Συνολικά 26 Κράτη-Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πέντε χώρες σε προενταξιακό καθεστώς καθώς και η Ελβετία, συµµετέχουν στη φετινή καµπάνια #PlantHealth4Life η οποία πραγµατοποιείται για τρίτη συνεχόµενη χρονιά και λαµβάνει µέρος και η Ελλάδα.
Στην Ελλάδα υπεύθυνος φορέας είναι η ∆ιεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων, που αποτελεί και την Εθνική Αρχή Προστασίας Φυτών (National Plant Protection Organization, NPPO) της χώρας µας.
Στόχος της καµπάνιας όπως είπε ο γενικός γραµµατέας Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων του ΥΠΑΑΤ Σπύρος Πρωτοψάλτης, µιλώντας στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων είναι «να θυµίσει σε όλους µας πόσο σηµαντικά είναι τα φυτά για τη ζωή, την υγεία και το περιβάλλον. Θέλουµε να ενηµερώσουµε τους πολίτες για τους κινδύνους από ασθένειες και επιβλαβείς οργανισµούς, αλλά και να δείξουµε ότι µε απλές καθηµερινές πρακτικές µπορούµε όλοι να συµβάλουµε στην προστασία τους».
Κατά την επίσκεψή του στον δικτυακό τόπο της εκστρατείας (https://www.efsa.europa.eu/grEL/plh4l) ο πολίτης έχει τη δυνατότητα να µάθει µεταξύ άλλων ότι η υγεία των φυτών είναι ζωτικής σηµασίας για την επισιτιστική ασφάλεια, την προστασία της βιοποικιλότητας, την ανθεκτικότητα στην κλιµατική κρίση και την οικονοµία, ότι απειλείται από οργανισµούς καραντίνας που µπορεί να ταξιδέψουν µαζί µας, στις αποσκευές ή τα εµπορεύµατα, και να πλήξουν σοβαρά τις καλλιέργειες και τη φύση αλλά και ότι η προστασία των φυτών είναι ευθύνη όλων µας, για παράδειγµα να µην µεταφέρουµε φυτά ή σπόρους ή καρπούς από άλλες χώρες χωρίς έλεγχο.
Η καµπάνια φέτος, αν και αφορά όλους τους Ευρωπαίους πολίτες, έχει ως στόχο τρεις οµάδες:
• Τους ταξιδιώτες, που συχνά µεταφέρουν -χωρίς να το γνωρίζουν- φυτά ή σπόρους από τα ταξίδια τους, διευκολύνοντας τη διασπορά επιβλαβών οργανισµών.
• Τους ερασιτέχνες καλλιεργητές και κηπουρούς, οι οποίοι φροντίζουν φυτά σε κήπους και µπαλκόνια και έχουν ιδιαίτερη ευαισθησία για την υγεία τους.
• Τους γονείς, που ενδιαφέρονται για την ποιότητα των τροφίµων που καταναλώνουν τα παιδιά τους και θέλουν να µεταδώσουν αξίες προστασίας του περιβάλλοντος στις νέες γενιές.
Κοινός παρονοµαστής είναι ότι οι συµπεριφορές αυτών των οµάδων επηρεάζουν σηµαντικά την εξάπλωση ή τον περιορισµό των εχθρών και ασθενειών που απειλούν τα φυτά.
«Η υγεία των φυτών αφορά όλους µας, όχι µόνο τους γεωπόνους και τους παραγωγούς. Επηρεάζει την επισιτιστική ασφάλεια, την οικονοµία, το περιβάλλον, την ποιότητα ζωής και ακόµη και τον τουρισµό», σηµείωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Πρωτοψάλτης.
Συγκεκριµένα στη διατροφή, τα υγιή φυτά σηµαίνουν περισσότερα και ασφαλέστερα τρόφιµα, στην οικονοµία οι προσβολές από ασθένειες µπορούν να προκαλέσουν τεράστιες ζηµιές στις καλλιέργειες και στο εισόδηµα των παραγωγών, στο περιβάλλον. Η εισαγωγή ξένων οργανισµών απειλεί τη βιοποικιλότητα και τα οικοσυστήµατα, στο κλίµα, τα φυτά που είναι υγιή και ανθεκτικά ανταπεξέρχονται καλύτερα στις πιέσεις της κλιµατικής αλλαγής. Τέλος, στη ποιότητα ζωής τα φυτά επηρεάζουν τον αέρα που αναπνέουµε, το τοπίο γύρω µας και την ψυχική µας ευεξία.
ΚΙΝ∆ΥΝΟΙ
Όµως ποιοι και πόσοι είναι οι βασικοί κίνδυνοι που απειλούν τα φυτά στη χώρα µας;
Σύµφωνα µε τον κ. Πρωτοψάλτη η Ευρωπαϊκή νοµοθεσία καταγράφει πάνω από 250 επιβλαβείς οργανισµούς καραντίνας, από τους οποίους οι 20 είναι προτεραιότητας.
Στην Ελλάδα, έχουν ήδη εντοπιστεί και γίνονται οι κατάλληλες ενέργειες για την αντιµετώπισή τους: ή παρακολουθούνται:
• Το έντοµο Spodoptera frugiperda, που προσβάλλει καλαµπόκι, βαµβάκι, ρύζι και κηπευτικά.
• Ο ιός Citrus Tristeza Virus, που προκαλεί καταστροφές στα εσπεριδοειδή.
• Ο µύκητας Ceratocystis platani, που έχει ήδη νεκρώσει εκατοντάδες πλατάνια στην Πελοπόννησο και τη Στερεά Ελλάδα.
Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων εφαρµόζει συστηµατικό πρόγραµµα επιτήρησης και µέτρα για την έγκαιρη ανίχνευση και καταπολέµηση τέτοιων κινδύνων, όπως το βακτήριο Xylella fastidiosa, που ακόµη δεν έχει εµφανιστεί στη χώρα µας, αλλά αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για τις ελιές και άλλες καλλιέργειες, όπως δείχνει η εµπειρία της Ιταλίας και της Ισπανίας.
Κοµβικός στην όλη προσπάθεια είναι ο ρόλος της ∆ιεύθυνσης Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του ΥΠΑΑΤ. Συγκεκριµένα, µέσω της επιτήρησης της χώρας, των ελέγχων στα σηµεία εισόδου και στην εσωτερική αγορά, αλλά και του συντονισµού των επιχειρησιακών σχεδίων όταν εµφανίζεται πρόβληµα επιτυγχάνεται η προστασία του φυτικού κεφαλαίου και της παραγωγής της χώρας. Επίσης, µέσα από ολοκληρωµένες µεθόδους φυτοπροστασίας και γεωργικές προειδοποιήσεις µειώνεται το κόστος και επιτυγχάνεται περιβαλλοντική προστασία, ενώ µε ποιοτικό έλεγχο φυτοπροστατευτικών και έλεγχο υπολειµµάτων στα τρόφιµα παράγονται ασφαλή προϊόντα.
«Με λίγα λόγια, θωρακίζουµε την ελληνική γεωργία και προστατεύουµε τον καταναλωτή» καταλήγει ο κ. Πρωτοψάλτης.
