Ο Χάρλεϊ Ερλ είναι ο άνθρωπος που άλλαξε τη μορφή των αυτοκινήτων, ο άνθρωπος που δημιούργησε το αμερικανικό αυτοκίνητο όπως το ξέρουμε σήμερα, ο άνθρωπος που εμπνεύστηκε την οπτική αεροδυναμική ως στοιχείο εντυπωσιασμού. Στον Ερλ αποδίδεται, ακόμα, η πατρότητα του όρου ντιζάιν.
Για πολλούς ο Χάρλεϊ Ερλ είναι ο μεγαλύτερος σχεδιαστής όλων των εποχών. Μεγαλύτερος όσον αφορά το μέγεθος των αυτοκινήτων που επέβαλε σαν μόδα, ιδιαίτερα στη δεκαετία του ’50. Μεγαλύτερος, όμως, όσον αφορά και τον αριθμό αυτοκινήτων που κύλησαν τους τροχούς τους στους αμερικανικούς και όχι μόνο δρόμους και που αποτελούσαν δημιουργίες του: πενήντα εκατομμύρια! Βρισκόμαστε στο 1937: δέκα χρόνια μετά την πρόσληψή του από την Τζένεραλ Μότορς ο αρχισχεδιαστής, πλέον Χάρλεϊ Ερλ παίρνει το OK για να υλοποιήσει τις φαντασιώσεις του. Αναθέτει τη δουλειά στον Τζορτζ Σνάιντερ. Κωδικός: Μπιούικ Y-Job! (φωτ. 1, 2, 3). «Κάτι, βαθιά μέσα στο στομάχι μου λέει ότι όσο πιο πεπλατυσμένα γίνουν τα αυτοκίνητα τόσο πιο όμορφα θα φαίνονται» συνήθιζε να λέει ο Χάρλεϊ Ερλ. Το 1929 είχε σχεδιάσει μια Μπιούικ πάνω σ’ αυτή την αντίληψη: το εργοστάσιο, όταν ήρθε η ώρα της παραγωγής, στένεψε το κάτω μέρος και πρόσθεσε πέντε ίντσες στην οροφή, ξανακάνοντάς το να θυμίζει άμαξα. Ο Ερλ πήρε το μήνυμα, έβαλε στην άκρη τα οράματά του και υποτάχθηκε για οκτώ χρόνια στις παραδοσιακές φόρμες του εργοστασίου. Τώρα, όμως, είχε έρθει η ώρα να πάρει το αίμα του πίσω: με το Υ-Job θα έδειχνε σε όλους το πάθος του! Η σχεδιαστική ομάδα του Σνάιντερ πήρε ένα νορμάλ σασί από Μπιούικ, το έκοψε και το μάκρυνε τόσο ώστε να επιτευχθούν οι εξωπραγματικές αναλογίες που οραματιζόταν ο Ερλ. Και, κάπως έτσι, το διθέσιο κονβέρτιμπλ ξεπέρασε σε μήκος τα έξι μέτρα! Ο Ερλ θα ήθελε να το κάνει ακόμα πιο… “πλακουτσωτό” μπροστά, απλά ο πανύψηλος (εν σειρά οκτακύλινδρος) κινητήρας δεν επέτρεπε τέτοιες σκέψεις. Η χρήση χρωμίου ξεπερνούσε κάθε μέτρο της εποχής, το ίδιο και η πολυπλοκότητα των καμπύλων επιφανειών. Για να τις πετύχει δούλεψε με τα νέα για την εποχή τότε πλαστικά υλικά: την τέχνη την είχε μάθει δουλεύοντας στο μικρό εργοστάσιο του πατέρα του. Ο συνδυασμός καμπυλών και χρωμίου (έτσι όπως αυτό χρησιμοποιήθηκε στο Y-Job) φανερώνει και τη μεταβατικότητα της εποχής στην οποία ανήκει το πρώτο αυτό dream-car: λίγα χρόνια πριν, τα αυτοκίνητα ήταν γωνιώδη, όχι επειδή το ήθελαν οι σχεδιαστές, αλλά επειδή αυτό επέβαλαν οι περιορισμένες κατασκευαστικές δυνατότητες: το τσάκισμα της λαμαρίνας στη στράντζα ήταν πάντοτε ευκολότερο από την καμπύλη επιφάνεια, που στις σύνθετες περιπτώσεις, απαιτούσε σφυρηλάτηση στο χέρι. Το αντιφατικό της ιστορίας είναι ότι δέκα χρόνια αργότερα, όταν οι πρέσες καμπύλων επιφανειών είχαν φτάσει σε υψηλό βαθμό αποτελεσματικότητας, ο Ερλ ανακάλυψε ξανά τις γωνίες! Ποιος ξεχνά τα αμερικανικά αυτοκίνητα της δεκαετίας του ’50 με τις οξείες γωνίες και τα τεράστια φτερά; Οσο κι αν φαίνεται παράδοξο, πρόδρομος όλων αυτών των σχημάτων ήταν το Y-Job! Οι καμπύλες στο Y-Job ήταν “εκ των ων ουκ άνευ”: ο Ερλ ήταν ο πρώτος που τις έδεσε τόσο αρμονικά, προδιαγράφοντας την αποθέωσή τους στα κατοπινά χρόνια. Ταυτόχρονα, όμως, τις προβοκάρισε. Ολα τα υπερβολικά σε ποσότητα χρώμια, χρησιμοποιήθηκαν για έναν και μόνο σκοπό: για να θυμίζουν το ορθογώνιο, πεπλατυσμένο παραλληλόγραμμο το σχήμα των ονείρων του Ερλ. Ενα σχήμα χωρίς καμπύλες! Με το Y-Job, ο Ερλ δεν αρκέστηκε στο να ανοίξει νέους σχεδιαστικούς δρόμους. Φιλοδοξία του ήταν να συμπεριλάβει σ’ αυτό το προχωρημένο αυτοκίνητο όλες τις πιθανές και απίθανες για την εποχή τεχνικές καινοτομίες. Ετσι, το Y-Job ήταν εξοπλισμένο με ηλεκτρικά παράθυρα, κρυφούς προβολείς στον προφυλακτήρα, όπως κι η Κορντ 810 και φυσικά ηλεκτρική οροφή. Παρ’ όλα αυτά τα καλούδια εξακολουθούσε να κλέβει το σχήμα: το ατέλειωτο σε μήκος καπό, το ογκώδες πορτ-μπαγκάζ, τα ενσωματωμένα φτερά με τις προκλητικές καμπύλες, η μάσκα που, στη συνέχεια, αποτέλεσε το σήμα κατατεθέν της Μπιούικ, μέχρι και τη δεκαετία του ’50. Κι όλα αυτά, σε συσκευασία-γίγας. Το διθέσιο Υ είχε μήκος όσο και η λιμουζίνα Μερτσέντες 600 Πούλμαν, με τις έξι θέσεις και τις έξι πόρτες. Η επίσημη παρουσίαση του Y-Job έγινε το 1939 και προκάλεσε τρομερή αίσθηση. Δυστυχώς γι’ αυτό, ήταν η χειρότερη εποχή, ο κόσμος ετοιμαζόταν για πόλεμο και στο μυαλό του είχε οτιδήποτε άλλο εκτός από αυτοκίνητα.
Ο Ερλ θα έπρεπε να περιμένει άλλα δέκα χρόνια προτού καταπλήξει ξανά, με τα περίφημα dream-car των κινητών εκθέσεων Μοτοράμα. Έτσι, το Y-Job δεν μπήκε ποτέ στην παραγωγή, αποτέλεσε το προσωπικό αυτοκίνητο του Ερλ στις κοινωνικές εκδηλώσεις όπου μετείχε στη διάρκεια του πολέμου, δείχνοντας το τι θα επακολουθούσε, από αισθητικής πλευράς, όταν ο πόλεμος θα τελείωνε. O Χάρλεϊ Ερλ είναι ο δημιουργός του πρώτου χρονολογικά (1953) και ταυτόχρονα του μακροβιότερου σπορ αμερικανικού αυτοκινήτου: της Chevrolet Corvette (φωτ. 4).
