Mια καταστροφική φωτιά στα Γιάννενα του 1869. Γιαννιώτες γιουχάρουν Έλληνες στρατιώτες, λιποτάκτες από την Κέρκυρα και καταδικάζονται, από τουρκικό στρατοδικείο, στα Γιάννενα σε 15 χρόνια φυλακή, την οποίαν να εκτίσουν στην Τρίπολη της Συρίας!
Επέμβαση προξένων. Ηπειρώτες της διασποράς. Ένας Γιαννιώτης, προ διακοσίων περίπου ετών από την δημοσιευόμενη «είδηση» (3.2.1882), ιδρύει μια ακμάζουσα ελληνική κοινότητα «εις τας απωτάτας ταύτας χώρας της Αυστρίας και Ουγγαρίας».
Στο αρχαιότερο πανεπιστήμιο της Αμερικής, το περιώνυμο Χάρβαρντ, ένας από τους αρχαιότερους αυτού καθηγητής, είναι Έλληνας από το Πήλιο της Θεσσαλίας.
Άνδρες από την Πελοπόννησο μεταναστεύουν ομαδικά στην Αμερική.
Διακεκριμένοι Έλληνες ιερωμένοι, τιμώνται από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης της Αγγλίας.
Αγωνιστές του 1821 από τα Ψαρά και την Τρίπολη, και ομογενείς από την Μασσαλία συνδράμουν γενναίως τα εκπαιδευτήρια του υπόδουλου ελληνισμού.
Αυτές είναι, συνοπτικά, οι «ειδήσεις» του παρελθόντος, τις οποίες αλιεύσαμε από αθηναϊκές εφημερίδες του 19ου αιώνα, που βρίσκονται στην Παπαχαραλάμπειο Βιβλιοθήκη της Ναυπάκτου.
Οι ειδήσεις
ΑΙΩΝ, 11.8.1869 – τηλεγραφικώς ανηγγέλθη ενταύθα, ότι πυρκαϊά εκραγείσα εν Ιωαννίνοις απετέφρωσε σύμπασαν σχεδόν την πόλιν, ότι δε η εκ ταύτης προελθούσα ζημία ανεβαίνει εις 60.000.000 γροσίων. Η πυρκαϊά διεδόθη εκ τινός τουρκικού τεμένους. […]
ΑΙΩΝ, 5.2.1870 – Ο επί του Υπουργείου του 1867 γενικός γραμματεύς του επί των εσωτερικών υπουργείου Κ. Α. Ζηνόπουλος διωρίσθη γενικός πρόξενος Ελλάδος εν Ιωαννίνοις. Πρώτον ήδη εισέρχεται ο κ. Ζηνόπουλος εις την προξενικήν υπηρεσίαν, διετέλεσε δε μέχρις εσχάτων πολιτικός φίλος του κ. Κουμουνδούρου, παραιτηθείς, άμα του του κ. Βούλγαρη γενομένου πρωθυπουργού.
ΠΑΛΙΓΓΕΝΕΣΙΑΣ, 9.6.1881 – Γενικός πρόξενος της Αυστρίας εν Ιωαννίνοις αντί του κ. Ρεμύ Βρεντζέκοβιτς, μετατεθέντος εν Πειραιεί διωρίσθη ο υποπρόξενος Νύσσης Στανίσλαος Βουόβσκης.
ΠΑΛΙΓΓΕΝΕΣΙΑ, 10.6.1881 – Χθες απεβίωσε… και εκηδεύθη έτερον λείψανον της μεγάλης του αγώνος γενεάς, ο εκ Ψαρών ο γηραιός πυρπολητής των τουρκικών σκαφών Δημήτριος Νικολάρας […]
ΠΑΛΙΓΓΕΝΕΣΙΑ, 11.6.1881 – Εν Ιωαννίνοις την 5 Ιουνίου 1881. Από του παρελθόντος Σαββάτου η πόλις ημών διατελεί εν αναστατώσει, ταραχή και απελπισία. Το τουρκικόν στρατοδικείον, ούτινος πρόεδρος τυγχάνει ο ωμός Ζεκή Πασσάς, Κιρκάσιος το γένος, υπασπιστής και γυναικάδελφος του Σουλτάνου εκ μιας των πολυπληθών γυναικών του, την 30 παρελθόντος μηνός εξέδοτο την στυγεράν και φρικαλέαν απόφασιν του κατά πέντε εντίμων και οικογενειαρχών Ιωαννιτών, περί ων… ότι παραφερθέντες εξ αγανακτήσεως επροπηλάκησαν έξωθεν της πόλεως επτά αθλίους λιποτάκτας, εκ του εν Κερκύρα ελληνικού στρατού. Διά της αποτροπαίου ταύτης αποφάσεως ο Κ. Κυρούσης, Δ. Πλάτωνος, Σ. Κολοβός, Δ. Στατηράς και Γούσης Καλαντζής, κατεδικάσθησαν εις δεκαπενταετή δεσμά και εις υπερορίαν εν τω φρουρίω Τριπόλει της Συρίας, ίνα εν αυτώ αποτίσωσιν την ποινήν των. […]
Πρώτος ο πρόξενος της Ρωσίας ύψωσε φωνήν υπέρ των Πασχόντων Χριστιανών… ο δε της Ιταλίας πρόξενος ηγανάκτησεν επί τοσούτων, ώστε δεν περιωρίσθη μόνον να τηλεγραφήση εις Κωνσταντινούπολιν, αλλ’ ετηλεγράφησε και εις την κυβέρνησίν του. Και αυτός δε ο Ρεμύ και Βιέτ δεν εφάνηκαν κατώτεροι των συναδέλφων των. Ο της Αγγλίας πράκτωρ κ. Κυπριώτης έπραξε το επ’ αυτώ, και κατέδειξεν οποίαν ευθύνην αναλαμβάνουσιν αι ούτω φερόμεναι αρχαί. […]
ΠΑΛΙΓΓΕΝΕΣΙΑ, 3.2.1881 – Εν στενώ οικογενειακώ κύκλω ετελέσθησαν την παρελθούσαν Δευτέραν εν τω ξενοδοχείω της Ελλάδος οι αρραβώνες της εξ Ηπείρου δεσποινίδος Αμαλίας Δάλλες μετά του εκ Βιέννης κ. Αδαμαντίου Οικονόμου.
ΠΑΛΙΓΓΕΝΕΣΙΑ, 3.2.1881 – Τρανσυλβανία, εν Στεφανουπόλει (Croustand) 23.1.1882. Προ 200 σχεδόν ετών ιδρύθη ενταύθα ελλ. Κοινότης, ης ιδρυτής εγένετο ο μακαρία τη λήξει εξ Ιωανννίνων Χατζή Νίκος καταθέσας εις την αυστριακήν κυβέρνησιν 200.000 φιορίνια, επί μικρώ τόκω προς σκοπόν να χορηγήσει τοις έλλησιν δικαίωμα ιδρύσεως ελλ. Σχολείου και ελλ. Εκκλησίας, τούθ’ όπερ διά προνομίων και εδόθη και ιδίως διότι οι ενταύθα Έλληνες προήγαγον εμπόριον εις τας απωτάτας ταύτας χώρας της Αυστρίας και Ουγγαρίας. Κατόπιν αποθνήσκοντες πολλοί εκ των ημετέρων εγκετέλειπον διάφορα ποσά προς συντήρισιν του σχολείου και της εκκλησίας, […]
ΠΑΛΙΓΓΕΝΕΣΙΑ, 16.3.1882 – ΗΝΩΜΕΝΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑΙ εν Κανταβριγία τη 13/26 Φεβρ. 1882. Η Κανταβριγία κείται επί της αριστεράς όχθης του ποταμού Καρόλου και αντίκρυ της Βοστώνης εκ δυσμών, μεθ’ ής ενούται διά γεφύρας μήκους ενός περίπου μιλλίου […] Είναι έδρα του αρχαιότερου εν Αμερική πανεπιστημίου Harvard, ιδρυθέντος τω 1636. […] Εις των αρχαιοτάτων καθηγητών είναι και ο Ελλην. κ. Ευαγγελινός Αποστολίδης Σοφοκλής εκ Τσαγκαράδων του Ευάνδρου Πηλίου. Υπήρξε μαθητής του Γρηγ. Κωνσταντά και Ανθίμου Γαζή. Διαμείνας χρόνον τινά εν τω όρει Σινά και Καΐρω, ήλθεν εις Αμερικήν προ πεντηκονταετίας, λευκόθριξ ήδη, είναι έως 75 ετών, […] Κατά Μάϊον π.ε. εδιδάχθη επί σκηνής ελληνιστί ο Οιδίπους Τύρρανος υπό των φοιτητών του ενταύθα Πανεπιστημίου. […] Κατ’ αυτάς ήλθεν εξ Αγγλίας μουσοληπτός τις νεανίας, Oscar Wilde, ου το όνομα φέρεται ανα πάντων τα στόματα, […] Τη συμπράξει πανεπιστημίων τινών απεφασίσθη η ίδρυσις εν Αθήναις Αμερικανικής σχολής της αρχαιολογίας. […]
ΑΙΩΝ, 10.5.1882 – Κατά την ΣΦΑΙΡΑΝ (Πειραιώς) το τέταρτον ήδη γίνεται μετανάστευσις εις Αμερικήν εκ τίνων δήμων της Λακωνίας και Κυνουρίας, πεντήκοντα και επέκεινα ανδρών, προς επίτευξιν βελτίονος τύχης. Οι πλείστοι τούτων κατάγονται εκ του εν Λακεδαίμονι δήμου των Θεραπνών, ολίγοι δεν εκ του δήμου Γερονθρών και εκ του εν Κυνουρία δήμου Σελινούντος.
ΠΑΛΙΓΓΕΝΕΣΙΑ, 13.5.1882 – Αφίκετο εξ Ιωαννίνων ο λόγιος και πεπειραμένεος διδάσκαλος κ. Ι. Στέας.
ΑΙΩΝ. 18.2.1882 – Κατά την ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ οι εν Μασσαλία μεγάτιμοι ομογενείς Θ. Ροδοκανάκης, Ν. Σαλβάζος και Στ. Ζαφειρόπουλος και Α. Αργέντης προσήνεγκον γενναίως, οι δε δύο τελευταίοι κεφάλαια εκ 35.000 και 15.000 φράγκων, τη εν Κων/πόλει εκπαιδευτική και φιλανθρωπική αδελφότητι, προς ίδρυσιν και συντήρησιν, εν ταις επαρχίας προτύπων δημοτικών σχολείων.
ΑΙΩΝ, 23.2.1882 – Αναγράφοντος εν προηγουμένω φύλλω ότι το εν Οξενεία (Οξφόρδη) Πανεπιστήμιον ετίμησε διά διδακτορικού τίτλου τον Σεβασμιώτατον αρχιεπόσκοπον Κερκύρας Αντώνιον, προσθέτωμεν, ότι ομοίας τιμής έτυχεν εκ των παρ’ ημίν εξεχόντων κληρικών μόνο ο θανών αρχιεπίσκοπος Σύρου Λυκούργος. Αλλ’ ευχαρίστως μανθάνομεν και εις έτερον Έλληνα κληρικόν, τον Αρχιμανδρίτην κ. Ευγένιον Δεπάσταν, απένειμεν το αξίωμα του διδάκτορος της θεολογίας, το εν Οξενεία πανεπιστήμιον, […]
ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ, 21.4.1888 – Κηδεύεται σήμερον εν προβεβηκυία ηλικία ο Νικόλαος Αναγνωστόπουλος πατήρ του Δικηγόρου κ. Κ. Αναγνωστοπούλου, εκ Τριπόλεως καταγόμενος και γεννηθείς το 1897. Νέος ήδη έλαβε μέρος εις την πολιορκίαν της Τριπόλεως και τας άλλας εν Πελλοπονήσω μάχας υπό τον στρατάρχην Θ. Κολοκοτρώνην, μετά δε την αποκατάστασιν των πραγμάτων, ετράπη εις το εμπορικόν στάδιον. […]
ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ, 22.4.1888 – Χθες εγένετο η κηδεία του προχθές αποβιώσαντος γέροντος Νικολάου Αναγνωστόπουλου… ο μακαρίτης ήν τετιμημένος διά του αργυρού αριστείου του αγώνος, εκτός δε των τέκνων του και πολλών εγγόνων και δισεγγόνων ους αριθμεί, καταλείπει και τρισεγόνους.
