«Κάθε Πασχαλιά κι ένας Αδωνις ανθίζει μέσα στις ψυχές των Ελλήνων! Μπορεί να τον λένε και Λάζαρο, μπορεί και Υάκινθο. Μπορεί ακόμη να έχει την όψη του Διόνυσου, που τον είπανε και Ζαγρέα στην Κρήτη ή και του ίδιου του βλαστικού Δία του Κρηταγενή. Ο Αδωνις στην Κύπρο, ο Ζαγρέας στην Κρήτη, ο Υάκινθος στη Λακωνία, αλλά με κρητική προϊστορική καταγωγή, ο Ατύμνιος στη λατρεία της ρωμαϊκής Γόρτυνας. Θεοί που αγαπήθηκαν με πάθος, λατρεύτηκαν με έκσταση και έμειναν στη μνήμη όχι ως μακρινός απόηχος μιας εποχής αλλά ως ζωντανή παράδοση». Για τους θνήσκοντες θεούς κυρίως της Κρήτης που συμπυκνώνονται στη μορφή του Λαζάρου ο λόγος απ’ τον Νίκο Ψιλάκη στο βιβλίο του “Λαϊκές τελετουργίες στην Κρήτη” (εκδ. “Καρμάνωρ”). Σάββατο του Λαζάρου αύριο, Κυριακή των Βαΐων μεθαύριο, η Ανάσταση του Χριστού, ύστερα απ’ τον σταυρικό θάνατο και την ταφή του την μεθεπόμενη Κυριακή…
«Αθώοι όλοι. Σε μια χώρα αθώων./ Δεν σε γνωρίσαμε να πιούμε έναν καφέ,/ δυο τρεις κουβέντες για τους άθλους των ηρώων/ γι’ αυτούς που ζούνε συντροφιά μ’ έναν χαφιέ./ Λυσσούν οι σκύλοι./ Κι η ομερτά στις καφετέριες καντήλι./ Πώς να σου γράψω το λοιπόν βιογραφία/ αφού οι λέξεις μου είναι μόνο της βροχής./ Ποτέ το μπλε δεν το χωρά δικογραφία./ Θυμίζει σύλληψη κι εκτέλεση εποχής./ Είμαστε άρρωστοι βαριά από νοσταλγία/ Μας περιμένουν τα τσιγκέλια στα σφαγεία». Για τον Βαγγέλη Γιακουμάκη που “δολοφονήθηκε” πριν από τέσσερα χρόνια ο λόγος στους στίχους, που έγραψε εκείνον τον καιρό, ο Μάνος Ελευθερίου. Οχι, μη με ρωτήσετε τι θέλει να πει ο ποιητής… Προπάντων τι θέλει να πει στους δυο τελευταίους στίχους του: «Είμαστε άρρωστοι βαριά από νοσταλγία/ μάς περιμένουν τα τσιγκέλια στα σφαγεία», μη με ρωτήσετε. Σάββατο του Λαζάρου αύριο, Κυριακή των Βαΐων μεθαύριο, η Ανάσταση του Χριστού ύστερα απ’ τον σταυρικό θάνατο και την ταφή του την μεθεπόμενη Κυριακή…
«Σήμερα έρχεται ο Χριστός, ο Επουράνιος Θεός,/ και στην πόλη Βηθανία, Μάρθα κλαίει και Μαρία,/ Λάζαρο τον αδελφό τους, τον γλυκύ και γκαρδιακό τους./ Τρεις ημέρες τον θρηνούσαν και τονε μοιρολογούσαν./ Την ημέρα την τετάρτη, κίνησ’ ο Χριστός για να ‘ρθει./ Και εβγήκε η Μαρία, έξω από τη Βηθανία./ “Αν εδώ ήσουν, Χριστέ μου, δεν θα πέθαινε ο αδελφός μου,/ μα και τώρα ‘γω πιστεύγω και καλότατα ηξεύρω/ ότι δύνασαι αν θελήσεις, και νεκρούς να αναστήσεις”». Να κάνω στάση αποκλειστικά στα Κάλαντ(ρ)α του Λαζάρου (παραπάνω οι πρώτοι στίχοι, βλ. βιβλ. “Ριζίτικα, τα δημοτικά τραγούδια της Κρήτης” του Σταμ. Α. Αποστολάκη), που τα λέγαμε σαν αύριο στα μικρά τα μου, κρατώντας ένα στεφάνι με λουλούδια και που τα “αναβίωνα” για οκτώ χρόνια σαν έθιμο, τα τέλη της δεκαετίας του 1990 και τις αρχές του 2000, όντας διευθυντής του 5ου Δημ. Σχ. Χανίων, η αρχική μου σκέψη. Αλλαξα ρότα, ωστόσο, λίγο πριν πιάσω το μολύβι μου, ας… όψεται η λέξη “νοσταλγία” που σκέφτηκα να τη χρησιμοποιήσω στον τίτλο, κι αυτή με παρέπεμψε στον στίχο “είμαστε άρρωστοι βαριά από νοσταλγία” του Μάνου Ελευθερίου. Η Μεγαλοβδομάδα της Οικογένειας του Βαγγέλη Γιακουμάκη, όπως έγραψε στα προχθεσινά “Ευθύβολα και μη” του ο Νεκτάριος, συνεχίζεται….
Γ. Η. Ορφανός: Πορεία προς το φως…
Ο αγώνας για την εκπλήρωση των αναγκών του ανθρώπου, αναγκών που δεν έχουν σχέση με την πραγματική ζωή, «μοιάζει με το πάθημα του Σίσυφου με την πέτρα, που όλο την σπρώχνει προς την κορυφή και όλο του ξαναπέφτει στους πρόποδες του βουνού». Μια απ’ τις “βασικές” σκέψεις του και εδώ και χρόνια συνεργάτη της εφημερίδας μας Γεωργίου Η. Ορφανού που συνάντησα, διαβάζοντας το 152 σελίδων βιβλίο του “Δύναμη εν καιρώ θλίψεως”, που κυκλοφορήθηκε πρόσφατα απ’ την εφημερίδα μας και περιλαμβάνει 72 μικρομέγαλα κείμενά του, που πρωτοδημοσιεύθηκαν σ’ αυτήν, ελαφρώς διασκευασμένα. «Για καθένα μας στη ζωή. Υπάρχει μια αλήθεια. Αλλοι θέλουν να την ακούσουν άλλοι όχι. Για καθέναν μας στη ζωή. Υπάρχει ένα φως. Αλλοι θέλουν να το βλέπουν, άλλοι δεν αντέχουν ή κάποιοι δεν τους αφήνουν να το βλέπουν. Για καθετί στη ζωή. Υπάρχει μια και μόνη σκάλα». Η “ριζιμιά” σκέψη του κατά τη γνώμη μου. Μια σκέψη που συνεχίζεται: «Ν’ ανεβείς, γείτονά μου από το πρώτο, αργά και προσεχτικά, έως το τελευταίο της σκαλί, για να βρεις την αλήθεια και να φτάσεις στο φως».
Πορεία προς το φως… Για τον καθένα μας ξεχωριστά, αλλά και για όλους μας μαζί η πρό(σ)κληση. Από έναν “σπουδαγμένο” και σπουδαίο φιλόλογο που αρέσκεται να υπογράφει κάποιες φορές τα ιστορικά κοινωνικοπολιτικά και ιστορικά άρθρα του, με το ψευδώνυμο “Γ. Απτεραίος” γιατί έλκει την εκ μητρός καταγωγή του απ’ τα Μεγάλα Χωράφια, την αρχαία Απτέρα.
