Πέρασαν 20 ολόκληρα χρόνια από τις 22 Μαΐου του 2005 που χρειάστηκε να αποχαιρετήσουµε τον σύντροφο Χαρίλαο Φλωράκη, του οποίου η ζωή συνδέθηκε µε το µεγαλύτερο µέρος της ιστορίας του ΚΚΕ, µε τις πιο συγκλονιστικές στιγµές του εργατικού-λαϊκού κινήµατος της χώρας µας. Κάθε µέρα της ζωής του ήταν ένας αγώνας για το δίκιο της εργατικής τάξης, είτε τον αγώνα αυτόν τον έδινε ως συνδικαλιστής, είτε ως καπετάνιος Γιώτης, είτε ως µαχητής του ΕΛΑΣ και του ∆ΣΕ, είτε ως φυλακισµένος και εξόριστος, είτε ως Γενικός Γραµµατέας της Κεντρικής Επιτροπής (ΚΕ) του ΚΚΕ.
Έδωσε όλη του τη ζωή στο Κόµµα. Στάθηκε όρθιος, όταν άλλοι υποχωρούσαν. Όταν κατά την περίοδο 1989-1991, οι αντεπαναστάσεις στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες κορυφώνονταν και οπορτουνιστικές δυνάµεις προσπαθούσαν να διαλύσουν το Κόµµα.
Σταθµοί στη ζωή & δράση του
1914: Γεννιέται στο Παλιοζογλόπι της Ραχούλας Αγράφων.
1929: Οργανώνεται στην Οµοσπονδία Κοµµουνιστικών Νεολαιών Ελλάδας (ΟΚΝΕ), «πρόγονο» της ΚΝΕ.
1933: Ως φοιτητής στη σχολή Τηλεγραφητών, παίρνει µέρος στην απεργία των «Τριατατικών» (εργαζόµενοι στην εταιρεία Ταχυδροµεία-Τηλεγραφία-Τηλεφωνεία).
1934: Προσλαµβάνεται στην ΤΤΤ και µετατίθεται συνεχώς από πόλη σε πόλη λόγω της συνδικαλιστικής του δράσης.
1941: Οργανώνεται στο Κόµµα, σε συνθήκες πλήρους παρανοµίας. Προσχωρεί στο ΕΑΜ και πολεµά τους κατακτητές από τις γραµµές του ΕΛΑΣ, δράση που τον κατοχυρώνει ως τον θρυλικό «Καπετάν Γιώτη».
1944: Πολεµά στην Αθήνα στα ∆εκεµβριανά, ενάντια στο ντόπιο αστικό καθεστώς και τους αγγλοαµερικανούς συµµάχους του κι έπειτα συνεχίζει τον αγώνα από τις γραµµές του ∆ηµοκρατικού Στρατού Ελλάδας (∆ΣΕ).
1949: Εκλέγεται στην Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ και λίγο αργότερα, καταφεύγει στην Ανατολική Ευρώπη. Στη Ρουµανία και Ε.Σ.Σ.∆. εκεί σπουδάζει και αποφοιτά αριστούχος από την ακαδηµία πολέµου Φρουντζε της Μόσχας
1954: Επιστρέφει παράνοµα στην Ελλάδα, συλλαµβάνεται, δικάζεται για «κατασκοπία» και τελικά φυλακίζεται.
1966: Αποφυλακίζεται υπό όρους.
1967: Συλλαµβάνεται ξανά και εξορίζεται µέχρι το 1971, οπότε διαφεύγει στο εξωτερικό. Συνολικά στη ζωή του γνωρίζει 216 µήνες σε φυλακές και εξορίες από το αστικό κράτος.
Τον Ιούνη του 1972, η 16η Ολοµέλεια τον εκλέγει µέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ. Το ∆εκέµβρη του ’72, στη 17η Ολοµέλεια της ΚΕ, ο Χαρίλαος Φλωράκης εκλέγεται Α’ Γραµµατέας της ΚΕ του Κόµµατος.
Στο 9ο Συνέδριο του Κόµµατος, το 1973, επανεκλέγεται Α’ Γραµµατέας της ΚΕ. Τον Αύγουστο του 1974, πριν τη νοµιµοποίηση του Κόµµατος, ο Χ. Φλωράκης έρχεται στην Ελλάδα. Στην πρώτη µεταπολιτευτική συνέντευξή του, απαντώντας στις -συνήθεις τότε- προβοκάτσιες περί «ΚΚΕ εξωτερικού» είπε στον Κρις Γουντχάουζ: «Κύριε Γουντχάουζ, εγώ είµαι του… εσωτερικού, του εσωτερικού. Όταν έγινε η διάσπαση του ΚΚΕ, από την οποία προέκυψε το λεγόµενο ΚΚΕ (εσωτερικού), εγώ προσωπικά βρισκόµουν στο… εσωτερικό του εσωτερικού – δηλαδή εξόριστος στο Παρθένι της Λέρου. Όπως και εκατοντάδες άλλοι σύντροφοι που βρίσκονται σήµερα στο ΚΚΕ, που εσείς το χαρακτηρίζετε ως ΚΚΕ εξωτερικού».
Στο 10ο Συνέδριο του Κόµµατος (1978), στο 11ο (1982) και στο 12ο (1987) ο Χαρίλαος επανεκλέγεται Γενικός Γραµµατέας της ΚΕ.
Το 1989, 11 του Ιούλη, σε Ολοµέλεια της ΚΕ, ο Χ. Φλωράκης κρίνει πως ήρθε το πλήρωµα του χρόνου για αλλαγή του από Γραµµατέας της ΚΕ. Ο ίδιος εκλέγεται Πρόεδρος της ΚΕ του ΚΚΕ.
Το Φλεβάρη του 1991, το 13ο Συνέδριο του Κόµµατος οδήγησε στη διάσπαση του Κόµµατος, που προκάλεσε η φραξιονιστική οµάδα στελεχών που έφυγε από το ΚΚΕ στον ΣΥΝ. Ο ρόλος του Χ. Φλωράκη στη διάσωση του ΚΚΕ και στην ανασυγκρότησή του υπήρξε αποφασιστικός. Στις 21/12/1991 το 14ο Συνέδριο του οποίου τις εργασίες παρακολούθησα ως σύνεδρος και που έχουν βαθιά χαραχτεί στην µνήµη µου οι βαρυσήµαντες τοποθετήσεις του για µια σειρά ζητήµατα σχετικά µε την πορεία του Κ.Κ.Ε., τον εκλέγει Επίτιµο Πρόεδρο του Κόµµατος. Ο Χαρίλαος Φλωράκης, µέσα από τις γραµµές του ΚΚΕ και τους ηρωικούς αγώνες του, αναδείχθηκε λαϊκός ηγέτης κοµµουνιστής.
Η διεθνιστική δράση του αναγνωρίστηκε και τιµήθηκε από πολλά Κοµµουνιστικά Κόµµατα. Βρέθηκε στη Γιουγκοσλαβία την περίοδο των ΝΑΤΟικών βοµβαρδισµών. Υπερασπίστηκε την προσφορά του σοσιαλιστικού συστήµατος, ιδιαίτερα της Σοβιετικής Ένωσης.
Του έχουν απονεµηθεί τα µετάλλια τιµής του ΕΛΑΣ και στρατιωτικής αξίας του ∆ηµοκρατικού Στρατού Ελλάδας. Επίσης, το βραβείο Φιλίας των Λαών από τον πρόεδρο του ανώτατου σοβιέτ της ΕΣΣ∆, το βραβείο ‘‘Καρλ Μαρξ’’ από το συµβούλιο του κράτους της Λαοκρατικής ∆ηµοκρατίας της Γερµανίας και το βραβείο ‘‘∆ηµητρόφ’’ από τη Λαϊκή ∆ηµοκρατία της Βουλγαρίας.
Ιδιαίτερη στιγµή η απονοµή του βραβείου ‘‘Λένιν’’ τον Σεπτέµβρη του 1984 από την Κεντρική Επιτροπή του Κοµµουνιστικού Κόµµατος Σοβιετικής Ένωσης.
«Οι ζευγάδες φεύγουν, µωρέ! Η σπορά µένει»
Ο σύντροφος Χαρίλαος αποτελεί απόδειξη πως κανείς µας δεν γεννιέται έτοιµος αγωνιστής-επαναστάτης. Μπορεί να γίνει όµως, µέσα από τις γραµµές του ΚΚΕ. Από νεαρός ΟΚΝίτης, µέχρι τον θάνατό του, ο Χαρίλαος Φλωράκης απέδειξε πως οι πραγµατικοί ήρωες φτιάχνονται µέσα στην ταξική πάλη, µέσα από την αδιάκοπη και ηρωική πάλη του λαού για µια κοινωνία χωρίς εκµετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Αυτή είναι και η πηγή της δύναµής τους. Η βαθιά πίστη πως η κοινωνία αυτή θα έρθει και πως ο ίδιος ο λαός είναι που θα τη φέρει. Η πίστη αυτή έδωσε στον σ. Χαρίλαο τη δύναµη να αντέξει αυτά τα 18 χρόνια που βρέθηκε φυλακισµένος και εξόριστος. Τη δύναµη να αγωνιστεί ως µαχητής του ΕΛΑΣ και του ∆ΣΕ ρισκάροντας και την ίδια του τη ζωή.
«∆εν φοβηθήκατε τον θάνατο;» τον ρωτούσαν. «Ασφαλώς και τον φοβηθήκαµε», απαντούσε. «Ποιος δε λογαριάζει τη ζωή του; Μόνο ο τρελός ή ο άδειος από συναισθήµατα µπορεί να µην φοβηθεί τον θάνατο. Αλλά εκείνο, που διακρίνει τον κοµµουνιστή, είναι ότι βρίσκει τη δύναµη, όταν χρειαστεί, να θυσιάσει ό,τι πιο πολύτιµο έχει, ξεπερνώντας και τον φόβο του θανάτου».
Σήµερα, είναι δύσκολο για έναν νέο επαναστάτη και επαναστάτρια να φανταστεί τον εαυτό του να δρα σε τέτοιες συνθήκες, όπως δρούσαν τα µέλη του ΚΚΕ τη δεκαετία του 1940, µε το όπλο στο χέρι, θυσιάζοντας ακόµα και τη ζωή τους. Ιδιαίτερα σήµερα, που οι ιµπεριαλιστικοί ανταγωνισµοί οξύνονται σε τέτοιο βαθµό, προκαλώντας την πιθανότητα ενός γενικευµένου πολέµου, τα ερωτήµατα πολλαπλασιάζονται.
«Μελετήστε…»
Αναγνώριζε τον καθοριστικό ρόλο που είχε να διατελέσει η «σπορά», όπως συνήθιζε να λέει, στον αγώνα για µια πιο δίκαιη κοινωνία. Αναγνώριζε, επίσης, την αξία της µελέτης της µαρξιστικής-λενινιστικής θεωρίας σε συνδυασµό µε την επαναστατική πράξη, σε όλες τις συνθήκες, δουλεύοντας αδιάκοπα κόντρα σε κάθε δυσκολία για την υπόθεση του Σοσιαλισµού-Κοµµουνισµού.
Αποχαιρετισµός
«∆εν το ονοµατίζω τούτο το χαρτί διαθήκη για το λόγο ότι δεν έχω τίποτα να διαθέσω.
Ό,τι βιός είχα το έδωσα στο Κόµµα, στο ΚΚΕ µε τα γνωστά σύµβολα του, τη Μαρξιστική-Λενινιστική ιδεολογία του, το πρόγραµµα του και τις αρχές του.
Πολιτικά δεν έχω επίσης τίποτα να αφήσω. Ό,τι είχα το έδωσα µε τη συγκεκριµένη δράση µου. Να αφήσω πολιτικές ορµήνιες δεν το θεωρώ σοβαρό.
Θέλω να επιστρέψω και να ταφώ στον τόπο που γεννήθηκα, στο Παλιοζογλώπι και συγκεκριµένα στον Αηλιά, για να ‘χω αγνάντιο. Ο τάφος να είναι απλός, µόνο να φραχτεί για να µη µε ξεχώσουν τα αγρίµια.
∆εν θέλω λόγους και στεφάνια. Αυτά να εκφραστούν µε βοήθεια στο Κόµµα.
Γεια σας
Χαρίλαος Φλωράκης»
*Ο Σπύρος ∆αράκης Είναι πρώην πρόεδρος µαρτυρικής ΜΑΛΑΘΥΡΟΥ πρώην ∆ήµαρχος Μηθύµνης και µέλος του ∆.Σ του ∆ικτύου Μαρτυρικών πόλεων και χωριών της Ελλάδος περιόδου 40΄- 45΄ (ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΑ)