Παρουσίασα στην αρχή του καλοκαιριού µια σειρά προτάσεις µου, πυξίδα, για την ανάπτυξη δεξιοτήτων των παιδιών και των εγγονών µας.
Οι προτάσεις µου βασιζόταν σε κοινές οφθαλµοφανείς διαπιστώσεις και σε αποτελέσµατα ερευνών.
Ευτυχώς, αυτές οι διαπιστώσεις δεν αφορούν όλα τα παιδιά. Όµως, οφείλω να επισηµάνω ότι «Το έλλειµα στην ανάπτυξη της χωρικής δεξιότητας της νέας γενιάς θα αναδεχθεί ίσως ως το πιο ακανθώδες και δυσεπίλυτο». Στο σηµείωµα παραθέτω 4 προτάσεις για ελάχιστες δραστηριότητες για τις επόµενες 15 µέρες.
15 µέρες πριν την αφετηρία
Στις δράσεις που συντόνισα φέτος το καλοκαίρι η υπόρρητη µου εστίαση ήταν να απαντήσω στο ερώτηµα «Τάξη ή χάος;»
Προσπάθησα, µέσω µιας δοµηµένης συνταγής της Γνωστικής Ψυχολογίας, τα παιδιά που συµµετείχαν να µάθουν, να διαχειρίζονται, να καταγράφουν και να θυµούνται τις πληροφορίες ιστοριών… Στις 15 µέρες που αποµένουν… προτείνω τα ελάχιστα δηλαδή…
Άσκηση στην ύπαιθρο
Υπάρχει ανάγκη για άσκηση στη συγκέντρωση, στην παρατήρηση, στην ανάπτυξη της ισορροπίας και της χωρικής τους αντίληψης και στη λήψη ορθών αποφάσεων και στον σεβασµό της φύσης. Πρόταση: Μια πεζοπορία 1-2 ωρών στα µονοπάτια του Νοµού, στον κάµπο, στους λόφους και στα βουνά µας είναι ιδιαίτερα αποτελεσµατική. Ο λόγος; Aν έχουν τα κατάλληλα εφόδια και κατεχάρη συνοδό τα κέρδη θα είναι σηµαντικά.
Άσκηση ανάγνωσης
Η απουσία ανάγνωσης κυριαρχεί, ιδιαίτερα τον Αύγουστο. Η ραστώνη βασιλεύει. Λέξεις και λόγος συρρικνώνονται πιο πολύ κι από τη φυσική µας αφυδάτωση.
Στη συρρίκνωση της λεκτικής µας δεξιότητας που παρατηρείται από τις αρχές του 21ου αιώνα, το µοναδικό αντίδοτο είναι ένα ισχυρό εργαλείο γνώσης του ανθρώπου που ονοµάζεται λογοτεχνία. Πρόταση: Να πείσουµε παιδιά και εγγόνια – µε ανταµοιβές – να διαβάσουν ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ. Κάποια θα προικιστούν µε τη σοφία της γραφής του κι ίσως να γίνουν φανατικοί αναγνώστες της λογοτεχνίας.
Χιούµορ χωρίς παραβάσεις
Το χιούµορ δεν ήτανε ποτέ τόσο πολύτιµο όσο σήµερα. Γνωρίζουµε ότι είναι ένα άριστο µέτρο επικοινωνίας και συνεννόησης.
Η αποδοχή κι η ερµηνεία του απαιτεί ενηµέρωση για το γίγνεσθαι, γνώσεις και φαντασία. Το αποδεκτό χιούµορ στην οµάδα είναι ασφαλές κριτήριο για τη συνεργασία και τη συνοχή των µελών της. Αρκεί να γνωρίζουµε το µέτρο και να µην ξεπερνάµε τα ηθικά µας πλαίσια.
Πρόταση: ‘Ένα καλό ανέκδοτο την ηµέρα. Αν είναι µε Κρητικούς ακόµα καλύτερα.
Απεξάρτηση από την οθόνη
Άφησα το δυσκολότερο στο τέλος. Η εξάρτηση όλου του πληθυσµού από τις οθόνες χτυπάει κόκκινο. Οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας κάνουν ό,τι µπορούν –µε προσφορές– να τη µεγεθύνουν. Όµως ο εξαρτηµένος πιτσιρικάς θα κληθεί να εγκαταλείψει το κινητό του 6-7 ολόκληρες ώρες κάθε
πρωί.
Θα το καταφέρει; Όλοι έχουµε αναπτύξει το σύνδροµο «Φόβος µήπως χάσω κάτι από το γίγνεσθαι» (Fear Of Missing Out).
Πρόταση: Να ενεργοποιήσουµε παππούδες, γιαγιάδες, θείους, θείες…
Να συζητήσουν, να τους βοηθήσουν στον κήπο ή στο µαγείρεµα, να ακούσουν ιστορίες. ∆υο-τρεις φορές αρκούν. Η απεξάρτηση θέλει χρόνο και επιµονή.
Τα παραµύθια µου
Φέτος το καλοκαίρι συντόνισα 2 δράσεις στις 7 Ιουλίου στην Παλαιόχωρα (Βιβλιοθήκη ΠΟΛΥΓΝΩΣΗΣ), στις 8 Ιουλίου στην Παιδική Βιβλιοθήκη του Κήπου. Ελάτε την Παρασκευή 29 Αυγούστου στην Παιδική Βιβλιοθήκη της Σούδας θα ταξιδέψουµε στον κόσµο… Ας δούµε πως… Τα παιδιά ηλικίας 8-11 ετών…
Θα αποκτήσουν ‘διαβατήριο’ και θα µάθουν τη χρήση του.
Θα ακούσουν ιστορίες και µουσικές από όλο τον κόσµο.
Θα µάθουν τα κοινά µυστικά των παραµυθάδων.
Θα παίξουν παιχνίδια µνήµης.
Θα χρησιµοποιήσουν γεωγραφικούς και γνωστικούς χάρτες για να αφηγηθούν τις ιστορίες που τα εντυπωσίασε.
Ο φανερός στόχος είναι τα παιδιά να ανακαλύψουν τα κοινά στοιχεία των παραµυθιών-ιστοριών και να αναπτύξουν τη λεκτική τους µνήµη. Οι υπόρρητοι -αφανέρωτοι- στόχοι είναι να αναπτύξουν τη χωρική αντίληψη µε τη χρήση γεωγραφικών και γνωστικών χαρτών και τη µνήµη τους.
Συµπερασµατικά
∆εκαπέντε µέρες αποµένουν µέχρι το 1ο κουδούνι του σχολικού έτους 2025-26. Έχω πληροφορίες ότι γίνεται προσπάθεια να εισαχθεί µια καινοτοµία φέτος. Η χρήση Εννοιολογικών ∆ικτύων. Το εύχοµαι.
Ας µετατρέψουµε την περίοδο αυτή που µοιάζει µε την έρηµη γη της γνώσης µας σε εύφορο περιβόλι.
Η ανάπτυξη της λεκτικής και της χωρικής δεξιότητας των παιδιών, εκτός του σχολικού περιβάλλοντος είναι ιδιαίτερα ωφέλιµη!
Κάθε ώρα µακριά από οθόνες προσθέτει στην καπατσοσύνη, στην κοινωνικοποίηση και στην ανάπτυξη της ρευστής τους ευφυίας.
Η συµµετοχή σε οµαδικές δράσεις δηµιουργεί ιδιαίτερες µνήµες, σενάρια και οδηγούς για το µέλλον…
Στην αφετηρία τα παιδιά που αποταµίευσαν εµπειρίες σε πολλές διαφορετικές δράσεις πλεονεκτούν.