23.7 C
Chania
Δευτέρα, 19 Μαΐου, 2025

Γιώργος Κουβελίδης: Ένας άγνωστος ήρωας της Μάχης της Κρήτης

■ 19χρονος Σµυρνιός Ευέλπις

Γεννηµένος στη Σµύρνη τον Ιανουάριο του 1922, πρόσφυγας εννιά µόλις µηνών στην αγκαλιά των γονιών του -τον Νικόλαο και την Ευανθία -από το Αξάρι της Μικρασίας αυτοί-, απάγκιασε στον Πολιχνίτο της Λέσβου.

Κι έµελε πριν ακόµα καλά καλά κλείσει τα 19 του χρόνια, πολεµώντας κάτω από τη σηµαία της Σχολής Ευελπίδων να σηµατοδοτήσει τον αγώνα των νέων της Ελλάδας και όλης της Ευρώπης, στη µάχη ενάντια στον ναζισµό και στον φασισµό. Έπεσε στη µάχη της Κρήτης όπου είχε φτάσει µε συναδέλφους του «µαχόµενοι, πορευόµενοι και βοµβαρδιζόµενοι καθ’ οδόν». Και αφού στην Αθήνα είχαν χρειαστεί να στασιάσουν για να µην παραδοθούν στα στρατεύµατα Κατοχής.

Ο Γιώργος Κουβελίδης, σύµφωνα µε το βιβλίο του Στρατή Πάντα «Γιατί;» που αποτελεί και το µοναδική βιογραφία του «µικρού ήρωα», συνδύαζε µοναδικά τη ζωντάνια και τον ενθουσιασµό του νέου µε µία βαθύτερη αίσθηση καθήκοντος και ηθικής που θα ταίριαζε ίσως σε κάποιον µεγαλύτερο του. Από ένα απόσπασµα µιας έκθεσής του στο σχολείο, αποκαλύπτεται ένας έφηβος εραστής της ειρήνης, της δηµιουργίας, της ανθρωπιάς και της συνειδητής υπακοής στους νόµους της Πολιτείας.

Έµαθε ξένες γλώσσες, συµµετείχε σε φυσιολατρικές και πολιτιστικές δράσεις, σε θεατρικές παραστάσεις. Στα εφηβικά του χρόνια γράφει θεατρικά έργα, µεταφράζει, γράφει πεζά και ποιήµατα, µαθαίνει χορούς µε άλλους συµµαθητές του, εκδίδει λογοτεχνικό περιοδικό, κάνει µαθήµατα κιθάρας, αριστεύει στο σχολείο. Ο Γιώργος Κουβελίδης ήταν έναν πραγµατικός Μικρασιάτης κοσµοπολίτης. Με τους γονείς του αλλά και το Γυµνάσιο στη Μυτιλήνη µε τους φωτισµένους δασκάλους του τότε, όπου µετακινείται για να φοιτά, να συµβάλλουν καθοριστικά στη διαµόρφωση αυτής του της ταυτότητας.

Στις εξετάσεις του Σεπτεµβρίου περνά στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών. Αλλά στις 2 Οκτωβρίου του 1940 κατατάσσεται Εύελπις στη Σχολή Ευελπίδων όπου επίσης έχει εισαχθεί «όγδοος εκ προσφύγων». Την 28η Οκτωβρίου κατά την έναρξη του πολέµου ήταν 26 ηµερών Εύελπις. Είχε επιλέξει αντί της Φιλοσοφικής τη Σχολή Ευελπίδων «γιατί η πατρίδα κινδύνευε». Όσον αφορά τη Φιλοσοφική «βλέπουµε».

«ΣΤΑΣΙΑΣΤΗΣ»

   Ως «άσσος»-πρωτοετής της Σχολής δεν συµµετέχει στον Ελληνοϊταλικό πόλεµο αλλά εκπαιδεύεται έως και τη συνθηκολόγηση και την κατάληψη της Ελλάδας από τις δυνάµεις του Άξονα. Σύµφωνα µε τον στρατηγό Γ.Π. Μπερδέκλη: «Η Στρατιωτική Σχολή των Ευελπίδων θα υφίστατο την τύχη των άλλων εις Αθήνας στρατιωτικών µονάδων και καταστηµάτων παραδιδόµενη αµαχητί εις τον εχθρόν. Οι Ευέλπιδες φλεγόµενοι υπό πατριωτικού ενθουσιασµού, δεν ηδυνήθησαν να πεισθώσι όπως καταθέσωσι τα όπλα και θεωρήσωσι την Ελλάδα υποκύπτουσα εις την εχθρικήν δύναµιν. Ο πατριωτισµός των οδήγησεν τούτους εις στάσιν. Κατήργησαν την διοίκησιν και τους αξιωµατικούς, οι οποίοι συντάχθηκαν µε την άποψη της παραδόσεως και ανηγόρευσαν προσωρινόν ∆ιοικητήν τον Λοχαγόν πολεµικής διαθεσιµότητας ∆ανίκαν Θεµιστοκλή, υπηρετούντα εις την Σχολήν τότε λόγω του πολέµου. Ο Λοχαγός ούτος µετά των κατώτερων αξιωµατικών, οίτινες ετέθησαν επικεφαλής των στασιασάντων Λόχων και ∆ιµοιριών Ευελπίδων έφτασαν εις την Κρήτην (µαχόµενοι, πορευόµενοι και βοµβαρδιζόµενοι καθ’ οδόν)…».

Μεταξύ των Ευέλπιδων που µετακινήθηκαν στην Κρήτη και ο Γιώργος Κουβελίδης.

Η Μάχη για την κατάληψη της Κρήτης διαρκεί περί τις 20 µέρες.

Στις σελίδες 76 και 77 του βιβλίου του στρατηγού Γ.Π. Μπερδέκλη και συγκεκριµένα στο κεφάλαιο «το βάπτισµα πυρός των Ευελπίδων» καταχωρείται η πλέον αυθεντική περιγραφή της µεγάλης µάχης της Κρήτης στις 20 Μαΐου 1941 από τον ίδιο τον στρατηγό που συµµετείχε στη µάχη.

Ο 19χρονος Εύελπις Γιώργος Κουβελίδης θάφτηκε στον χώρο της Μάχης από την Κρητικιά Ζωή Πατεράκη-Σαριδάκη που αναλαµβάνει ρόλο Ιφιγένειας. Πίσω στο χωριό οι γονείς του δεν κάνουν ούτε µνηµόσυνο ελπίζοντας – πιστεύοντας ότι ο γιος τους ζει και κάπου βρίσκεται και πολεµά.

Μετά την απελευθέρωση πληροφορούνται τα όσα συνέβησαν, το 1950 γίνεται ανακοµιδή και τα οστά του µεταφέρονται και τοποθετούνται σε τάφο στο νεκροταφείο του Πολιχνίτου.

Οι ορφανεµένοι γονείς αρχίζουν µια προσπάθεια να σωθεί η µνήµη του παιδιού τους. Το πατρογονικό προσφυγικό σπίτι δωρίθηκε στον τότε ∆ήµο Πολιχνίτου για να στεγάσει τη λαογραφική συλλογή του χωριού. Μάλιστα σύντοµα θα επισκευασθεί από τον ∆ήµο ∆υτικής Λέσβου αφού υπέστη ζηµιές στον σεισµό του 2017.

Το στρατόπεδο του Πολιχνίτου ονοµάστηκε «Στρατόπεδο Γεωργίου Κουβελίδη». Τέλος πρόσφατα αποφασίστηκε και η φιλοτέχνηση προτοµής του Γιώργου Κουβελίδη.


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα