Σήμερα ας είναι η πρώτη μέρα που θα δούμε τους παππούδες και τις γιαγιάδες μας με διαφορετική ματιά.
Το σύγχρονο ρεύμα θετικής σκέψης αντιμετωπίζει παππούδες και γιαγιάδες σαν παράγοντες ισορροπίας, συνοχής και ανιδιοτέλειας. Κρίσιμα στοιχεία για την ευημερία τους οι σχέσεις τους, η συμμετοχή τους στα κοινά, κι οι αναμνήσεις- αγώνες μιας ζωής.
Τα βιώματα αυτής των ηλιακών ομάδων είναι μοναδικά για να τα αφήσουμε να χαθούν. Για φανταστείτε Χανιώτες έφηβοι να μάθουν ότι οι παππούδες και οι γιαγιάδες τους δεν είχαν τρεχούμενο νερό σε συνοικίες της πόλης, κι ούτε λόγος για τηλέφωνο ή ΙΧ αυτοκίνητο. Στο σημερινό σημείωμα παραθέτω στοιχεία που χαρακτηρίζουν την καθημερινότητα και τις σχέσεις όσων βρίσκονται στην 4η και 5η ηλικία.
Ποιοι ανήκουν στο club της 5ης ηλικίας;
Τα όρια σε απόλυτους αριθμούς ανάμεσα στις ηλικίες είναι δυσδιάκριτα. Άραγε ποιοι κατατάσσονται στην 5η ηλικία οι 75ρηδες ή μήπως οι 85ρηδες;
Η παράταση του προσδόκιμου ζωής που αυξάνεται κατά μέσον όρο 3-4 μήνες ετησίως, μας φέρνει στην 14η θέση του καταλόγου του ΟΟΣΑ των 34 χωρών μελών.
Τι σημαίνει αυτό; Ένα παιδί που γεννιέται σήμερα προσδοκά να ζήσει 82 έτη αν οι συνθήκες παραμείνουν οι ίδιες. Εξακολουθεί να υπερβαίνει το προσδόκιμο ζωής στην Ελλάδα τον μέσο όρο της ΕΕ, ωστόσο αυξάνεται με πιο αργό ρυθμό σε σύγκριση με πολλές χώρες της ΕΕ.
Αποκαλυπτική είναι η πανευρωπαϊκή έκθεση “Η κατάσταση της υγείας στην ΕΕ: Ελλάδα, Προφίλ Υγείας 2019”, που εκπονήθηκε από τον ΟΟΣΑ και το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για τα Συστήματα και τις Πολιτικές Υγείας (European Observatory on Health Systems and Policies), σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Σύμφωνα με την έκθεση, το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση στην Ελλάδα έφτασε τα 81,4 έτη το 2017, υπερβαίνοντας κατά μισό έτος τον μέσο όρο της ΕΕ. Από το 2000, οπότε συγκαταλεγόταν μεταξύ των υψηλότερων στην Ε.Ε., έχει αυξηθεί κατά 2,8 έτη, και με βραδύτερο ρυθμό απ’ αυτόν που παρατηρείται στην Ε.Ε. συνολικά.
Τα κέρδη της 4ης και 5ης ηλικίας
Τα μέλη των κλαμπ της 4ης και 5ης ηλικίας, αν έχουν φροντίσει έγκαιρα να απαλλαγούν από τα υλικά φορτία, μπορούν να τα βάζουν με τη Μοίρα…
«Εγώ επειδή δεν είχα αποκούμπι στη ζωή μου, ούτε χωράφι, ούτε διαμέρισμα, ούτε χρυσάφι, ούτε εργαλεία, ούτε δόξα, ούτε αγάλματα ήταν φυσικό να είμαι έτοιμος. Μόλις η Άτροπος μου έκανε νόημα χαρούμενος πετάχτηκα πάνω και ξυπόλητος χωρίς καν να πλυθώ ακολούθησα ή καλύτερα προχώρησα πρώτος κοιτάζοντας μπροστά…».
(απόσπασμα από τους Νεκρικούς
διαλόγους του Λουκιανού).
Η απαλλαγή από τις καθημερινές έννοιες φέρνει εμβάθυνση στη σκέψη, αποστασιοποίηση από τις δοσμένες οπτικές κι απελευθέρωση δυναμικού. Δυναμικό που διοχετεύεται σε νέες ατραπούς και ενδιαφέροντα για να μάθουν τέχνες κι επιστήμες.
Το μεγάλο κέρδος τους είναι πνευματικότητα χωρίς όρια και περιθώρια. Ένα άλλο σημαντικό όφελος τους είναι η νοσταλγία που σήμερα γνωρίζουμε ότι προάγει την ψυχολογική μας υγεία.
Προσθέτω ότι για να νοσταλγούμε απαραίτητη προϋπόθεση είναι να αναθυμόμαστε συνειδητά τις ευχάριστες μας στιγμές. Μια συνήθεια που κατά τον Αριστοτέλης ενισχύει τη μακρόχρονη μνήμη μας.
Τα κέρδη τους, κέρδη της κοινωνίας
Παππούδες και γιαγιάδες, θεωρούνται σοφοί, αφού είναι απαλλαγμένοι από πάθη και ματαιοδοξίες. Σε χαλαρή κατάσταση εκμεταλλεύονται περισσότερο δυναμικό της μνήμης εργασίας τους:
• Αναγνωρίζουν τα ψεύδη από απόσταση.
• Έχουν την ευχέρεια να λοιδορούν τους αδαείς κατέχοντες και τους καυχησιάρηδες καρεκλοθήρες.
• Ενημερώνουν για τις άγραφες παραδόσεις και σημαντικά στοιχεία της πρόσφατης τοπικής ιστορίας. Όπως γίνεται τακτικά από τις στήλες των Χανιώτικων Νέων. Χανιώτες της 4ης και της 5ης ηλικίας, συνεργάτες ή μη της εφημερίδας προσφέρουν τις εμπειρίες τους άδολα.
• Γραδάρουν το κάθε τι και καταγγέλλουν τους ‘ψεκασμένους’.
• Αιφνιδιάζουν ευχάριστα όταν ένα πρωί με πλατύ χαμόγελο μας χαιρετήσουν με ένα ζωηρό “Σήμερα, είναι μια καλή μέρα”.
• “Τραγουδώ παραδοσιακά τραγούδια και στον ύπνο μου” δήλωσε με περηφάνια Ροδίτης σε τηλεοπτική εκπομπή.
• “Μαθαίνω δωρεάν την τέχνη μου στα παιδιά του χωριού μου” δήλωσε χειροτέχνης κατασκευαστής καλαθιών.
• Φανατικοί υποστηρικτές των τοπικών προϊόντων και των τοπικών επιχειρήσεων έχουν μηδενικό οικολογικό αποτύπωμα.
• Είναι υπέρμαχοι της Κρητικής διατροφής από πεποίθηση, κι όχι επειδή παρακολουθούν τις επιταγές της μόδας.
Συμπερασματικά
Οι πολίτες της 4ης και 5ης ηλικίας συναγωνίζονται σε ανεξαρτησία τους σημερινούς έφηβους με τη σημαίνουσα διαφορά ότι οι εμπειρίες τους είναι βαρύτερες κατά μισό αιώνα τουλάχιστον. Τι κάνουν;
• Ζουν συνειδητά κάθε πολύτιμο λεπτό σεβόμενοι τη Φύση.
• Γνωρίζουν ότι κρίσιμα στοιχεία για την ευτυχία είναι οι ζωντανές σχέσεις, η συμμετοχή στα κοινά κι η σοφή ματιά.
• Κρατάνε ζωντανές τις ευχάριστες στιγμές με το να τις αναπολούν τακτικά.
• Χρησιμοποιούν την αναπόληση θετικών νοσταλγικών στιγμών για να καταπολεμήσουν αρνητικά συναισθήματα και το πόσο ευάλωτοι νοιώθουν.
• Συμβουλεύουν τα εγγόνια τους να σέβονται τη Φύση και τα συμβουλεύονται για τις νέες τεχνολογίες. Με αυτή τη σύμπραξη φιλοδοξούν να τα εμπνεύσουν.
Αναρωτιέμαι ποια θα ήταν τα οφέλη στη δημόσια ζωή στα Χανιά, αν εκμεταλλευόμαστε τα club της 4ης και της 5ης ηλικίας…
Τα βιβλία του “Μαθαίνω εύκολα”, “Θυμάμαι εύκολα”, “Γνωστική ανάπτυξη” διατίθενται από τα βιβλιοπωλεία ΚΥΒΟΣ και LIBRAIRIE.
