«Το ελληνικό τραγούδι -καθώς και οι μουσικές όλου του κόσμου- δεν θα πάψουν ποτέ να υπάρχουν και να γεννούν καινούργια πράγματα, γιατί έχει γίνει πια συνείδηση ότι είναι ζωτική ανάγκη κι όχι κάτι που αφορά μόνο το “ευ ζειν”» επισημαίνει μιλώντας στις “διαδρομές” ο μουσικός Γιάννης Ψαρουδάκης, ιδρυτής και “ψυχή” του μουσικού σχήματος “Οκτάβα” με την ευκαιρία της κυκλοφορίας του 4ου cd, “Ασκήσεις Αυτογνωσίας”.
«Χωρίς την μουσική η ζωή θα ήταν λάθος», τονίζει χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι αυτό που πρέπει να έχουμε πάντα στο μυαλό μας, είναι ότι ο πολιτισμός και η τέχνη, είναι από τους λίγους τρόπους που έχουμε να ερωτευθούμε την ίδια τη ζωή».
Έχετε μία πολύχρονη παρουσία σε μουσικές σκηνές και συναυλίες σ’ όλη την Κρήτη και όχι μόνο. Ποιες είναι οι εμπειρίες σας;
Αυτό που έχει μείνει και παραμένει σταθερό σ’ όλες τις μουσικές παραστάσεις όλων των μουσικών του κόσμου, είναι η επιβεβαίωση της ρήσης «χωρίς την μουσική η ζωή θα ήταν λάθος». Η μαγική στιγμή που άνθρωποι χωρίς καμιά άλλη μεταξύ τους σχέση, επικοινωνούν μεταξύ τους νιώθοντας το ίδιο συναίσθημα όταν ακούν δυο νότες, ένα τραγούδι, μια μουσική. Κι αυτή η επικοινωνία, που είναι ένα από τα ζητούμενα στη ζωή, είναι πολλές φορές πιο ουσιαστική από τυχόν άλλες “ομοιότητες”, ιδεολογικές κ.λπ., που ψάχνουμε θέλοντας να βρούμε κάποιους που να μιλούν την ίδια με μας γλώσσα.
Μιλήστε μας για το νέο σας cd “Ασκήσεις Αυτογνωσίας”. Τους συντελεστές, τι σας έκανε να επιλέξετε αυτόν τον τίτλο;
Να πούμε ότι το 4ο αυτό cd της Οκτάβας, κυκλοφορεί διαδικτυακά σ’ όλες τις μουσικές πλατφόρμες, youtube, Spotify, κ.λπ., και ότι έχουμε ανάγκη από τις θεάσεις των φίλων καθώς και από την εγγραφή τους στο κανάλι της Οκτάβας στο youtube, για να υπάρξουμε μέσα από ένα τεράστιο στόλο από “καλοτάξιδα” που καθημερινά σαλπάρουν στο διαδίκτυο αναζητώντας την τύχη τους. Στην σύνθεση μουσικής και στον στίχο, συνέπραξαν, εκτός από εμένα, ο Γιάννης Κατσικανδαράκης, ο Βασίλης Μουλούδης και ο Γιάννης Χαλκιαδάκης. Στην ερμηνεία, είχαμε την χαρά, εκτός από τα μέλη του σχήματος, να συμμετάσχουν ο Δημήτρης Ζερβουδακης και ο Κώστας Μάντζιος.
Το φτιάξιμο ενός στίχου, μιας μουσικής, αν είναι ειλικρινές, είναι στην ουσία μια βουτιά στον εσωτερικό κόσμο του δημιουργού, όπου μπορεί να ανακαλύψει πράγματα κρυμμένα κι από τον ίδιο του τον εαυτό. Νομίζω πως πολλές φορές, μπορώ καλύτερα να καταλάβω κάποιον ακούγοντας ή βλέποντας μια δημιουργία του, παρά αν μου μιλά μια ώρα για τον εαυτό του. Η βουτιά αυτή στα έσω μας, δικαιολογεί και τον τίτλο “Ασκήσεις Αυτογνωσίας”.
Γράφετε και μουσική για ντοκιμαντέρ – ταινίες. Πόσο δύσκολο είναι;
Ας μου συγχωρηθεί εδώ λίγη διαφήμιση -δεν είχα πολλές ευκαιρίες να το πω- έχοντας πάρει δύο πρώτα βραβεία για τη μουσική επένδυση των ταινιών “ΠΡΟΣΟΧΉ ΑΡΚΟΥΔΑ” στο διεθνές φεστιβάλ Πάτρας το 2008 και “ΤΟ ΧΩΡΙΟ” στο πανελλήνιο φεστιβάλ της Δράμας το 2010, έχοντας κάνει τη μουσική της τελετής έναρξης των Πανευρωπαϊκών αγώνων νέων νήσων που έγιναν στο Ηράκλειο το 2005, καθώς και αρκετές άλλες μουσικές σε ταινίες και ντοκιμαντέρ.
Προσωπικά μου είναι πολύ πιο εύκολο να “βρω” τη μουσική που αποπνέει η εικόνα, παρά να φτιάξω ένα τραγούδι, και μ’ αυτήν την έννοια νομίζω πως η “δουλειά” του τραγουδοποιού είναι πολύ πιο δύσκολη από αυτήν του συνθέτη, αντίθετα με ότι πιστεύουν οι περισσότεροι.
Ποιες είναι οι πηγές έμπνευσής σας;
Οι πηγές έμπνευσης ενός δημιουργού είναι το γύρω του περιβάλλον, οι άνθρωποι, η φύση, καθώς και τα προαιώνια ερωτήματα για την ύπαρξη, την ζωή και τον θάνατο. Αρκεί την στιγμή που θα έρθει να είσαι εκεί, έτοιμος να την καλοδεχτείς, γιατί ξέρετε είναι βιαστική, δεν περιμένει πολύ.
Ποια είναι η γνώμη σας για το ελληνικό τραγούδι σήμερα;
Νομίζω πως το ελληνικό τραγούδι -καθώς και οι μουσικές όλου του κόσμου- δεν θα πάψουν ποτέ να υπάρχουν και να γεννούν καινούργια πράγματα, γιατί έχει γίνει πια συνείδηση ότι είναι ζωτική ανάγκη κι όχι κάτι που αφορά μόνο το “ευ ζειν”. Μόνο που οι σύγχρονες συνθήκες, -διαδίκτυο, συσσώρευση “αποβλήτων” από την τηλεόραση κυρίως – δυσκολεύουν αρκετά την εύρεση των τραγουδιών που αφορούν πραγματικά τον καθένα, κι έτσι δυσκολεύει και η επικοινωνία των δημιουργών με όσους έχουν την ίδια με εκείνους αισθητική, άρα και την ίδια ηθική.
Σε μουσικά ριάλιτι που βλέπουμε στην τηλεόραση, βλέπουμε ότι πολλές φορές υπερτερεί το ταλέντο έναντι της μουσικής παιδείας. Εσείς, ποιο θεωρείτε πιο σημαντικό, το ταλέντο ή τη μουσική παιδεία;
Και τα δύο είναι σημαντικά για να προχωρήσει μουσικά κάποιος, όμως νομίζω πως το ταλέντο, το χάρισμα που η φύση προικίζει κάποιον, είναι σημαντικότερο. Χωρίς μουσική παιδεία μπορούμε να φτάσουμε σε έναν Ζαμπέτα π.χ. ή σε έναν Βαμβακάρη, όμως χωρίς ταλέντο ο δρόμος είναι αρκετά μικρότερος. Μην ξεχνάμε βέβαια πως και το ταλέντο χρειάζεται αρκετή δουλειά για να προχωρήσει, στην υπερβολή της παραπάνω φράσης ένας φίλος μουσικός μου είχε πει κάποτε “ταλέντο είναι οι ώρες που αφιερώνεις σ’ αυτό που αγαπάς”.
Τι είναι αυτό που σας ανησυχεί περισσότερο στον επαγγελματικό σας χώρο σήμερα;
Προσπαθώ να βρω πράγματα που… δεν με ανησυχούν στο σύγχρονο τραγούδι και στη μουσική. Από τις κατευθύνσεις που δίνει η πλειοψηφία των ΜΜΕ, από το τέλος της δισκογραφίας έτσι όπως την ξέραμε λόγω του διαδικτύου, από την οικονομική δυσκολία του κόσμου να στηρίξει χώρους με ζωντανή μουσική. Σήμερα, με ελάχιστες εξαιρέσεις, είναι σχεδόν αδύνατον να επιβιώσει κάποιος κάνοντας μόνο την δουλειά του μουσικού, και οι δημιουργοί μη έχοντας πια έσοδα από την δισκογραφία, κάνουν αυτή τη δουλειά… από χόμπυ ή από κάποια εσωτερική τρέλα – ανάγκη.
Όμως για να μην τα βλέπουμε όλα μαύρα, όπως είπα και παραπάνω, η ανάγκη να συνυπάρξουμε με άλλους ανθρώπους μέσω της μουσικής δεν θα πάψει ποτέ, κι όλη αυτή η δυστοπία θα κατασταλάξει κάποτε, κάπου, με καλύτερους όρους.
Πόσο συνέβαλε η πανδημία στο να καταλάβουμε την αξία του Πολιτισμού;
Η μοναξιά που επέβαλε η πανδημία, μας έδειξε πως, κάποιες στιγμές, είναι απαραίτητη για να “συνομιλήσουμε” με τον εαυτό μας και να καταλάβουμε τι είναι αυτό που πραγματικά μας συγκινεί και μας ταιριάζει, πέρα από τη βοή ενός κόσμου που διαμορφώνει και επιβάλλει πρότυπα. Η βοή όμως αυτή υπάρχει πάντα έμμεσα στο σαλόνι μας, στην οθόνη, που αν επιλέξαμε αυτήν για να αναπληρώσουμε την έλλειψη της επικοινωνίας, φοβάμαι πως … δεν καταφέραμε και πολλά πράγματα. Αυτό που πρέπει να έχουμε πάντα στο μυαλό μας, είναι ότι ο πολιτισμός, η τέχνη, είναι από τους λίγους τρόπους που έχουμε να ερωτευθούμε την ίδια τη ζωή.
