» Από ψαράς, ηγέτης και από διώκτης, κήρυκας
Η γιορτή των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου εορτάζεται στις 29 Ιουνίου και είναι µια διπλή γιορτή στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Αυτή η µέρα τιµά τη µνήµη και των δύο αποστόλων, οι οποίοι θεωρούνται πρωτοκορυφαίοι και ηγετικές µορφές στην εξάπλωση του Χριστιανισµού.
Η ιστορία των Αγίων Πέτρου και Παύλου
Από τους πυλώνες της Χριστιανοσύνης, ξεχωρίζουν δύο µορφές, ο Πέτρος και ο Παύλος, άστρα λαµπρά στον ουρανό της πίστης. Ο καθένας µε τη δική του πορεία, σφυρηλάτησαν το θεµέλιο της Εκκλησίας, αφήνοντας ανεξίτηλο το σηµάδι τους στην ιστορία.
Ο Πέτρος, ψαράς ταπεινός, κλήθηκε από τον Ιησού να ακολουθήσει το δρόµο του φωτός. Με ορµή και αυθορµητισµό, έγινε ο βράχος πάνω στον οποίο θα χτιζόταν η Εκκλησία. Ο Παύλος, διώκτης σκληρός στην αρχή, µεταµορφώθηκε σε κήρυκα αφοσιωµένο, διαλαλώντας το Ευαγγέλιο σε κάθε γωνιά του κόσµου.
Παρόλο που οι δρόµοι τους διαφοροποιήθηκαν, ο κοινός τους στόχος παρέµενε ακλόνητος: Η διάδοση της χριστιανικής διδασκαλίας. Ο Πέτρος, ηγέτης πνευµατικός, καθοδηγούσε την νεοσύστατη Εκκλησία, ενώ ο Παύλος, ταξιδευτής ακούραστος, σκορπούσε τον σπόρο της πίστης σε κάθε έθνος.
Στις εικόνες που κοσµούν τους ιερούς ναούς, συναντούµε συχνά τους δύο Αποστόλους απεικονισµένους µαζί. Η συµβολική τους παρουσία υψώνεται ως φάρος ενότητας, υπενθυµίζοντάς µας την οικουµενική ειρήνη που πρεσβεύει η Χριστιανοσύνη. Πέτρος και Παύλος, διαφορετικοί αλλά αλληλένδετοι, αιώνιο σύµβολο αφοσίωσης και πίστης, φωτίζουν το µονοπάτι προς τη σωτηρία.
Προς αυτούς τους δύο µεγάλους άνδρες της θα αποτίσει τον οφειλόµενο φόρο της τιµής και της ευγνωµοσύνης για την ανυπολόγιστα µεγάλη συµβολή τους στο έργο της διαδόσεως της χριστιανικής πίστεως και της εδραιώσεως της Εκκλησίας µας. Στις εικόνες τους ζωγραφίζονται οι δύο απόστολοι να κρατούν την Εκκλησία, που συµβολικά εικονίζεται µε ένα µικρό βυζαντινό ναό. Γιατί και οι δύο αυτοί απόστολοι υπήρξαν πράγµατι οι στύλοι και οι ακρογωνιαίοι λίθοι, επάνω στους οποίους οικοδοµήθηκε το ιερό ίδρυµα της Εκκλησίας του Χριστού. Και συνηµµένοι και οι δύο σε µία εορτή, εικονισµένοι σε µία εικόνα, συµβολίζουν την ενότητα της πίστεως, την ενότητα της Εκκλησίας, που απετελέσθη από ετερογενή στοιχεία, την περιτοµή -τους Εβραίους- προς τους όποιους εστράφη το ιεραποστολικό έργο του Πέτρου, και τα έθνη-τους ειδωλολάτρες- για τον εκχριστιανισµό των οποίων κοπίασε ο απόστολος των Εθνών, ο Παύλος. Αυτός ακριβώς ήταν και ο λόγος που προκάλεσε τη σύσταση κοινής εορτής των δύο κορυφαίων, όταν το έτος 258 στις 29 Ιουνίου ο πάπας Σΐξτος ο Β’ µετακόµιζε τα οστά τους στην κατακόµβη του αγίου Σεβαστιανού της Ρώµης. Και ήταν τόσο επιτυχής η συζυγία αυτή, ώστε πολύ γρήγορα η εορτή αυτή έγινε παγκόσµιος, εορταζοµένη «εν πάσαις ταις κατά τόπον αγίαις του Θεού εκκλησίαις».
Οι άλλες εορτές των αποστόλων και η µνήµη του θανάτου τους επισκιάσθηκαν από τη νέα εορτή. Γι’ αυτό και σπάνια θα βρει κανείς ναό τιµώµενο στο όνοµα ενός µόνο από τους δυο κορυφαίους και εικόνα που να εικονίζει τον ένα µόνο από αυτούς. Αντιθέτως δεν υπάρχει πόλις ή χωριό που να µη έχει ναό ή παρεκκλήσιο επ’ ονόµατι των δύο µεγάλων αποστόλων. Άπειρες είναι οι εικόνες τους. Κοινή η τιµή, κοινή η προσκύνηση, κοινός ο εορτασµός, όπως κοινό ήταν το έργο τους και κοινή η αποστολή τους και κοινή η δόξα τους.
∆εν έχει κανείς παρά να διαβάσει την εποποιία των κορυφαίων, όπως µε συγκινητική απλότητα περιγράφεται από τον αυτόπτη και αυτήκοο των περισσοτέρων περιστατικών συγγραφέα των Πράξεων των Αποστόλων, τον Ευαγγελιστή Λουκά. Τις ακούσαµε να διαβάζονται στους ναούς µας κατά την περίοδο του Πεντηκοσταρίου και παρακολουθήσαµε στα αποστολικά αναγνώσµατα των Κυριακών από του Πάσχα µέχρι της Πεντηκοστής τα µεγάλα βήµατα τους για την κατάκτηση της Οικουµένης. Πώς πήραν τη σηµαία του Χριστού, το Σταυρό, και τον περιήγαγαν στα πέρατα του κόσµου µέχρι που τον φύτευσαν στην καρδιά της αυτοκρατορίας, τη Ρώµη. Θα δει στο βιβλίο των Πράξεων τους αγώνες και τα παθήµατα τους αλλά και τα περίλαµπρα τρόπαιά τους. Τα ίχνη τους σηµειώθηκαν άσβεστα στις καρδιές των πιστών. Κάθε πόλη και χώρα έχει να επιδείξει µε ευλάβεια τα σηµάδια που άφησαν τα πόδια τους, τα ωραία πόδια «των ευαγγελιζοµένων την ειρήνην, των ευαγγελιζοµένων τα αγαθά», τη σωτηρία. Χαρακτηριστικά οµιλεί για τον απόστολο Παύλο ενα τροπάριο, η «υπακοή», της ακολουθίας του όρθρου της µνήµης τους:
«Ποία φυλακή ουκ έσχε σε δέσµιον; ποία δε Εκκλησία ουκ έχει σε ρήτορα; ∆αµασκός µέγα φρονεί επί σοι Παύλε· είδε γαρ σε σκελισθέντα φωτί. Ρώµη σου το αίµα δεξαµενή και αύτη κοµπάζει. Αλλ’ η Ταρσός πλέον χαίρει και πόθω τιµά σου τα σπάργανα. Αλλ’ ω Παύλε απόστολε, το καύχηµα της οικουµένης, προφθάσας ηµάς στήριξον».
Και γύρω από αυτά τα ενθυµήµατα της διαβάσεως των αποστόλων πανηγύριζαν οι πόλεις και οι χώρες κατά την ηµέρα αυτή, όσες δεν είχαν την τιµή, όπως η Ρώµη, να κατέχουν τα ιερά των λείψανα. Ιδίως ο ελληνικός χώρος είχε να επίδειξει πολλά τέτοια αναµνηστικά σηµεία της διαβάσεως του µεγάλου αποστόλου του, του Παύλου. Αλλού έδειχναν και τιµούσαν τη φυλακή, όπως στους Φιλίππους, αλλού το βήµα, όπως στη Βέρροια, αλλού τον τόπο της δίκης, όπως το βήµα του Γαλλίωνος στην Κόρινθο, αλλού το βράχο όπου πάτησαν τα πόδια του και εκήρυξαν το λόγο, όπως στον Άρειο Πάγο στην Αθήνα, αλλού το λιµάνι στο οποίο αποβιβάσθηκε, όπως στους Καλούς λιµένες της Κρήτης και στη Λίνδο. Αλλού συνέδεσαν το πέρασµά του µε µύθους και τερατουργίες, όπως στη Μυτιλήνη, όπου έδειχναν τον τόπο όπου φόνευσε διά προσευχής φοβερό δράκοντα. ∆εν έχει σηµασία αν το αφήγηµα αυτό είναι µύθος· δείχνει συµβολικά πως αντελήφθη ο λαός το δυναµικό πέρασµα του αποστόλου, την εξόντωση της θηριώδους ειδωλολατρίας µε τη δύναµη του Χριστού.
«Γι’ αυτούς λοιπόν τους δύο κορυφαίους αποστόλους τον Πέτρο και τον Παύλο, τι µεγαλύτερο εγκώµιο θα µπορούσε κανείς να επινόησει», παρατηρεί το συναξάριο της ηµέρας, «παρά τη µαρτυρία και ανακήρυξη του Κυρίου γι’ αυτούς; Τον µεν ένα τον µακάρισε και πέτρα τον ονόµασε, επάνω στην οποία είπε ότι θα ιδρύσει την Εκκλησία Του. Για τον άλλον δε είπε ότι θα γίνει το σκεύος της εκλογής Του και ότι θα βαστάσει το όνοµά Του ενώπιον τυράννων και βασιλέων».
Τί έχουν κοινό οι Άγιοι Απόστολοι Πέτρος και Παύλος;
Έχουν κοινή και την δυνατή τους αγάπη για τον Χριστό και την Εκκλησία Του. Η Εκκλησία είναι θεµελιωµένη επάνω στην πέτρα της οµολογουµένης από τον Πέτρο πίστης, δηλαδή επάνω στην οµολογία της θεότητας του Ιησού Χριστού (Μθ. 16, 13-20).
….Οι Άγιοι Απόστολοι Πέτρος και Παύλος έχουν κοινό και το µαρτύριό τους στη Ρώµη, την εποχή των διωγµών του αυτοκράτορα Νέρωνα εναντίον των χριστιανών, το έτος 67, το οποίο µαρτύριο γιορτάζεται στην παράδοση της Εκκλησίας κάθε 29 Ιουνίου.
