεύει τα έλκη στο στόμα, με γαργάρες βοηθά σε λοιμώξεις του φάρυγγα και του λάρυγγα και μειώνει τον ερεθισμό του στομάχου και του εντέρου.
Χρησιμοποιείται κατά των αιμορροΐδων, της λευκόρροιας και για το σταμάτημα των εσωτερικών και εξωτερικών αιμορραγιών.
Ακόμη το έγχυμα του βοτάνου εξωτερικά με πλύσεις συμβάλει στη μείωση των φακίδων.
Σήμερα δεν χρησιμοποιείται πού στη βοτανοθεραπεία αν και είναι πολύ αποτελεσματικό βότανο. Χρησιμοποιείται η ρίζα του φυτού στην ομοιοπαθητική

Παρασκευή και δοσολογία

Το ανθισμένο φυτό παρασκευάζεται ως έγχυμα. Ρίχνουμε ένα φλιτζάνι βραστό νερό σε ένα κουταλάκι ξηρό βότανο και το αφήνουμε σκεπασμένο για 10 λεπτά. Σουρώνουμε και πίνουμε πρωί και βράδυ. Η ρίζα παρασκευάζεται ως αφέψημα.
Εξωτερικά χρησιμοποιείται σε γαργάρες σε πρόβλημα φλεγμονής ούλων.
Η σκόνη της ρίζας του φυτού θεωρείται υποκατάστατο του κινίνου. Βάζουμε δύο κουταλιές σκόνης να μουσκέψουν σε 1 λίτρο νερό και έπειτα το βράζουμε λίγο. Από αυτό πίνουμε ένα έως δύο ποτήρια την ημέρα με ευεργετικά αποτελέσματα σε καταστάσεις εξάντλησης. Υπό μορφή βάμματος η δοσολογία είναι 20 έως 30 σταγόνες σε νερό 2 με 3 φορές την ημέρα.

Προφυλάξεις

Δεν αναφέρονται παρενέργειες του βοτάνου. Τηρούμε την συνιστώμενη δοσολογία.


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Εντός εκτός και επί τα αυτά

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα