Το φοιτητικό κίνηµα έχει σπουδαία ιστορική διαδροµή και συµµετοχή στη δηµοκρατική πορεία της χώρας.
Οι φοιτητές µε τη συµµετοχή τους σ’ αυτό το κίνηµα έχουν κάνει ότι τους καθόρισε η δηµοκρατική τους πίστη και η φιλελεύθερη σκέψη τους. ∆εν υποψιάστηκαν ότι µε τις πράξεις τους προετοίµαζαν κάτι πολύ σηµαντικό. Κάτι που έχει σχέση µε τις µακροχρόνιες ιστορικές συνέπειες. Καµία λήθη και καµία δηµαγωγία δεν µπορεί να διαγράψει αυτές τις ιστορικές συνέπειες.
Ο παλιός κόσµου πεθαίνει και ο νέος πασχίζει να γεννηθεί έγραψε ο Γκράµσι. Και πραγµατικά τα απανταχού φοιτητικά κινήµατα σηµατοδοτούν και συµπυκνώνουν αυτή τη ρήση. Το φοιτητικό κίνηµα πάντοτε έσπρωχνε την κοινωνία προς τα µπρος. Την έσπρωχνε για να αλλάξει πέρα από τα όρια του «επιτρεπτού» που καθόριζαν οι «θεµατοφύλακες» του «νόµου και της τάξης». Αυτός ο φοιτητικός αγώνας δεν µπορεί συµβιβασθεί µε το αξιακό και ιδεολογικό περιεχόµενο των εντεταλµένων συντήρησης του δόγµατος «νόµος και τάξη»!
Οι φοιτητές πάντοτε θέλουν να αλλάξουν τον κόσµο. Και επηρέασαν την αλλαγή του πιέζοντας και διεκδικώντας την ενσωµάτωση των αξιών τους, των οραµάτων τους, των αναγκών τους, σε µια κοινωνία που νιώθουν ότι δεν τους χωρά. Και πραγµατικά δεν υπάρχει κοινωνία που να έµεινε ανεπηρέαστη από τους αγώνες των φοιτητών. Ο Μάης του ‘68 στη Γαλλία έµεινε στην Ιστορία σαν ένας αγώνας για να µετασχηµατίσει συνειδήσεις, πολιτικές και πρότυπα. Στην Ελλάδα η γενιά του 114 και η γενιά του Πολυτεχνείου έµειναν στην Ιστορία σαν γενιές της προάσπισης της ∆ηµοκρατίας. Αυτή η παρακαταθήκη διατηρείται στα πανεπιστήµια και µακάρι να αποτελεί για πάντα την ηγεµονική ιδεολογική δύναµη στον πανεπιστηµιακό χώρο. Γιατί ο πανεπιστηµιακός χώρος είναι συνυφασµένος µε τη λειτουργία της ∆ηµοκρατίας. Οι έννοιες του ελεύθερου ανθρώπου και υπεύθυνου πολίτη υπάρχουν στον χώρο της παιδείας. Αυτός πρέπει να είναι ο στόχος της παιδείας. Να διαπλάσει ελεύθερους ανθρώπους και υπεύθυνους πολίτες, διότι τότε ένας ελεύθερος άνθρωπος θα ‘χει ηθικό φρόνηµα και ένας υπεύθυνος πολίτης θα ‘χει πατριωτισµό.
Τέτοια δηµοκρατικά και πατριωτικά αισθήµατα εξέθρεψε το φοιτητικό κίνηµα στη µακροχρόνια πορεία του. Η έννοια την ακαδηµαϊκότητας έχει συνδεθεί αρραγώς µε την ίδια τη ∆ηµοκρατία. Άρα µε το γενικό συµφέρον!
ΤΟ ΦΟΙΤΗΤΙΚΟ KINHMA
Το φοιτητικό κίνηµα έχει δώσει αγώνες στην οικοδόµηση µιας δυµοκρατικής πολιτείας. Για τον Κυπριακό αγώνα, για το 15% στην Παιδεία, για τον σεβασµό του συντάγµατος, για την αποκατάσταση της ∆ηµοκρατίας. Και είναι γεγονός ότι όσες φορές βρισκόταν σε διωγµό και δοκιµασία η ∆ηµοκρατία, πάντοτε ο Λαός µας αναζητούσε την ελπίδα του στο φοιτητικό κίνηµα. Αυτό αποτελούσε την αιχµή του δόρατος των δηµοκρατικών αγώνων. Πάντοτε έµπαινε µπροστά από τον λαό για να µην περάσουν αυταρχικές αντιδηµοκρατικές αποφάσεις, που περιορίζουν τη λειτουργία της ∆ηµοκρατίας. Γι’ αυτόν τον λόγο αυτά τα µέτρα δεν εξαιρούσαν το φοιτητικό
κίνηµα. Το λογαριάζει η εκάστοτε εξουσία. Για πολλά χρόνια οι κυβερνήσεις ασχολούνται µε το πανεπιστηµιακό άσυλο. Το πανεπιστηµιακό άσυλο όµως δεν µπορεί να καταργηθεί. Γιατί είναι µια ιδέα και οι ιδέες δεν καταργούνται µε αστυνοµικά µέτρα, αλλά δυναµώνουν.
Πολλοί διερωτώνται γιατί δεν µπόρεσαν να επικρατήσουν οι νόµοι για την κατάργηση του ασύλου.
∆εν πέρασαν και δεν µπορούν να περάσουν κι άλλοι πιο σκληροί, διότι το άσυλο είναι ο κορµός ενός ελεύθερου πανεπιστηµίου και κατ’ επέκταση µιας ελεύθερης κοινωνίας. Είναι σαν να θέλουµε να κόψουµε τον άνθρωπο στα δύο και να ξεχωρίσουµε σ’ αυτόν την οργανική από την πνευµατική του υπόσταση. Είναι σαν να θέλουµε να τεµαχίσουµε στα δύο την ιστορία της ανθρωπότητας, και να ξεχωρίσουµε την οικονοµική ζωή από τη ζωή των ιδεών.
Η ελευθερία του πνεύµατος υπάρχει µέσα στο άσυλο του πνεύµατος. Το πανεπιστηµιακό άσυλο δεν ταυτίζεται µόνο µε την έννοια του χώρου, αλλά και µε το απαραβίαστο του πνεύµατος. Ένα τέτοιο άσυλο δεν αστυνοµοκρατείται.
Ο χώρος τον ασύλου είναι ταυτισµένος µε αγώνες. Σ’ αυτόν τον χώρο του πανεπιστηµιακού ασύλου βρήκαν άσυλο χιλιάδες φοιτητές και ξεσήκωσαν τον λαό µας ενάντια στη δικτατορία. Ήταν ο χώρος του Πολυτεχνείου.
Σ’ αυτόν τον χώρο έτρεξε να δώσει το παρόν και ο ηγέτης προδικτατορικής ΕΡΕ Π. Κανελλόπουλος. Και δυστυχώς αυτή η ενέργεια του αποδοκιµάσθηκε από τον µετέπειτα πρόεδρο της ∆ηµοκρατίας Κ. Τσάτσο!
Ο ένας πολιτικός της ∆εξιάς έτρεξε να συµπαρασταθεί στους δηµοκράτες φοιτητές και ο άλλος πολιτικός της ∆εξιάς µιλούσε για επικίνδυνους «αναρχοκοµµουνιστές»!
Πάντοτε λοιπόν η ∆εξιά είχε θολές δέσεις για το φοιτητικό κίνηµα. Μακάρι να ακολουθεί τη συµπεριφορά του πρώτου πολιτικού της. Συνεισφέρει στη δηµοκρατική πορεία της χώρας. Όµως δυστυχώς τα µέτρα που ανακοινώθηκαν δεν δείχνουν κάτι τέτοιο. Συγχρόνως φαίνεται να προγραµµατίζεται η κατάργηση του άρθρου 16 του συντάγµατος, όχι µόνο για να εµπορευµατοποιηθεί η ανώτατη παιδεία, αλλά και να αλλοιωθεί το τρίπτυχο που εγγυάται ένα ελεύθερο πανεπιστήµιο.
Το τρίπτυχο της αυτοδιοίκησης, της ακαδηµαϊκής ελευθερίας και του πανεπιστηµιακού ασύλου.
Σήµερα επικρατεί στις συντηρητικές πολιτικές δυνάµεις η αίσθηση του φυλασσόµενου πανεπιστηµίου µε αστυνοµικά µέτρα. Μια αίσθηση «χαφιεδοποίησης» της καθηµερινότητας της ακαδηµαϊκής κοινότητας. Και που ενεργοποιεί όλους τους µηχανισµούς της αυτοάµυνας που προκαλεί αυτή η αίσθηση. Αυτή η αυτοάµυνα της ακαδηµαϊκής κοινότητας δεν άφησε να περάσει η «εκπεσούσα», πανεπιστηµιακή αστυνοµία. Καµιά επιβολή απαγορεύσεων, ποινών, διαγραφών δεν µπορεί να διαγράψει αυτή τη διαδροµή, γιατί είναι ταυτισµένη µε την ελεύθερη έκφραση.
Οι πανεπιστηµιακοί χώροι έµειναν χώροι ελευθερίας ακόµα και σε δύσκολους καιρούς. Εκεί εκδηλώθηκαν οι συντονισµένες αντιδράσεις των φοιτητών κατά της χούντας. Η ταράτσα της Νοµικής σχολής και ο χώρος του Πολυτεχνείου αποτελούν ιστορικούς χώρους. Εκεί σώθηκε η τιµή της ∆ηµοκρατίας.
ΟΙ ∆ΙΑΓΡΑΦΕΣ ΦΟΙΤΗΤΩΝ
Η στρατιωτική δικτατορία είχε πάρει πρωτοφανή αστυνοµικά και ποινικά µέτρα για να προλάβει την εξέγερση των φοιτητών στους χώρους του πανεπιστηµιακού ασύλου. Περίµενε ότι η ουσιαστική αντίσταση θα ‘ρθει από τους φοιτητές. Όπως και έγινε. ∆εν κατάφερε να περιορίσει τη δηµοκρατική πίστη των φοιτητών. Έτσι λοιπόν µε τον Α.Ν 720/70 και τον Α.Ν. 1347/73 προσπάθησε να τροµοκρατήσει τους φοιτητές. Όµως οι φοιτητές τροµοκράτησαν τους τροµοκράτες. Με τον νόµο 1347/73 διέκοψε τις σπουδές σε 37 φοιτητές (ένας απ’ αυτούς ήµουνα κι εγώ) και τους έστειλε εντός 48 ωρών στα στρατόπεδα της χούντας. Με τον νόµο 720/70 προέβλεπε διαγραφές στους φοιτητές που συµµετείχαν σε κινητοποιήσεις. Παρόλα αυτά επακολούθησαν οι εξεγέρσεις!
Σήµερα πάλι εµφανίζονται ανάλογες ποινές για τους φοιτητές που δεν θέλουν να… καθίσουν φρόνιµα. Μιλούν πάλι για διαγραφές.
Υπάρχει µια συντονισµένη προπαγάνδα απαξίωσης και περιφρόνησης του δηµόσιου πανεπιστηµίου, για να περάσει η εµπορευµατοποίηση της ανώτατης παιδείας στα οικονοµικά συµφέροντα των ιδιωτικών κολεγίων.
Είναι καθύβριση της δηµόσιας παιδείας να επιχειρείται συστηµατικά η υποβάθµιση της, ενώ έχουµε καλά πανεπιστήµια. Η Νοµική σχολή της Αθήνας ήλθε τρίτη στον κόσµο. Και τα µέσα µαζικής προπαγάνδας επί µέρες ασχολούνται µε τον τσακωµό στο κυλικείο του Πολυτεχνείου. Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο είναι στα 100 καλύτερα στον κόσµο και τα µέσα µαζικής προπαγάνδας ασχολούνται οι προπαγανδιστές για την παγκόσµια αναγνώριση των ελληνικών πανεπιστηµίων, παρά την υποχρηµατοδότηση τους. Κινδυνολογούν µε τους λίγους «περιθωριακούς», λες και αυτοί να καθορίζουν το έργο των πανεπιστηµίων. Ένα σηµαντικό έργο από καθηγητές και φοιτητές δεν προβάλλεται, γιατί στόχος είναι να πάει η ανώτατη παιδεία στην εµπορευµατοποίηση των ιδιωτών. Αυτόν είναι ιδεολογικός προσανατολισµός. Απαξιώνονται η δηµόσια υγεία και η δηµόσια παιδεία, για να περάσουν στα ιδιωτικά συµφέροντα.
Αλήθεια ποιοι ήσαν οι πρώτοι τραµπούκοι στα πανεπιστήµια και ποιοι είχαν συγκροτήσει τάγµατα εφόδου; Τους εγκαινίασε η προδικτατορική ∆εξιά (ΕΡΕ) µε τη λειτουργία της φοιτητικής οργάνωσης ΕΚΟΦ. Ήταν µια τροµοκρατική οργάνωση µέσα στον πανεπιστηµιακό χώρο, που αποτέλεσε φόβο και τρόµο. Συνεργαζόταν µε το σπουδαστικό της αστυνοµίας, κατέγραφε τα φρονήµατα των φοιτητών και κτυπούσε τους δηµοκράτες φοιτητές. Πολλά στελέχη της έγιναν υπουργοί της Χούντας. Οι φοιτητές της δεκαετίας του ‘60 θα θυµούνται την ΕΚΟΦ. Εξάλλου µεταδικτατορικά είχαµε τη δολοφονία του καθηγητή Τεµπονέρα µε σιδερολοστό στο σχολείο του. Αυτά για τους τιµητές και την Ιστορία.
Και όµως µπορεί να γίνει η φύλαξη, όπως γίνεται σ’ όλες τις ευνοµούµενες πολιτείες. Να δηµιουργηθεί ένα άοπλο σώµα φύλαξης κατάλληλα εκπαιδευµένο, που θα υπάγεται στη δικαιοδοσία των πρυτανικών αρχών. Ας αφήσουν λοιπόν τα αστυνοµικά µέτρα και την προπαγάνδα. Η επίκληση του δόγµατος «νόµος και τάξη», να επικεντρωθεί στο καθηµερινό έγκληµα και όχι στα πανεπιστήµια. Αν θέλουν να ενισχύσουν τα πανεπιστήµια, να τα χρηµατοδοτήσουν στο ποσοστό της Ε.Ε που είναι 6% και όχι 2,9% του ΑΕΠ.
Εδώ βρίσκεται το πρόβληµα της παιδείας. Στην υποχρηµατοδότηση. Τα υπόλοιπα είναι αποπροσανατολισµός και επικοινωνιακή προπαγάνδα!
*Ο Βασίλης Πεντάρης είναι π. βουλευτής Χανίων
