Στην τελική ευθεία έχει μπει το σχέδιο της κυβέρνησης για την αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου για την Τοπική Αυτοδιοίκηση καθώς εντείνονται οι συσκέψεις της Επιτροπής για την Αναθεώρηση του Θεσμικού Πλαισίου της Τ.Α. στο υπουργείο Εσωτερικών, στην οποία συμμετέχουν εκπρόσωποι όλων των φορέων που εμπλέκονται με τους δήμους και τις περιφέρειες.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Επιτροπής και γενικό γραμματέα του υπουργείου Εσωτερικών Κ. Πουλάκη, ο οποίος σε πρόσφατη συνεδρίαση της Επιτροπής παρουσίασε τον στρατηγικό σχεδιασμό της κυβέρνησης για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, «η κυβέρνηση προχωρά σε μια ουσιαστική αναδιάρθρωση του πολιτικού και διοικητικού συστήματος με βάση τις σύγχρονες ανάγκες και τις δεσμεύσεις της.
Στρατηγικός στόχος της μεταρρύθμισης είναι η δημιουργία ενός δημοκρατικά διαρθρωμένου πολιτικού – διοικητικού συστήματος σε τρία επίπεδα, το κεντρικό κράτος, τις περιφέρειες και τους δήμους, και με αποκέντρωση των αρμοδιοτήτων στο κατώτατο επίπεδο και κοντά στους πολίτες».
Εναλλακτική πρόταση
Στόχος της κυβέρνησης είναι να διατυπώσει μια εναλλακτική πρόταση, σύμφωνα με τις προγραμματικές θέσεις της και τη δέσμευση της χώρας για μια Τριετή Στρατηγική Μεταρρυθμίσεων της Ελληνικής Διοίκησης (2016-2018) η οποία θα ανατρέπει το συγκεντρωτικό μοντέλο διοίκησης της χώρας και θα οδηγήσει σε μια ουσιαστική αποκέντρωση αρμοδιοτήτων, πόρων και εξουσιών και συνεπώς σε μια ισχυρή Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Οι πέντε μεγάλες αλλαγές στην Τοπική Αυτοδιοίκηση:
1 Μεταφέρονται αρμοδιότητες, πόροι και προσωπικό: στους δήμους η κοινωνική πολιτική, στις περιφέρειες το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
Στόχος της κυβέρνησης είναι η δημιουργία ενός επιτελικού κράτους, για το οποίο απαιτείται επανασχεδιασμός ολόκληρου του διοικητικού συστήματος, με ουσιαστική μεταφορά εξουσιών, αρμοδιοτήτων και πόρων από το κέντρο προς τους περιφερειακούς και τοπικούς δημόσιους θεσμούς.
Εκπονείται ένα συνολικό και συνεκτικό σχέδιο κατανομής των αρμοδιοτήτων και ο επιμερισμός θα γίνει στη βάση της αρχής της επικουρικότητας.
Η μεταφορά των αρμοδιοτήτων σχεδιάζεται και υλοποιείται σταδιακά, λαμβάνοντας υπόψη την τρέχουσα επιχειρησιακή και οικονομική κατάσταση των ΟΤΑ. Στόχος είναι οι περιφέρειες να μεταβληθούν σε βασικούς θεσμούς ανάπτυξης ώστε το σύνολο του Προγράμματος Δημόσιων Επενδύσεων να υλοποιείται από τις περιφέρειες, οι οποίες θα συμμετέχουν ουσιαστικά στον γενικό δημόσιο σχεδιασμό.
Αντίστοιχα, οι δομές της τοπικής πολιτικής εξουσίας και διοίκησης, που παρεμβαίνουν και απαντούν αποτελεσματικά στα προβλήματα καθημερινότητας των πολιτών (κοινωνική συνοχή, χωροταξία, περιβάλλον, χρήσεις γης, τοπική ανάπτυξη κ.λπ.), θα περάσουν στην αρμοδιότητα των δήμων, στο πλαίσιο του ενιαίου ισόρροπου εθνικού και περιφερειακού σχεδιασμού.
2 Ενίσχυση της δημοκρατίας στους ΟΤΑ. Στόχος της κυβέρνησης είναι η αναβάθμιση των θεσμών δημοκρατικού ελέγχου με την ενίσχυση του ρόλου των τοπικών λαϊκών συνελεύσεων, την ενδυνάμωση των τοπικών δημοψηφισμάτων και με λαϊκή πρωτοβουλία και την εισαγωγή νέων θεσμών δημοκρατικής συμμετοχής. Επίσης έχει προταθεί η θέσπιση διαδικασιών διαβούλευσης για την υλοποίηση μεγάλων επενδύσεων που θα μπορούσε να καταλήξει σε δημοψήφισμα.
Εισάγεται σταδιακά ο θεσμός του συμμετοχικού προϋπολογισμού, αρχικά σε σχέση με τις διαδικασίες διαμόρφωσης του προϋπολογισμού και εν συνεχεία με τη σταδιακή δέσμευση ενός μέρους του δημοτικού προϋπολογισμού που θα είναι διαθέσιμο για τα έργα και τις δραστηριότητες των τοπικών κοινοτήτων.
3 Ενίσχυση κοινωνικών πολιτικών αξιοποιώντας την ακίνητη περιουσία των ΟΤΑ. Η κοινωνική υπηρεσία των δήμων αναλαμβάνει επιτελικό – συντονιστικό ρόλο και ταυτοχρόνως ρόλο σχεδιασμού και διάγνωσης των αναγκών, συμβάλλοντας και στην ανάπτυξη συνεργασιών μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων και στη δημιουργία δικτύων.
Ο κάθε δήμος θα δημιουργήσει περιουσιολόγιο και θα υπάρχει ειδικός ηλεκτρονικός κόμβος όπου κάθε ΟΤΑ θα υποχρεώνεται να ενημερώνει τις μεταβολές των περιουσιακών του στοιχείων. Πέραν της καταγραφής, που αποτελεί το πρώτο και αυτονόητο βήμα, θα πρέπει να προβλεφθούν τα κριτήρια και οι διαδικασίες μέσω των οποίων θα αποτιμάται η αξία και η κοινωνική χρησιμότητα κάθε περιουσιακού στοιχείου, θα διαμορφώνονται διαφορετικά σενάρια αξιοποίησής του και θα αναλύεται το οικονομικό, κοινωνικό κ.λπ. κόστος και όφελος.
4 Στήριξη Κοινωνικής Οικονομίας. Στόχος είναι η πραγματική και αποφασιστική ένταξη της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας ως τρίτου -ισότιμου και δυναμικά ανερχόμενου- πυλώνα της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, γεγονός που οφείλει να αναπροσαρμόσει και τις ίδιες τις αναπτυξιακές προτεραιότητες κάθε περιοχής και τη στροφή από επενδύσεις έντασης κεφαλαίου σε επενδύσεις έντασης εργασίας.
5 Αλλαγή εκλογικού συστήματος. Στο πλαίσιο των αλλαγών στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και της σταδιακής κατάργησης του Καλλικράτη η κυβέρνηση έχει ανοίξει το θέμα της αλλαγής του τρόπου ανάδειξης των αιρετών στους δήμους και στις περιφέρειες, επαναφέροντας την πρόταση για θεσμοθέτηση της απλής αναλογικής στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Κ. ΠΟΥΛΑΚΗΣ
«Στόχος η τόνωση της οικονομίας και η κοινωνική πολιτική»
Η μεταρρύθμιση την οποία επιχειρούμε σε ολόκληρο το φάσμα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης έχει στόχο να ενισχύσει -πολιτικά, διοικητικά, θεσμικά, οικονομικά και τεχνικά- τους ΟΤΑ, ώστε να πρωτοστατήσουν στον στόχο της δίκαιης, βιώσιμης και δημοκρατικής ανάπτυξης.
Γι’ αυτό και -μαζί με τα ζητήματα ενίσχυσης της δημοκρατίας και την καθιέρωση της απλής αναλογικής στην εκλογή των δημοτικών και περιφερειακών συμβουλίων, που θα κινητοποιήσει τοπικές δυνάμεις, ακόμα και πέρα από στενά κομματικές υποψηφιότητες- θέτουμε το κέντρο βάρους στον αναπτυξιακό σχεδιασμό και στην τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας αφενός και στην ενίσχυση της κοινωνικής πολιτικής και αλληλεγγύης αφετέρου.
Με άλλα λόγια, τις δύο απαραίτητες προϋποθέσεις για να μιλάμε για πραγματική έξοδο από την κρίση, με την ελληνική κοινωνία όρθια. Κατά τη δική μας αντίληψη, όραμα και εφαρμογή, δημοκρατία και αποτελεσματικότητα είναι έννοιες αλληλένδετες και από κοινού θέτουν τα θεμέλια μίας συμπεριληπτικής κοινωνικής, οικονομικής και πολιτικής ζωής.
ΠΗΓΗ: ethnos.gr
