«Ο Χριστιανόπουλος στον πυρήνα των ποιηµάτων του µιλάει για τον έρωτα. Οπότε το βρίσκω πολύ λογικό η ποίησή του να ρέει στον χρόνο, γιατί κι ο έρωτας δηµιουργεί µία ροή…».
Με αυτά τα λόγια ο ηθοποιός και δάσκαλος υποκριτικής Χάρης Φλέουρας, που σκηνοθετεί και υποδύεται τον Ντίνο Χριστιανόπουλο στη θεατρική παράσταση “Το Ταγκαλάκι”, δίνει τη δική του εξήγηση για τη διαχρονική γοητεία που ασκεί το έργο του ποιητή από τη Θεσσαλονίκη.
Μία παράσταση που βασίζεται στη χειµαρρώδη συνέντευξη που παραχώρησε ο Ντίνος Χριστιανόπουλος στον δηµοσιογράφο Αντώνη Μποσκοΐτη το 2013 και στην οποία ο ποιητής αναφέρεται, µεταξύ άλλων, στους Χατζιδάκι, Θεοδωράκη, Ελύτη, Ρίτσο, ∆ηµουλά και Τσιτσάνη, στην ποίησή του και τις µελοποιήσεις των ποιηµάτων του, την αγάπη του για τις γάτες και την απέχθειά του για τα ταξίδια.
Με αφορµή την παρουσίαση του έργου αύριο Κυριακή στο Βενιζέλειο Ωδείο Χανίων, µιλήσαµε µε τον Χάρη Φλέουρα για τις προκλήσεις αυτής της παράστασης, το πώς προσέγγισε θεατρικά µία προσωπικότητα σύνθετη, γοητευτική και αντιφατική όπως ο Χριστιανόπουλος, αλλά και το πως τέχνη και κοινωνία διεκδικούν στις µέρες µας περισσότερη ελευθερία και τη δικαιοσύνη.
Η παράσταση “Ταγκαλάκι” βασίζεται στη συνέντευξη που είχε πάρει ο δηµοσιογράφος Αντώνης Μποσκοΐτης από τον ποιητή Ντίνο Χριστιανόπουλο. Πώς προσεγγίσατε εσείς σκηνοθετικά το έργο;
Ο Αντώνης Μποσκοΐτης ως interviewer κάνει εξαιρετικές συνεντεύξεις κι ο γραπτός του λόγος διατηρεί την προφορικότητα της συζήτησης. Εκεί πάτησα. Η ίδια η συνέντευξη έχει µια θεατρικότητα από µόνη της. Με βοήθησε επίσης το ηχητικό ντοκουµέντο από τη συνέντευξη που µου έδωσε ο Αντώνης και µπόρεσα να ακούσω τον Χριστιανόπουλο. Αυτό ήταν πολύ βοηθητικό για να καταλάβω τη συνθήκη, τα συναισθήµατα και την επικοινωνία που είχαν ο ποιητής µε τον δηµοσιογράφο.
Τον Χριστιανόπουλο δεν τον γνώρισα προσωπικά αλλά από τις συνεντεύξεις του καταλαβαίνει κανείς ότι είχε µία έντονη προσωπικότητα µε αντιφάσεις, ότι ήταν αιρετικός, ενίοτε και προκλητικός, σίγουρα, πάντως, ευφυής και ειλικρινής. Εσάς τι σας συγκίνησε στην προσωπικότητά του;
Για τις ανάγκες της παράστασης αντιµετώπισα τον Χριστιανόπουλο όχι ως ένα πρόσωπο υπαρκτό, αλλά ως έναν ρόλο. Κι αυτό το έκανα για να µπορέσω να αντιµετωπίσω τον φόβο που µου προκαλούσε η ιδέα ότι θα υποδυθώ ένα υπαρκτό πρόσωπο. Από εκεί και πέρα, αυτό που µε συγκίνησε σε αυτόν ήταν η αλήθεια του, η ειλικρίνειά του, η πίστη στον εαυτό του. ∆εν φίλτραρε αυτά που έλεγε εν αντιθέσει µε αυτά που έγραφε τα οποία τα περνούσε από χίλια κόσκινα!
Ίσως γι’ αυτό έγραψε και λίγα σχετικά ποιήµατα…
Ακριβώς. Σκεφτείτε ότι έγραψε µόλις 289 ποιήµατα. Για να επιστρέψω στο ερώτηµά σας η αλήθεια είναι ότι µε συγκίνησε το όλον του. Ένιωσα έναν άνθρωπο τροµερά καταπιεσµένο εσωτερικά για πολλά πράγµατα. Μην ξεχνάµε ότι έζησε την Κατοχή, όπου παραλίγο να πεθάνει δύο φορές, έζησε τη δεκαετία του ΄50 σε µια πολύ σκληρή κοινωνία και γενικά βίωσε πάρα πολλές δυσκολίες στη ζωή του.
Και δεν έφυγε ποτέ κι από την πόλη του…
Ναι, παρά µόνο κάποια ταξίδια µέχρι την Αθήνα και στο Άγιο Όρος. Το καταπληκτικό όµως είναι ότι αν και αντι-ταξιδιωτικός, όπως έλεγε ο ίδιος, έπεισε τους πάντες να έρθουν εκείνοι σε αυτόν. Θεωρώ ότι ήταν µια σπουδαία προσωπικότητα που τον πόνο του τον έκανε αγάπη και έρωτα. Κι ο έρωτας είναι κινητήρια δύναµη, που πάντοτε συγκινεί.
Συχνά όταν ένα έργο βασίζεται σε µία προσωπικότητα ελοχεύει ο κίνδυνος να φτιάξει κανείς µία αγιογραφία. Ειδικά όταν υπάρχει θαυµασµός για το έργο του, υπάρχει η τάση να στρογγυλεύονται οι “γωνίες” του. Στην περίπτωση της παράστασής σας αισθανθήκατε ελεύθερος να µιλήσετε ανοιχτά;
Απόλυτα ελεύθερος γιατί µε βοήθησε πολύ το κείµενο του Αντώνη το οποίο δεν έχει καθόλου στρογγυλέµατα. Σε κάθε περίπτωση, ως ηθοποιοί οφείλουµε µε έναν τρόπο να αγαπάµε τον κάθε ρόλο µας. Να συγκινηθούµε µε αυτόν, να τον καταλάβουµε και να µπούµε στα παπούτσια του. ∆εν κριτικάρουµε ποτέ τους ήρωες που υποδυόµαστε. Αφήνουµε το κοινό να το κάνει αυτό. Στην προκειµένη περίπτωση, πάντως, κι ο ίδιος ο Χριστιανόπουλος παραδέχονταν ότι ήταν κυκλοθυµικός. Ο ίδιος έλεγε ότι δεν τον αντέχουν οι άλλοι, όπως κι εκείνος δεν άντεχε κάποιους. Είχε απόλυτη επίγνωση της προσωπικότητας και του χαρακτήρα του.
Έχετε σκεφτεί τι θα έλεγε ο Χριστιανόπουλος αν έβλεπε την παράσταση;
Αυτή την κουβέντα την έκανα µε τον Θωµά Κοροβίνη ο οποίος ήταν για πολλά χρόνια φίλος και συνεργάτης του Χριστιανόπουλου. Όταν, λοιπόν, τον ρώτησα τι θα έλεγε ο Χριστιανόπουλος αν έβλεπε την παράσταση εκείνος µου απάντησε: “Ε, όλο και κάτι θα έβρισκε να πει, αλλά κατά βάθος θα τον συγκινούσε!”. Για εµένα ήταν πολύ σηµαντικό να ακούσω κάτι τέτοιο από τον Θωµά γιατί ήταν µε έναν τρόπο σαν να το ακούω από τον ίδιο τον Χριστιανόπουλο.
Πού αποδίδετε τη γοητεία που ασκεί ακόµα και σήµερα στους νέους ο ποιητής Χριστιανόπουλος;
Είναι συγκινητικό ότι στις παραστάσεις έχουν έρθει φοιτητές που γνώριζαν ελάχιστα πράγµατα για εκείνον και τελειώνοντας η παράσταση µού έλεγαν ότι “µας δόθηκε µια καλή αφορµή για να ξεκινήσουµε να διαβάζουµε τον Χριστιανόπουλο και να τον γνωρίσουµε περισσότερο”. Είναι µια ικανοποίηση και µια ανταµοιβή για έναν ηθοποιό να δίνει ένα ερέθισµα σε νέα παιδιά να στραφούν προς τις τέχνες, τα γράµµατα, την ποίηση…
Είναι µεγάλη ανταµοιβή αυτό για εσάς.
Σαφέστατα. Όσο µεγάλη ανταµοιβή είναι το χειροκρότηµα του κοινού άλλο τόσο είναι και το τι σηµατοδοτεί αυτή η παράσταση για τον καθένα µετά που θα τη δει.
Και η διαχρονικότητα της γοητείας του, πού πιστεύετε ότι οφείλεται;
Νοµίζω ότι ο Χριστιανόπουλος στον πυρήνα των ποιηµάτων του µιλάει για τον έρωτα. Οπότε το βρίσκω πολύ λογικό η ποίησή του να ρέει στον χρόνο, γιατί κι ο έρωτας δηµιουργεί µία ροή…
Ο Χριστιανόπουλος στάθηκε στη ζωή του πάντα απέναντι στην εξουσία. Είναι χαρακτηριστικό ότι αρνήθηκε σηµαντικά βραβεία και δεν υπέκυψε στην κολακεία. Πιστεύετε ότι οι καλλιτέχνες πρέπει να στέκονται απέναντι στην εξουσία και να είναι κριτικοί προς αυτήν;
Ο Χριστιανόπουλος λέει µια κουβέντα που έχει ενδιαφέρον: “∆εν είµαι αιρετικός. Είµαι περισσότερο αναρχικός”. Φυσικά µιλάει για την τέχνη και τη στάση ζωής του, που ήταν κόντρα σε οτιδήποτε ταπεινώνει, βασανίζει και εξουσιάζει τον άνθρωπο. Αγαπούσε την ελευθερία.
Απλώς στις µέρες µας όλο και λιγότερο επικαλούµαστε την ελευθερία και τη συναντάµε γύρω µας. Ίσως η τέχνη είναι από τα λίγα πεδία που µας υπενθυµίζουν τη σηµασία της.
Αξιακό είναι το ζήτηµα σε όλα τα πράγµατα. Πάντως, δεν είναι µόνο η τέχνη, είναι και η κοινωνία που δείχνει να διεκδικεί περισσότερη ελευθερία και δικαιοσύνη. Το είδαµε αυτό στις 28 Φεβρουαρίου στις συγκεντρώσεις για το έγκληµα των Τεµπών.
Ο κόσµος αναζητά την ελευθερία του νου, της σκέψης και της ύπαρξης, αναζητά δικαιοσύνη. Μετά από αυτό που έγινε αισθάνοµαι πιο αισιόδοξος. ∆εν είναι µόνο η τέχνη που δίνει ζωή στην ελευθερία, δίνει και η κοινωνία ζωή σε αυτή την έννοια.
Η παράσταση
Η θεατρική παράσταση “Ντίνος Χριστιανόπουλος – Το Ταγκαλάκι”, σε κείµενο του Αντώνη Μποσκοΐτη και σκηνοθεσία του Χάρη Φλέουρα, θα παρουσιαστεί αύριο Κυριακή 27 Απριλίου 2025 στο Βενιζέλειο Ωδείο Χανίων (21:00 µ.µ.) και τη ∆ευτέρα 28 Απριλίου στο Πολιτιστικό Συνεδριακό Κέντρο Ηρακλείου (21:00 µ.µ.).
Η παράσταση αποτελεί θεατροποίηση της συνέντευξης που παραχώρησε ο Ντίνος Χριστιανόπουλος στον δηµοσιογράφο, κινηµατογραφιστή και συγγραφέα Αντώνη Μποσκοΐτη το 2013. Τον πρωταγωνιστικό ρόλο κρατάει ο Χάρης Φλέουρας, ενώ τον ρόλο του δηµοσιογράφου ενσαρκώνει ο Γιώργης Χριστοδούλου, ο οποίος υπογράφει και τη µουσική της παράστασης, καθώς και το οµότιτλο τραγούδι, σε στίχους του Θωµά Κοροβίνη και σε ερµηνεία του Παντελή Θεοχαρίδη.
Παραγωγή – Οργάνωση: Τεχνότροπον – Artway Cultural Productions
Προπώληση 15 ευρώ (Βενιζέλειο Ωδείο – ώρες γραµµατείας & ηλεκτρονικά https://www.ticketservices.gr/event/ntinos-christianopoulos-to-tagkalaki/) και 17 ευρώ στην πόρτα, την ηµέρα της παράστασης.
Στο ΠΣΚΗ γενική είσοδος 15 ευρώ και π
ροπώληση:
– Βιβλιοπωλείο Βικελαίας ∆ηµοτικής Βιβλιοθήκης
(∆ευτέρα, Σάββατο: 09:00 – 15:00, τηλ. 2813409247).
– Ηλεκτρονικά: https://www.ticketservices.gr/event/cccc-antonis-boskoitis-ntinos-christianopoulos-to-tagkalaki/?lang=el
– ΠΣΚΗ, πριν την έναρξη της εκδήλωσης.
