■ Με αφορµή τις µαρίνες και τα λιµάνια
Η πρόσφατη πρόσκληση του Υπερταµείου που είναι σε εξέλιξη για την πρόσληψη συµβούλου ανάπτυξης στρατηγικής, για να χαράξει σχέδιο αξιοποίησης των ελληνικών λιµανιών και µαρίνων και να προτείνει νέες επενδύσεις που θα µεγιστοποιούν την αξία τους, κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση για ένα επιπλέον λόγο που αφορά την αντιµετώπιση αµυντικών αλλά και οικονοµικών θεµάτων στρατηγικής σηµασίας και συνδυάζεται µε το να οδηγηθεί επιτέλους και η χώρα µας σε καλές πρακτικές διαχείρισης των ελλειµάτων της.
Το έργο προβλέπει ανάλυση της αγοράς, αξιολόγηση των υφιστάµενων υποδοµών, αλλά και σχέδιο αναδιάρθρωσης λιµένων και δηµιουργίας νέων µαρίνων.
Ανοίγει έτσι και εδώ η επέκταση του ρόλου του Υπερταµείου και σε επιλογές όπως αυτές για την εγχώρια λιµενική βιοµηχανία.
Μία εθνική προτεραιότητα που συνδυάζεται µε αυτή των υποπαραχωρήσεων δραστηριοτήτων και λειτουργιών όπως έχει επικρατήσει παγκοσµίως και σε κάθε περίπτωση στο σύνολο της ΕΕ, την οποία τα τελευταία χρόνια συζητούµε και στην Ελλάδα.
Ο σύµβουλος του οποίου ο ρόλος που θα κληθεί να επιλέξει να παίξει, είναι να δει ποιες µαρίνες θα ενταχθούν στο «Maritime Portfolio», να προτείνει πιθανές νέες άδειες και να χαρτογραφήσει βήµατα υλοποίησης για την επέκταση του χαρτοφυλακίου, ταυτίζεται µε τη διαδικασία ένταξης του ιδιωτικού τοµέα στην οργάνωση και παραγωγή στη λιµενική βιοµηχανία της χώρας, σε συνέχεια των συµβάσεων ολικής παραχώρησης.
Εξυπηρετούνται έτσι και τα συµφέροντα του ευρύτερου τοπικού λιµενικού Cluster και ευρύτερα της λιµενικής κοινότητας σε ότι αφορά τα λιµάνια, τις µαρίνες, τα λιµενικά Ταµεία, τις υποδοµές.
Με την κίνηση αυτή το Υπερταµείο φαίνεται να µην περιορίζεται στη διαχείριση υφιστάµενων assets, αλλά να στοχεύει ενεργά στην αναδιάρθρωση και την επέκταση του ελληνικού ναυτιλιακού τοπίου, βάζοντας και τις µαρίνες στο επίκεντρο του στρατηγικού του σχεδιασµού.
Γιατί καλές είναι οι παραχωρήσεις του 67% του συνόλου της ιδιοκτησίας, πλην όµως αφαιρώντας από το κράτος το ρυθµιστικό του ρόλο, είδαµε τι µπορεί να συµβεί σε υποδοµές που τα τελευταία χρόνια παίζουν σηµαντικό ρόλο στην εγχώρια λιµενική βιοµηχανία, κυρίως σε ότι αφορά τα λιµάνια.
Είναι σηµαντικό επίσης που ενδιαφέρονται κάποιοι για τη δυνατότητα εκτός των άλλων και για ένα εθνικό σχεδιασµό για τα δίκτυα µεταφορών, αφού στο τέλος της ηµέρας όλα αυτά συνδέονται µεταξύ τους.
Έτσι δε δεσµεύουµε τις δυνατότητες ανάπτυξης της χώρας για τις επόµενες δεκαετίες και δε δηµιουργούµε πεδίο εξάρτησης για τη χώρα.
Το ερώτηµα βέβαια είναι ότι θα πρέπει να διαπραγµατευόµαστε σε λογική win win και να συζητάµε ισότιµα µε τα κεφάλαια που επιλέγουν τέτοιες επενδυτικές διευθετήσεις.
Σε ό,τι αφορά πάντως τις υποδοµές των µαρίνων, την ώρα που η Ελλάδα βρίσκεται αντιµέτωπη µε µια κρίσιµη υστέρηση στις τουριστικές υποδοµές της θάλασσας, η ζήτηση για θέσεις ελλιµενισµού σκαφών εκτοξεύεται.
Άρα µας ενδιαφέρει η ανταπόκριση των µαρίνων όπως και των λιµανιών στη δυναµική της αγοράς και της ζήτησης. ∆εν είναι τυχαίο που στην Ευρώπη αυτό το µοντέλο προχωράει.
Επανερχόµενοι στις µαρίνες η κατάσταση αυτή που περιγράφουµε πιο πάνω, επιβεβαιώθηκε στη µελέτη για τον χωροταξικό σχεδιασµό των τουριστικών λιµένων που εκπόνησε η Ένωση Μαρίνων Ελλάδος, µε την έγκριση του υπουργείου Τουρισµού.
Σε γενικές γραµµές προωθούµε τη συνύπαρξη ∆ηµοσίου κι ιδιωτικού τοµέα και δια µέσου παραχωρήσεων επί µέρους δραστηριοτήτων.
Το θέµα πάντα είναι αυτοί που θα ασχοληθούν µε τη ρυθµιστική επιρροή και το δηµόσιο συµφέρον. Και εκεί αν κρίνουµε από τις παθογένειες δεκαετιών πολλές από τις οποίες βλέπουµε στις µέρες µας µε αφορµή τα τελευταία θέµατα που είναι στην επικαιρότητα εδώ και αρκετό καιρό, χρειάζεται προσοχή στις επιλογές.
Τα στελέχη που αξιολογούν έργα εκατοµµυρίων ευρώ, πρέπει να γνωρίζουν τη σηµασία των µαρίνων και των λιµένων για την οικοδόµηση και την ενίσχυση των αλυσίδων εφοδιασµού στο νέο ενεργειακό τοπίο.
Ως εκ τούτου είναι εκ των ουκ άνευ, επιλογές που έχουν δοκιµαστεί κατά το παρελθόν και δεν έχουν προχωρήσει τόσο γρήγορα όσο απαιτείται είτε αυτό αφορά τις απορροφήσεις είτε τις αξιοποιήσεις, είτε οτιδήποτε.
Πόσο µάλλον για να επανέλθουµε στα λιµενικά όταν π.χ τα καθαρά κέρδη ενδεικτικά σε κάποια λιµάνια µειώθηκαν στο 50% το 2024 έναντι του 2023, παρά το ότι σε εξέλιξη είναι έργα ύψους αρκετών εκατ. ευρώ, πλέον ΦΠΑ, από το Ταµείο Ανάκαµψης και Ανθεκτικότητας.
*Ο Nίκος Μουντάκης είναι Project Manager Επιχειρηµατικού Πάρκου Χανίων Κρήτης Member @ CAPA, (Corporate Affairs Professional Association)
Π. Υπεύθυνος Έργου Μονάδας Παρακολούθησης Συµβάσεων ΤΑΙΠΕ∆, Υπερταµείου
