Ερωτόκριτος

Έμμετρο ερωτικό μυθιστόρημα ο Ερωτόκριτος στην Κρήτη του Βιτσέντζου Κορνάρου της 1ης 10ετίας του 17ου αιώνα εκ 10012 ιαμβικών 15σύλλαβων ομοιοκατάληκτων στίχων με κρητική διάλεκτο.
Στην περίοδο της Βενετοκρατίας γύρω απ΄ τον Ερωτόκριτο θίγονται κοινωνικά θέματα τιμής, φιλίας, παλικαριάς, γενναιότητας και ο έρωτας στις οικογένειες του Ερωτόκριτου και της Αρετούσας, κόρης του βασιλιά Ηρακλή στην Αθήνα.
Έχει αναπτυχθεί κρυφός έρωτας μεταξύ των δύο νέων. Ο πατέρας του Ερωτόκριτου, που δεν έχει βασιλική καταγωγή. Ο Πεζόστρατος πείθεται από τον γιο του να μιλήσει στον Ηρακλή για τον γάμο των παιδιών τους, αλλά ο βασιλιάς τον διώχνει με απειλές, διατάζει να εξοριστεί ο Ερωτόκριτος και φυλακίζει την Αρετούσα.
» Εκείνη η μέρα πέρασε κι η άλλη ξημερώνει.
» κι ο κύρης του Ρωτόκριτου γλυκαίνει και μερώνει
» δεν θέλει πλιο να καρτερεί κι ο γιος του να ‘χει κρίση
» μα εβάλθηκε την προξενιάν ετούτη να μιλήσει.
» Επήγεν εις του βασιλιού για να τους δοκιμάσει
» κι ελόγιαζεν από μακρά με ξόμπλια να τον πιάσει…»
Ο Ερωτόκριτος μεταμφιεσμένος σώζει τον Ηρακλή από τους Βλάχους που εισέβαλαν στην Αθήνα και αρνούμενος κάθε άλλη ανταμοιβή ζητάει να πάρει γυναίκα του την Αρετούσα. Την επισκέπτεται στη φυλακή, αλλά αυτή δεν τον αναγνωρίζει, όπως είναι μεταμφιεσμένος. Αρνείται πιστή στην αγάπη της για τον Ερωτόκριτο. Ο Ερωτόκριτος παίρνει την αληθινή μορφή του, αιφνιδιάζει την Αρετούσα και προκαλείται νέα φάση συγκινήσεων.
Ο Κορνάρος διηγείται τη συμφιλίωση του Ερωτόκριτου με τον βασιλιά μέχρι το τελικό αίσιο τέλος και ο Νίκος Ξυλούρης διέδωσε σε παγκόσμια κλίμακα την παραδοσιακή μουσική της Αρετούσας με τον στίχο: «Τάμαθες Αρετούσα μου τα θλιβερά μαντάτα, ο κύρης σου μ’ εξόρισε… στης ξενιτιάς τη στράτα…»
Παρουσίαση της Ιστορίας του Ερωτόκριτου έγινε απ’ το Παράρτημα της Ένωσης Γυναικών Ελλάδος (Ε.Γ.Ε.) του Παλαιού Φαλήρου με συνεχή μουσική υπόκρουση του θέματος, συνοδεία λύρας και φυσαρμόνικας. Στόχος της Ε.Γ.Ε. η ενδυνάμωση του γυναικείου φύλου μέσα από την προαιώνια μυθοπλασία, το μουσικό θέμα, της οποίας βγήκε από τα σύνορα του τόπου μας κι έγινε παγκόσμιο άκουσμα.
Η εκδήλωση σε μια κατάμεστη αίθουσα είχε την εμφάνιση μιας υποτυπώδους θεατρικής πράξης, κατά την οποία η κάθε ομιλήτρια έπαιρνε τον λόγο από την προηγούμενη και συνέχιζε την ιστορία του Ερωτόκριτου, περιληπτικά μέχρι το τέλος του, αποκαλύπτοντας τη σημασία των μηνυμάτων του ποιήματος, που ισχύουν στο πέρασμα του χρόνου.