Ο φετινός εορτασμός της μεγάλης δεσποτικής εορτής της “Μεταμορφώσεως” του Σωτήρος συμπίπτει με την προκλητική “παραμόρφωση” της ιερότητας του βαθύτερου πνεύματος, του διαχρονικού υπερλάμποντος χριστιανικού εορταστικού γεγονότος.
H πρόκληση αυτή σηματοδότησε την ανίερη έκφραση των καιρών, ακόμα και σε εκκλησίες, μάλιστα κατά την ώρα της θείας Λειτουργίας. Όπως, έγινε πριν λίγες μέρες στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό της Θεσσαλονίκης, του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά. Εκεί, που ο σπουδαίος ιεράρχης της αρχιεπισκοπικής έδρας της μεγάλης Μακεδονικής πρωτεύουσας ανέπτυξε αξιοθαύμαστο ποιμαντικό έργο στους πιο διαφορετικούς τομείς…
ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΠΑΛΑΜΑΣ Ο ΒΙΑΙΟΣ ΚΗΡΥΚΑΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΔΙΚΙΩΝ
Εκεί, τον ΙΔ’ αιώνα, η Θεσσαλονίκη με το πνευματικό ορθόδοξο, κοινωνικό ανάστημα του Αρχιεπισκόπου της Γρηγορίου του Παλαμά, έγινε το κέντρο αληθινής κοινωνικής επανάστασης, εκείνης που αποκλήθηκε ως “Επανάσταση των ζηλωτών” εναντίον των ευγενών. Ο Παλαμάς, διορισμένος Αρχιεπίσκοπος από την Κων/πολη, κατόρθωσε να επιβάλει την προσωπικότητά του στους Θεσσαλονικείς, για να γίνει, μετά τον Άγιο Δημήτριο ο Μητροπολιτικός Αγιος των Θεσσαλονικέων. Παρ’ όλο που το κήρυγμά του ήταν συχνά βίαιο εναντίον των κοινωνικών αδικιών, που είχαν αποτελέσει τις αληθινές πληγές και αιτίες της Θεσσαλονικιώτικης αναταραχής της επανάστασης των “ζηλωτών”.
Όπως, μετά από τόσους αιώνες συμβαίνει και σήμερα με τις σύγχρονες πολύμορφες “επαναστατικές αντιδράσεις” για τις τρομερές σύγχρονες κοινωνικές αδικίες στη χώρα μας και σε όλους τους αδικούμενους λαούς στον απάνθρωπο κόσμο μας.
ΔΥΟ ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ, ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΜΕΙΞΗ ΣΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΔΡΩΜΕΝΑ
Παρά την έντονη πνευματική αγωνιστικότητά του με ανάμειξη του “ησυχαστή πατέρα” στα πολιτικά γεγονότα της εποχής του, οι λόγοι του είναι αξιοπρόσεκτοι στην απλότητά τους και δεν χάνουν ποτέ το θεολογικό τους περιεχόμενο, που επικεντρώνεται πάνω στο μυστήριο του Χριστού.
Ο σπουδαίος Ορθόδοξος Θεολόγος Μέγιεντορφ, έχει γράψει μια σημαντική μελέτη με τίτλο: “Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς και η Ορθόδοξη Μυστική Παράδοση”. Αυτή η μελέτη εκδόθηκε από τις εκδόσεις “Ακρίτας”, σε μετάφραση Ε. Μάινα, το 1983, ενώ έχουν γραφτεί πλείστες άλλες μελέτες. Για τη μέγιστη λάμψη της εορτής της Μεταμόρφωσης, ο άγιος Γρηγόριος Παλαμάς, είχε εκφωνήσει δύο διαχρονικής λάμψης λόγους, για τη μέγιστη Λάμψη της Μεταμορφώσεως που συμβαίνει την όγδοη ημέρα…
Η ΟΓΔΟΗ ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗΣ
Ποια, όμως είναι αυτή η όγδοη ημέρα, αφού ο Θεός έπλασε τον κόσμο σε έξι ημέρες και εβδόμη αναπαύθηκε. Στον τόμο ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ, στον οποίο έχω ξαναγράψει για το σπουδαίο κείμενό του, του πνευματικού μου αυτάδελφου (που τον χάσαμε πρόσφατα), του Μιχάλη Μακράκη, ομότιμου καθηγητή της Φιλοσοφίας της Θρησκείας, στη Θεολογική Σχολή του Παν/μίου Αθηνών.
Αυτό το κείμενο έχει τίτλο: Η ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ “ΕΙΣ ΟΡΟΣ ΥΨΗΛΟΝ”, για να κάμει μια εξαίσια ερμηνεία του ΥΨΟΥΣ της λάμψης του αΐδιου Φωτός της ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗΣ μέσα από τη φυσικότητα “Εις όρος υψηλόν” και την έννοια του “ύψους” ή τη μεταφυσική του βουνού που εκφράζει την υπερλάμψη της όγδοης ημέρας που είναι πέρα από κάθε λογική θέασή της.
Η ΘΕΑΣΗ ΤΟΥ ΦΩΤΟΣΤΗΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΟΓΔΟΗΣ ΜΕΡΑΣ
Δύο από τους λόγους για τη Μεταμόρφωση του Χριστού περιλαμβάνονται σε γλώσσα λόγια, στον τόμο 15 της ελληνικής πατρολογίας και οι δύο αυτοί λόγοι δημοσιεύονται στον τόμο “ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ”/Εκδ. “Ακρίτας”, ενώ, ο πρώτος λόγος μεταφέρεται στη Νεοελληνική γλώσσα.
Από αυτόν αναφέρουμε τις απόψεις του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά για την όγδοη ημέρα, αναφέρονται λοιπόν, τα εξής (περιληπτικά) από σελίδες 206-215:
«Προσέξτε, λοιπόν, σ’ όσα θα πω παρακάτω όσοι είστε απροκατάληπτοι. Για ποιο λόγο ο Ματθαίος είπε “μετά από έξι ημέρες” και ο Λουκάς ξεπέρασε και τις επτά και μίλησε για όγδοη; Μα γιατί ακριβώς η θέαση του φωτός της μεταμόρφωσης του Κυρίου είναι μυστήριο όγδοης ημέρας, δηλαδή της αιωνιότητας…».
ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΑΙΣΘΗΣΕΩΝ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΙΑΝΟΙΑΣ
Είναι ένα μυστήριο που εμφανίζεται μετά την κατάπαυση της εξαήμερης δημιουργίας του κόσμου και την υπέρβαση της αισθητικής μας αντίληψης που εκδηλώνεται με έξι διαφορετικούς τρόπους. Ως γνωστόν, έχουμε πέντε αισθήσεις. Αν σ’ αυτές προσθέσουμε την ομιλία γίνονται έξι οι τρόποι εκδήλωσης της επικοινωνίας μας με το περιβάλλον. Όμως, η Βασιλεία του Θεού, που την υποσχέθηκε σ’ όσους καταστούν άξιοι να την απολαύσουν, δεν είναι μόνο πέρα από τις δυνατότητες των αισθήσεων, αλλά και πέρα από τις δυνατότητες της διάνοιας. Γι’ αυτό, καθώς οι έξι αισθήσεις αχρηστεύονται κι ενώ η έβδομη δυνατότητα επιβεβαιώνει την αδυναμία, η Βασιλεία του Θεού φανερώνεται στα πλαίσια της όγδοης μέρας, χάρη σε μια ανώτερη δύναμη…
ΑΜΕΣΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΣΑΡΚΑ ΣΤΟ ΠΝΕΥΜΑ
Για να μας ανεβάζει ο λόγος του Θεού σε ψηλό βουνό, δηλαδή, στο ξεπέρασμα των ορίων της φυσικής μας μηδαμινότητας…
Αλλά το φως της Μεταμόρφωσης του Κυρίου, παρόλο που γίνεται ορατό με τα σωματικά μάτια, για μερική στιγμή του χρόνου μόνο πάνω στη χαμηλή βουνοκορφή, αλλά μεταβαίνει αμέσως από τη σάρκα στο πνεύμα, σύμφωνα με τα λόγια «μετέβησαν οι του Κυρίου μύσται τη εναλλαγή των αισθήσεων ην αυτοίς το Πνεύμα ενήργησε και έτσι είδαν, οι μαθητές, όπου και για όσο χρόνο τους το πρόσφερε η δύναμη του Αγίου Πνεύματος, το φως εκείνο το αφανέρωτο».
Αλλά αυτή την πραγματικότητα αγνοώντας οι σύγχρονοι (από τότε) υβριστές και συμβριστές του Αγίου Πνεύματος (όπως γίνεται πιο δραματικά σήμερα), νόμισαν ότι οι επίλεκτοι απόστολοι είδαν το φως της μεταμόρφωσης του Κυρίου. Ο Χριστός στη θεία έλλαμψη του Θαβώρ δεν φανέρωσε κάποια άλλη διαφορετική φύση παρά μόνο εμφάνισε τη λαμπρότητα που πάντα διέθετε.
ΜΕΓΙΣΤΗ ΑΝΑΓΚΗ Η ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΚΛΗΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΛΑΪΚΩΝ
Για να τελειώσει ο Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς, το ναό του οποίου τόλμησαν να βεβηλώσουν δήθεν για κοινωνικούς λόγους, οι ανίεροι, να μας πει: «Ας προχωρήσουμε προς τη λάμψη εκείνου του φωτός επιζητούντες την ομορφιά της αναλλοίωτης δόξας. Για να γλυτώσουμε από το σκοτάδι με την έλλαμψη και την επίγνωση του άυλου και αΐδιου φωτός της Μεταμόρφωσης του Κυρίου».
Για να αναζητήσουμε μια βαθιά μεταμόρφωση πρωταρχικά όλων των κληρικών της Χριστιανοσύνης, αλλά και κάθε Χριστιανού της σύγχρονης εκκοσμικευμένης παραφροσύνης.
Γιατί είναι ανάγκη να παραδεχτούμε ότι εμείς, απλά γιορτάζουμε υλιστικά, τελετουργικά και απνευμάτιστα όλες τις μεγάλες και μικρές εορτές του Χριστιανισμού, χωρίς καμία ουσιώδη έλλαμψη των ψυχών μας, αποδίδοντας κάθε στιγμή βαρύνουσα σημασία μεταμόρφωσής μας για μια πνευματική σωστή λάμψη του αΐδιου φωτός, μεταμόρφωσης στον σύγχρονο κόσμο που απεργάζεται παγκόσμια την παραμόρφωση, όπως έγινε με την είσοδο της ανθρωπότητας στην πυρηνική εποχή, με πρωτοβουλία πολιτικών και μεγάλων επιστημόνων μας.
