Ένα αυγουστιάτικο δειλινό ξεκινήσαµε µαζί µε τον φίλο µου τον Νεφ για το χωριό Βλάτος. Συγκεκριµένα, θέλαµε να παρακολουθήσουµε µια µουσική εκδήλωση του τοπικού πολιτιστικού συλλόγου του, µε τζαζ µουσική. Ο τοπικός πολιτιστικός σύλλογος της περιοχής παρουσιάζει µια πολύπλευρη και αξιόλογη δραστηριότητα. Μία από τις δραστηριότητες του είναι η οργάνωση κάθε Κυριακή, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, µιας µουσικής βραδιάς. Ένα συγκρότηµα από Έλληνες και ξένους τζαζίστες παίζει µουσικές µε τζαζ ακούσµατα.
Η εκδήλωση αυτή πραγµατοποιείται σε έναν µοναδικό συναυλιακό χώρο, που έχουν κατάλληλα διαµορφώσει µέσα στο χωριό. Κέντρο των εκδηλώσεων είναι ένα εγκαταλελειµµένο σχολείο και µια εγκαταλελειµµένη καθολική εκκλησία της περιόδου της Ενετοκρατίας. Τα δύο κτίρια γειτνιάζουν και έχουν κοινή αυλή. Αρχαιολογικό ενδιαφέρον παρουσιάζει η εκκλησία. Είναι µονόχωρη, λιθόκτιστη και λιθοσκεπής βασιλική µε σκαλιστό διάκοσµο στην πόρτα εισόδου.
Η αίθουσα της εκκλησίας έχει διαστάσεις περίπου είκοσι µέτρα στο µήκος επί πέντε µέτρα στο πλάτος. Το κλίτος του ιερού είναι καµπύλο και δεν έχει ανατολικό προσανατολισµό. Στα δύο µικρά κλίτη της εκκλησίας, το κλιτός της εισόδου και του ιερού, φαίνονται καθαρά δύο µεγάλα ραγίσµατα µε άνοιγµα στην τοιχοποιία. Πιθανόν να προκλήθηκαν από σεισµό και αυτό να ήταν και η αιτία κατάρρευσης της λιθόκτιστης οροφής.
Η εκκλησία παραχωρήθηκε στον πολιτιστικό σύλλογο της περιοχής, που την επιδιόρθωσε, την καθάρισε, την αναστήλωσε και της έφτιαξε καινούργια οροφή µε κεραµίδια, µετατρέποντάς την σε χώρο εκδηλώσεων. Σύµφωνα µε µαρτυρίες, στον γύρω από την εκκλησία χώρο βρέθηκαν τάφοι µε ταφές δυτικού τελετουργικού.
Η ψυχή του φεστιβάλ αυτού αλλά και ο εµπνευστής του είναι ο Ολλανδός Martin Hazelet και η γυναίκα του, που ερωτεύτηκαν τον τόπο, το χωριό και τους ανθρώπους. Αγόρασαν ένα παλαιό αρχοντικό της οικογένειας Minotto, το ανακαίνισαν και διαµένουν µόνιµα. Ειδικά η γυναίκα του εργάζεται για το Υπουργείο ∆ικαιοσύνης της Ολλανδίας µε έδρα τις Βρυξέλλες και είναι µια «ψηφιακή νοµάς», ζώντας µεταξύ Βρυξελλών και Χανίων. Η αγάπη του Μάρτιν για το χωριό είναι τόσο µεγάλη, που άλλαξε ακόµα και το επίθετό του: το έκανε Μάρτιν Βλάτος.
Πίσω από αυτό το µουσικό φεστιβάλ είναι ο στυλοβάτης του τοπικού πολιτιστικού συλλόγου αλλά και ακούραστος εργάτης του πολιτισµού για όλο τον δήµο: ο αντιδήµαρχος Κισσάµου, Γιώργος Μακράκης. Αυτός, µε τις καταπληκτικές ιδέες του, αγκαλιάζει και υλοποιεί κάθε πρωτοποριακή πρόταση που θα ακούσει. Έτσι, µε την αγάπη και τη συνεργασία αυτών των µοναδικών ανθρώπων, κατάφεραν να ξεπεράσουν τα σύνορα του µικρού χωριού και να το κάνουν γνωστό στο ευρύ κοινό. Τόσο για τις φυσικές οµορφιές του, όσο και για την ιστορία του αλλά και τη συµβολή του στον πολιτισµό.
Φτάσαµε στο χωριό µετά από καρδιοχτύπι εξαιτίας του κυκλοφοριακού. Στο ρεύµα της Εθνικής Οδού προς τα Χανιά επικρατούσε ένα κυκλοφοριακό χάος, µε µποτιλιαρίσµατα και ατελείωτες ουρές αυτοκινήτων που επέστρεφαν στην πόλη από το Ελαφονήσι, τα Φαλάσαρνα και άλλες δυτικές δηµοφιλείς ακτές του νοµού Χανίων. Στο χωριό η εικόνα ήταν εντελώς διαφορετική. Τα πάντα ήταν οργανωµένα: υπήρχε σήµανση που σε καθοδηγούσε πώς να κινηθείς, υπήρχε χώρος στάθµευσης, και στην αυλή γύρω από το παλιό σχολείο υπήρχαν καθίσµατα και τραπέζια για να καθίσεις πριν ή µετά τη συναυλία, να πιείς έναν δροσερό χυµό ή ένα ποτό και να συζητήσεις µε την παρέα σου.
Χωρίς καθυστέρηση µετακινηθήκαµε προς τον συναυλιακό χώρο, γιατί σε λίγο θα άρχιζε η εκδήλωση. Η µεγάλη αίθουσα της εκκλησίας ήταν γεµάτη µε καθίσµατα και κόσµο. Περίπου 60 ήταν οι θέσεις των καθήµενων θεατών. Η περιοχή του ιερού λειτουργούσε σαν µικρή µουσική σκηνή, όπου οι µουσικοί, σαν ιερείς, όρθιοι έπαιζαν τις τζαζ µελωδίες τους. Στα δεξιά της σκηνής υπήρχε ένα πιάνο.
Στις κόγχες του ιερού, όπου φυλάσσονταν τα βιβλία της εκκλησίας και τα ιερά σκεύη, υπήρχαν λάµπες µε χαµηλό φωτισµό. Γύρω γύρω στην εκκλησία, σε ύψος περίπου δύο µέτρων, ήταν κρεµασµένες λάµπες πετρελαίου µε λαµπόγυαλα, που µε το ελαφρό τρεµούλιασµα της φλόγας τους πίσω από το λαµπόγυαλο, έδιναν ένα µυστήριο και µια γλυκύτητα µιας άλλης εποχής στην ατµόσφαιρα.
Το µουσικό σχήµα έχει το όνοµα «3 KEYS TRIO». Το αποτελούν τρεις νέοι µουσικοί που άκουγαν στα ονόµατα Λευτέρης, Κλειώ και Ανδρέας. Ο Λευτέρης παίζει µπάσο, η Κλειώ παίζει τροµπέτα και ο Ανδρέας παίζει κιθάρα. Οι µουσικοί άρχισαν να παίζουν. Από τις πρώτες νότες, η αρµονία άρχισε να πληµµυρίζει την αίθουσα. Όλοι οι θαµώνες της αίθουσας άκουγαν µε δέος, σαν σε λειτουργία, τη µουσική που έβγαινε από τα όργανα αυτών των νέων παιδιών.
Η µουσική δονούσε την ατµόσφαιρα. Έβγαινε από τις ανοιχτές πόρτες και τα παράθυρα, χάιδευε τα δέντρα, τα κλαδιά και γινόταν ένα µε τον δροσερό αέρα και τα αρώµατα του βουνού, για να επιστρέψει πίσω και να φωλιάσει στις καρδιές των εκστασιασµένων θεατών. Το πρώτο µπράβο ήρθε µε ένα παρατεταµένο χειροκρότηµα στην πρώτη παύση.
Το δεύτερο µπράβο ήρθε αναπάντεχα από τη φύση. Ένας γκιώνης, που ακουγόταν να τραγουδά τη δική του µελωδία σε κάποιο δέντρο µακριά, όταν άκουσε την τροµπέτα της Κλειώς — µαγεύτηκε; ζήλεψε; — πέταξε και ήρθε κοντά στην πόρτα! Άρχισε να τραγουδά τόσο δυνατά, που ακουγόταν πάνω από την τροµπέτα, σαν φυσικός ήχος που αυτοσχεδιάζει.
Ένιωσα ότι κι εγώ πετούσα µε τα φτερά του γκιώνη και της µουσικής του ονείρου. Ήταν µια βραδιά ονειρική και αξέχαστη. Λυπήθηκα όταν σταµάτησαν. Παρηγορήθηκα, όταν αναλογίστηκα ότι θα συναντήσω τα παιδιά την ώρα που πίνουν ένα αποχαιρετιστήριο ποτό. Τότε θα έχω την ευκαιρία να συζητήσω µαζί τους για πολλές απορίες που έχω σχετικά µε την τζαζ µουσική.
Πράγµατι, συναντηθήκαµε στο τραπέζι. Γνωρίστηκα µαζί τους και το µόνο που πρόλαβα να ρωτήσω ήταν για τις σπουδές τους στη µουσική, πώς γνωρίστηκαν και πώς έφτιαξαν µαζί αυτό το µουσικό σχήµα. Ξαφνικά, µια διακοπή ηλεκτρικού ρεύµατος οδήγησε σε απρόσµενο τέλος την εκδήλωση. Το µπλακ άουτ ήταν γενικό και σε όλο το χωριό.
Αυτά που πρόλαβα να µάθω από τα παιδιά είναι ότι: Ο Λευτέρης Παπαδάκης σπούδασε στη Βοστόνη, στην Αθήνα και στην Ελβετία (στον Φίλιππο Νάκα, στο Conservatoire de Lausanne και στο Berklee College of Music). Ο Ανδρέας Παρτσικλήδης σπούδασε στην Αθήνα, στη σχολή Jazzart. Η Κλειώ σπουδάζει µουσική στο Ιόνιο Πανεπιστήµιο Κέρκυρας. Γνωρίστηκαν στην Αθήνα και από τότε αποτέλεσαν µια µικρή µουσική µπάντα µε το όνοµα «3 KEYS TRIO», δουλεύοντας επαγγελµατικά σε διάφορα κλαµπ, καφέ και εκδηλώσεις.
Το µουσικό ταλέντο των παιδιών είναι µεγάλο. Το µουσικό µέλλον τους τούς ανήκει και είναι ελπιδοφόρο, λαµπρό και χωρίς όρια. Όταν ασχοληθούν µε τη µουσική σύνθεση, ας µη ξεχάσουν το ονειρικό βράδυ στο Βλάτος. Και τη συµµετοχή του γκιώνη στο σχήµα τους. Ίσως να ήταν το πνεύµα του Λούις Άρµστρονγκ που τους συνόδεψε…
*Ο Βασίλης Κνιθάκης
είναι Μαθηµατικός
