Η Μπλε Πολυκατοικία στα Εξάρχεια, στη διασταύρωση των οδών Αραχώβης και Θεµιστοκλέους, φτιαγµένη από τον αρχιτέκτονα Κυριάκο Παναγιωτάκο και µε το χρώµα που υπέδειξε ο ζωγράφος Σπύρος Παπαλουκάς φάνταζε σαν ένα µεγάλο καράβι στην Αθήνα του µεσοπόλεµου. Κτίστηκε όταν στην περιοχή υπήρχαν µόνο διώροφα τριώροφα σπίτια. Την φαντάζεται κανείς σαν µια µοντερνιστική παραδοξότητα που κυριαρχούσε µε το µέγεθος, την διαφορετικότητα του ύφους και, κυρίως, µε το χρώµα της. Τότε οι αρχιτέκτονες ζητούσαν από τους ζωγράφους να προτείνουν χρώµατα για να βάψουν τους όγκους των δηµιουργηµάτων τους.
Για πάνω από δέκα χρόνια η Μπλε Πολυκατοικία γίνεται για το ζωγράφο Κώστα Σπανάκη ζωτικό µέρος του έργου του· ένα όχηµα όπου ανασυνθέτει, όχι µε νοσταλγία, αλλά µε ειλικρινή φαντασία ένα κόσµο όπου οι ιδέες και τα νοήµατα αλληλοσυνδέονται για να δηµιουργήσουν έναν άλλο κόσµο, ή καλύτερα κόσµους. H Μπλε Πολυκατοικία γίνεται καράβι στο έργο του και σε µια απρόσµενη, σχεδόν φελλινική ατµόσφαιρα αναχωρεί: Οι καµινάδες γίνονται φουγάρα et la nave va σε άλλα µέρη, µέρη που δεν τα βλέπουµε, βλέπουµε µόνο το πλεούµενο να ταξιδεύει, να πιάνει ντόκο, να πλέει στα κύµατα. Οι άνθρωποι απουσιάζουν ή εµφανίζονται ελάχιστες φορές. Σε αυτό το άχρονο πλαίσιο που είναι επαναλαµβανόµενο χαρακτηριστικό του ζωγράφου κάποιες λιµουζίνες φαίνεται να µπαίνουν στο πλεούµενο/κήτος στο οποίο έχει µετασχηµατιστεί η Μπλε Πολυκατοικία.
Οι πίνακες του Κώστα Σπανάκη έχουν διαµορφώσει ένα ιδιαίτερο δικό του κόσµο όπου η παραδοξότητα, τα comics, η άχρονη παρουσία ετεροτήτων διαµορφώνουν µια παράδοξη ατµόσφαιρα συναντήσεων. Το συχνά πλακάτο χρώµα ενισχύει την αίσθηση αυτής της ατµόσφαιρας και σχηµατίζει µια συνθήκη που αναδιπλώνεται αέναα στο χρόνο. Τα χρώµατά του πλάθονται µε ένα ιδιαίτερο τρόπο και λειτουργούν καθοριστικά στο πλάσιµο των επιφανειών του.
* Ο Γιάννης Ζιώγας είναι επίκουρος καθηγητής
στο Πανεπιστήµιο ∆υτικής Μακεδονίας στη Φλώρινα
(Τµήµα Εικαστικών και Εφαρµοσµένων Τεχνών).
