Μέσα Νοεμβρίου αρχίζει κανονικά το λιομάζεμα στην Κρήτη
Μετά τις βροχές που έπεσαν στα τέλη Οκτωβρίου, η συγκομιδή αναμένεται να αρχίσει κανονικά στην Κρήτη, όπως κάθε χρόνο, από την πλειονότητα των παραγωγών μετά τις 10 Νοεμβρίου.
Οι ενδείξεις για την ποιότητα, όπως φαίνεται από τις λίγες περατώσεις που ήδη άρχισε, η συγκομιδή στα Χανιά και Ηράκλειο, είναι καλές όσο άφορα την ποιότητα αλλά όχι για τις αποδόσεις. Οι οξύτητες κυμαίνονται από 0,3ο έως 0,4ο αλλά οι αποδόσεις στις πλείστες περιπτώσεις κυμαίνονται γύρω στο 6-8/1 ( 12,5%-16,5%) λόγω της πρόωρης εποχής για την συγκομιδή.
Έτσι, η πλειονότητα των παραγωγών προσανατολίζεται να αρχίσει μετά τις 10 Νοέμβριου από τα δέντρα με χαμηλή παραγωγή. Ο χρόνος αυτός, όπως έχει αποδειχθεί από εμπειρία δεκαετιών αλλά και από ερευνητικές εργασίες του Ινστιτούτου Ελιάς (Σχ.1) θωρείται πλέον κατάλληλος για την έναρξη της συγκομιδής στους ελαιώνες με χαμηλή παραγωγή και λίγο αργότερα στους ελαιώνες με μέτρια και υψηλή παραγωγή (Σχ.1) .
Και αυτό γιατί μετά την βροχή, και την ανάνηψη του συρρικνωμένου από την ξηρασία ελαιόκαρπου, επιτυγχάνονται δυο οφέλη. Πρώτον εξασφαλίζεται καλύτερη απόδοση (ξελάδωμα) του ελαιοκάρπου στα ελαιοτριβεία και δεύτερο, εφόσον ως αναμένεται ακολουθήσουν ημέρες με ηλιοφάνεια, αυξάνεται η ελαίωση (σχηματισμός ελαιολάδου) στον καρπό.
Αντίθετα , η άμεση μετά τις βροχές συγκομιδή, λόγω αύξησης της υδατοπεριεκτικότητας του καρπού, ενδεχόμενα να εμφανίσει και χαμηλότερες αποδόσεις.
Πάντως, η συγκομιδή που τυπικά άρχισε πρόωρα φέτος από τις 20 Σεπτεμβρίου στην Κρήτη, σε λίγες συγκεκριμένες περιπτώσεις βιοκαλλιεργειών υποκινούμενη ως φαίνεται από την πρόθεση να επιτευχθεί λάδι ιδιαίτερης ποιότητας (αγουρέλαιο), τελικά δεν προχώρησε τότε, παρά και τις συστάσεις για πρόωρη συγκομιδή, προς αποφυγή δακοπροσβολών.
Κι αυτό γιατί, ενώ η ποιότητα που παραγόταν ήταν καλή , οι αποδόσεις του ελαιoκάρπου σε ελαιόλαδο ήταν πολύ χαμηλές, οι τιμές που προσφέρονταν δεν συνέφεραν την συνέχιση και γενίκευση της συγκομιδής. Οι απώλειες από την φυσιολογικά μειωμένη απόδοση που ήταν περίπου 6-8/1 (12.5%-15%, ήταν μεγάλες και δεν μπορούσαν να αντισταθμιστούν από την προσφερόμενη τιμή που γρήγορα έπεσε κάτω από τα 3€/κ!
Συμπερασματικά, η παραγωγή αγουρελαίου αξίζει να επιδιώκεται μόνο όταν είναι εξασφαλισμένη η άμεση πώληση του σε τιμές που να υπερκαλύπτουν την μειωμένη απόδοση του ελαιοκάρπου για την παραγωγή του. Κι αυτό γιατί το αγουρέλαιο, επειδή υπό τις συνήθεις συνθήκες γρήγορα χάνει τα χαρακτηριστικά του, για να διατηρηθεί πολύ χρόνο απαιτεί ειδικές και δαπανηρές συνθήκες αποθήκευσης.
Από την άλλη πλευρά, οι πρωτόγνωρες φετινές συστάσεις για πρόωρη συγκομιδή προς αποφυγή δακοπροσβολών ήταν αβασάνιστες, γιατί έκτος του ότι έθεταν την αξιοπιστία της κρατικής δακοκτονίας υπό αμφισβήτηση, οδηγούσαν τους παραγωγούς σε σημαντική μείωση του εισοδήματος τους. Γιαυτό και δεν έπεισαν την πλειονότητα των παραγωγών.
Βέβαια παρά τις μέχρι σήμερα καλές εξελίξεις, ο κίνδυνος για επέλαση του Δάκου δεν έχει εκλείψει. Όμως η ευθύνη για αντιμετώπιση τυχόν όψιμων δακοπροσβολών δεν πρέπει να μεταφερθεί στους ανήμπορους ‘η και απόντες ελαιοπαραγωγούς. Μπορεί και πρέπει να αναληφθεί από τον κρατικό μηχανισμό δακοκτονίας με εντοπισμό και έλεγχο των προσβολών με ειδικές καλύψεις. Χρήματα και φάρμακα πρέπει να υπάρχουν. Και αν αυτό δεν προβλέπεται από τις ισχύουσες κεντρικές διατάξεις , η έγκριση του σίγουρα μπορεί να εξασφαλιστεί
Ωφέλιμες οι βροχές, καταστροφικό το χαλάζι για τις ελιές
Στις βόρειες περιοχές της Κρήτης οι υψηλότερες βροχές αλλά και οι μεγαλύτερες ζημιές από χαλάζι
Οι βροχές που σημειώθηκαν κατά το 5/νθήμερο 19-23 και 28-29 Οκτωβρίου στην Κρήτη, παρά την γεωγραφική ανισοκατανομή τους, τελικά ήταν, γενικά, ωφέλιμες για την ελαιοκαλλιέργεια και ανοίγουν τον δρόμο για μια φυσιολογική έναρξη της συγκομιδής περί τα μέσα Νοέμβριου.
Οι περιοχές που δεχτήκαν τις υψηλότερες βροχοπτώσεις 220-290 mm ήταν οι βόρειες περιοχές των Χανίων, ενώ οι χαμηλότερες 30-60 mm σημειώθηκαν στις νότιες παραλιακές περιοχές του νησιού και την Μεσσαρά Ηρακλείου (Πιν.1.).
Αντίθετα οι έντονες χαλαζοπτώσεις, που σημειώθηκαν, σε ευτυχώς λίγες περιοχές στο ίδιο χρονικό διάστημα, προκάλεσαν σημαντικές ζημιές στην ελαιοπαραγωγή και ήδη όπως ανακοινώθηκε βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία αποζημιώσεων τους από τον ΕΛΓΑ.
Οι περιοχές που επλήγησαν από τις χαλαζοπτώσεις ήταν κυρίως οι ζώνες από Πλατανιά μέχρι Χανιά, από Χερσόνησο- Μάλια μέχρι Βραχάσι και τα βόρεια χώρια της Σητείας από Λίστρο μέχρι Χαμαίζι.
Οι ζημιές από την χαλαζόπτωση ήταν σημαντικές και ποσοτικά με την πτώση του ελαιοκάρπου, αλλά και ποιοτικές με το τραυματισμό του ελαιόκαρπου που κτυπήθηκε και ελπίζεται ότι ο ΕΛΓΑ αυτή την φορά, δεν θα «εφεύρει» περίεργες αιτιολογίες, όπως με τους καύσωνες της Άνοιξης, για να αποφύγει τις αποζημιώσεις αυτές.
Διαγωνισμός διηγημάτων και ζωγραφικής για την ελιά και το λάδι από ΣΕΔΗΚ
Σύντομα θα ανακοινωθούν όροι, κατηγορίρες και βραβεία.
Οι περιορισμοί στους τρόπους επικοινωνίας και εκδηλώσεων που επεβλήθησαν με τις νέες υγειονομικές συνθήκες, όπως αναφέρθηκε στο τελευταίο ΔΣ του ΣΕΔΗΚ, επιβάλλουν τον προσανατολισμό των προγραμματισμών του σε δράσεις οι οποίες μπορούν να πραγματοποιούνται στα πλαίσια των νέων υγειονομικών συνθηκών.
Έτσι, προτάθηκε η οργάνωση διαγωνισμού συγγραφής μικρών διηγημάτων, ιστοριών, άρθρων και ζωγραφικής, σχετικά με την ελιά και το ελαιόλαδο, ο οποίος θα απευθύνεται σε πολλές κατηγορίες ενδιαφερόμενων και θα αποτελέσει ευχάριστη και χρήσιμη απασχόληση κατά την παραμονή στα σπίτια λόγω της πανδημίας.
Το γενικό σχέδιο του διαγωνισμού όπως το περιεχόμενο των εργασιών, οι κατηγορίες υποψηφίων, το είδος των βραβείων και ο τρόπος και χρόνος απονομής τους θα καθοριστούν μετά από εισήγηση οργανωτικής επιτροπής την οποία εξουσιοδοτήθηκε να συγκροτήσει ο Πρόεδρος του ΣΕΔΗΚ.
Ωστόσο σχετικές προτάσεις από οποίους ενδιαφέρονται για το θέμα είναι ευπρόσδεκτες στο e-mail: info@sedik.gr ή στο τηλέφωνο 28210 50800.
Τιμές: Ελαφρά ανάκαμψη για τα νέα λάδια
Καθήλωση στα ίδια επίπεδα για τα παλιά
Ενώ οι τιμές της αγοράς για τα συνήθη λάδια της προηγούμενης περιόδου, δυστυχώς, εξακολουθούν να παραμένουν καθηλωμένες στα ίδια χαμηλά επίπεδα, τελευταία άρχισαν να εμφανίζονται στην Ελλάδα κάποιες ενδείξεις ανοδικών τάσεων, αλλά μόνο για τα υψηλής ποιότητας έξτρα παρθένα νέας εσοδείας, τα οποία οι Ιταλοί επονομάζουν extrissima!
Αυτό, φαίνεται να αποτελεί συνέπεια των αυξητικών τάσεων που διαμορφώνονται για τα νέα λάδια στην Ισπανία και Ιταλία όπως φαίνεται και στο Δελτίο τιμών του ΣΕΔΗΚ της 27 Οκτ. 20 (Πιν.1.) όπου διαπιστώνονται τα έξης:
Στην Ισπανία όπου τα καλά παλαιά έξτρα έχουν εξαντληθεί, η μέγιστη τιμή των νέων που είναι ακόμα πολύ σπάνια έφθασε στα 3,30€/κ.
Αντίθετα οι τιμές για τα μέσης και χαμηλής ποιότητας παλαιά έξτρα εξακολουθούν να κυμαίνονται μεταξύ 2,10- 2,55 €/κ
Στην Ιταλία, παρά το ότι οι μέγιστες τιμές των έξτρα στις κύριες αγορές βρίσκονται στα ίδια επίπεδα 3,60-4,00 €/κ, η μέση τιμή των έξτρα σύμφωνα με το Ινστιτούτο ISMEA την τελευταία εβδομάδα από 3,84€/κ ανέβηκε στα 4,03 €/κ
Στην Ελλάδα το διάστημα αυτό επικρατεί μια μεταβατική κατάσταση. Οι τιμές για τα παλαιά λάδια που φαίνεται ότι υπάρχουν ακόμα (πραγματικά η θεωρητικά) , είναι τελείως διάφορες από τις τιμές των νέων λαδιών.
Οι τιμές των παλαιών είναι καθηλωμένες στα ίδια επίπεδα και κυμαίνονται για τα έξτρα οξύτητας 05ο , στην Κρήτη και Πελοπόννησο μεταξύ 2,10 -2,35€/κ .
Αντίθετα οι τιμές των νέων έξτρα, τα οποία μέχρι στιγμής φαίνονται αρκετά βελτιωμένα σε σχέση με πέρυσι και οι οξύτητες τους είναι κάτω από 0,4Ο , κυμαίνονται από 2,50€/κ μέχρι 3,00€/κ (Πιν.1.)
Υποστήριξη και Αξιοποίηση Παραδοσιακών Ελαιώνων
Στα πλαίσια της περιβαλλοντικής στρατηγικής της νέας Κ.Α.Π.
Η αξιοποίηση των παραδοσιακών ελαιώνων και η αποκατάσταση των πολύ παλαιών αλλά μη παραγωγικών ελαιοδέντρων που βρίσκονται σε αυτούς, συζητήθηκε στο Δ.Σ. του ΣΕΔΗΚ που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα με τηλεδιάσκεψη.
Όπως αναφέρθηκε, το θέμα έχει ανακινηθεί και παλαιότερα και αποτέλεσε αντικείμενο ημερίδας στο Σέλινο μετά την οποία ο ΣΕΔΗΚ υπέβαλε σχετικό υπόμνημα στο ΥπΑΑΤ. Δυστυχώς όμως μέχρι σήμερα το θέμα παραμένει στάσιμο, ενώ για άλλους παρόμοιους ελαιώνες όπως της Άμφισσας συνεχίζεται η οικονομική υποστήριξη
Παραδοσιακοί ελαιώνες και ελαιόδεντρα υπάρχουν διάσπαρτοι σε πολλές περιοχές της χώρας. Αρκετοί από αυτούς απαντώνται στην Κρήτη όπως στην περιοχή Αμαρίου στο Ρέθυμνο, στις περιοχές Ένια χωριών και Σελίνου στα Χανιά, στις περιοχές της ορεινής Μεσσαράς και του Ψηλορείτη κ.α.
Οι ελαιώνες αυτοί οι οποίοι λόγω γήρανσης αλλά και ύψους δέντρων, έχουν περιέλθει σε κατάσταση οριακής παραγωγικότητας, ενώ παράλληλα απαιτούν υψηλό κόστος καλλιέργειας. Έτσι, άρχισαν να εγκαταλείπονται η και να αποτελούν αντικείμενο ανεξέλεγκτης ξύλευσης.
Ωστόσο, η κοινωνική και περιβαλλοντική αξία τους είναι υψηλή ιδιαίτερα στην αντιμετώπιση της κλιματική αλλαγής και την διατήρηση της βιοποικιλότητας.
Επομένως μπορεί και πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο διατήρησης και αξιοποίησης στα πλαίσια της στρατηγικής της νέας ΚΑΠ «Από το χωράφι στο τραπέζι και Βιοποικιλότητα» που έχει ήδη εξαγγελθεί.
Παρόμοια κίνηση όπως αναφέρθηκε έχει αρχίσει και στην Ισπανία η οποία όμως εντοπίζεται στους ελαιώνες ορεινών περιοχών, οι οποίοι αντιμετωπίζουν προβλήματα υψηλού κόστους καλλιέργειας.
Ο ΣΕΔΗΚ μετά από συνεννόηση με τους Δήμους που έχουν στις περιοχές τους ελαιώνες αυτής της μορφής θα υποβάλλει σχετικό υπόμνημα στο ΥπΑΑΤ ζητώντας και την παράλληλη στήριξη της Περιφέρειας αλλά και των τοπικών Βουλευτών.
Ανησυχητικό το αρνητικό ισοζύγιο ελαιολάδου στην ΕΕ.
Η αυξημένη παραγωγή Ισπανίας, υπερκαλύπτει την μειωμένη σε Ιταλία, Ελλάδα, Πορτογαλία
Ελαφρά αυξημένη συνολικά σε σχέση με πέρυσι εκτιμάται η φετινή παραγωγή ελαιολάδου σε επίπεδο χωρών ΕΕ αλλά ανησυχητικό συνεχίζει να είναι το αρνητικό ισοζύγιο ελαιολάδου στην Κοινότητα, σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Συνολικά η παραγωγή για την τρέχουσα περίοδο 2020/21 εκτιμάται σε 2.055 χιλιάδες τόνους και θα είναι έτσι αυξημένη κατά 7% σε σύγκριση με την περσινή όποτε ήταν 1.919 χιλιάδες τόνοι.
Κι αυτό γιατί, ενώ η παραγωγή σε Ιταλία, Ελλάδα και Πορτογαλία, θα είναι αισθητά μειωμένη, η παραγωγή της Ισπανίας, η οποία φέρεται σήμερα χαμηλότερη (1.450 χ.τ) από ότι αρχικά εκτιμήθηκε (1.650 χ.τ.) , θα υπερκαλύπτει την μείωση των άλλων χωρών. (Πιν.1).
Ωστόσο, σημαντικό στοιχείο της έκθεσης αποτελεί η επισήμανση ότι το επίσημο ισοζύγιο ελαιολάδου της περιόδου που μόλις έληξε, είναι αρνητικό. Το σύνολο παραγωγή + αποθέματα + εισαγωγές φτάνει τους 2.943 χ.τ., ενώ το σύνολο κατανάλωση + εξαγωγές φτάνει τους 2.302 χ.τ., παρουσιάζοντας έτσι, αρνητική διαφορά ισοζυγίου 650 περίπου χιλ. τόνους.
Όμως η διαφορά αυτή που παρατηρείται εδώ και 8 χρόνια, όπως σημειώνει η έκθεση, «είναι απαραίτητο να περιοριστεί με εφαρμογή μέτρων που θα ενθαρρύνουν τη ζήτηση τόσο στις καταναλωτικές όσο και στις μη καταναλωτικές χώρες»
Σχόλιο
Εμείς σημειώνουμε ότι το ισοζύγιο ελαιολάδου στην ΕΕ θα πρέπει πράγματι να ελεγχθεί γιατί αποτελεί την κύρια αιτία των μειωμένων τιμών παραγωγού. Και αυτό μπορεί να γίνει με ουσιαστικά μέτρα και πολιτικές όπως:
• Ενθάρρυνση της κατανάλωσης και στις παραγωγικές χώρες και ιδιαίτερα στην Ισπανία η οποία ενώ αυξάνει κατακόρυφα την παραγωγή της, διατηρεί την κατανάλωση ανά άτομο κάτω από 10 Kg/έτος χαμηλότερη από της Ελλάδας (20 Kg/έτος) και της Ιταλίας (16 Kg/έτος)
• Κατάργηση των προνομιακών εισαγωγών από Τυνησία, η οποία εξαιτίας τους αυξάνει την παραγωγή της κατακόρυφα, αλλά και από Τουρκία η οποία, όπως ακούγεται, εισάγει στην ΕΕ, εκτός από τα δικά της και ελαιόλαδα άλλων κατεχόμενων και ελεγχόμενων περιοχών.
