Αναφερόµενοι στη Μεσογειακή ∆ιατροφή, εννοείται το παραδοσιακό διατροφικό σχήµα που έχουν δηµιουργήσει οι χώρες της λεκάνης της Μεσογείου, όπως η Ελλάδα. Σε κάθε χώρα όµως της λεκάνης της Μεσογείου, ανάλογα µε την κουλτούρα της, τα ήθη και τα έθιµα της, παρατηρούνται ορισµένες διαφοροποιήσεις, όσον αφορά στο διατροφικό πρότυπο που ακολουθείται.
Παρά το γεγονός αυτό, υπάρχουν κάποια βασικά θέµατα που ακολουθούν αυτοί οι λαοί και έτσι αναδεικνύουν την αξία της µεσογειακής δίαιτας για υγεία.
Συγκεκριµένα η καθηµερινή κατανάλωση φρούτων, λαχανικών και ελαιολάδου, συνδυαστικά µε συχνή κατανάλωση ψαριών και θαλασσινών, τη µέτρια κατανάλωση αλατιού και περιστασιακή κατανάλωση κόκκινου κρέατος, είναι το βασικό κοινό χαρακτηριστικό των λαών της Μεσογείου.
Ιστορική αναδροµή της Μεσογειακής ∆ιατροφής
Η µελέτη της σηµασίας της Μεσογειακής ∆ιατροφής, έγινε πριν αρκετές δεκαετίες και συγκεκριµένα αρχές της δεκαετίας του 1960, από τον Αµερικανό επιστήµονα Ancel Keys και κάποιους αρµόδιους επιστηµονικούς συνεργάτες του, συγκρίνοντας τις διατροφικές συνήθειες επτά(7) λαών της Μεσογειακής λεκάνης.
Από αυτές τις µελέτες διαπιστώθηκε ότι οι διατροφικές συνήθειες των Ελλήνων και ιδιαίτερα των Κρητών, συνέβαλαν σηµαντικά στην υγεία του καρδιαγγειακού τους συστήµατος και κατά συνέπεια στη µακροζωία τους.
Στη συνέχεια ακολούθησε πλήθος ερευνών που ασχολήθηκε και ασχολείται µε τα πολυάριθµα οφέλη της και τους τρόπους µε τους οποίους αυτή επιδρά στον οργανισµό του ανθρώπου.
Τα νεότερα όµως χρόνια, αλλάζοντας τις διατροφικές συνήθειες τους προς αυξηµένη κατανάλωση τροφίµων ζωικής προέλευσης (κόκκινου κρέατος, αλλαντικών κ.α.), η υγεία του επιδεινώθηκε.
Το γεγονός των αποτελεσµάτων της Μεσογειακής- Κρητικής ∆ιατροφής, στην υγεία των λαών της Ελλάδος, συµβάλλει στον χαρακτηρισµό της εν γένει υγιεινής διατροφής ως Μεσογειακής ∆ιατροφής.
Τι περιλαµβάνει η Μεσογειακή ∆ιατροφή
Ένα µεγάλο ερώτηµα που προβάλλει είναι τι περιλαµβάνει η Μεσογειακή ∆ιατροφή, για να είναι τόσο τόσο σπουδαία στην υγεία του ανθρώπου.
Αναλύοντας τη Μεσογειακή Πυραµίδα ∆ιατροφής, µπορεί να µάθει κανείς τα βασικά της, καθόσον αυτά παραµένουν σταθερά. Επίσης µαθαίνει κανείς τις παραλλαγές από τόπο σε τόπο.
Συγκεκριµένα συστήνεται η καθηµερινή κατανάλωση σιτηρών, φρούτων, λαχανικών, οσπρίων, σπόρων, βοτάνων, µπαχαρικών, ελαιολάδου.
Τα βασικά συστατικά της Μεσογειακής ∆ιατροφής είναι το ελαιόλαδο, που είναι η βασική πηγή πρόσθετου λίπους στην καθηµερινότητα του κάθε πολίτη της Μεσογείου.
Κατά την εφαρµογή της εν λόγω διατροφής, συστήνεται τουλάχιστον 2 φορές την εβδοµάδα να καταναλώνονται ψάρια και θαλασσινά, καθώς επίσης και η τακτική κατανάλωση πουλερικών, αυγών, και γαλακτοκοµικών προϊόντων (γάλα, γιαούρτι, τυροκοµικά) σε µέτριες ποσότητες.
Λιγότερο συχνά σε µηνιαία βάση, συστήνεται να καταναλώνονται το κόκκινο κρέας και τα επεξεργασµένα προϊόντα κρέατος, γενικά αλλαντικά και διάφορα κρεατοσκευάσµατα, ενώ τα γλυκά και αλµυρά σνακ, συστήνεται να καταναλώνονται σπάνια, κατά προτίµηση σε κάποια κοινωνική εκδήλωση.
Απαγορεύεται η τακτική κατανάλωση τηγανητών τροφίµων, ραφιναρισµένων σιτηρών και επεξεργασµένων προϊόντων, καθώς και η συχνή κατανάλωση αλκοολούχων και ζαχαρούχων αφεψηµάτων.
Στη Μεσογειακή Πυραµίδα ∆ιατροφής είναι αναγκαία η κατανάλωση επαρκούς νερού, ενώ επιτρέπεται η µέτρια κατανάλωση οίνου, κυρίως κόκκινου µε τα γεύµατα.
Φυσικά και η σωµατική άσκηση είναι απαραίτητη.
Ας επανέλθουµε στην εφαρµογή της, προκειµένου να αποφεύγουµε τα σηµερινά προβλήµατα υγείας (καρδιάς, καρκίνου, ψυχικών διαταραχών κ.α.), τα οποία ταλανίζουν τον σηµερινό άνθρωπο.
Ο Αναστάσιος Τριποδιανάκης είναι Χηµικός, τ. Υπ. Αγοράς Τροφίµων