Πέμπτη, 28 Μαρτίου, 2024

“Κακόηθες Μελάνωμα”

Ο κοινωνιολόγος Νίκος Πουλαντζάς, τον Οκτώβριο του 1979 πήρε αγκαλιά τα βιβλία του και πήδηξε από τον 13ο όροφο της πολυκατοικίας που έμενε στο Παρίσι. Μαζί με τα βιβλία του, πήρε σκέψεις και όνειρα για μια καλύτερη κοινωνία.
Μετά από 3 χρόνια, το 1982 κυκλοφορεί ο δίσκος «Εμπάργκο» που περιλαμβάνει το τραγούδι «Κακόηθες Μελάνωμα», αφιερωμένο στον αυτόχειρα, σε ποίηση του Άλκη Αλκαίου και μουσική του Θάνου Μικρούτσικου.
Το “Κακόηθες Μελάνωμα” γραφτηκε γι’ αυτόν τον σπουδαίο νεομαρξιστή, διανοούμενο, πολιτικό στοχαστή, κοινωνιολόγο και φιλόσοφο, ο οποίος είναι περισσότερο γνωστός για το θεωρητικό του έργο για το κράτος, ενώ αξιοσημείωτη είναι η συνεισφορά του στην ανάλυση του φασισμού, των κοινωνικών τάξεων στον σύγχρονο κόσμο και την κατάρρευση των δικτατοριών στην νότια Ευρώπη την δεκαετία του 70.
Υπήρξε επίσης ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του «δομικού μαρξισμού» ενός φιλοσοφικού ρεύματος της δεκαετίας του ΄70 που αποτέλεσε προσπάθεια επιστροφής στο έργο του Καρλ Μαρξ και ανάδειξης του επιστημονικού του χαρακτήρα.
Το τραγούδι περιγράφει εμφανέστατα όλη την κατάσταση με την οποία ερχόταν αντιμέτωπος ο Πουλαντζάς από τους ομοεθνείς του («τη σκοτεινή σου μελετάμε πείνα / καχύποπτοι, ανύποπτοι και ύποπτοι», «οι φίλοι σ’ επισκέπτονται με δόσεις / παράφοροι, ανυπόφοροι κι αδιάφοροι»), στις διαλέξεις του στην Ελλάδα, ειδικά όταν εξέφραζε απόψεις π.χ. ότι «με το ρυθμό και τον τρόπο που οργανώνεται η Παιδεία στην Ελλάδα, ο κόσμος κάποια στιγμή θα στραφεί στην ιδιωτική εκπαίδευση».
Ο ίδιος και τα προφητικά του λόγια, αναγνωρίστηκαν σχεδόν 20 χρόνια μετά τον θάνατο του.
«Τον Νίκο Πουλαντζά δεν τον γνώρισα, έφυγε πολύ νωρίς», λέει ο ίδιος ο Θάνος Μικρούτσικος στον Οδυσσέα Ιωάννου και εκείνος με τη σειρά του μεταφέρει τα λόγια του συνθέτη στο βιβλίο «Ο Θάνος και ο Μικρούτσικος».
«Όμως, είχα διαβάσει τα βιβλία του και τον θαύμαζα. Θεωρούσα και θεωρώ τον Νίκο Πουλαντζά ως ένα μεγάλο διανοητή της Αριστεράς, κυρίως σε θέματα που επεξεργάστηκε σε σχέση με το κράτος. Εκείνη την περίοδο ήμουν ιδιαίτερα στεναχωρημένος από τον θάνατο του Πουλαντζά, με είχε σοκάρει. Εξοργίστηκα όταν διάβασα στον “Ριζοσπάστη” δύο φράσεις μόνο, σε μια μέσα σελίδα, λίγο πάνω λίγο κάτω από την είδηση ότι είχε ακριβύνει το ζαμπόν και το κεφαλοτύρι, ότι “χθες αυτοκτόνησε στο Παρίσι ο Νίκος Πουλαντζάς” ή κάτι τέτοιο. Αυτή ήταν, σε μόλις δύο γραμμές, η αναγγελία του θανάτου ενός μεγάλου διανοητή, ενός από τους μεγαλύτερους διανοητές του μαρξισμού στον κόσμο. Αμέσως, ως μέλος του ΚΚΕ, έκρινα σκόπιμο και του αφιέρωσα το “Κακόηθες Μελάνωμα”. Αυτό θεωρήθηκε αδιανόητο. Ήταν όμως μια πράξη συνειδητή, αποτέλεσμα της φοβερής εκτίμησης που έτρεφα για τον Νίκο Πουλαντζά αλλά και της αδυναμίας μου να παρακολουθήσω αυτή την αντίληψη που κυριαρχούσε στην Αριστερά και ιδιαίτερα στο ΚΚΕ. Την αφιέρωση στον Πουλαντζά την ανακοίνωσα, σε συμφωνία με τον Άλκη Αλκαίο, στις τέσσερις συναυλίες που έδωσα το 1980 στο Φεστιβάλ Αθηνών.
Έχουν περάσει σχεδόν τριάντα χρόνια. Το “Κακόηθες Μελάνωμα” είναι ένα τραγούδι που αρκετοί το θυμούνται ακόμα και σήμερα. Και αυτό έχει σημασία, γιατί ποτέ δε λειτούργησε ως τραγούδι-σουξέ. Στο δίσκο μου “Αραπιά για λίγο πάψε να χτυπάς με το σπαθί” υπάρχει μια εκτέλεση του τραγουδιού ηχογραφημένη ζωντανά από την Πάτρα, με μια εισαγωγή 13 λεπτών. Την ονόμασα “Κι αυτό κακόηθες παιδιά;”».
Καλές ακροάσεις μέχρι την επόμενη ιστορία με ρεφρέν!

* Η Μαρία Σουρουκίδου είναι ραδιοφωνική παραγωγός

 


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

2 Comments

  1. Το βινύλιο με τίτλο”” Εμπάργκο “”, Μουσική Θ.Μικρούτσικου Στίχους Βαγγέλη Λιάρου ( Άλκη Αλκαίου) είναι το σπουδαιότερο μουσικα άλμπουμ της δεκαετίας του 1980.
    Και μαζί ο δίσκος τραγουδιών λου ώς μουσικές συνθέσεις ήρθε ώς στον αντίποδα της δημιουργικής αμηχανίας που είχε εμφανιστεί στο λαικό τραγούδι τότε και αυτό το λαικό τραγούδι είχε γείρει πρός το σκυλονυχτάδικο.
    οι συνθέσεις στο ΕΜΠΆΡΓΚΟ είναι πρωτότυπες καινοτομικές και οι στίχοι εξαίσιοι πολυσημικοί.
    Το κακοήθες μελάνωμα ( αναφορά στον Νίκο Πουλατζά) τραγουδάει ο ίδιος ο συνθέτης ,ήταν το απολογητικό τραγούδι αναφορά , και άλλα τραγούδια στον δίσκο ήταν τα προφητικά στιχουργικά ( ταπεινό βρέκβιεμ για το μέλλον).
    Η επιλογή 4-5 τραγουδιστών τότε ( Δημητριάδη, Κάραλης, Μπονάτσος , Μητσιάς και ο ίδιος ο συνθέτης) ήταν μια εμπνευσμένη απόφαση για την απόδοση του πνεύματος των σημαντικών στίχων και των πρωτότυπων μουσικών συνθέσεων.
    Οι συντελεστές του έργου Αλκαίος και Μικρούτσικος, στην απόγνωση του Νίκου Πουλαντζά διείδαν τις γενιές που θα “” κάπνιζαν Αγγλογαλικά τσιγάρα και θάχαν βηματοδότη στην Καρδιά””. Αυτό που είχε κατανοήσει και ο Πουλαντζάς διαμαρτυρόμενος και έκανε το διαβημά του ώς μια συνείδηση.

  2. Μπράβο κυρια Σουρουκίδου. Η μουσικη εχει μεγαλη αξια οταν εχει κατι να σου πει, αλλιως ειναι ενα βιομηχανικό προιόν, κατι σαν το TIDE, το χρησιμοποιεις και μετα το πετας. Οι πολυ γνωστοι παραγωγοι εκπομπων , Απο τις 4 στις 5, Πετριδής- Ζουγρης την καταντησαν ετσι, αφου δεν τολμανε να μας πουνε τιποτε για το τι σημαινουν τα τραγουδια πχ του DYLAN ,PINK FLOYD ΚΤΛ διοτι θα στεναχωρεθη το συστημα και η Δεξιά που υποστηρίζουν. https://www.thetoc.gr/politiki/article/poioi-einai-oi-117-epwnumoi-pou-stirizoun-to-potami/.

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Εντός εκτός και επί τα αυτά

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα