» Πρωτοπόρο Εργαστήριο στη µελέτη των ενεργειακών φυτών από το 1993
Πρωτοπόρο θεωρείται το Εργαστήριο Γεωργίας και Εφαρµοσµένης Φυσιολογίας Φυτών του Τµήµατος Γεωπονίας Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος του Πανεπιστηµίου Θεσσαλίας στη µελέτη των ενεργειακών φυτών, καθώς ο πειραµατισµός σε αυτά τα φυτά ξεκίνησε στην Ελλάδα το 1993 από τον σηµερινό διευθυντή του εργαστηρίου, καθηγητή Γεωργίας και Οικολογίας Φυτών, κ. Νίκο ∆αναλάτο.
Τα αποτελέσµατα των ερευνών, σύµφωνα µε τον ίδιο, ήταν εντυπωσιακά για την ελληνική γεωργία και γενικότερα για την ελληνική οικονοµία µε διάφορα ενεργειακά φυτά για την παραγωγή στερεού βιο-καυσίµου (όπως αγριοαγκινάρα, µίσχανθος, σόργο, κενάφ, switchgrass, κλπ.).
Το Εργαστήριο Γεωργίας και Εφαρµοσµένης Φυσιολογίας Φυτών του Τµήµατος Γεωπονίας Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος, όπως τονίζει ο ίδιος στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, προσφέρει έρευνα και εκπαίδευση σε προπτυχιακό και µεταπτυχιακό επίπεδο στα γνωστικά αντικείµενά της Γενικής και Ειδικής Γεωργίας, της Εφαρµοσµένης Φυσιολογίας και του Γεωργικού Πειραµατισµού µε φυτά µεγάλης καλλιέργειας. Τ
ο Εργαστήριο συµβάλλει σηµαντικά στην έρευνα και την εκπαίδευση αναφορικά µε τις καλλιεργητικές τεχνικές για τη βέλτιστη ανάπτυξη και παραγωγικότητα αρωµατικών και φαρµακευτικών φυτών και φυτών για παραγωγή ενέργειας. Σηµαντική είναι επίσης, η συµβολή του εργαστηρίου στην έρευνα και εκπαίδευση των φοιτητών στην προσοµοίωση της ανάπτυξης καλλιεργειών και την εφαρµογή καινοτόµων τεχνολογιών στη βελτιστοποίηση των αροτραίων καλλιεργειών, τη χρήση των ψυχανθών για βελτιστοποίηση οικονοµικότητας και βελτίωσης της γονιµότητας εδαφών, και την έρευνα παραγωγής ποιοτικών ζωοτροφών για τόνωση της εγχώριας κτηνοτροφίας. Στο Εργαστήριο Γεωργίας έχουν εκπονηθεί πάνω από 200 προπτυχιακές και 100 µεταπτυχιακές διατριβές. Οι επιστηµονικές εργασίες που έχουν δηµοσιευτεί από το εργαστήριο σε διεθνή έγκυρα περιοδικά µεγάλου κύρους αναφέρονται σε πάνω από 2.200 διεθνείς αναφορές.
Η ΑΓΡΙΟΑΓΚΙΝΑΡΑ
Η αγριοαγκινάρα σύµφωνα µε τον ίδιο, είναι ένα πολυετές φυτό µεσογειακής προέλευσης, καλά προσαρµοσµένο στις ξηροθερµικές συνθήκες της Νότιας Ευρώπης. Η ανάπτυξή της αρχίζει µε τις πρώτες βροχές του φθινοπώρου και συνεχίζεται εκµεταλλευόµενη τις βροχές του χειµώνα και της άνοιξης µέχρι τις αρχές του θέρους όταν η υγρασία του εδάφους µειωθεί σε πολύ χαµηλά επίπεδα. Τότε, το εναέριο τµήµα του φυτού αποξηραίνεται και µπορεί να συγκοµισθεί ξηρό την περίοδο Ιουλίου-Σεπτεµβρίου. Με τις πρώτες βροχές του Οκτωβρίου παρατηρείται και πάλι ταχεία ανάπτυξη της αγριοαγκινάρας που µέσα σε λίγες ηµέρες θα έχει και πάλι καλύψει πλήρως το έδαφος, κοκ. Λόγω του γεγονότος, διευκρινίζει ο κ. ∆αναλάτος ότι η αγριοαγκινάρα είναι η ίδια ισχυρό ζιζάνιο (εισβολέας) δεν επιτρέπει την ανάπτυξη άλλων ζιζανίων, ενώ σε µακροχρόνια πειράµατα δεν εµφανίστηκαν ασθένειες και εχθροί του φυτού, κι έτσι η καλλιέργειά της µπορεί να επιτευχθεί χωρίς τη χρήση φυτοφαρµάκων. Επίσης, η αγριοαγκινάρα λόγω του πλούσιου ριζικού της συστήµατος που εκµεταλλεύεται άριστα τους εδαφικούς πόρους, χρειάζεται πολύ λιγότερο άζωτο. Η αγριοαγκινάρα εκµεταλλεύεται άριστα τις χειµερινές βροχές και δίνει υψηλές αποδόσεις χωρίς άρδευση. Η απόδοση σε ξηρή ουσία κυµαίνεται από 1.200-1.600 κιλά σε µη αρδευόµενα χωράφια ενώ µε 2-3 αρδεύσεις από τα µέσα Απριλίου µέχρι το τέλος Μαΐου (στην περίοδο αυτή η διαθεσιµότητα νερού είναι υψηλή στις περισσότερες περιοχές), οι αποδόσεις κυµαίνονται από 2.500 – πάνω από 3.000 κιλά ξηρής ουσίας ανά στρέµµα. Πρέπει να σηµειωθεί ότι σε αντίθεση µε άλλες καλλιέργειες, η καλλιέργεια της αγριοαγκινάρας έχει πολύ µικρό κόστος.
Οι πελλέτες εξηγεί στη συνέχεια ο καθηγητής του Πανεπιστήµιου Θεσσαλίας, είναι µικρά κυλινδρικά τεµάχια από συµπιεσµένο ξύλο και στην περίπτωσή µας από αγριοαγκινάρα, διαφόρων µεγεθών (π.χ. διαµέτρου 6 mm και µήκους 30 mm) που µπορούν εύκολα να συσκευασθούν, µεταφερθούν µε βυτιοφόρα και αποθηκευτούν στους αποθηκευτικούς χώρους, από όπου µεταφέρονται αυτόµατα για την καύση τους σε υπερ-σύγχρονους καυστήρες µε αποδόσεις εφάµιλλες αυτών των καυστήρων πετρελαίου, µε την επιθυµητή ροή. Οι πελλέτες από βιοµάζα αγριοαγκινάρας έχουν υγρασία περί το 8% (ειδικό βάρος περί τα 700 κιλά ανά κυβικό µέτρο) και θερµική αξία τέτοια ώστε 2 κιλά να ισοδυναµούν µε περίπου 1 λίτρο πετρελαίου.
ΤΑ ΟΦΕΛΗ
Η εγκατάσταση της καλλιέργειας της αγριογκινάρας, τονίζει ο ίδιος, θα συµβάλει στη µείωση της χρήσης των ορυκτών καυσίµων και την κάλυψη των συνεχώς αυξανόµενων ενεργειακών αναγκών από ανανεώσιµες πηγές ενέργειας, ασφαλείς και συµβατές µε το περιβάλλον και κυρίως, όσον αφορά στον περιορισµό του φαινόµενου του θερµοκηπίου και τον περιορισµό των όξινων βροχών σύµφωνα µε τις αποφάσεις των συνόδων του Ρίο Ντι Τζανέιρο και του Κιότο, διότι η αντικατάσταση των ορυκτών καυσίµων µε βιοµάζα είναι ουδέτερη σε εκποµπές CO2 καθώς η ποσότητα που ελευθερώνεται στην ατµόσφαιρα µετά την καύση της αφοµοιώνεται από το φυτό κατά τη φωτοσύνθεση, ενώ από την άλλη πλευρά, µε την καύση βιοµάζας σχεδόν µηδενίζεται η απελευθέρωση θείου (S) στην ατµόσφαιρα.
Ο κ. ∆αναλάτος διετέλεσε κοσµήτορας της Σχολής Γεωπονικών Επιστηµών του Π.Θ. (2019-2023), διευθυντής Μεταπτυχιακών Σπουδών της Σχολής Γεωπονικών Επιστηµών του Π.Θ. (2007-σήµερα) και αναπληρωτής πρύτανης Οργάνωσης και Λειτουργίας ∆ιοικητικών Υπηρεσιών του Π.Θ. (2013-2014). Είναι απόφοιτος του ΓΠΑ µε πτυχία MScκαι PhDστο Γεωπονικό Πανεπιστήµιο Wageningen (Ολλανδίας). Είναι συγγραφέας άνω των 195 επιστηµονικών εργασιών, σε διεθνή έγκριτα περιοδικά (67), διεθνή βιβλία (19), διεθνή συνέδρια (112), σε εθνικά συνέδρια καθώς και άλλες επιστηµονικές εργασίες. Είναι κάτοχος ελληνικού και διεθνούς διπλώµατος ευρεσιτεχνίας για παραγωγή στερεών βιοκαυσίµων. Είναι αξιολογητής Ερευνητικών Προγραµµάτων της ΕΕ, ενώ το έργο του αναφέρεται σε περισσότερες από 2.150 διεθνείς εργασίες (SCOPUS).
