«Τελικά, ο πολιτισµός µπορεί να κερδίσει τη βαρβαρότητα…;», η σκέψη αυτή τριβέλισε στο µυαλό καθώς αποχωρούσαµε από τον εκθεσιακό χώρο του Πανεπιστηµίου Σύγχρονης Τέχνης στο Λιντς, στην κεντρική Αυστρία.
Αφιερώσαµε σχεδόν ένα δίωρο για να περιηγηθούµε και να ξεναγηθούµε στα εκθέµατά της από τους φοιτητές δηµιουργούς. Θέµα της τα στρατόπεδα συγκέντρωσης όπως είναι σήµερα, και για την ακρίβεια το αποτύπωµα που έχει αφήσει η φύση σε όλα όσα -που ήταν τα περισσότερα- καταστράφηκαν ή άλλαξαν χρήση µετά τον πόλεµο. Όµως τα εκθέµατα είναι δοσµένα µέσα από τη µατιά φοιτητών σύγχρονης τέχνης, υπάρχουν φωτογραφίες, βίντεο, σχέδια, ζωγραφιές, κατασκευές σύνθετες, ηχητικό υλικό.
Μπαίνουµε στον χώρο όπου παίζεται ένα βίντεο µε εικόνες από το δάσος του Gunskirchen. Κατά τη διάρκεια των “πορειών θανάτου”, την αποµάκρυνση δηλαδή των κρατούµενων από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης της Ανατολής προς της ∆ύση καθώς οι Σοβιετικοί πλησίαζαν χιλιάδες άνθρωποι χάθηκαν σε αυτό το δάσος. Εβραίοι, πολιτικοί και άλλοι κρατούµενοι. Οι φοιτητές µας λένε πως ακόµα βρίσκονται κόκαλα και ανθρώπινα αποµεινάρια παρότι έχουν περάσει τόσα χρόνια, ενώ το συγκεκριµένο δάσος χρησιµοποιείται για τις ανάγκες της υλοτοµίας.
Ακολουθεί το φωτογραφικό µέρος της έκθεσης µε τµήµατα στρατοπέδων συγκέντρωσης που σήµερα έχουν µια άλλη χρήση… «Σίγουρα για να µην θυµίζουν τι έγινε εκεί…» µας εξηγεί µια φοιτήτρια, ενώ ακολουθεί µια ξεχωριστή κατασκευή µε την πορεία της ζωής γυναικών κρατουµένων µέσα από τα γράµµατα, τα έγγραφα, προσωπικά αντικείµενα.
Συνεχίζει το τµήµα µε δηµοσιεύσεις από τον µεταπολεµικό Τύπο, µε µικρά έργα τέχνης, δείγµα της φαντασίας των σπουδαστών, µε µια ηχητική καταγραφή επιζώντα µε τη συνοδεία τσέλου…
Και σε όποιον όλα τα παραπάνω φαίνονται… ακίνδυνα, την προηγούµενη νύχτα νοσταλγοί του χιτλερισµού γέµισαν µε αυτοκόλλητα µίσους την τζαµαρία του εκθεσιακού κέντρου! Οι φοιτητές τα συνέλεξαν, τα τοποθέτησαν στο πάτωµα, επεξηγώντας πως αποτελούν αποµεινάρια ναζισµού, ρατσισµού και µισαλλοδοξίας.
Έξω από το χώρο της έκθεσης, σε ένα τοίχο του κτηρίου της σχολής ένα µήνυµα στα Γερµανικά επεξηγεί πως για να κατασκευαστεί χρησιµοποιήθηκαν σκλάβοι – εργάτες από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης… Μια ισχυρή σηµειολογία. Το ίδιο έγινε και στη γέφυρα που συνδέει τις δύο πλευρές του ∆ούναβη λίγα µέτρα πιο βόρεια…
Σήµερα µερικές µέρες µετά την επίσκεψη µας στο συγκεκριµένο χώρο, έχουµε δώσει την απάντηση στο ερώτηµα που είχαµε όταν αποµακρυνόµαστε από την έκθεση…
